1790‑1825 – okres Federal Style (styl federalny), Ameryka Północna
1815‑1848 – czas stylu Biedermeier, Niemcy
1887 – rok założenie ruchu Art & Crafts, Szkocja
1888 – Charles Robert Ashbee zakłada pierwszą szkołę rękodzieła, Anglia
1890‑1910 – funkcjonowanie Art Nouveau, Francja
1903 – w tym roku Joseph Hoffmann zakłada Warsztaty Wiedeńskie – warsztaty projektujące i produkujące przedmioty sztuki użytkowej
1917‑1931 – działalność grupy De Stijl, Holandia
1919‑1939 – czas stylu Art déco, Wiedeń, Austria
1919 – założenie uczelni artystyczno‑rzemieślniczej Bauhaus, Niemcy
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
R1WiCBIn921It1
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
7) podejmuje działania z zakresu estetycznego kształtowania otoczenia; projektuje i realizuje formy dekoracyjne, podnoszące estetykę otoczenia (wykorzystuje elementy gotowe, aranżując własny pokój, np. projektując nakrycie stołu na uroczystość rodzinną z wykorzystaniem m.in. dekoracji kwiatowej; uwzględnia zasady estetyki podawania potraw).
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.
Nauczysz się
wykazywać znajomość dziedzin sztuk plastycznych: sztuki użytkowej dawnej i współczesnej, w tym rzemiosła artystycznego;
identyfikować wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;
wymieniać style i okresy funkcjonujące na przestrzeni wieków w sztuce.
Sztuka użytkowa w życiu codziennym
Sztuka jest obecna nie tylko w galeriach, ale na stałe zagościła w codzienności i zagościła w domach. Dzieła pojawiają się nie tylko pod postacią obrazów czy rzeźb znanych artystów, ale także w przedmiotach codziennego użytku. Wytwarzanie przedmiotów (zarówno wykonywanych ręcznie, w niewielkim nakładzie, jak i przemysłowo, na dużą skalę) posiadających walory artystyczne, określamy mianem sztuki użytkowejSztuka użytkowasztuki użytkowej.
Początki projektowania przedmiotów użytkowych, które dziś nosi nazwę designDesign [czyt. dizajn]design (in. wzornictwo), sięgają baroku. Pierwotnie projektowanie obejmowało meblarstwoMeblarstwomeblarstwo i projektowanie wnętrz, zaś sztuką wyrobu mebli dla dworu zajmowali się wybitni stolarze‑artyści, nazywani ebenistamiEbenistaebenistami, dla odróżnienia ich od zwykłych stolarzy.
Na przełomie XIX i XX wieku, wraz z rozwojem produkcji masowej, wyodrębniono zawód projektanta przemysłowego i pojęcie wzornictwa przemysłowegoWzornictwo przemysłowewzornictwa przemysłowego. Jest to dziedzina twórcza, której celem jest rozwijanie kultury materialnej społeczeństwa przez podnoszenie estetyki wytwarzanych przemysłowo przedmiotów codziennego użytku.
Przedmioty do wystroju wnętrz
Na przestrzeni lat pojawiały się różne styleStylstyle, w których tworzono przedmioty do wystroju wnętrz. Na kolejnych ekranach e‑materiału dokonamy przeglądu tych stylów. Każda z ilustracji posiada aktywny punkt – po kliknięciu na niego uzyskasz informacje o stylu danego przedmiotu.
R1drHTEYPc5B71
R1MWfgQENnAQM1
RY7AOD5rT2mDe1
R7Qmms00MnuKc1
Przedmioty do wystroju wnętrz
Rtp4kBNEZrn7U1
R143UhbWvDLCM1
R6NbEu8qhuNNp1
RpCObPzANopNi1
Przedmioty do wystroju wnętrz
RtWGHE9xfiu0S1
RsEMd9IXLQYsw1
RrMkCoZjYiYSm1
RR3u20wMtcc5t1
R8P3s9XtEOIV61
Zadania
R1ePZcgBJMtUl
Ćwiczenie 1
classicmobile
Ćwiczenie 2
RjGMeocvcDEyN1
static
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj przykłady sztuki meblarskiej do właściwego stylu.
Rrknwsn7169mD1
1 - styl federalny (Federal Style) 2 - styl Adamów (klasycyzm) 3 - styl Ludwika XV (rokoko) 4 - styl Ludwika XIV (barok)
B‑1,A‑2,C‑3,D‑4
Inna wersja zadania
Przygotuj pytanie na kartkówkę dotyczące sztuki meblarskiej.
