Obraz. Brązowe skały nad przepaścią. Na skałach naprzeciwko siebie po dwóch stronach przepaści siedzą dwa sępy.
Fantastyczna wyobraźnia Vincenta van Gogha
Obraz. Brązowe skały nad przepaścią. Na skałach naprzeciwko siebie po dwóch stronach przepaści siedzą dwa sępy.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1YixGJ3CKaJg
Obraz. Portret van Gogha z fajką. Mężczyzna z rudymi, zaczesanymi do góry włosami. Gęste wąsy i średniej długości broda. Ubrany w białą koszulę, granatową kamizelkę i surdut. Blada twarz. Widoczne jedno ucho. Patrzy przed siebie. W ustach trzyma długą fajkę.
Autoportret z fajką
Źródło: Vincent van Gogh, 1886, olej na płótnie, domena publiczna.
Vincent van Gogh18901853
Vincent van Gogh
Malarz holenderski. Jego charakterystyczna, pełna nasyconych barw twórczość wywarła silny wpływ na malarstwo XX wieku. Możliwe, że znasz jego 'Słoneczniki' lub 'Taras kawiarni w nocy'. Stworzył także wiele autoportretów – ten powyżej to 'Autoportret z fajką' z 1886 roku.
Vincent van Gogh
Vincent van Gogh [czyt. Wincent wan Gog]
Polecenie 1
Przyjrzyj się obrazom dziewiętnastowiecznego malarza holenderskiego Vincenta van GoghaVincent van GoghVincenta van Gogha. Zastanów się i odpowiedz na pytania:
Rp3YywKsjXmX4
Obraz olejny. Po lewej stronie obrazu widoczna kawiarnia na świeżym powietrzu, po prawej ulica, w głębi ciemne fasady domów z jasno oświetlonymi oknami. Niewielka brukowana uliczka, na której wystawiono kawiarniane stoliki. Miejsce jasno oświetlone kontrastuje z panującą dookoła ciemnością. Przy stolikach kilkanaście osób, między stolikami kelner. Ulicą przechodzą ludzie. Kobiety mają długie suknie. Postacie są zarysowane niewyraźnie, bez szczegółów.
Taras kawiarni w nocy
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
R1ayNWZYXp4He
Obraz olejny. Pole pszenicy, w oddali góry, niebo i słońce. Wszystko w odcieniach żółci. Tylko góry zarysowują się błękitem. Elementy zlewają się, są niewyraźne.
Pole pszenicy w słońcu
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
Rg0F6QQc8Fhgr
Obraz olejny. Nabrzeże nad rzeką. Na pierwszym planie para spacerowiczów. Z mroku wyłaniają się niewyraźne zarysy łodzi rybackich. W oddali zarysy i światła miasta. Wszystko utrzymane w odcieniach niebieskiego. Wyróżniają się złote gwiazdy i złote światła miasta, odbite w wodzie. Zarysy elementów zlewają się. Nie ma wyraźnych konturów.
Gwiaździsta noc nad Rodanem
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
RJIX5bqTjf68o
Obraz olejny. Brodaty mężczyzna w średnim wieku. Ukazany prawy profil z widocznym uchem. Ciemne wąsy i broda, miejscami widać rudy kolor zarostu. Padające z boku światło oświetla lewą połowę twarzy. Na głowie ma kapelusz. Patrzy śmiało przed siebie. Twarz ma spokojną, poważną.
Autoportret w filcowym kapeluszu
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
RIHJFxo0sHeHz
Obraz olejny. Pole pszenicy, w oddali wysokie, smukłe cyprysy i kłębiące się na niebie chmury. Kształty niewyraźne, elementy zlewają się. Pole przedstawione w formie złocistej plamy, z przodu widać kilka czerwonych maków. W prawym dolnym rogu fragment drogi zarośniętej trawą. Niebo namalowane w różnych odcieniach błękitu i bieli. Cyprysy wyróżniają się przygaszoną zielenią.
Pole pszenicy z cyprysami
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
Rehpza94doe2w
Jakie emocje i uczucia wywołują w tobie te obrazy?.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1
Znajdź informacje o jednym z obrazów Vincenta van GoghaVincent van GoghVincenta van Gogha. Gdzie się znajduje? Na ile jest wyceniana jego wartość? Co przedstawia?
R1GHQBzdQVuX1
(Uzupełnij).
