Lata 20. XX w. – Max Ernst po raz pierwszy użył techniki frotażu jako metody artystycznej odciskając starą drewnianą podłogę
1926 – Historia naturalna, Max Ernst, cykl prac wykonany techniką frotażu
1891‑1976 – lata życia Maxa Ernsta, niemieckiego malarza, rzeźbiarza, grafika i poety, jednego z głównych przedstawicieli surrealizmu
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela.
Rm9SJEXyI5enr1
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
6) rozróżnia gatunki i tematykę dzieł w sztukach plastycznych (portret, autoportret, pejzaż, martwa natura, sceny: rodzajowa, religijna, mitologiczna, historyczna i batalistyczna); niektóre z tych gatunków odnajduje w grafice i w rzeźbie; w rysunku rozpoznaje studium z natury, karykaturę, komiks, rozumie, czym jest w sztuce abstrakcja i fantastyka; podejmuje działania z wyobraźni i z natury w zakresie utrwalania i świadomości gatunków i tematów w sztuce, stosuje w tym zakresie różnorodne formy wypowiedzi (szkice rysunkowe, fotografie zaaranżowanych scen i motywów, fotomontaż).
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
1) w zadaniach plastycznych interpretuje obserwowane przedmioty, motywy i zjawiska, stosując środki wyrazu zgodnie z własnym odczuciem; w wyższych klasach podejmuje również próby rysunkowego studium z natury;
2) wyraża w pracach plastycznych uczucia i emocje wobec rzeczywistości, a także płynące z inspiracji muzycznych czy literackich (impresja i ekspresja); rysuje, maluje, ilustruje zjawiska i wydarzenia realne i wyobrażone (także w korelacji z innymi przedmiotami);
6) stosuje różnorodne techniki plastyczne (proste techniki graficzne, rzeźbiarskie, malarskie, elementy obrazowania cyfrowego fotograficznego i z wykorzystaniem wybranych graficznych programów komputerowych);
7) podejmuje działania z zakresu estetycznego kształtowania otoczenia; projektuje i realizuje formy dekoracyjne, podnoszące estetykę otoczenia (wykorzystuje elementy gotowe, aranżując własny pokój, np. projektując nakrycie stołu na uroczystość rodzinną z wykorzystaniem m.in. dekoracji kwiatowej; uwzględnia zasady estetyki podawania potraw).
dostrzegać zjawisko impastu w pracach sławnych artystów, między innymi Rembrandta, Clauda Moneta czy Vincenta van Gogha.
Faktury dookoła nas
FakturaFakturaFaktura określa charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu. Najlepiej można ją zbadać przy pomocy zmysłów wzroku i dotyku. Rozejrzyjcie się wokół siebie i zobaczcie, jak wiele różnych faktur Was otacza. Dotknijcie przedmiotów, które macie pod ręką, swojego ubrania, włosów, twarzy.
Przestrzeń miasta również obfituje w zróżnicowane fakturowo powierzchnie, w zależności np. od materiału, z jakiego zostały wykonane. Możecie tam napotkać powierzchnie gładkie (jak np. szyby okien), szorstką (np. ściany budynków czy kora drzew w parku), falistą, pomarszczoną, śliską, twardą lub miękką (np. trawa). Bardzo wiele przedmiotów w przestrzeni miejskiej ma też fakturę niejednorodną.
Możecie oglądać i czuć pod palcami różne powierzchnie: gładką, szorstka, falistą, pomarszczoną, miękką lub też niejednorodną.
RRAZQY5HE4JoT
R1JKFYyI0XuK6
R1EEybBmzTcP6
RtBoaa8bAIob8
R9bQVwUc05QlK
R1YiKHZoEg23M
RGb6rmIzaGzJq
RuJJ64WSYwVdd
W sztuce fakturaFakturafaktura zależy od tworzywa dzieła, techniki w jakiej zostało wykonane, rodzaju podobrazia, rodzaju farby i tego, co ewentualnie do niej dodamy, sposobu jej nakładania, użytych narzędzi i zamysłu artysty.
