E‑BOOK – Normy bezpieczeństwa wyrobów włókienniczych

RlwZkVhOwavSL

Grafika przedstawia okładkę e‑booka. W górnej części zdjęcie w okrągłej ramce, które przedstawia młodą kobietę w okularach. Ubrana jest w niebieskie spodnie i białą koszulę. Na szyi ma zawieszoną miarę krawiecką. W dłoniach trzyma ołówek i notes. Patrzy w bok. Pod zdjęciem tytuł: Normy bezpieczeństwa wyrobów włókienniczych. Opracowanie dla kwalifikacji MOD.06. Wytwarzanie i wykończanie wyrobów włókienniczych wyodrębnionej w zawodach operator maszyn w przemyśle włókienniczym 815204 i technik włókiennik 311932. Autorka: Katarzyna Pacholska.

E‑book Normy bezpieczeństwa wyrobów włókienniczych zawiera informacje dotyczące bezpiecznego użytkowania wyrobów włókienniczych w odniesieniu do wyrobów niemowlęcych i dla dzieci do lat trzech, zasady uzyskiwania znaku bezpieczeństwa Standard 100 by OEKO‑TEX®. Ponadto opisano zestaw norm oraz przepisów prawnych dotyczących wymagań dla odzieży, bielizny i zabawek dla dzieci, przedstawione są tabele określające wartości graniczne i odporności wyrobów wyznaczone dla czterech klas produktów.

Spis treści

1. Identyfikacja i charakterystyka wyrobów niemowlęcych i dla dzieci do lat trzech1Identyfikacja i charakterystyka wyrobów niemowlęcych i dla dzieci do lat trzech

2. Zasady uzyskiwania znaku bezpieczeństwa Standard 100 by OEKO‑TEX®2Zasady uzyskiwania znaku bezpieczeństwa Standard 100 by OEKO‑TEX®

3. Proces certyfikacji3Proces certyfikacji

4. Wymagania dla zabawek – przepisy prawne, normy4Wymagania dla zabawek – przepisy prawne, normy

5. Bibliografia5Bibliografia

6. Powiązane materiały multimedialne6Powiązane materiały multimedialne

1. Identyfikacja i charakterystyka wyrobów niemowlęcych i dla dzieci do lat trzech

Produkty dla dzieci i niemowląt powinny być odpowiednio oznaczone, posiadać atesty i certyfikaty, które gwarantują bezpieczeństwo użytkowania wyrobu. Zgodnie z postanowieniami prawa, część z nich jest obowiązkowa, zaś część producenci wprowadzają jako rekomendacje dobrowolne. Dla wyrobów dziecięcych stosowane są certyfikaty, które potwierdzają wysoką jakość tekstyliów. Należą do nich:

• Oeko‑Tex Standard 100c – oznacza, że dany produkt jest bezpieczny w użytkowaniu i nie posiada substancji toksycznych w stężeniu mającym negatywny wpływ na stan zdrowia dziecka (te substancje to pestycydy i grupy barwników alergizujących);

• OE 100 Standard – oznacza, że dany wyrób został wyprodukowany wyłącznie przy zastosowaniu włókien z bawełny organicznej;

• certyfikat GOTS (Global Organic Textile Standard) – przyznawany jest produktom o składzie minimum 95% włókien ekologicznych, które powstały z poszanowaniem dla środowiska naturalnego.

Certyfikacja jest procesem, w trakcie którego:

• sprawdza się dokumentację świadczącą o pochodzeniu surowca,

• bada się próbki wyrobów,

• bada się poszczególne produkty pochodzące od innych certyfikowanych marek w kontekście badanego wyrobu.