Polecenie 2
Przyjrzyj się obrazowi Vincenta van Gogha pt. Gwiaździsta noc. Opowiedz, co na nim widzisz, odpowiadając na pytania:
Czy coś cię zachwyca na tym obrazie? Dlaczego?
Który element obrazu podoba się ci się najbardziej? Dlaczego?
Jakie kolory dominują na tym obrazie?
Jakie odczucia wywołują dominujące barwy?
Jakie kreski przeważają na tym obrazie?
Jakie wrażenie wywołują kreski położone w ten sposób na płótnie?
Jakie barwy związane z nocą widzisz na obrazie?
Jak sądzisz, dlaczego drugi tytuł obrazu to Cyprysy i wieś?
R1AxDiC7U3zD0
(Uzupełnij).
Polecenie 2
R1VjCjh8KhH18
(Uzupełnij).
RzM9IFCD0k4K8
Obraz olejny. Na pierwszym planie po lewej stronie smukłe cyprysy. Dalej zarysy domów i kościółka. Dominujące niebo w wielu odcieniach błękitu, z nienaturalnie dużymi gwiazdami i księżycem.
Gwiaździsta noc (Cyprysy i wieś)
Źródło: Vincent van Gogh, domena publiczna.
Opis obrazu Gwiaździsta noc
Nad cichym uśpionym miastem kłębią się przedziwne fale; wzgórza, pagórki także zdają się płynąć, tylko domy stoją spokojnie, zamknięte prostymi, krótkimi kreskami. Nawet świecące okna mają kształt regularnych form geometrycznych: prostokątów, kwadratów. Pionowo w niebo strzela wieża kościółka.
Na pierwszym planie z lewej strony groźnie porusza się tajemniczy, przypominający kształtem ogień, cyprystp9l6Bqugm_000tp002cyprys. On także uczestniczy w wirze dziwnych, nadprzyrodzonych zdarzeń. W prawym górnym rogu świeci zagadkowy księżyc (słońce?). Nadnaturalnejtp9l6Bqugm_000tp003Nadnaturalnej wielkości, olśniewające gwiazdy malowane spiralnie zdają się kręcić, wirować, drgać. Pomiędzy nimi przelatują niepokojące, tajemnicze pasma fal, rozświetlonych żółcią, pomarańczem. Może malarz odkrywa nocne sny, tęsknoty, pragnienia unoszące się nad miastem?
Obraz skomponowano na zasadzie kontrastu. W dole – spokojne miasto, w górze – rozedrgane niebo, pokaz fantastycznej wyobraźni.
1
Ćwiczenie 1
Przeczytaj opis obrazu pt. Gwiaździsta noc. Zwróć uwagę na wszystkie opisane szczegóły. Czy zgadzasz się ze wszystkimi spostrzeżeniami w opisie? A może zauważasz coś jeszcze, o czym nie napisano? Opisz swoje spostrzeżenia.
uzupełnij treść
Pamiętaj, że obraz, tak jak wiersz, można różnie interpretować. Czy nad cyprysami świeci słońce czy księżyc, czy na niebie są gwiazdy, czy odbicia słońca - każdy może widzieć coś innego.
W opisie jest mowa o namalowanych prostymi kreskami domach, ja jednak mam wrażenie, że te domy falują, że są jakby pochylone od wiatru. Cyprys nie przypomina ognia, jak ujęto to w opisie, ale wygląda jak jakaś dziwna istota, która próbuje dosięgnąć gwiazd. Wydaje mi się, że na niebie świecą niezliczone księżyce. Sprawiają wrażenie wirów. Cały świat płynie razem z nimi.
Ćwiczenie 1
Przeczytaj opis obrazu pt. Gwiaździsta noc. Wymień elementy dzieła.
R1ZAYXVdEgGzx
(Uzupełnij).
Elementy dzieła: domy, pagórki, niebo, gwiazdy, cyprys.
Polecenie 3
Wypisz określenia, które twoim zdaniem oddają nastrój panujący na obrazie. Uzasadnij swój wybór pisemnie tutaj lub w zeszycie.
Nastrój to wrażenia, które wywołuje w tobie obraz lub stan psychiczny, w jakim się znajdujesz, patrząc na dzieło. Każdy może mieć inne wrażenia, dlatego pamiętaj o uzasadnieniu swojej wypowiedzi swoimi odczuciami.
