Edycja tekstu bez tajemnic

Zdjęcie przedstawia osobę trzymającą w dłoni kartkę z tekstem. Obok widoczny jest otwarty laptop. Na zdjęciu widnieje dziesięć punktorów. Po ich kliknięciu rozwijają się teksty objaśniające i grafiki.

Numer jeden: Propozycje czcionek.

W głównej części tekstu najlepiej jest użyć czcionek (fontów) o rozmiarze 12‑14 punktów. Tytuły, nagłówki, tytuły podrozdziałów mogą być o dwa punkty większe. Są to najlepsze rozmiary dla strony w formacie a cztery, czyli takiej, jaką posiada kartka papieru używana w domowej drukarce. Rozmiar i krój czcionki mają znaczenie dla odbiorcy tekstu. Ważne! W tekście nie należy używać więcej niż dwóch, trzech krojów czcionki i różnych jej rozmiarów. Powoduje to bowiem, że tekst przestaje być czytelny.

Widoczny jest przykładowy wygląd ekranu edycji tekstu. Na pasku edycji widoczna jest ikona edytora rozmiaru czcionki. Po naciśnięciu znaczka wyświetla się jej rozmiar.

Numer dwa: Krój czcionki

Bardzo ważny jest także odpowiedni dobór kształtu czcionki, szczególnie gdy chcemy wydrukować nasz tekst. Istnieje zasada, która mówi, żeby do zapisywania tytułów, nagłówków używać czcionek bezszeryfowych (np. Arial, Verdana, Tahoma). Natomiast w części głównej tekstu dobrze jest użyć czcionek szeryfowych (np. tajms niu roman, kurier niu). Czcionki szeryfowe różnią się od bezszeryfowych tym, że posiadają poprzeczne kreski, które kończą linię litery – dzięki temu zabiegowi litery wyglądają na bardziej smukłe i wyraziste, co znacznie ułatwia czytanie.

Widoczna jest grafika przedstawiająca różnice między czcionkami bezszeryfowymi i szeryfowymi. Te drugie na zakończeniach linii liter mają czerwone kreski.

Numer trzy: Style czcionek

Czasami chcemy, aby jakiś fragment tekstu wyróżniał się i przyciągał wzrok. Możemy w tym celu użyć formatowania czcionki, nie zmieniając przy tym jej kroju.

Możemy pogrubić czcionkę, pochylić ją, podkreślić, wybierając z paska narzędziowego taką formę, która nam odpowiada. B – oznacza bold, czyli pogrubienie czcionki – przydaje się szczególnie przy adresowaniu listów, oznaczaniu tytułów albo gdy chcemy podkreślić w tekście coś bardzo ważnego I  to kursywa, czyli pochylenie czcionki – dzięki niej wyszczególnimy cytaty albo wyrazy obcojęzyczne. U – to podkreślenie – podkreśli każdy zaznaczony fragment tekstu. Formaty te możemy łączyć w dowolny sposób, nie zapominając jednak o zachowaniu przejrzystości dokumentu.

Poniżej widoczne są paski narzędzi, majkrosoft łord oraz libr ofis rajter, na których w czerwonej ramce oznaczono trzy ikony zmiany stylu.

Numer cztery: Punktory

Podczas wyliczania lub wyszczególniania jakichś elementów przydadzą się nam punktory. Są to znaki wypunktowania i znajdziemy je w różnej postaci w każdym edytorze.

Możemy korzystać z numeracji, punktów przedstawianych w formie kropek, myślników, strzałek, a nawet małych grafik. Ważna informacja: punktory i numeracja są automatycznie stosowane do całego akapitu.

Widoczny jest pasek narzędziowy programu libr ofis rajter z rozwiniętą zakładką punktory. Znajduje się tam osiem różnych znaków graficznych stosowanych do wypunktowania.

Numer pięć: Obrazy

Zdarza się, że w naszym tekście niezbędne jest przedstawienie jakiejś ilustracji. Możemy wstawić do tekstu zdjęcie, grafikę, ilustrację lub inny plik graficzny, który znajduje się w naszym komputerze. Aby to zrobić, należy wykonać poniższe czynności.

1. Ustawiamy kursor na początku lub na końcu akapitu (możemy stworzyć odstęp, naciskając przycisk Enter).

2. Wyszukujemy narzędzia służące do wstawiania obrazów. W programie łord wybieramy kartę Wstaw i w grupie Ilustracje wybieramy miejsce, w którym znajduje się plik. W programie rajter z zakładki Wstaw wybieramy Obraz, a następnie wskazujemy miejsce, gdzie znajduje się plik.

Rozmiar obrazu możemy zmienić: po kliknięciu na nim pojawi się krawędź i punkty na niej. Chwytamy za taki punkt i rozciągamy. Swoją ilustrację możemy też przesuwać dzięki opcjom wyrównywania tekstu.