Wymogi bezpieczeństwa, jakie muszą spełniać produkty przeznaczone dla niemowląt i dzieci do lat trzech są zawarte w dyrektywie 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/376/UE. Do identyfikacji i charakterystyki wyrobów niemowlęcych i wyrobów dla dzieci do lat trzech przyjęto: materace łóżeczkowe, osłony na łóżeczko, łóżeczka podwieszane, pościel dziecięcą oraz śpiwory. W wyniku przeprowadzonych badań określono szczegółowe wymogi bezpieczeństwa dla tej grupy wyrobów. Najważniejszymi wskaźnikami bezpieczeństwa jest spełnianie wymogów prawodawstwa Unii Europejskiej, wymogów chemicznych, określenie właściwości palnych i cieplnych, właściwości fizycznych i mechanicznych, właściwy sposób oznakowania i higiena użytkowania wyrobów.

Biorąc jako przykład pościel dziecięcą, podstawowym ryzykiem związanym z jej użytkowaniem jest możliwość uduszenia i przegrzania, które mogą doprowadzić do „śmierci łóżeczkowej” niemowląt. Pościel dziecięca nie może stanowić zagrożenia dla zdrowia dzieci, jeżeli jest użytkowana zgodnie z przeznaczeniem. Oznaczenia wyrobu i instrukcje użytkowania muszą określać zagrożenia i ryzyko związane z jego użytkowaniem. W zakresie wymogów chemicznych pościel dziecięca musi spełniać wymogi prawodawstwa UE. Wyrób musi posiadać określone właściwości palne i cieplne. Wyrób nie może być łatwopalny, nie może zapalać się, jeżeli nie jest wystawiony na działanie płomienia lub iskry. W przypadku zapalenia, wyrób powinien palić się powoli, a ogień powinien rozprzestrzeniać się wolno. Podczas spalania wyroby nie mogą uwalniać toksycznych oparów. W przypadku stosowania środków chemicznych zmniejszających palność, ich ilość powinna być ograniczona do minimum. Po okresie użytkowania wyrobu podczas jego utylizacji użyte w wyrobie środki chemiczne nie mogą zagrażać zdrowiu i życiu ludzi oraz środowisku naturalnemu.

W instrukcji użytkowania pościeli dziecięcej musi znaleźć się uwaga dotycząca temperatury pomieszczenia, w którym powinna być ona użytkowana, aby zapobiec ewentualnemu przegrzaniu się dziecka.

Pościel dziecięca musi także spełniać wymogi dotyczące określonych właściwości fizycznych i mechanicznych. Wyrób nie może stwarzać ryzyka mikrobiologicznego – wynikającego z niewłaściwej higieny materiałów pochodzenia zwierzęcego. Pościel dziecięca musi być zaprojektowana i wykonana w sposób umożliwiający łatwą konserwację wyrobu, aby można było dokładnie ją wyczyścić w celu uniknięcia ryzyka infekcji lub zakażenia.

Niezmiernie ważnymi wymogami dotyczącymi właściwości mechanicznych pościeli dziecięcej jest sposób zaprojektowania wyrobu i jego konfekcjonowania. Podczas użytkowania wyrobu należy wyeliminować:

• ryzyko uwięzienia palców dziecka w szczelinach i otworach wyrobu – szwy i elementy dekoracyjne nie mogą luzować się pod wpływem nacisku mechanicznego, tak aby nie stwarzać ryzyka uwięzienia palców dziecka;

• ryzyko zaplątania się – pościel dziecięca nie może być utworzona z pętli, linek, w których mogłaby zaplątać się szyja dziecka;

• ryzyko udławienia i uduszenia w wyniku zablokowania dróg oddechowych – w wyrobie nie wolno stosować elementów dekoracyjnych, małych części, które dziecko mogłoby odczepić i połknąć. Wypełnienie pościeli dziecięcej nie może zawierać elementów twardych i ostrych, takich jak kawałki metalu, igły czy odłamki pozostawione w wyrobie przez operatorów maszyn, na różnych etapach jego wytwarzania i konfekcjonowania. Wypełnienie pościeli dziecięcej musi także wytrzymać nacisk mechaniczny, a gęstość szwów musi być tak dobrana, aby zapobiec wychodzeniu włókien wypełnienia na zewnątrz wyrobu;

• ryzyko uduszenia w wyniku zablokowania dróg oddechowych – na wyrobie nie powinno się umieszczać oznaczeń wykonanych z tworzyw sztucznych, które mogą być oderwane przez dziecko i połknięte. Opakowanie wyrobu nie może stwarzać ryzyka uduszenia. Podczas użytkowania wyrobu dziecko musi oddychać i mieć wystarczający dopływ powietrza, kiedy pościel zakryje mu twarz podczas snu.