ImpastImpastImpast jest techniką stosowaną w malarstwie olejnym i akrylowym, która polega na grubym, wypukłym nakładaniu farby na płótno. Nakładając Impast na całej powierzchni obrazu artysta uzyskiwał szorstką, jakby rzeźbioną fakturę nazywaną pastoso.
Impast stosowali między innymi tacy artyści jak Frans Hals, Rembrandt, Claude Monet i Vincent van Gogh. Była też techniką powszechnie stosowaną przez twórców XX wieku w malarstwie informelInformelinformel.
R11zCh0r2wycj
R1G3gkZcRH9Ff1
RucI60LKeycpO1
R1ZfbBXiQFZGI1
R5WYdTvMXRjTa
Twórczość Maxa Ernsta
Technika artystyczna, pozwalająca na odwzorowanie faktury przedmiotu, to frotażFrotażfrotaż. Uzyskuje się go przykładając papier do danej powierzchni i mocne pocieranie ołówkiem, grafitem lub podobnym narzędziem. W ten sposób uzyskuje się odcisk faktury danej rzeczy.
Twórcą, który jako pierwszy posłużył się tą techniką jako metodą artystyczną, był niemiecki artysta Max Ernst. Pierwszą odciśniętą przez niego powierzchnią była stara drewniana podłoga. Później wykonał inne frotaże, wykorzystując stół z suchymi liśćmi, lniany materiał czy rozwiniętą szpulę nici, tworząc w ten sposób wyjątkowe kompozycje rysunkowe.
RGaXQGhkfGLib
R16VnXI9S24FF1
Ryz9CGkeP78Va1
R1b7j2yKLoyzF
RjygSA1ajA6Qe1
Zadania
classicmobile
Ćwiczenie 1
RBZuPzO37DJZb1
static
Ćwiczenie 1
Charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu, to:
A - frotaż B - faktura C - dokument
B
classicmobile
Ćwiczenie 2
RrY8iY6zsDNEx1
static
Ćwiczenie 2
Przyjrzyj się ilustracjom i dopasuj powierzchnię do właściwej faktury.
Jak nazywa się technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru?
A - impast B - kwadratura C - frotaż
C
classicmobile
Ćwiczenie 5
RcIpmmnv9wVYN1
static
Ćwiczenie 5
Artysta, który jako pierwszy użył frotażu jako metody artystycznej, to:
A - Tadeusz Kantor B - Max Ernst C - Frans Hals
B
classicmobile
Ćwiczenie 6
RLPF4qWkJUoYI1
static
Ćwiczenie 6
Które z wymienionych narzędzi mogą posłużyć do wykonania frotażu?
A - kredka świecowa B - grafit C - węgiel
A
B
C
classicmobile
Ćwiczenie 7
R1GAF8NmWhCwb1
static
Ćwiczenie 7
Jak nazywa się technika malarska polegająca na nakładaniu wypukłej, grubej warstwy farby, umożliwiająca uzyskanie szorstkiej faktury obrazu?
A - impast B - informel C - ikebana
A
classicmobile
Ćwiczenie 8
R1IFmB448SHsi1
static
Ćwiczenie 8
Impast umożliwiał uzyskanie szorstkiej, jakby rzeźbionej faktury obrazu nazywanej pastoso. Przyjrzyj się ilustracjom jeszcze raz i dopasuj dzieła do artystów, którzy stosowali w swoim malarstwie tę technikę.
