Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z drugim filmem z udziałem prof. Andrzeja Chwalby i wykonaj kolejne polecenia.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DWm5tgX9k
Film opowiadający o kulturze polskiej w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku.
Wymień instytucje i ośrodki, w których na początku XIX wieku kultywowana była kultura polska.
Omów życie kulturalne Wilna w czasach romantyzmu.
Wskaż główne prądy intelektualne, które rozwijały się na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku.
Zapoznaj się z tekstami źródłowymi i na ich podstawie, udowodnij, że Kajetan Koźmian (1771−1856) należał do klasyków. Dopisz jeden argument.
Źródło 1.
Ludzie i idee oświecenia w Polsce porozbiorowejRomantycy uważali klasyków za ludzi biernych, wyrachowanych, nastawionych z gruntu lojalistycznie i obojętnych wobec sprawy narodowej. Klasycy z kolei sądzili, iż Romantyzm, burzący tradycyjne formy literackie, przynosi z sobą zagrożenie dla podstawowych wartości kultury europejskiej; w odrzuceniu klasycystycznych norm dopatrywali się początków chaosu, który ogarnąć mógł wszystkie dziedziny życia.
Źródło: Tomasz Kizwalter, Ludzie i idee oświecenia w Polsce porozbiorowej, Warszawa 1987, s. 163.
Źródło 2.
Pamiętniki Kajetana Koźmiana obejmujące wspomnienia od roku 1815Widząc się z Księciem u Fredry wznowiłem rozmowę, Książę [Adam Jerzy Czartoryski] rzekł: […] upatrujecie w nim [romantyzmie] polityczne widoki, drażnicie młodzież, pozwólcie im pisać choćby nie w starożytnych formach”. „Mniejsza Mości o formy, tu idzie o rozsądek i zrozumiałość” […] [odpowiedział Koźmian]. […]
W lipcu 1829 r. [sic] wybuchła rewolucja w Paryżu, dreszcz jej zaraz przeszedł Królestwo; wkrótce nastąpiła rewolucja belgijska. Napisałem wyżej, iż wśród niej z urlopu wróciłem przez Puławy do Warszawy; uderzyła mnie natychmiast odmienna postać Warszawy: większa nieco śmiałość pism publicznych, radosne rozmowy po domach o wybuchłych na zachodzie rewolucjach, wesołe czoło młodzieży aż do oficerów i studentów, na koniec zjawienie się rozmaitych postaci wąsatych, obdartych, zuchwałych, zgoła jakiś stan nadzwyczajny […]Źródło: Pamiętniki Kajetana Koźmiana obejmujące wspomnienia od roku 1815, t. 3, Kraków 1865, s. 458.
Zapoznaj się z materiałami źródłowymi, a następnie wykonaj polecenia.
Źródło 1
Historia Polski 1795−1918Spośród monarchów państw zaborczych jedynie carowie rosyjscy, najpierw Paweł I, a następnie Aleksander I, wysyłali sygnały, iż sprawa polska jest im bliska. Aleksandrowi udało się skupić wokół siebie poważnych i poważanych polskich polityków i arystokratów. Gwiazdą pierwszej wielkości okazał się książę Adam Jerzy Czartoryski. […]
Jednak większość aktywnych Polaków w kraju i na emigracji, w Paryżu, Wenecji czy Dreźnie, postawiła na rewolucyjną Francję, która walczyła wówczas prawie z całą „starą” Europą, w tym z polskimi zaborcami.
Źródło: Andrzej Chwalba, Historia Polski 1795−1918, Kraków 2000, s. 223.
Źródło 2