Produkt musi także spełniać warunki w zakresie higieny dotyczącej konserwacji wyrobu, a w szczególności nie może farbować po w kontakcie ze skórą dziecka.

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści

2. Zasady uzyskiwania znaku bezpieczeństwa Standard 100 by OEKO‑TEX®

Przy wyborze wyrobów włókienniczych dla niemowląt i dzieci do lat trzech należy zwrócić uwagę na rodzaj surowca, z jakiego te wyroby zostały wykonane. Do produkcji wyrobów włókienniczych wykorzystywane są niebezpieczne substancje chemiczne, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia dzieci. Aby wyeliminować tego typu zagrożenia przy zakupie wyrobów, należy dowiedzieć się, czy dany produkt posiada certyfikat jakości. Jednym z takich certyfikatów jest Standard 100 by Oeko‑TexIndeks górny ®^®, który świadczy o jakości produktów tekstylnych mających bezpośredni kontakt ze skórą człowieka. Certyfikat zostaje przyznany produktom, które zostały przebadane na obecność stu najbardziej niebezpiecznych substancji zagrażających zdrowiu i życiu użytkowników. Certyfikowane produkty są oznaczone za pomocą emblematu, który zawiera logo, nazwę jednostki badawczej wystawcy oraz numer certyfikatu.

R13hYak7ME9w6

Grafika przedstawia znak towarowy OEKO‑TEX. Na znaku tekst: OEKO‑TEX confidence in textiles, standard 100 oraz logo.

R13iemope8ldp

Grafika przedstawia stosowane wcześniej oznaczenie OEKO‑TEX. Na znaku tekst: Confidence in textiles, Tested for harmful substances according to Oeko‑Tex Standard 100 Institute oraz logo.

Grafiki, znaki towarowe oraz informacje są własnością International Association for Research and Testing in the Field of Textile Ecology OEKO‑TEXIndeks górny ®^®.

Wszystkie informacje, które zostały zaprezentowane w tekście mają na celu zwiększenie świadomości konsumentów na temat jakości produktów. Certyfikat jest pomysłem niemieckiego i austriackiego instytutu badawczego, a jego ideą jest podkreślenie jakości produktów pozbawionych substancji szkodliwych, ograniczenie i walka z produktami, które zostały wyprodukowane przy użyciu substancji niebezpiecznych oraz wykorzystanie znaku certyfikatu do podwyższenia świadomości społeczeństwa dotyczącej jakości kupowanych produktów.

Obecnie wydawane są certyfikaty:

• Oeko‑Tex Standard,

• Made in Green by Oeko‑Tex (Oeko‑Tex Standard 100 plus),

• Eco Passport by Oeko‑Tex – dotyczący chemikaliów stosowanych w produkcji tekstylnej,

• STEP by Oeko‑Tex.

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści

3. Proces certyfikacji

Proces certyfikacji obejmuje analizę kilku obszarów, do których należą:

• przepisy dotyczące stosowania zabronionych barwników azowych, formaldehydu, niklu, chemikaliów szkodliwych dla zdrowia, których zastosowanie nie jest jeszcze uregulowane ustawowo,

• wymogi załączników XVII i XIV do dyrektywy REACH oraz listy kandydackiej ECHA- SVHC, testy laboratoryjne OEKO‑TEXIndeks górny ®^® obejmujące około stu parametrów, przy założeniu, że im bardziej intensywny jest kontakt wyrobu włókienniczego ze skórą, tym bardziej restrykcyjne wartości graniczne są przyjmowane dla każdej klasy produktu.

