E‑book Wznawianie znaków granicznych i wyznaczania punktów granicznych

Spis treści: 

1. Kiedy dokonuje się wznowienia znaków granicznych lub wyznaczania punktów granicznych?11. Kiedy dokonuje się wznowienia znaków granicznych lub wyznaczania punktów granicznych?

2. Kto jest wykonawcą prac?22. Kto jest wykonawcą prac?

3. Definicja znaku granicznego33. Definicja znaku granicznego

4. Analiza materiałów źródłowych44. Analiza materiałów źródłowych

5. Wznowienie znaków granicznych czy wyznaczanie punktów granicznych?55. Wznowienie znaków granicznych czy wyznaczanie punktów granicznych?

6. Zawiadomienie o czynnościach na gruncie66. Zawiadomienie o czynnościach na gruncie

7. Czynności na gruncie – protokół z czynności wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych77. Czynności na gruncie – protokół z czynności wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych

8. Przekazanie dokumentacji do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego88. Przekazanie dokumentacji do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego

1. KIEDY DOKONUJE SIĘ WZNOWIENIA ZNAKÓW GRANICZNYCH lub WYZNACZANIA PUNKTÓW GRANICZNYCH?

Wznowienie znaków granicznych lub wyznaczenie punktów granicznych to czynności techniczno‑prawne, które są bardzo często wykonywane przez geodetę. Zazwyczaj dochodzi do nich, gdy nastąpiło zatarcie granic w terenie. Właściciel nieruchomości, chcąc zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi swojego prawa do nieruchomości, a tym samym dysponowania nią – np. w celu wybudowania ogrodzenia – zleca geodecie prace związane ze wznowieniem znaków granicznych bądź wyznaczeniem punktów granicznych. Uzyskuje w ten sposób wiedzę o położeniu punktów granicznych, które jednoznacznie wydzielają nieruchomość z otoczenia i wskazują linię graniczną pomiędzy sąsiadującymi ze sobą działkami.

RA8p527yFCZci

Zdjęcie przedstawia widok z lotu ptaka na działkę i jej otoczenie, na zdjęciu zostały naniesione linie przedstawiające granice działki oraz cztery kropki przedstawiające punkty graniczne.

Podstawową determinantą, czyli czynnikiem wpływającym w zasadniczy sposób na wybór wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczania punktów granicznych, są dokumenty zawierające dane liczbowe i opisowe, umożliwiające w jednoznaczny sposób obliczenie współrzędnych X i Y dla punktów stanowiących obwiednie działki, która jest przedmiotem prac. Należy pamiętać, iż wszelkie czynności podejmowane przez geodetę muszą mieć odzwierciedlenie w przepisach prawnych określanych jako podstawa prawna do podjęcia danych czynności. W przypadku wznowienia znaków granicznych lub wyznaczania punktów granicznych jest to art. 39 ust. 1–5 Prawa geodezyjnego i kartograficznego – ustawy z dnia 17 maja 1989 r. z późniejszymi zmianami (Dz.U. z 2021 r. poz. 1990); w ust. 1 czytamy:

Art. 39. 1. Przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne, ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Jeżeli jednak wyniknie spór co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy. Zgodnie z zapisem w ust. 5 tego samego artykułu przepis ten stosuje się również przy wyznaczaniu punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków.

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

2. KTO JEST WYKONAWCĄ PRAC?

Zgodnie z zapisem art. 39 ust. 2 przywoływanej powyżej ustawy, wykonawcą prac geodezyjnych w zakresie wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych może być przedsiębiorca lub jednostka organizacyjna, która współpracuje z geodetą legitymującym się uprawnieniami zawodowymi. Osobę uprawnioną do kierowania tego typu pracami określa zakres uprawnień zawodowych, które uzyskała w wyniku zdania egzaminu państwowego. Upoważnieniem do wykonywania czynności związanych z wyznaczeniem punktów granicznych jest zakres drugi, który uprawnia do kierowania pracami obejmującymi rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych.

Dla dociekliwych

Sposób, tryb i warunki zdobycia uprawnień zawodowych określa szczegółowo Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 28 lipca 2020 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1321).

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

3. DEFINICJA ZNAKU GRANICZNEGO

Aby móc odróżnić pojęcie znaku i punktu granicznego, należy zapoznać się z definicjami, które przedstawiono poniżej. Ponownie odwołujemy się do przepisów prawa, których znajomość jest nieodłącznym elementem pracy każdego geodety wykonującego swe zadania z należytą starannością. Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczenia nieruchomości (Dz.U. z 1999 r. Nr 45 poz. 453) podaje następujące definicje:

• punkt graniczny – punkt określający przebieg granicy nieruchomości,

• znak graniczny – znak z trwałego materiału umieszczony w punkcie granicznym lub trwały element zagospodarowania terenu znajdujący się w tym punkcie,

• stabilizacja – utrwalenie punktu granicznego przez umieszczenie w nim znaku granicznego lub jednoznaczne oznaczenie jego położenia na istniejącym trwałym elemencie zagospodarowania terenu usytuowanym na granicy nieruchomości.

Punkty graniczne oznacza się na gruncie w taki sposób, aby umożliwiały pomiar. Do realizacji tego zadania wystarcza zamarkowanie punktu (oznaczenie w sposób widoczny, ale niezapewniający długiej trwałości) przy pomocy np. drewnianego palika.