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1GcsjBioCKOG1
static
Ćwiczenie 3
Uzupełnij zdanie wybierając jedną z odpowiedzi.
Pytania: Projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji, którego celem jest rozwijanie kultury materialnej społeczeństwa przez podnoszenie estetyki wytwarzanych przemysłowo przedmiotów codziennego użytku to ................ .
Odpowiedzi: A - wzornictwo przemysłowe B - meblarstwo C - sztuka użytkowa
1‑A
classicmobile
Ćwiczenie 4
R1cpO4Hhu47Ov1
static
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj style odpowiadającym im zdjęć krzeseł.
Odpowiedzi: A - Biedermeier B - Bauhaus C - De Stijl D - pop‑art
1‑C 2‑B 3‑D 4‑A
Inna wersja zadania
Wymień cechy sztuki użytkowej.
classicmobile
Ćwiczenie 5
RG2PWxF0tFkOJ1
Przeciągając podane elementy dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa. Bauhaus Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. De Stijl Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Art Nouveau Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Biedermeier Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Art Deco Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form.
Przeciągając podane elementy dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa. Bauhaus Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. De Stijl Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Art Nouveau Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Biedermeier Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. Art Deco Możliwe odpowiedzi: 1. Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2. Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3. Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4. Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5. Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form.
Przeciągając podane elementy dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa.
Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską., Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą., Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny., Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form., Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały.
Biedermeier
Art Nouveau
Art Deco
De Stijl
Bauhaus
Źródło: Magdalena Ślęzak, licencja: CC0.
static
Ćwiczenie 5
Przeciągając podane elementy dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa.
A - Bauhaus B - De Stijl C - Art Nouveau D - Biedermeier E - Art Deco
1 - Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. 2 - Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską. 3 - Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. 4 - Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. 5 - Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form.
D‑1,C‑2,E‑3,B‑4,A‑5
Zobacz także
Inna wersja zadania
RpTqtxQ8bW11fmde3bf6bf404e7f2d_00000000000101
Ćwiczenie 6
classicmobile
Ćwiczenie 7
RQjqUYUgrqjSn1
static
Ćwiczenie 7
Dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa.
RxfciupjM7XsB1
1 - Art Nouveau 2 - Arts & Crafts 3 - Empire 4 - wzornictwo skandynawskie
C‑1,B‑2,A‑3,D‑4
Inna wersja zadania
Wskaż, jakie są cechy charakterystyczne empire.
classicmobile
Ćwiczenie 8
RTYpyrXnow1LO1
Połącz w pary nazwiska projektantów ze stylami wzornictwa. Marcel Breuer Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Louis Comfort Tiffany Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Gerrit Rietveld Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Michael Thonet Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Christopher Dresser Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Robert Adam Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier.
Połącz w pary nazwiska projektantów ze stylami wzornictwa. Marcel Breuer Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Louis Comfort Tiffany Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Gerrit Rietveld Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Michael Thonet Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Christopher Dresser Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier. Robert Adam Możliwe odpowiedzi: 1. Bauhaus, 2. Arts & Crafts, 3. De Stijl, 4. Art Nouveau, 5. styl Adamów, 6. Biedermeier.
Połącz w pary nazwiska projektantów ze stylami wzornictwa.
Bauhaus, Biedermeier, Art Nouveau, styl Adamów, De Stijl, Arts & Crafts
Robert Adam
Michael Thonet
Christopher Dresser
Louis Comfort Tiffany
Gerrit Rietveld
Marcel Breuer
Źródło: Magdalena Ślęzak, licencja: CC0.
static
Ćwiczenie 8
Połącz w pary nazwiska projektantów ze stylami wzornictwa.
A - Marcel Breuer B - Louis Comfort Tiffany C - Gerrit Rietveld D - Michael Thonet E - Christopher Dresser F - Robert Adam
1 - Bauhaus 2 - Arts & Crafts 3 - De Stijl 4 - Art Nouveau 5 - styl Adamów 6 - Biedermeier
A‑1,E‑2,C‑3,B‑4,F‑5,D‑6
Zobacz także
Inna wersja zadania
RQEr7CzI9Jl4wmde3bf6bf404e7f2d_00000000000121
Ćwiczenie 9
Polecenie 1
W trakcie lekcji poznałeś pięknie wykonane przedmioty, które są wykorzystywane w życiu codziennym.