Wyróżniono cztery klasy, które opisują produkt pod względem potencjalnego kontaktu ze skórą:

Klasa I – obejmuje wyroby tekstylne dla niemowląt i dzieci do lat trzech, ta grupa użytkowników jest najbardziej narażona na infekcje wywołane działaniem szkodliwych substancji. Do tej grupy zalicza się pościel dziecięcą, poduszki, podszewki i bieliznę dziecięca.

Klasa II – obejmuje grupę produktów, które mają częsty kontakt ze skórą. Do tej grupy należą między innymi: koszulki, prześcieradła i skarpetki.

Klasa III – obejmuje wyroby, które mają niewielki kontakt ze skórą, np. kurtki, żakiety.

Klasa IV – obejmuje grupę wyrobów włókienniczych, z którymi człowiek ma kontakt sporadyczny; do tej grupy należą między innymi obrusy, zasłony czy firanki.

W celu uzyskania certyfikatu Oeko‑Tex producent wyrobu włókienniczego musi dostarczyć do badania próbki wszystkich elementów wyrobu. Dotyczy to także wszystkich dodatków użytych do wytworzenia i wykończenia wyrobu takich jak: guziki, zamki, ćwieki, nici do szycia, etykiety i nadruki. Dostarczone próbki są badane pod kątem zgodności ze standardami certyfikatu. Badanie prowadzone jest także w zakładzie produkcyjnym przedsiębiorcy występującego o nadanie certyfikatu w trakcie jego wydawania i dodatkowo po uzyskaniu certyfikatu, co najmniej raz na trzy lata.

Oeko‑Tex Standard 100 jest światowym ujednoliconym systemem badań i certyfikacji dla surowców, półproduktów i wyrobów włókienniczych na każdym poziomie wytwarzania oraz wykańczania wyrobu. Badania wykonują wyłącznie autoryzowane instytuty badawcze. Ważną informacją dla użytkownika jest fakt, iż tylko tekstylia, których wszystkie elementy zostały przebadane i uzyskały pozytywne wyniki mogą otrzymać certyfikat. W procesie certyfikacji wykorzystywane są badania uwzględniające trzy drogi wnikania substancji niebezpiecznych do organizmu człowieka. Bada się wnikanie substancji obecnych w tekstyliach przez skórę w kontakcie z potem. W przypadku produktów przeznaczonych dla dzieci badana jest droga wnikania substancji przez ślinę. Badana jest również inhalacja szkodliwych substancji drogami oddechowymi.

W ramach certyfikatu Oeko‑Tex 100 określono katalog kryteriów do certyfikacji, który obejmuje substancje zakazane i prawnie kontrolowane oraz substancje potencjalnie szkodliwe dla zdrowia. Do tej grupy parametrów należą:

• zabronione barwniki azowe,

• barwniki rakotwórcze i wywołujące alergię,

• formaldehyd,

• pestycydy,

• chlorowane fenole,

• chlorowane benzeny oraz tolueny,

• ekstrahowane metale ciężkie.

Każdy użytkownik może w łatwy sposób sprawdzić, czy nadany certyfikat gwarantuje jakość produktu. Na stronie internetowej organizacji w zakładce sprawdzania ważności certyfikatu po wpisaniu numeru identyfikacyjnego można otrzymać informacje dotyczące ważności i zakresu certyfikowanych produktów i klasy certyfikacji, lokalizacji jednostki certyfikującej oraz terminu ważności dokumentu.

Certyfikaty wyrobów włókienniczych nie obejmują jednak kwestii związanych z kryteriami środowiskowymi dotyczącymi produkcji surowców, można jedynie przypuszczać na podstawie ograniczenia stosowania pestycydów, że produkcja surowców była bardziej ekologiczna. Certyfikaty nie zawierają także kryteriów społecznych, informując jedynie o zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy i zakazie pracy dzieci.