RMNcEmLCLaCLS

Zdjęcie przedstawia dwa ujęcia drewnianego palika będącego punktem granicznym. Palik znajduje się pośród trawy. Ujęcie z lewej strony jest zrobione z większej odległości. Punkt graniczny zakreślono czerwonym okręgiem. Ujęcie z prawej strony przedstawia zbliżenie palika.

Aby wskazane w terenie położenie punktu miało charakter stały, zapewniający jego stabilność i  uniemożliwiający przemieszczenie, należy dokonać stabilizacji znakiem granicznym. Znaki naziemne wykonuje się z betonu, kamienia naturalnego lub innego trwałego materiału. Znakami podziemnymi mogą być rurki drenarskie, butelki, płytki betonowe lub inne podobne materiały. Najczęściej stosowanymi i zalecanymi znakami granicznymi są słupki betonowe z wyżłobionym krzyżem. Spotkać się również można z inną formą stabilizacji, np. metalowego pręta wbitego w ziemię.

R1ACl3FYcF84d

Na zdjęciu widać przykłady dwóch sposobów oznaczania znaków granicznych. Z lewej strony przedstawiono betonowy słupek graniczny, ma on kształt ostrosłupa ściętego o podstawie kwadratu, gdzie obie podstawy są równoległe, a podstawa górna jest nieznacznie mniejsza od podstawy dolnej. Na górnej podstawie znajduje się wyżłobienie w kształcie krzyżyka. Z prawej strony pokazano metalową rurkę, pomalowaną na czerwono i niebiesko, by była widoczna w terenie.

Rt7Ik0PleomEd

Znak stabilizacyjny w postaci betonowego okrągłego słupka, który z zewnątrz został pomalowany na zielono. Słupek został umieszczony w trawie.

Za trwałą stabilizację punktu granicznego można również uznać szczegóły terenowe I grupy dokładnościowej, np. trwałe ogrodzenie działki bądź narożnik budynku usytuowany przy granicy.

Rg1WFGL1GrCXi

Na zdjęciu przedstawiono fragment betonowego ogrodzenia. Część narożną ogrodzenia pomalowano wyróżniającym się kolorem, co oznacza, że ta część ogrodzenia pełni funkcję stabilizacji punktu granicznego.

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

4. ANALIZA MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH

Wykonawca prac geodezyjnych powinien zbadać, czy istnieją przesłanki umożliwiające zastosowania procedury wyznaczenia punktów granicznych lub wznowienia znaków granicznych. Kryterium w zakresie wznowienia znaków granicznych ustawodawca sformułował w art. 39 ust.1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego, wskazując, iż tylko przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne mogą być wznowione, pod warunkiem, że zostały wcześniej ustalone i istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia.

W przypadku punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i
budynków, które nie zostały oznaczone w terenie znakami granicznymi, ustawodawca, zgodnie z ust. 5 wspomnianego powyżej art. 39, nakazuje zastosowanie procedury wyznaczenia punktów granicznych.

Jednym z pierwszych kroków, jakie należy wykonać, jest zatem analiza dokumentów źródłowych. W tym celu wykorzystuje się materiały zasobu, które udostępniane są geodecie – na podstawie zgłoszenia pracy geodezyjnej – przez Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (Art. 12 Prawa geodezyjnego i kartograficznego – ustawy z dnia 17 maja 1989 r. z późniejszymi zmianami, Dz.U. z 2021 r. poz. 1990, Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 27 lipca 2020 r. w sprawie wzorów zgłoszenia prac geodezyjnych, zawiadomienia o przekazaniu wyników zgłoszonych prac oraz protokołu weryfikacji wyników zgłoszonych prac geodezyjnych, Dz.U. z 2020 r. poz. 1316). Po ich otrzymaniu geodeta (kierownik prac geodezyjnych) bada przydatność materiałów do osiągnięcia celu wykonywanej pracy geodezyjnej pod względem ich dokładności, aktualności i kompletności (§ 7 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 18 sierpnia 2020 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, Dz.U. z 2020 r. poz. 1429).

Na czym polega analiza?

Przyjrzyjmy się najpierw, jakich dokumentów może dotyczyć owa analiza. W procedurze wznowienia znaków granicznych będziemy zajmować się przede wszystkim danymi, które dostarczą informacji o położeniu punktów granicznych.

Należy pamiętać, iż przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (§ 30 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, Dz.U. z 2021 r. poz. 1390), sporządzonej:

• w postępowaniu rozgraniczeniowym,

• w celu podziału nieruchomości,

• w postępowaniu scaleniowym i wymiany gruntów,

• w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości,

• na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej,

• przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków,

• przez Straż Graniczną, jeżeli dokumentacja ta określa przebieg granic państwa z dokładnością odpowiednią dla ewidencji,

• w wyniku geodezyjnego pomiaru sytuacyjnego istniejących lub wznowionych znaków granicznych albo wyznaczonych punktów granicznych.

RvDn136Ipute1

Na zdjęciu przedstawiono materiały państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w formie dokumentów typu operaty pomiarowe, operaty techniczne oraz skoroszytu zawierającego dokumentację działki.

Wykonawca prac będzie więc poszukiwał, a następnie analizował operaty sporządzone w ramach wymienionych powyżej prac geodezyjnych.