Wykorzystaj tę wiedzę i przygotuj projekt np. krzesła/ szafki/ stolika/ komody/ lampy etc. Następnie wykonaj jej miniaturową wersję.
Do zadania możesz wykorzystać klamerki, zapałki, szary papier, bibułę, sznurek, brystol, drewno, plastik etc.
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000007
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000007
Przyporządkuj przykłady sztuki meblarskiej do właściwego stylu.
Odpowiedzi: A - styl Ludwika XV (rokoko) B - styl federalny (Federal Style) C - styl Ludwika XIV (barok) D - styl Adamów (klasycyzm)
Rozwiązanie: 1‑C 2‑D 3‑B 4‑A
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000008
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000008
Uzupełnij zdanie wybierając jedną z odpowiedzi.
Pytania: Projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji, którego celem jest rozwijanie kultury materialnej społeczeństwa przez podnoszenie estetyki wytwarzanych przemysłowo przedmiotów codziennego użytku to ................ .
Odpowiedzi: A - wzornictwo przemysłowe B - meblarstwo C - sztuka użytkowa
Rozwiązanie: 1‑A
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000009
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000009
Przyporządkuj style odpowiadającym im zdjęć krzeseł.
Odpowiedzi: A - De Stijl B - Bauhaus C - pop‑art D - Biedermeier
Rozwiązanie: 1‑A 2‑B 3‑C 4‑D
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000010
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000010
Przeciągając podane elementy dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa.
Pytania: Biedermeier - ................ Art Nouveau - ................ Art Deco - ................ De Stijl - ................ Bauhaus - ................
Odpowiedzi: A - Krzesła z giętych, stalowych rur. Zasada funkcjonalizmu i tworzenie typowych, ale starannie opracowanych form. B - Geometryzacja form, eksponowanie bryły, płaszczyzny i faktury, zdobienia ograniczone do minimum, drogie, wysokiej jakości materiały. C - Prostokątność, stosowanie czystych kolorów, brak dekoracji, abstrakcjonizm geometryczny. D - Prosty, wygodny, przytulny. Krzesła z drewna giętego parą. E - Organiczna ornamentyka, asymetria, płynna, falista linia, inspiracje sztuką japońską.
Rozwiązanie: 1‑D 2‑E 3‑B 4‑C 5‑A
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000011
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000011
Dopasuj cechy charakterystyczne do właściwego stylu wzornictwa.
Odpowiedzi: A - Empire B - wzornictwo skandynawskie C - Arts & Crafts D - Art Nouveau
Rozwiązanie: 1‑A 2‑B 3‑C 4‑D
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000012
mde3bf6bf404e7f2d_0000000000012
Połącz w pary nazwiska projektantów ze stylami wzornictwa.
Pytania: Robert Adam - ................ Michael Thonet - ................ Christopher Dresser - ................ Louis Comfort Tiffany - ................ Gerrit Rietveld - ................ Marcel Breuer - ................
Odpowiedzi: A - De Stijl B - Art Nouveau C - Bauhaus D - styl Adamów E - Biedermeier F - Arts & Crafts
Rozwiązanie: 1‑D 2‑E 3‑F 4‑B 5‑A 6‑C
Słownik pojęć
Design [czyt. dizajn]
Design [czyt. dizajn]
projektowanie przedmiotów użytkowych. Także wygląd przedmiotów użytkowych.
Ebenista
Ebenista
stolarz - artysta wykonujący głównie meble skrzyniowe, fornirowane, intarsjowane i inkrustowane.
Meblarstwo
Meblarstwo
sztuka projektowania i wyrabiania mebli. Obejmuje pojedyncze sprzęty wykonane metodą rzemieślniczą, jak i wieloseryjne, wytwarzane przez przemysł.
Styl
Styl
zespół cech charakterystycznych dla sztuki jakiejś epoki, jakiegoś regionu lub twórcy.
Sztuka użytkowa
Sztuka użytkowa
wytwarzanie przedmiotów codziennego użytku o walorach artystycznych, także takie przedmioty.
Wzornictwo przemysłowe
Wzornictwo przemysłowe
projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji, którego celem jest rozwijanie kultury materialnej społeczeństwa przez podnoszenie estetyki wytwarzanych przemysłowo przedmiotów codziennego użytku. Zaczęło kształtować się wraz z rozwojem produkcji masowej w krajach wysoko uprzemysłowionych.