Wymagania dla odzieży i bielizny dla dzieci – przepisy prawne, normy:

• Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. 2003 nr 229 poz. 2275) stanowi, że każdy producent, dystrybutor powinien przestrzegać wymagań dotyczących bezpieczeństwa wytwarzanych produktów. Jeżeli produkt stwarza zagrożenie dla życia bądź zdrowia konsumentów, to należy poinformować o tym fakcie odpowiedni urząd.

Każdy producent lub dystrybutor, oceniając bezpieczeństwo produktów, powinien uwzględnić poniższe kryteria:

• cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcję montażu i uruchomienia, a także – biorąc pod uwagę rodzaj produktu – instrukcję instalacji i konserwacji,

• oddziaływanie na inne produkty, jeżeli można w sposób uzasadniony przewidzieć, że będzie używany łącznie z innymi produktami,

• wygląd produktu, oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące jego użytkowania, postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie inne udostępniane konsumentowi wskazówki lub informacje dotyczące produktu,

• kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci.

Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów wprowadza dodatkowo pojęcie poważnego zagrożenia, które oceniane jest poprzez „uwzględnienie bezpośrednich lub odsuniętych w czasie skutków używania produktu, w tym stopnia i prawdopodobieństwa utraty zdrowia lub życia przez konsumentów, stopień narażenia poszczególnych kategorii konsumentów oraz możliwość prawidłowej oceny ryzyka przez konsumentów i możliwości jego uniknięcia”. W takich przypadkach ustawa wymaga podjęcia natychmiastowych działań. Stopień zagrożenia stwarzanego przez produkt może zależeć od szeregu czynników. Zagrożenie może być wynikiem błędu w procesie wytwarzania lub produkcji lub może wynikać ze złej technologii bądź użytych materiałów. Może ono również wynikać z budowy, np. wykończenia, opakowania, braku ostrzeżeń lub instrukcji. Zagrożenie może również zależeć od kategorii i podatności konsumenta na zagrożenia oraz od rodzaju podjętych przez przedsiębiorcę środków ostrożności, mających chronić i ostrzegać przed niebezpieczeństwem.

• Rozporządzenie (WE) NR 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), Załącznik XVII.

Załącznik XVII REACH określa chemikalia niebezpieczne w procesie użytkowania:

• barwniki azowe,

• metale ciężkie (kadm, ołów, rtęć arsen i ich związki),

• nikiel (w akcesoriach),

• pentachlorofenol,

• ftalany,

• fumaran dimetylu (DMF),

• związki cyny,

• chlorowane parafiny (SCCP),

• Tris, Tepa, PBB,

• onylofenol i oksyetylenowany nonylofenol,

• substancje zaklasyfikowane jako rakotwórcze, mutagenne dla komórek rozrodczych lub działające szkodliwie na rozrodczość (wymienione w części 3 załącznika VI do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin).

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady WE 1007/2011 z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nazewnictwa włókien tekstylnych oraz etykietowania i oznakowywania składu surowcowego wyrobów włókienniczych, a także uchylenia dyrektywy Rady 73/44/EWG oraz dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 96/73/WE i 2008/121/WE.

Zgodnie z rozporządzeniem producent lub importer zapewnia zaopatrzenie wyrobu w etykietę lub oznakowanie oraz rzetelność zawartych na nich informacji.

Do opisu składu surowcowego na etykietach i znakowaniach wyrobów włókienniczych używa się wyłącznie nazw włókien tekstylnych wymienionych w załączniku I powyższego rozporządzenia.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia udostępniane na rynku wyroby włókiennicze opatruje się etykietą lub oznakowuje, aby poinformować o ich składzie surowcowym. Etykiety oraz oznakowanie wyrobów włókienniczych muszą być trwałe, czytelne, widoczne i łatwo dostępne, a w przypadku etykiet – starannie przymocowane.

• PN‐EN ISO 3758:2012. System oznaczania sposobu konserwacji z zastosowaniem symboli.