W ramach analizy dokonuje się weryfikacji, czy na interesującym strony obszarze zostały przeprowadzone prace geodezyjne, a tym samym, czy istnieją dokumenty pozwalające na jednoznaczne odtworzenie położenia punktów będących przedmiotem opracowania. W kolejnym kroku sprawdza się, w jakim trybie zostały one ustalone oraz czy istnieją dane liczbowe i opisowe umożliwiające uzyskanie współrzędnych tych punktów. Zgodnie z § 5. ust. 1 Rozporządzenia Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczania nieruchomości analizie podlegają wszelkie dostępne:

1) protokoły graniczne, szkice graniczne, akty ugody,

Rd4PPltHlEdgH

Na zdjęciu widać wzór formularza szkicu granicznego. Na górze formularza znajduje się miejsce na wpisanie adresu i numeru oznaczonej działki, a w prawym dolnym rogu miejsce na datę sporządzenia zapisu. Pod nagłówkiem dokumentu mieści się odręcznie wykonany szkic graniczny działki.

RV1GA8GHFoQ0m

Zdjęcie przedstawia dokument protokołu granicznego, który w nagłówku zawiera informacje o podstawie prawnej ustalenia przebiegu granic, następnie dane lokalizacyjne i identyfikacyjne. Następnie znajduje się tabelka z polami do wypełnienia. W kolumnie pierwszej liczba pozycji. W kolumnie drugiej numery działek ewidencyjnych. W kolumnie trzeciej właściciel ukośnik władający działką łamane działkami ewidencyjnymi. W kolumnie czwartej numer księgi wieczystej lub oznaczenie innego dokumentu określającego stan prawny działek wymienionych w kolumnie drugiej. W kolumnie piątej osoby biorące udział w czynnościach ustalania przebiegu granicy - właściciel lub osoby reprezentujące właściciela ukośnik władającego. W kolumnie szóstej data ustalenia przebiegu granicy. W kolumnie siódmej sposób ustalenia przebiegu granicy. W kolumnie ósmej numer szkicu polowego łamane kopii zdjęcia lotniczego ukośnik ortofotomapy. W kolumnie dziewiątej podpis pod oświadczeniem następującej treści: my, niżej podpisani, oświadczamy, że granica między działkami wymienionymi w kolumnie drugiej przedstawiona na szkicu polowym ukośnik kopii zdjęcia lotniczego ukośnik ortofotomapy stanowiącym integralną część niniejszego protokołu została ustalona według naszych zgodnych wskazań. W kolumnie jedenastej inne oświadczenie zainteresowanych stron. W kolumnie dwunastej adnotacje, uwagi geodety i jego podpis.

2) zarysy pomiarowe z pomiaru granic,

R8Gx8R0GzubYo

Na zdjęciu widzimy zarys pomiarowy działek znajdujących się na terenie danego samorządu wraz z danymi samorządu, informacją o skali w jakiej dostała wykonana mapa ewidencji gruntów, danymi podmiotu i osób przeprowadzających wykonanie zarysu pomiarowego oraz jego daty.

3) szkice wyznaczenia granic działek wydzielonych w wyniku scalenia wymiany gruntów lub w wyniku podziału nieruchomości,

R1G1tnbGgPonP

Zdjęcie przedstawia dokument szkicu polowego i szkicu wyznaczenia projektu podziału, na którym w lewym górnym rogu znajdują się dane podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie dokumentu, poniżej jest ręcznie wykonany szkic, a na dole są dane lokalizacyjne, podpis osoby sporządzającej dokument oraz daty pomiaru, skartownia i wykreślenia.

4) inne dokumenty pomiarowe, obliczeniowe i opisowe pozwalające na ustalenie przebiegu granic ewidencyjnych.

RXuac7fLMmXWy

Zdjęcie przedstawia dokument – wykaz współrzędnych punktów granicznych. Na górze dokumentu znajdują się dane lokalizacyjne, następnie nazwa dokumentu, a poniżej tabelka z wykazem punktów granicznych. W kolumnie pierwszej lista pozycji. W kolumnie drugiej identyfikator punku. W kolumnie trzeciej roboczy numer punktu (według dokumentacji). W kolumnie czwartej współrzędne X. W kolumnie piątej współrzędne Y. W kolumnie szóstej wartość atrybutu ZRD. W kolumnie siódmej wartość atrybutu BPP. W kolumnie ósmej wartość atrybutu STB. W kolumnie dziewiątej wartość atrybutu RZG. W kolumnie dziesiątej numer operatu.

RXDfRTCkSZfHB

Zdjęcie przedstawia dokument – obliczenia powierzchni działek składającego w formie tabelki. W kolumnie pierwszej numer numerów punktów. W kolumnie drugiej współrzędne X. W kolumnie trzeciej współrzędne Y. W kolumnie czwartej powierzchnia z domiarem. W kolumnie piątej uwagi. W kolumnie szóstej numer numerów punktów. W kolumnie siódmej współrzędne X. W kolumnie ósmej współrzędne Y. W kolumnie dziewiątej powierzchnia z domiarem. W kolumnie dziesiątej uwagi.

Wykorzystując dane liczbowe zamieszczone w materiałach źródłowych, geodeta wykonuje obliczenia, a także porównuje wielkości liczbowe, współrzędne i czołówki pochodzące z różnych opracowań. Czynności te mają charakter kontrolny, ich celem jest wyeliminowanie błędów, jeżeli takie istnieją, oraz pozyskanie kompletnej i jednoznacznej informacji o wyznaczeniu znaków granicznych.