Moim zdaniem do opisu obrazu pasują określenia; błogość, spokój, harmonia. Sądzę tak, ponieważ zastosowane barwy wprawiają mnie w stan wyciszenia, a krajobraz sprawia wrażenie łagodnego, pięknego, jak z baśni.
Polecenie 3
Wymień elementy opisu świadczące o tym, że obraz przedstawia widok namalowany nocą.
RF8bnFU7atwUN
(Uzupełnij).
Odpowiedź: np. gwiazdy, uśpione miasto.
R10bJO2D5bvzV1
Ćwiczenie 2
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Wyszukaj w opisie obrazu słowa i zwroty związane z malarstwem i dopasuj je do odpowiednich grup.
pomarańczowy, w górze, wzgórza i pagórki płyną, niebo drga, świecące okna, w niebo strzela wieża, olśniewające gwiazdy, gwiazdy kręcą się, wirują, drgają, formy geometryczne, wir zdarzeń, na pierwszym planie, w prawym górnym rogu, pomiędzy nimi, w dole, fale rozświetlone żółcią, kwadraty, żółty, porusza się cyprys, kłębią się fale, kształt ognia, świeci księżyc, prostokąty, z lewej strony
Miejsce w przestrzeni
Światło
Kolor
Kształt
Ruch
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1HCZqxleThZH1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytania:
Jak sądzisz, jaki nastrój wprowadzają przymiotniki z tekstu opisującego Gwiaździstą noc? Co mówią o przedstawionym świecie?
uzupełnij treść
Zwróć uwagę na to, że wszystkie przymiotniki są synonimami niezwykłości.
Wszystkie przymiotniki mówią o czymś wyjątkowym, niezwykłym. Wprowadzają nastrój baśniowości. Świat wydaje się nierealistyczny, dziwny, nieprawdziwy.
1
Ćwiczenie 5
Jak rozumiesz słowa 'pokaz fantastycznej wyobraźni', kończące opis obrazu? Uzasadnij swoją wypowiedź i zapisz ją w polu poniżej lub w zeszycie.
uzupełnij treść
Masz prawo rozumieć tę przenośnię na swój sposób - każda interpretacja jest właściwa. Pamiętaj jednak, żeby swoje zdanie uzasadnić, opierając się na tym, co przedstawia dzieło sztuki.
Moim zdaniem słowa te oznaczają, że cały świat na obrazie jest dziełem wyobraźni malarza, nie jest żadnym konkretnym miejscem. Sadzę tak, ponieważ nierealistyczne są wszystkie elementy - od dziwnych cyprysów po niebo, ozłocone dziwnymi księżycami. To dzieło, ukazujące potęgę wyobraźni twórcy.
Ćwiczenie 6
R5S9r2us5wNG31
zadanie interaktywne
W opisie obrazu „Gwiaździsta noc” Vincenta van Gogha pojawia się słowo „kontrast”. Wskaż właściwe wyjaśnienie znaczenia tego wyrazu.
Zestawienie elementów podobnych do siebie.
Zestawienie elementów nieco różniących się od siebie.
Zestawienie elementów zdecydowanie różniących się od siebie.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4
Naśladując styl Vincenta van Gogha, namaluj obraz pt. Słoneczny dzień. Przygotujcie galerię swoich dzieł i porozmawiajcie na temat ich siły wyrazu, użytych barw, rodzaju kreski, kształtów, ruchu.
Wymieńcie się obrazami. Spróbujcie opisać obrazy kolegów i koleżanek na wzór opisu obrazu Gwiaździsta noc.
Rt8pgSAXHCCVG
Miejsce na rysunek ucznia.
Miejsce na rysunek ucznia.
Polecenie 4
Zaproponuj trzy pytania, które można by zadać Vincentowi van Goghowi na temat jego obrazu. Zapisz je poniżej.
RO01ZD9mkLvIC
(Uzupełnij).
tp9l6Bqugm_000tp001
Vincent van Gogh [czyt. Wincent wan Gog]
tp9l6Bqugm_000tp002
cyprys – drzewo iglaste o wysmukłej koronie, rosnące głównie w krajach śródziemnomorskich
tp9l6Bqugm_000tp003
nadnaturalny – wykraczający poza to, co jest naturalne; niezwykły, nadprzyrodzony