Norma określa zasady znakowania graficznego produktów włókienniczych w zakresie konserwacji: prania w wodzie (mechanicznego i ręcznego), czyszczenia chemicznego, sposobów suszenia (w pozycji pionowej, poziomej lub w suszarce) oraz prasowania. Oznaczenia podają zawsze najwyższą granicę dozwolonych czynności konserwacyjnych. W przypadku produktów z mieszanek włókien, konserwacja musi być dostosowana do najwrażliwszego składnika mieszanki. Stosowanie tych symboli nie jest obowiązkowe.

Należy zaznaczyć, że w obowiązującym stanie prawnym stosowanie norm zawierających wymagania dla wyrobów jest dobrowolne, z wyjątkiem norm przywołanych w przepisach prawa.

• PN‑EN 14682:2009. Bezpieczeństwo odzieży dziecięcej — Sznury i sznurki ściągające w odzieży dziecięcej — Specyfikacja.

Norma PN‑EN 14682:2009 dotyczy odzieży przeznaczonej dla dzieci i młodzieży do 14 lat z uwzględnieniem określonych w tej normie przedziałów wzrostu dzieci. O tym, czy odzież jest przeznaczona dla takich konsumentów, przesądza projekt produktu, sposób jego wykonania lub sposób jego sprzedaży. Z uwagi na ryzyko uwięźnięcia sznurów i sznurków ściągających (np. zahaczenie o elementy placu zabaw, roweru czy drzwi autobusu) oraz ryzyko obrażeń twarzy spowodowanych sznurami przy szyi lub kapturze, norma ta określa szereg szczegółowych wymagań dla sznurów i sznurków ściągających. Zgodnie z normą podzielono ubrania na dwa główne typy: odzież przeznaczoną dla dzieci do lat 7 oraz odzież przeznaczoną dla dzieci i młodzieży do lat 14. Konstrukcja odzieży została podzielona na kilka obszarów (np. obszar głowy, szyi i górnej części klatki piersiowej lub obszar poniżej bioder). Poszczególne wymagania podzielono według wieku potencjalnego użytkownika i obszaru konstrukcji odzieży, np. wymagania dla obszaru głowy, szyi i górnej klatki piersiowej w ubraniach dla młodszych dzieci. Dodatkowo wyróżniono kilka typów sznurków, których dotyczą wymagania, np. sznurek dekoracyjny, sznurek funkcyjny, sznur elastyczny czy patka regulująca.

Mnogość wyróżnionych kategorii sznurków i obszarów odzieży z rozróżnieniem na odzież dla użytkowników do 7 lat i użytkowników od 7 do 14 lat skutkuje szeregiem szczegółowych wymagań, wśród których wymienić można np.:

• zakaz stosowania sznurków w obszarze głowy, szyi i górnej części klatki piersiowej w przypadku odzieży przeznaczonej dla dzieci do lat 7,

• wymóg zapewnienia, aby sznurki w pewnych obszarach – w przypadku odzieży przeznaczonej dla dzieci do lat 7 – miały końce nie dłuższe niż 7,5 cm,

• wymóg zapewnienia, że określone kategorie sznurków będą umieszczane przy dolnej krawędzi długich rękawów jedynie wtedy, gdy po zapięciu ubrania sznurki te nie będą znajdować się na zewnątrz odzieży.

Norma określa także wymogi w zakresie zabezpieczania końcówek sznurków (te nie mogą się bowiem strzępić) oraz zasady umieszczania na sznurkach ozdób:

• ubrania dla małych dzieci (do 7 lat) nie mogą mieć sznurków ściągających w okolicach głowy, szyi i górnej powierzchni klatki piersiowej; przy kapturze i na karku, zakazane są też sznurki dekoracyjne,

• w odzieży dla starszych dzieci (7‑14 lat) sznurki ściągające w okolicy głowy, szyi i górnej powierzchni klatki piersiowej nie powinny mieć swobodnych końców; natomiast sznurki dekoracyjne w tych miejscach nie mogą być dłuższe niż 7,5 cm, nie mogą też być wykonane z elastycznego materiału, ponieważ po naciągnięciu i puszczeniu mogłyby uderzyć dziecko w twarz,