Dane zawarte w dokumentacji przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, dotyczące wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych, uznaje się za niewiarygodne, jeżeli ich analiza wskazuje, że zostały określone na podstawie pomiarów wykonanych nierzetelnie lub z niewystarczającą dokładnością.

Na podstawie wykonanej analizy wykonawca uzyskuje informacje o przypuszczalnej sytuacji na gruncie. W celu zweryfikowania poprawności wszystkich pozyskanych danych należy przeprowadzić wywiad terenowy z udziałem właścicieli nieruchomości. Jest on kluczowym elementem w procesie przygotowawczym do czynności wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych. W ramach prac polowych geodeta:

• odszukuje w terenie znaki i ślady graniczne (m.in. na podstawie analizy materiałów źródłowych),

• odszukuje w terenie punkty osnowy geodezyjnej,

• dokonuje pomiaru odnalezionych znaków granicznych, śladów granicznych oraz innych szczegółów sytuacyjnych mających znaczenie dla wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych.

Wyniki wywiadu terenowego zaznacza się – na kopii mapy zasadniczej lub ewidencyjnej – kolorem czerwonym. Dla elementów pomierzonych sporządzana jest dokumentacja z pomiaru, obejmująca szkice i dzienniki pomiarowe.

Rezultat kompleksowo przeprowadzonej analizy ustalenia położenia punktów granicznych, zawierającej weryfikację materiałów otrzymanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz wywiadu terenowego, przedstawiany jest – przez wykonawcę – na szkicu podstawowym lub szkicu przebiegu granic.

R14EjhDS1Vfm2

Zdjęcie przedstawia dokument ze szkicem podstawowym będącym wizualną formą danych z pomiaru własnego oraz danych z operatów. Pod rysunkiem znajdują się dane lokalizacyjne i identyfikacyjne działki oraz dane osoby sporządzającej dokument.

Szkic podstawowy (dokument nieobligatoryjny) sporządzany jest na kopiach istniejących map, na kopiach wykorzystywanych szkiców polowych lub w innej dopuszczalnej formie. Poprawnie wykonany szkic powinien dawać pełen obraz o położeniu punktów granicznych, przebiegu linii granicznych oraz wskazać źródło pochodzenia tych danych.

Szkic podstawowy zawiera następujące elementy:

• granice i oznaczenia działek, które stanowią przedmiot opracowania,

• granice i oznaczenia działek sąsiednich,

• oznaczenie numerów punktów granicznych oraz miary pomiędzy tymi punktami,

• oznaczenia dokumentów, które stanowią źródło informacji o położeniu punktów granicznych,

• szczegóły sytuacyjne związane z przebiegiem granic oraz miary (np. drzewo znajdujące się w miedzy),

• dane opisowe (np. dotyczące rodzaju stabilizacji punktu granicznego).

Przebieg analizy oraz zakres wykorzystania materiałów zasobu wykonawca prac opisuje w sprawozdaniu technicznym, stanowiącym element operatu technicznego.

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

5. WZNOWIENIE ZNAKÓW GRANICZNYCH czy WYZNACZENIE PUNKTÓW GRANICZNYCH?

Po przeprowadzonej analizie materiałów źródłowych geodeta podejmuje decyzję dotyczącą procedury postępowania. Kluczowa jest tu informacja, czy przedmiotowe punkty graniczne były w przeszłości stabilizowane trwałymi znakami granicznymi.  Jeżeli na podstawie weryfikacji danych geodeta stwierdził, iż istnieją wiarygodne i jednoznaczne dane pozwalające na odtworzenie położenia punktu w terenie z właściwą dokładnością i – dodatkowo – punkt ten został ustabilizowany w terenie, lecz znak graniczny został uszkodzony lub przesunięty, to wówczas należy zastosować procedurę wznowienia znaków granicznych. Jeżeli jednak punkt graniczny nie został wcześniej zastabilizowany w terenie, a punkt ten pochodzi np. z podziału działki, to wówczas stosuje się procedurę wyznaczenia punktów granicznych.

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

6. ZAWIADOMIENIE O CZYNNOŚCIACH NA GRUNCIE

W toku prac przygotowawczych geodeta określa termin rozpoczęcia czynności wznowienia znaków granicznych w terenie i doręcza stronom zawiadomienie o czynnościach na gruncie. Kopie doręczeń zawiadomień oraz ich dowodów załącza się do operatu technicznego.

Kogo należy zawiadomić?

Zgodnie z zapisem art. 39 ust. 3 Prawa geodezyjnego i kartograficznego o czynnościach wznowienia znaków granicznych zawiadamia się zainteresowane strony. Oczywistym jest, iż czynności na gruncie będą dotyczyły właścicieli działek, w obwiedni których zawierają się punkty graniczne będące przedmiotem postępowania. O czynnościach tych wykonawca zawiadamia wszystkich właścicieli oraz użytkowników wieczystych tychże działek, a także osoby władające owymi działkami na zasadach samoistnego posiadania. W ewidencji gruntów i budynków wykazuje się:

• właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości,

• w przypadku nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego – oprócz właścicieli inne podmioty, w których władaniu lub gospodarowaniu, w rozumieniu przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa, znajdują się te nieruchomości,

• dla gruntów, dla których ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić ich właścicieli – osoby lub inne podmioty, które władają tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania.

