1
E-materiały do kształcenia zawodowego

Części składowe zespołów napędowych stosowanych w statkach powietrznych

bg‑azure

Elementy układu korbowego

2

Koło zamachowe

Koło zamachowe wprawia w ruch wał korbowy w górnych i dolnych martwych położeniach tłoków. Akumuluje ono energię podczas suwu pracy, a oddaje ją, gdy tłok znajduje się w swoim górnym i dolnym martwym położeniu. Dzieje się tak, ponieważ koło zamachowe posiada masę. Koło zamachowe jest wprawiane w ruch obrotowy poprzez przyłożenie momentu obrotowego, zwiększając jego prędkość obrotową, a tym samym zmagazynowaną energię. Ilość energii jest proporcjonalna do kwadratu prędkości obrotowej.

1
R1Hii3yHI3mAE
Ilustracja interaktywna 1. Korbowód {audio}, 2. Wał korbowy {audio}, 3. Cylinder {audio}, 4. Tłok {audio}, 5. Koło Zamachowe {audio}
Schemat zamocowania koła zamachowego na wale korbowym
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja interaktywna przedstawia schemat zamocowania koła zamachowego na wale korbowym. Wał, do którego zamocowane są za pomocą korbowodów tłoki poruszające się w cylindrach, na swoim końcu ma zamocowane koło zamachowe. Pewne elementy wyróżniono punktami interaktywnymi. Po ich kliknięciu pojawia się ramka z nazwą danego elementu w formie tekstowej oraz w formie nagrania dźwiękowego.

  1. Korbowód jest elementem łączącym tłok z wałem korbowym. To płaski podłużny element.

  2. Wał korbowy to wał z charakterystycznymi wykorbieniami, który zamienia ruch posuwisty w ruch obrotowy wału napędowego.

  3. Koło zamachowe to bryła obrotowa o dużym momencie bezwładności, której zadaniem jest krótkotrwałe magazynowanie energii mechanicznej. Jest to koło z wyciętym w środku niewielkim kołem. Koło zamachowe osadza się na ztolerowanej średnicy wałka oraz przytwierdza się go śrubami.

  4. Cylinder jest element silnika w którym porusza się tłok.

  5. Tłok to element, którego zadaniem jest przejmowanie energii mechanicznej ze spalonej mieszanki. Ma on kształt wydrążonego walca.

Powrót na górę stronyPowrót na górę strony

3

Cylinder tłokowy

Cylinder jest tuleją, wewnątrz której porusza się tłok. W cylindrze spalane jest paliwo. W zależności od konstrukcji, w głowicy mogą znajdować się: otwory dolotowe i wylotowe z gniazdami zaworowymi, świece zapłonowe, wtryskiwacze i świece żarowe.

Główne funkcje cylindra:

  • odpowiada za prowadzenie tłoka,

  • jest przestrzenią, w której spalana jest mieszanka, co pośrednio przekłada się na moc silnika,

  • ogranicza ruchy tłoka, który porusza się ruchem posuwisto‑zwrotnym w osi cylindra,

  • jest obudową, która pozwala na utrzymanie znacznego nadciśnienia (ewentualnie podciśnienia) w przestrzeni roboczej pomiędzy tłokiem a cylindrem.

RYwtp0s1eFS69
Ilustracja interaktywna 1. Zawór wlotowy {audio}, 2. Odlana głowica aluminiowa {audio}, 3. Zawór wydechowy {audio}, 4. Tłok {audio}, 5. Sworzeń tłokowy {audio}, 6. Korbowód {audio}, 7. Wał korbowy {audio}, 8. Płaszcz cylindra wzmocniona obudowa metalowa{audio}, 9. Komora spalania cylindra {audio}
Schemat umiejscowienia cylindra tłokowego
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja interaktywna przedstawia schemat umiejscowienia cylindra tłokowego wraz ze wszystkimi podzespołami. Przedstawia się to następująco: na wale korbowym zamocowany jest korbowód z zamontowanym za pomocą sworznia tłokiem, który porusza się w cylindrze czyli wydrążonym walcu. Nad powierzchnią tłoka znajduję się  komora spalania cylindra, z którą stykają się zawory wlotowe oraz wydechowe. Każdy w wybranych elementów wyróżniono punktem interaktywnym. Po jego kliknięciu pojawia się ramka z nazwą danego elementu w formie tekstowej i w formie nagrania dźwiękowego.