• sznurki nie mogą zwisać poniżej dolnej krawędzi ubrania,

• wolne końce sznurków nie powinny mieć supłów ani trójwymiarowych ozdób, muszą natomiast być zabezpieczone przed strzępieniem, np. poprzez zgrzanie termiczne,

• sznurki ściągające powinny być przymocowane do ubrania co najmniej w jednym punkcie usytuowanym w równej odległości od punktów ich wyjścia.

Załącznik F do normy PN‑EN 14682 zawiera szereg rysunków ilustrujących zarówno dozwolone, jak i niedozwolone zastosowania sznurków.

Poruszając temat dotyczący przepisów prawnych związanych z wyrobami tekstylnymi dla dzieci i niemowląt, warto także przytoczyć wymagania dla zabawek.

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści

4. Wymagania dla zabawek – przepisy prawne, normy

Najważniejszym obecnie dokumentem regulującym przepisy związane z wprowadzaniem zabawek do obrotu na terenie Unii Europejskiej jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE, zwana także dyrektywą zabawkową.

Powiązane z nią akty prawne to:

• Rozporządzenie krajowe wdrażające dyrektywę 2009/48/WE: Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie wymagań dla zabawek z dnia 20 października 2016 r. wraz z późniejszymi zmianami

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 13 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań dla zabawek

• Obwieszczenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie wymagań dla zabawek

• Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 31 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań dla zabawek

• Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 16 kwietnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań dla zabawek

W latach 2015, 2017 i 2018 zostały opublikowane dyrektywy Komisji Europejskiej dotyczące zabawek.

2015:

• dyrektywa 2015/2115/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do formamidu;

• dyrektywa 2015/2116/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do benzoizotiazolinonu;

• dyrektywa 2015/2117/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do chlorometyloizotiazolinonu i metyloizotiazolinonu, obydwu osobno oraz w stosunku 3:1.

2017:

• dyrektywa 2017/738/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do ołowiu, wejście w życie 28 października 2018 r.;

• dyrektywa 2017/774/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do fenolu, wejście w życie 4 listopada 2018 r.;

• dyrektywa 2017/898/UEdotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do bisfenolu A, wejście w życie 26 listopada 2018 r.

2018:

• dyrektywa 2018/725/UE dotycząca bezpieczeństwa zabawek w odniesieniu do chromu (VI), wejście w życie 18 listopada 2019 r.

Dodatkowo wymienić należy następujące dokumenty powiązane z wymogami stawianymi zabawkom:

• Dyrektywa 2005/84/EC – w sprawie ograniczeń we wprowadzaniu produktów do obrotu i stosowaniu niektórych substancji preparatów niebezpiecznych (zakazanie stosowania ftalanów w przypadku zabawek i artykułów pielęgnacyjnych dla dzieci).

• Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 18 grudnia 2006 r. (REACH) –załącznik XVII.

• Rozporządzenie WE) nr 1272/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (CLP).

• PKN‑CEN ISO/TR 8124‑8:2017‑06 Bezpieczeństwo zabawek – Część 8: Wytyczne dotyczące określania wieku.