Informacje: kto jest właścicielem (w czyim władaniu znajduje się nieruchomość), na jaki adres należy wysłać zawiadomienie etc., wykonawca prac geodezyjnych pozyskuje z ewidencji gruntów i budynków. Dane te są udostępniane na podstawie zgłoszenia pracy geodezyjnej.

R1YtdXXGXxHzC

Zdjęcie przedstawia dokument zawierający szkic z wykazem stron do zawiadomienia ze względu na lokalizację działek przy punktach granicznych na wyznaczonym odcinku.

Grafika przedstawia szkic działki ewidencyjnej z uwzględnieniem właścicieli i użytkowników wieczystych; przedmiotem wznowienia jest odcinek graniczny wyznaczany przez punkty 274‑103‑275. Zawiadomieniem należy objąć nieruchomości, których wymienione punkty graniczne dotyczą, ponieważ znajdują się w ich obrysie. Będą to następujące działki ewidencyjne: 101, 102, 103, 207/1 i 207/2.

W jaki sposób zawiadomić stronę?

Zawiadomienia o czynnościach wyznaczenia punktów granicznych lub wznowienia znaków granicznych doręcza się podmiotom, za zwrotnym poświadczeniem odbioru, za pośrednictwem operatora pocztowego lub osobiście, przez wykonawcę prac geodezyjnych. Odbierający pismo potwierdza doręczenie mu pisma swoim podpisem ze wskazaniem daty doręczenia. W przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się przekazania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, w drzwiach mieszkania.

RMj8gwUl2nBiK

Zdjęcie przedstawia dwie strony formularza zwrotnego poświadczenia odbioru. Na pierwszej stronie znajdują się dane adresowe adresata i nadawcy oraz informacja o rodzaju pisma. Na drugiej stronie znajduje się formularz do wypełnienia, w jakich warunkach przesyłka została doręczona lub niedoręczona oraz miejsce na datę i podpis doręczającego ukośnik wydającego przesyłkę.

Grafika przedstawia wzór druku poświadczenia odbioru, który jako dowód doręczenia zawiadomienia wchodzi w skład operatu geodezyjnego.

W jakim terminie należy zawiadomić?

Zawiadomienie doręcza się stronom nie później niż 7 dni przed wyznaczonym terminem, należy zatem pamiętać o odpowiednio wcześniejszym wysłaniu zawiadomień. Kodeks postępowania administracyjnego w art. 44 wskazuje procedurę, jaką należy zachować, aby nadana przesyłka listowna była uznana za skutecznie doręczoną. Zgodnie z przepisami – w razie niemożności doręczenia pisma operator pocztowy przechowuje je przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie 7 dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata.

W przypadku niepodjęcia przesyłki we wskazanym terminie, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia. Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia tego okresu.

Treść zawiadomienia

R1DuDkELfpDq7

Zdjęcie przedstawia dokument zawiadomienia o czynnościach wznowienia granic. W górnym prawym rogu znajduje się data i miejsce sporządzenia dokumentu. W lewym górnym rogu umieszczono dane podmiotu wysyłającego zawiadomienie, czyli uprawnionego geodety. Poniżej daty zapisano dane adresata zawiadomienia: imię i nazwisko oraz adres. Na środku umieszczono nagłówek: zawiadomienie o wznowieniu granic, a poniżej następującą treść zawiadomienia: Na podstawie Artykułu 39, ustępów od trzeciego do piątego ustawy z dnia siedemnastego maja tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego roku: Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja 1990 z późniejszymi zmianami) oraz zgłoszenia pracy geodezyjnej zarejestrowanej dla Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie w dniu dwudziestym czwartym maja dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku identyfikator zgłoszenia: GK.6640.1.1020.2021 zawiadamiam Panią Annę Nowak o czynnościach wznowienia znaków granicznych, które odbędą się na gruncie, to jest działka ewidencyjna numer 102, obręb: XXXX w dniu czternastego lipca dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku o godzinie dziesiątej. Pod treścią zawiadomienia zamieszczono pouczenie o następującym brzmieniu: Zgodnie z artykułem trzydziestym drugim ustępem trzecim ustawy z dnia siedemnastego maja tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego roku: Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja 1990 z późniejszymi zmianami) – nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety. W razie usprawiedliwionego niestawiennictwa geodeta wstrzymuje czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczonego pełnomocnika – nie dłużej jednak niż na okres miesiąca – artykuł trzydziesty drugi ustęp czwarty ustawy z dnia siedemnastego maja tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego roku: Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja 1990 z późniejszymi zmianami). Zawiadomieni właściciele nieruchomości proszeni są o przybycie w oznaczonym terminie i miejscu ze wszystkimi dokumentami, jakie mogą być przydatne przy wykonywaniu czynności przyjęcia granic oraz dokumentami potwierdzającymi ich tożsamość. W przypadku współwłasności lub współużytkowania wieczystego, małżeńskiej wspólnoty – uczestnikami postępowania są wszystkie strony mające tytuł prawny do nieruchomości. W sytuacji niemożliwości wzięcia udziału w czynnościach ustalenia granic przez właściciela nieruchomości w jego imieniu może występować osoba legitymująca się odpowiednim pełnomocnictwem (artykuł dziewięćdziesiąty szósty Kodeksu cywilnego). W prawym dolnym rogu dokumentu znajduje się podpis geodety.

