Dzielenie sposobem pisemnym przez liczby wielocyfrowe

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Uczeń zna algorytm dzielenia pisemnego przez liczby wielocyfrowe.

2. Uczeń rozumie, na czym polega porównywanie ilorazowe.

b) Umiejętności

1. Uczeń potrafi dzielić pisemnie przez liczby wielocyfrowe.

2. Uczeń potrafi sprawdzać poprawność wykonanego dzielenia.

3. Uczeń potrafi pomniejszać liczbę n razy.

4. Uczeń rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem dzielenia pisemnego przez liczby wielocyfrowe.

b) Postawy

Uczeń współpracuje w grupie.

2. Metoda i forma pracy

Metody

metoda czynnościowa

Formy

• praca z całą klasą

• praca w grupach dwuosobowych

• praca indywidualna

3. Środki dydaktyczne

• kartki z zadaniami

• karteczki z „plusami”

4. Przebieg lekcji

Uczniowie piszą 10‑minutową kartkówkę sprawdzającą umiejętność dzielenia pisemnego przez liczby jedno- i dwucyfrowe.

a) Faza przygotowawcza

N – nauczyciel, U – uczniowie

N – Prosi o podanie liczb trzycyfrowych, w których cyfra dziesiątek jest o jeden mniejsza od cyfry setek i o jeden większa od cyfry jedności.

U – Podają przykłady liczb spełniających podane warunki.

N – Prosi o podanie liczby czterocyfrowej zakończonej dwoma zerami, w której cyfra setek jest dwa razy większa od cyfry jedności tysięcy.

U – Rysują schemat okienkowy liczby i podają przykłady liczb spełniających podany warunek.

N – Informuje, że celem lekcji będzie zdobywanie umiejętności dzielenia pisemnego przez liczby wielocyfrowe.

U – Zapisują temat lekcji: „Dzielenie pisemne przez liczby wielocyfrowe”.

b) Faza realizacyjna

N – Mówi uczniom, że w Dniu Dziecka szkoła dostała do podziału 400 cukierków czekoladowych między 130 uczniów. Pyta, ile co najwyżej cukierków powinien dostać każdy uczeń, aby każdy miał po tyle samo cukierków.

U – Wykonują dzielenie 400 : 130, skreślając najpierw zera. Zauważają, że zostaje 10 reszty i przy sprawdzeniu trzeba je dodać do iloczynu 3 ∙ 130.

N – Podaje treść zadania: Pan Kowalski przejechał w ciągu całego roku 8760 km. Ile kilometrów dziennie przejeżdżał średnio, jeżeli był to rok zwykły?

U – Podają liczbę dni w roku zwykłym i wykonują dzielenie ze sprawdzeniem, konsultują wyniki.

N – Podaje treść zadania: Firma zatrudnia 115 pracowników. Na nagrody za III kwartał przeznaczono dla pracowników kwotę 40 250 zł. Ile wynosić będzie średnia nagroda dla jednego pracownika w tej firmie?

U – Wykonują dzielenie samodzielnie, nie zapominają o końcowym zerze w ilorazie.

N – Rozdaje kartki z zadaniami (załącznik 1).

U – Analizują i rozwiązują zadania, do działań dzielenia pisemnego wykonują sprawdzenia.

Wybierają najciekawszą treść zadania do podanego działania.

c) Faza podsumowująca

N – Rozdaje losowo kartki z liczbami zakończonymi co najmniej trzema zerami, Prosi o podanie liczb 1000 razy od nich mniejszych.

N – Ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadaje pracę domową. Prosi, aby uczniowie, którzy

potrafią wykonywać dzielenie pisemne przez liczby wielocyfrowe i będą umieli samodzielnie wykonać pracę domową, przypięli karteczki ze swoimi imionami do tablicy korkowej.

5. Bibliografia

H. Lewicka, E. Rosłon, Matematyka wokół nas. Podręcznik dla klsy czwartej, WSiP, Warszawa 2000.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Załącznik 1

1. Długodystansowcy mieli do przebiegnięcia 10 000 m. Ile okrążeń stadionu musieli pokonać, jeżeli bieżnia stadionu ma długość 400 m?

2. Ilona obliczyła, że w ciągu całego roku szkolnego przeczytała 10 605 stron książek wypożyczonych z biblioteki. Ile stron dziennie czytała Ilona średnio każdego dnia, jeżeli przyjmiemy, że rok szkolny ma 303 dni.?

3. Cykliści postanowili przejechać trasę 1 050 km. Każdego dnia planują pokonać średni dystans 150 km. Ile dni zajmie im pokonanie całej trasy?

4. Ułóż treść zadania do działania 2 926 : 209.

b) Karta pracy dla uczniów pracujących w szybkim tempie

Wykonaj dzielenie i rozwiąż krzyżówkę.

Uporządkuj rosnąco cyfry stojące obok liter i odczytaj hasło.

c) Zadanie domowe

Zadania 4, 5 str. 119 i zadania 10, 11 str. 122.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz lekcji matematyki „Dzielenie sposobem pisemnym przez liczby wielocyfrowe” z działu „Rozszerzenie zakresu liczbowego” jest przeznaczony do realizacji w klasie czwartej szkoły podstawowej, pracującej z podręcznikiem H. Lewickiej i E. Rosłon Matematyka wokół nas.

W trakcie lekcji stosujemy ocenianie cząstkowe, wręczając uczniom karteczki z „plusem”. Dziesięć karteczek uczeń może wymienić na ocenę bardzo dobrą.

Wyznaczeni asystenci zaznaczą na liście z nazwiskami tych uczniów, którzy przypięli karteczki ze swoimi imionami na tablicy korkowej.