Rwy4Da46kMYnF1
1 - Vincent van Gogh 2 - Claude Monet 3 - Frans Hals 4 - Tadeusz Kantor 5 - Rembrandt
D‑1,A‑2,C‑3,B‑4,E‑5
Zobacz także
Inna wersja zadania
R1c6EC9gX6kShmbbbc730aade56a01_00000000000071
Ćwiczenie 9
classicmobile
Ćwiczenie 10
R1WwoMYxBT0Si1
Zdecyduj, które z następujących stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe: 1. Informel charakteryzuje się dążeniem do swobodnej ekspresji, wykorzystującej metodę automatyzmu. 2. Faktura to charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu. 3. Frans Hals namalował Cyganka w latach 1640‑1645.
Zdecyduj, które z następujących stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe: 1. Informel charakteryzuje się dążeniem do swobodnej ekspresji, wykorzystującej metodę automatyzmu. 2. Faktura to charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu. 3. Frans Hals namalował Cyganka w latach 1640‑1645.
Zdecyduj, które stwierdzenie są prawdziwe, a które fałszywe.
Prawda
Fałsz
Informel charakteryzuje się dążeniem do swobodnej ekspresji, wykorzystującej metodę automatyzmu.
□
□
Faktura to charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu.
□
□
Frans Hals namalował obraz Cyganka w latach 1640-1645
□
□
Źródło: online-skills.
static
Ćwiczenie 10
Zdecyduj, które stwierdzenie są prawdziwe, a które fałszywe.
A - Informel charakteryzuje się dążeniem do swobodnej ekspresji, wykorzystującej metodę automatyzmu. B - Faktura to charakterystyczne cechy powierzchni przedmiotu. C - Frans Hals namalował Cyganka w latach 1640‑1645
A - prawda
B - prawda
C - fałsz
Polecenie 1
Wykonaj pracę plasyczną dokumentującą Twoją drogę ze szkoły do domu, w technice frotażu, składającą się z minimum 10 frotaży w dowolnym formacie. Do swojej pracy wykonaj opis zawierający informacje takie jak:
data, miejscowość, ulica, powierzchnia na której wykonało się frotaż.
mbbbc730aade56a01_0000000000006
mbbbc730aade56a01_0000000000006
Przyjrzyj się ilustracjom i dopasuj powierzchnię do właściwej faktury.
Odpowiedzi: A - pomarszczona B - miękka C - falista D - gładka E - niejednolita F - szorstka
Rozwiązanie: 1‑D 2‑F 3‑C 4‑A 5‑B 6‑E
mbbbc730aade56a01_0000000000007
mbbbc730aade56a01_0000000000007
Impast umożliwiał uzyskanie szorstkiej, jakby rzeźbionej faktury obrazu nazywanej pastoso. Przyjrzyj się ilustracjom jeszcze raz i dopasuj dzieła do artystów, którzy stosowali w swoim malarstwie tę technikę.
Odpowiedzi: A - Tadeusz Kantor B - Claude Monet C - Rembrandt D - Vincent van Gogh E - Frans Hals
Rozwiązanie: 1‑E 2‑C 3‑B 4‑D 5‑A
mbbbc730aade56a01_0000000000203
Słownik pojęć
Faktura
Faktura
charakterystyczny sposób ukształtowania powierzchni przedmiotu (w plastyce – powierzchni dzieła).
Frotaż
Frotaż
z fr. frottage – tarcie [czyt. frotaż]. Technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Powstaje w wyniku przyłożenia papieru do przedmiotu i mocne pocieranie ołówkiem (lub podobnym narzędziem).
Impast
Impast
z wł. impasto – ugniatam. Technika malarska (stosowana głównie w malarstwie olejnym lub akrylowym), polegająca na nakładaniu wypukłej, grubej warstwy farby.
Dokumentacja
Dokumentacja
zbiór materiałów, dokumentów mających wartość dowodową, informacyjną lub opisową. Również tworzenie takich dokumentów.
Informel
Informel
kierunek w sztuce europejskiej powstały na przełomie lat 40 i 50 wieku, polegający na swobodnej ekspresji w malarstwie wynikającej ze stosowania barwnych plam i linii.