Zawiadomienie o czynnościach podjętych w celu wyznaczenia znaków granicznych bądź wyznaczania punktów granicznych powinno zawierać następujące informacje:

• dane adresowe podmiotu, do którego jest ono kierowane,

• dzień, godzinę i miejsce rozpoczęcia tych czynności,

• oznaczenia i ewentualne dane adresowe działek ewidencyjnych, których będą dotyczyć te czynności,

• numery ksiąg wieczystych, jeżeli księgi takie są prowadzone dla tych działek,

• pouczenie o konieczności posiadania dokumentu umożliwiającego ustalenie tożsamości osoby deklarującej swój udział w tych czynnościach,

• pouczenie, że udział w tych czynnościach leży w interesie podmiotu i nieusprawiedliwiona absencja nie będzie stanowić przeszkody do ich przeprowadzenia.

Zawiadomienie powinno zawierać informację o skutkach niestawiennictwa. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety. W razie usprawiedliwionego niestawiennictwa strony geodeta wstrzymuje czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczenia pełnomocnika – nie dłużej jednak niż na okres jednego miesiąca.

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

7. CZYNNOŚCI NA GRUNCIE – PROTOKÓŁ Z CZYNNOŚCI WZNOWIENIA ZNAKÓW GRANICZNYCH bądź WYZNACZENIA PUNKTÓW GRANICZNYCH

Wznowione znaki graniczne lub wyznaczone punkty graniczne po ich stabilizacji lub zamarkowaniu podlegają geodezyjnemu pomiarowi sytuacyjnemu w nawiązaniu do poziomej osnowy geodezyjnej lub pomiarowej.

Wyniki wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych zamieszcza się w protokole zawierającym:

1) oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej,

2) identyfikator oraz nazwę obrębu ewidencyjnego,

3) numery działek ewidencyjnych,

4) imię i nazwisko oraz numer uprawnień geodety sporządzającego protokół,

5) datę sporządzenia protokołu,

6) wskazanie przepisów, na podstawie których wykonane zostały czynności wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych,

7) oznaczenia oraz nazwy dokumentów, na podstawie których dokonano wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych,

8) oznaczenia punktów granicznych objętych czynnościami wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych z uwzględnieniem oznaczeń tych punktów w operacie ewidencyjnym,

9) imiona i nazwiska właścicieli nieruchomości, użytkowników wieczystych lub innych władających wykazanych w księgach wieczystych lub ewidencji gruntów i budynków albo osób ich reprezentujących,

10) opis sposobu stabilizacji lub markowania punktów granicznych,

11) oświadczenia osób, dotyczące czynności wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych,

12) szkic określający położenie wznowionych znaków granicznych lub wyznaczonych punktów granicznych w odniesieniu do granic działek ewidencyjnych i trwałych szczegółów terenowych,

13) wzmiankę o odczytaniu dokumentu przed podpisaniem, omówienie skreśleń i poprawek,

14) podpis uprawnionego geodety, sporządzającego protokół, oraz podpisy osób uprawnionych, biorących udział w czynnościach,

15) informacje o ewentualnych przyczynach braku podpisu osób uprawnionych, biorących udział w czynnościach.

R1XKTTyibojOV

Zdjęcie przedstawia pierwszą stronę protokołu wznowienia znaków granicznych ukośnik wyznaczenia znaków granicznych. Protokół zawiera informację o podstawie prawnej, dane identyfikacyjne obrębu ewidencyjnego, numery znaków granicznych, numery punktów granicznych, numery działek, do których należą punkty i znaki graniczne, dane geodety sporządzającego protokół, listy dokumentów, na podstawie których dokonano wznowienia ukośnik wyznaczenia, podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpis osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania.

RU2ctQJb9fsrj

Zdjęcie przedstawia drugą stronę protokołu wznowienia znaków granicznych ukośnik wyznaczenia znaków granicznych. Jest kontynuacją poprzedniego zdjęcia. Ukazuje tabelkę, w której znajdują się dane osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania. W kolumnie pierwszej liczba porządkowa. W kolumnie drugiej imię, nazwisko, numer PESEL. W kolumnie trzeciej oznaczenie dokumentu tożsamości. W kolumnie czwartej charakter, w jakim występuje osoba biorąca udział w czynnościach. W kolumnie piątej numery działek, z którymi związana jest osoba wymieniona w kolumnie drugiej. W kolumnie szóstej wzmianka o dołączeniu do protokołu pełnomocnictwa osoby uprawnione do udziału w czynnościach. Następnie jest miejsce na wymienienie podmiotów, które mimo prawidłowego zawiadomienia nie brały udziału w czynnościach. Kolejno jest tabelka z opisem sposobu stabilizacji lub markowania punktów granicznych. W kolumnie pierwszej liczba porządkowa. W kolumnie drugiej oznaczenie punktu. W kolumnie trzeciej sposób stabilizacji lub markowania punktu. W kolumnie czwartej uwagi. Na końcu znajduje się podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpisy osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania.