  1. Zawór wlotowy jest to element silnika sterujący przepływem  mieszanki paliwowo powietrznej do cylindra.

  2. Odlana głowica aluminiowa to górna część cylindra, która wraz z tłokiem stanowi część komory spalania.

  3. Zawór wydechowy odprowadza spaliny z cylindra podczas suwu wylotu.

  4. Tłok to walcowaty element, którego zadaniem jest przejmowanie energii mechanicznej ze spalonej mieszanki

  5. Sworzeń tłokowy to element silnika tłokowego wykonany jako wydrążony walec łączący korbowód z tłokiem i przenoszący siłę z tłoka na korbowód.

  6. Korbowód jest podłużnym elementem łączącym tłok z wałem korbowym.

  7. Wał korbowy to wał z charakterystycznymi wykorbieniami, który zamienia ruch posuwisty w ruch obrotowy wału napędowego.

  8. Płaszcz cylindra to wzmocniona obudowa ścian cylindra.

  9. Komora spalania cylindra to miejsce, w którym dochodzi do sprężania oraz zapłonu mieszanki.

Powrót na górę stronyPowrót na górę strony

4

Tłok cylindra wraz z korbowodem

Tłok cylindra jest ruchomym elementem silnika tłokowego, który oddziałuje z cylindrem i powoduje powstanie siły sprężystej. Korbowód jest elementem mechanicznym, który połączenie tłoka z kolejnym wałem i korbowodem. W czasie ruchu tłoka w górę i w dół, energia mechaniczna jest przekształcana na pracę pomiędzy tłokiem a cylindrem, co powoduje powstanie mocy. Korbowód umożliwia przeniesienie energii mechanicznej z tłoka na wał i inne elementy układu napędowego.

RdGLBxKRvrgNJ
Tłok cylindra z korbowodem:
1. Tłok,
2. Trzon,
3. Pokrywa stopy,
4. Stopa,
5. Śruby korbowodowe
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Powrót na górę stronyPowrót na górę strony

5

Elementy tłoka

Ilustracja interaktywna przedstawia elementy tłoka. Jego główną walcowatą część stanowi sam tłok. Na jego górnej części zamocowane są pierścienie zgarniające oraz uszczelniające. W dolnej części znajduje się poprzecznie umieszczony również walcowaty, ale mniejszy sworzeń tłoka, zakończony pierścieniem rozprężnym. Na ilustracji wybrane elementy oznaczono punktami interaktywnymi. 

R5HfBcFaiMyKc
Ilustracja interaktywna 1. Pierścień uszczelniający {audio}, 2. Pierścień uszczelniający {audio}, 3. Pierścień zgarniający olej {audio}, 4. Tłok {audio}, 5. Zaślepka sworznia tłoka {audio}, 6. Stworzeń tłokowy {audio}
Elementy tłoka
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja interaktywna przedstawia elementy tłoka. Jego główną walcowatą część stanowi sam tłok. Na jego górnej części zamocowane są pierścienie zgarniające oraz uszczelniające. W dolnej części znajduje się poprzecznie umieszczony również walcowaty, ale mniejszy sworzeń tłoka, zakończony pierścieniem rozprężnym. Na ilustracji wybrane elementy oznaczono punktami interaktywnymi. Po ich kliknięciu pojawia się ramka z nazwą elementu w formie tekstowej i dźwiękowej.

  1. Pierścień uszczelniający służy do uszczelnienia danej powierzchni, aby uniemożliwić przedostanie się cieczy lub gazu do skrzyni korbowej. Ma on postać cienkiej obręczy z przecięciem umożliwiającym montaż.

  2. Pierścień uszczelniający - zwany inaczej pierścieniem kompresyjno zgarniającym służy on do zatrzymywania gazów oraz zgarniania nadmiaru oleju z powierzchni cylindra.  Ma on postać cienkiej obręczy i znajduje się pod dwoma pozostałymi pierścieniami.

  3. Pierścień zgarniający olej zgarnia nadmiar oleju ze ścianek cylindra podczas ruchu tłoka. Ma on postać cienkiej obręczy i znajduje się pod dwoma pozostałymi pierścieniami.

  4. Tłok to element, którego zadaniem jest przejmowanie energii mechanicznej ze spalonej mieszanki. Ma on kształt wydrążonego krótkiego walca.

  5. Zaślepka sworznia. Ma ona kształt półkola.

  6. Sworzeń tłokowy to element silnika tłokowego wykonany jako wydrążony walec łączący korbowód z tłokiem i przenoszący siłę z tłoka na korbowód. Zamocowany jest do tłoka zaślepką.

Powrót na górę stronyPowrót na górę strony

Powrót do spisu treściDHSY7KA4MPowrót do spisu treści