W niniejszym Raporcie Technicznym zawarte są wytyczne dotyczące określania najniższego wieku, w którym dzieci zaczynają bawić się zabawkami w poszczególnych podkategoriach zabawek. Jest on skierowany głównie do producentów i organizacji, którzy oceniają zgodność zabawek z normami bezpieczeństwa. Dokument ten może być także zastosowany jako źródło do określania poprawności wykorzystania zabawek dla najmłodszej grupy wiekowej przez dystrybutorów, instytucje oraz organizacje związane z dziecięcą zabawą, jak również instytucje pediatryczne, nauczycieli, innych specjalistów, którzy używają zabawek w swoich codziennych zajęciach, a także przez konsumentów. Wiek, w którym dzieci rozwijają różne umiejętności jest indywidualny dla każdego dziecka. Niniejsze wytyczne ilustrują przedziały wiekowe, w jakich przeciętne dziecko rozwija określone umiejętności. Szczegółowe wymagania bezpieczeństwa dla zabawek można znaleźć w serii norm ISO 8124 dotyczących bezpieczeństwa zabawek (oraz w innych regionalnych normach i przepisach z zakresu bezpieczeństwa zabawek). Niniejsze wytyczne dotyczące określania wieku oparte są na poradach ekspertów i tradycyjnych modelach zabaw dziecięcych. Mogą one różnić się od krajowych lub regionalnych przepisów lub dyrektyw, które klasyfikują zabawkę, lub kategorię zabawek, jako przeznaczoną dla innego wieku.

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2021/867 z dnia 28 maja 2021 r. w sprawie norm zharmonizowanych dla zabawek, opracowanych na potrzeby dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE.

• EN 71‑1:2014+A1:2018 Bezpieczeństwo zabawek – Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne

• EN 71‑2:2011+A1:2014 Bezpieczeństwo zabawek – Część 2: Palność

• EN 71‑3:2019 Bezpieczeństwo zabawek – Część 3: Migracja określonych pierwiastków

• EN 71‑4:2013 Bezpieczeństwo zabawek – Część 4: Zestawy do wykonywania doświadczeń chemicznych i podobnych

• EN 71‑5:2015 Bezpieczeństwo zabawek – Część 5: Zabawki chemiczne (zestawy) nieprzeznaczone do wykonywania doświadczeń chemicznych

• EN 71‑7:2014+A3:2020 Bezpieczeństwo zabawek – Część 7: Farby do malowania palcami – Wymagania i metody badań

• EN 71‑8:2018 Bezpieczeństwo zabawek – Część 8: Zabawki aktywizujące przeznaczone do użytku domowego

• EN 71‑12:2016 Bezpieczeństwo zabawek – Część 12: N‑nitrozoaminy i substancje N‑nitrozowe

• EN 71‑13:2014 Bezpieczeństwo zabawek – Część 13: Zapachowe gry planszowe, zestawy kosmetyczne oraz gry smakowe

• EN 71‑14:2018 Bezpieczeństwo zabawek – Część 14: Trampoliny do użytku domowego.

Wartości graniczne i odporności wyrobów wyznaczone dla czterech klas produktów

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści

5. Bibliografia

Bielecki J., Jędraszczyk H., Technologia chemicznej obróbki włókien, WSiP, Warszawa 1984.

Dziamara H., Dziewiarstwo maszynowo‑ręczne, WSiP, Warszawa 1990.

Encyklopedia techniki, red. Schellenberg A., WN‑T, Warszawa 1986.

Kopias K., Laboratorium podstaw technologii i maszyn dziewiarskich, PŁ, Łódź 1978.

Korliński W., Podstawy dziewiarstwa, WNT, Warszawa 1979.

Materiałoznawstwo włókiennicze dla technikum, WSiP, Warszawa 1992.

Poradnik inżyniera włókiennika, Wydawnictwo Naukowo‑Techniczne, Warszawa 1988.

Szosland J., Podstawy budowy i technologii tkanin, WN‑T, Warszawa 1979.

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści

6. Powiązane materiały multimedialne

• Film edukacyjny: „Zakładowa kontrola wytwarzania i wykańczania wyrobów włókienniczych”DJJhA8LKXFilm edukacyjny: „Zakładowa kontrola wytwarzania i wykańczania wyrobów włókienniczych”

• Dokumentacja interaktywna: “Kontrola międzyoperacyjna wytwarzania wyrobów włókienniczych”D1E0AH4jzDokumentacja interaktywna: “Kontrola międzyoperacyjna wytwarzania wyrobów włókienniczych”

Powrót do spisu treścitopPowrót do spisu treści