RlBFNxedppBVr

Zdjęcie przedstawia trzecią stronę protokołu wznowienia znaków granicznych ukośnik wyznaczenia znaków granicznych, na której znajdują się oświadczenia osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania zebrane w formie tabeli. W kolumnie pierwszej liczba porządkowa. W kolumnie drugiej imię i nazwisko. W kolumnie trzeciej treść oświadczenia. Na końcu znajduje się podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpisu osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania.

R17fiDOzIH57i

Zdjęcie przedstawia czwartą stronę protokołu wznowienia znaków granicznych ukośnik wyznaczenia znaków granicznych. Widać na niej szkic określający położenie wznowionych znaków granicznych lub wyznaczonych punktów granicznych względem obiektów na działce. Poniżej znajduje się podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpisu osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania.

RwdWmpgWxVGrq

Zdjęcie przedstawia piątą i zarazem ostatnią stronę protokołu wznowienia znaków granicznych ukośnik wyznaczenia znaków granicznych. Znajduje się na niej lista skreśleń i poprawek w protokole, jeśli takowe nastąpiły. Na końcu znajduje się podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpisy osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania. Poniżej znajduje się podpis geodety sporządzającego protokół oraz podpisu osób biorących udział w czynnościach wznawiania ukośnik wyznaczania.

Podstawa prawna:

Art. 39 ust. 4 Prawa geodezyjnego i kartograficznego – ustawy z dnia 17 maja 1989 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1990).

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

8. PRZEKAZANIE DOKUMENTACJI DO PAŃSTWOWEGO ZASOBU GEODEZYJNEGO I KARTOGRAFICZNEGO

Dokumentację, powstałą w wyniku prac geodezyjnych związanych z wyznaczeniem znaków granicznych bądź wznowieniem punktów granicznych, kompletuje się w postaci operatu technicznego i przekazuje do PZGiK (państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego) łącznie z plikami danych służących do aktualizacji odpowiednich baz danych zasobu.

RQtIgeobAJiHY

Na zdjęciu przedstawiono widok teczki operatu technicznego danego obiektu oraz spis dokumentów operatu technicznego w formie tabeli. W lewym górnym rogu teczki znajduje się pieczątka z danymi geodety o następującej treści: geodeta, inżynier Krzysztof Piątek, geodeta uprawniony, zaświadczenie MGPiB nr 12020, ulica Zielona 20, 00‑020 Warszawa, telefon 502 102 102. Na prawo od pieczątki mieści się informacja: dokument podpisany elektronicznie podpisem zaufanym, Krzysztof Piątek, data i godzina. Pod pieczątką w oddzielnych wersach umieszczono dane dotyczące operatu: województwo: mazowieckie, powiat: zwoleński, jednostka ewidencyjna: 143605 znak podkreślenia 5 Zwoleń znak podkreślenia obszar wiejski, obręb: 0025 – Sycyna, arkusz: 2, działka: 108. Na środku napis dużymi literami: Operat techniczny. Pod nim nieco mniejszą czcionką rodzaj pracy: Wznowienie znaków granicznych. Tabela składa się z trzech kolumn, gdzie pierwsza to liczba porządkowa, druga zawiera informacje na temat zawartości operatu, a trzecia informuje o numerze karty. Jeden. Sprawozdanie techniczne. Numer karty 1‑2. Dwa. Wypis z rejestru gruntów. Numer karty 3. Trzy. Mapa do porównania z terenem. Numer karty 4. Cztery. Materiały archiwalne (opinie, zaświadczenia, decyzje). Numer karty 5‑8. Pięć. Wykaz współrzędnych działki. Numer karty 9. Sześć Szkic podstawowy. Numer karty 10. Siedem. Analiza dokumentów. Numer karty 11‑12. Osiem. Protokół badania KW. Numer karty 13‑18. Dziewięć. Wykaz stron. Numer karty 19. Dziesięć. Zwrotne poświadczenia zawiadomień. Numer karty 20‑28. Jedenaście. Protokół wznowienia znaków granicznych. Numer karty 29‑33. Dwanaście. Szkic graniczny. Numer karty 34. Trzynaście. Szkic z pomiarów w terenie wraz ze szkicem osnowy. Numer karty 35. Czternaście. Szkic z projektem podziału. Numer karty 36. Piętnaście. Obliczenie spółrzędnych nowych punktów granicznych. Numer karty 37‑38. Siedemnaście. Obliczenie pól powierzchni działek. Numer karty 39‑40. Osiemnaście. Rozliczenie użytków w działkach. Numer karty 41. Dziewiętnaście. Obliczenia z pomiarów w terenie, dzienniki. Numer karty 42. Dwadzieścia. Wykaz zmian danych ewidencyjnych działki i budynków. Numer karty 43. Dwadzieścia jeden. Wykaz współrzędnych punktów granicznych z atrybutami. Numer karty 44. Dwadzieścia dwa. Szkic przedstawiający aktualne rozmieszczenie działek. Numer karty ewidencyjnych. Numer karty 45. Dwadzieścia trzy. Wykaz współrzędnych. Numer karty 46. Dwadzieścia cztery. Kopia mapy z projektem podziału. Numer karty 47. Pod tabelą znajduje się informacja: data rozpoczęcia 10.01.2022 roku. Data zakończenia i skompletowania operatu 25.03.2022 roku.

Operat techniczny sporządza się w postaci elektronicznej w formacie pliku PDF, podpisanego przez kierownika prac geodezyjnych kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym.