Widoczny jest obraz paska narzędzi. W poleceniu Wstaw znajduje się edytor OBRAZY. Ikona przedstawia dwa trójkąty imitujące szczyty górskie oraz pomarańczowe kółko symbolizujące słońce. Po naciśnięciu ikony pojawia się opcja miejsc, gdzie znajdują się obrazy.

Numer sześć: Kopiuj, wklej.

Może się zdarzyć, że zechcemy przesunąć fragment tekstu w inne miejsce, usunąć go albo powtórzyć. Możemy to zrobić za pomocą poleceń z paska narzędzi lub dużo szybciej przy użyciu skrótów klawiaturowych. Wciśnięcie jednocześnie klawiszy ce te er el i ce umożliwi skopiowanie zaznaczonego fragmentu tekstu. Wciśnięcie jednocześnie klawiszy ce te er el i iks spowoduje wycięcie fragmentu tekstu i zachowanie go w pamięci komputera. Wciśnięcie klawisza  ce te er el i jednoczesne kliknięcie lewym przyciskiem myszy na wybranym zdaniu spowoduje jego skopiowanie. Wciśnięcie jednocześnie klawiszy ce te er el i fał spowoduje wklejenie skopiowanego lub wyciętego tekstu w miejsce, gdzie znajduje się kursor.Jeśli wciśniemy jednocześnie klawisze ce te er el i a, zaznaczymy cały tekst znajdujący się w dokumencie. Teraz możemy go skopiować, wyciąć lub przenieść nawet do innego edytora.

Numer siedem: Style akapitu.

Możemy stworzyć własnoręcznie niepowtarzalny styl swojego dokumentu. Edytory tekstu mogą to ułatwić. Mamy możliwość wybrania jednego z wielu stylów, które znajdują się w opcjach programu.

Użycie gotowego stylu przydaje się zwłaszcza przy dłuższych tekstach, ponieważ pozwala na edycję tekstu jednym kliknięciem.

Widoczne są dwa paski narzędzi programu libr ofis rajter oraz majkrosoft łord. W obu otwarta jest zakładka Domyślny styl akapitu. Podświetlony wiersz to Tekst wstępnie sformatowany. W programie majkrosoft łord okienko stylów ukazuje polecenia wpisane w panelach ułożonych jeden pod drugim.

Punkt ósmy: Znaki niewidoczne.

Aby przyjrzeć się temu, jak wygląda edycja tekstu, można włączyć podgląd niewidocznych znaków. Te znaki są informacją, jakiego formatowania użyliśmy i nie widać ich w drukowanym dokumencie. Aby je zobaczyć, wybieramy z głównego menu zakładkę Opcje, a następnie Wyświetlanie. Otworzy się okno, w którym należy zaznaczyć znaki, które chcemy zobaczyć. Twarda spacja w zależności od edytora będzie oznaczona jako mały okrąg (º) lub jako kropka i strzałka nad nią ( ߮). Po prawej stronie okna widzimy jak wyglądają znaki niedrukowalne.

Poniżej widoczne są grafiki  Znaczników formatowania zawsze pokazywane na ekranie. W ramce przedstawiono kolejno: Znaki tabulatora, jako strzałkę skierowaną w prawo. Spacje, jako trzykropek. Znaczniki akapitu, jako dwie linie pionowe połączone daszkiem i niewielką ciemną kropką od lewej strony. Tekst ukryty, jako litery abc leżące na linii przerywanej. Łączniki opcjonalne, jako linię krzywą złamaną do dołu. Kotwice obiektów zobrazowaną symbolem kotwicy.

Punkt dziewiąty: Znaki interpunkcyjne i spacje.

Bardzo ważne jest użycie spacji w połączeniu ze znakami interpunkcyjnymi. Spację wstawiamy zawsze po znaku interpunkcyjnym. Nie wstawiamy spacji przed znakami interpunkcyjnymi: kropkami, przecinkami, dwukropkami, znakami zapytania, wykrzyknikami, średnikami. Nie wstawiamy spacji po otwarciu nawiasu ani przed jego zamknięciem. Nie wstawiamy spacji przed otwierającym znakiem cudzysłowu ani przed znakiem zamykającym cudzysłów.

Punkt dziesiąty: Poprawność pisowni.

Na koniec warto wspomnieć o poprawności pisowni, mimo że nie należy to do umiejętności edytorskich. Nic tak nie razi odbiorcy tekstu, jak błędy ortograficzne w dokumencie. Edytory są wyposażone w opcję sprawdzania pisowni, ale nie można jej ufać bezgranicznie. Ustawienia sprawdzania pisowni i różne opcje ustawień autokorekty znajdziemy w pasku menu w zakładce Narzędzia (dotyczy to zarówno łorda, jak i rajtera).