Operat techniczny zawiera:

• 1) spis treści,

• 2) sprawozdanie techniczne,

• 3) dokumentację osnowy pomiarowej, jeżeli była założona,

• 4) mapę porównania z terenem i szkice polowe, jeżeli zostały wykonane,

• 5) wykazy pomierzonych lub obliczonych współrzędnych punktów szczegółów terenowych,

• 6) poświadczone za zgodność z oryginałem kopie protokołów, dowodów doręczeń zawiadomień,

• 7) poświadczone za zgodność z oryginałem kopie innych dokumentów niepochodzących z zasobu, które zostały wykorzystane przez wykonawcę,

• 8) dokumentację niezbędną do aktualizacji ewidencji gruntów i budynków, na które składają się:

  • szkice przedstawiające aktualne usytuowanie: działek ewidencyjnych, punktów granicznych z informacją o ich stabilizacji, budynków, użytków gruntowych, konturów klasyfikacyjnych,

  • wykazy współrzędnych punktów granicznych przyjętych do obliczenia pól powierzchni działek ewidencyjnych,

  • wykazy zmian danych ewidencyjnych.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 7 lipca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1304).

• Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Spis rysunków:

Rys. 1 Wydzielenie działki ewidencyjnej z otoczenia, źródło: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/widok-z-lotu-ptaka-na-brzeg-obok-zielonych-gor-1542141/ (data dostępu: 11.02.2022)

Rys. 2. Markowanie punktu granicznego palikiem, źródło: fotografia własna

Rys.3. Betonowy słupek graniczny (po lewej); stabilizacja betonowym słupkiem granicznym z metalową rurką, pełniącą rolę świadka (po prawej) źródło: fotografia własna

Rys.4. Metalowa rurka zalana betonem, źródło: fotografia własna

Rys.5. Stabilizacja – szczegół I grupy dokładnościowej, źródło: fotografia własna

Rys. 6. Materiały państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego

Rys.7. Szkic graniczny

Rys.8. Protokół ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych

Rys.9. Zarys pomiarowy

Rys.10. Szkic wyniesienia projektu podziału

Rys.11. Wykaz współrzędnych z atrybutami

Rys.12. Obliczenie powierzchni działek

Rys.13. Szkic podstawowy

Rys.14. Szkic działki ewidencyjnej nr 102 z uwzględnieniem podmiotów, które należy zawiadomić

Rys.15. Zwrotne poświadczenie odbioru

Rys.16. Zawiadomienie o czynnościach wznowienia granic

Rys.17. Protokół wznowienia znaków granicznych, cz. 1

Rys.18. Protokół wznowienia znaków granicznych, cz. 2

Rys.19. Protokół wznowienia znaków granicznych, cz. 3

Rys.20. Protokół wznowienia znaków granicznych, cz. 4

Rys.21. Protokół wznowienia znaków granicznych, cz. 5

Rys.22. Operat techniczny

Wykaz ustaw i rozporządzeń:

1. Kodeks Postępowania Administracyjnego – ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 735).

2. Prawo geodezyjne i kartograficzne – ustawa z dnia 17 maja 1989 r. z późn. zm. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1990).

3. Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 7 lipca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1304).

4. Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 27 lipca 2020 r. w sprawie wzorów zgłoszenia prac geodezyjnych, zawiadomienia o przekazaniu wyników zgłoszonych prac oraz protokołu weryfikacji wyników zgłoszonych prac geodezyjnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1316).

5. Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 28 lipca 2020 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1321).

6. Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczenia nieruchomości (Dz.U. z 1999 r. Nr 45 poz. 453)

Netografia:

1. Internetowy System Aktów Prawnych: https://isap.sejm.gov.pl/ (data dostępu: 18.02.2022).

2. Problemy w geodezji: http://martakorona.pl/blog/2017/04/08/wznowienie-znakow-granicznych-lub-wyznaczenie-punktow-granicznych/ (data dostępu: 18.02.2022).

3. Strona Państwowego Instytutu Geologicznego: https://www.pgi.gov.pl (data dostępu: 18.02.2022).

4. Rządowe Centrum Legislacji: www.rcl.gov.pl (data dostępu: 18.02.2022).

5. Wznowienie znaków granicznych, blog: https://geoportal360.pl/blog/wznowienie-granic-nieruchomosci-wznowienie-znakow-granicznych/ (data dostępu: 18.02.2022).

Bibliografia:

1. Grzechnik B., Marzec Z., Mapy do celów prawnych, podziały, scalanie i rozgraniczenie nieruchomości oraz dokumentacja dla dróg i kolei, wyd. 4 zmienione i poprawione, Geogrunt Bogdan Grzechnik, Warszawa 2014.

2. Kwartnik‑Pruc, Hanus P., Geodezyjne aspekty rozgraniczeń i podziałów nieruchomości, AGH, Kraków 2014.

Materiały powiązane

Dwue8EfG8RpMebqU645des

Dokumentacja interaktywna - Dokumentacja zgłoszenia prac geodezyjnych

DPxiwnSIWR5JPpY8oDRl2V

Grafika interaktywna - Procedura wznawiania znaków granicznych i wyznaczania punktów granicznych

D1BWRCRMlRTmDKMUuCIwAj

Film edukacyjny - Zadania i czynności zawodowe dla wznawiania znaków granicznych i wyznaczania punktów granicznych