Funkcjonowanie i rola środków masowego przekazu
we współczesnym świecie

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• wie, co to są mass media,

• zna zarys historii prasy, radia i telewizji,

• definiuje pojęcie: globalizacja,

• wie, jakie znaczenie ma Internet w procesach globalizacji.

b) Umiejętności

Uczeń:

• wyjaśnia, na czym polegają procesy globalizacji zachodzące we współczesnym świecie,

• analizuje wpływ mass mediów na życie społeczne

• charakteryzuje funkcji, jakie pełnią środki masowego przekazu,

• dyskutuje na temat roli mass mediów w życiu społecznym,

• określa zadania wypełniane przez środki masowego przekazu w funkcjonowaniu społeczeństwa.

2. Metoda i forma pracy

W formie referatu: wybrani uczniowie przybliżają historię poszczególnych środków masowego przekazu.

W formie dyskusji: uczniowie rozmawiają o roli i funkcjach mass mediów w życiu społecznym.

Metoda problemowa: uczniowie omawiają zagadnienie: media a procesy globalizacji.

3. Środki dydaktyczne

1. Słownik języka polskiego.

2. Gazety i czasopisma.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Uczniowie mówią, co to są środki masowego przekazu i własnymi słowami wyjaśniają genezę tej nazwy. Podają angielski odpowiednik – mass media. Wymieniają poszczególne rodzaje środków masowego przekazu. Opowiadają, z których korzystają najczęściej.

b) Faza realizacyjna

W formie krótkich referatów uczniowie przedstawiają zarys historii prasy, radia i telewizji. Opowiadają przede wszystkim o początkach funkcjonowania poszczególnych mediów.

W formie swobodnej wymiany zdań uczniowie zastanawiają się nad tym, jakie funkcje społeczne powinny spełniać środki masowego przekazu, nauczyciel zapisuje podane propozycje na tablicy, są one następnie omawiane i dyskutowane.

Nauczyciel rozdaje uczniom różne gazety i czasopisma. Uczniowie w grupach oceniają, jaki charakter mają przeglądane przez nich tytuły, do jakiego czytelnika są skierowane i jakie potrzeby człowieka zaspokajają.

Uczniowie dzielą się swoimi refleksjami dotyczącymi roli, jaką pełnią media w ich życiu. Nauczyciel pyta uczniów o znaczenie środków masowego przekazu w kształtowaniu ich poglądów, kreowaniu postaw i determinowaniu określonych wyborów. Uczniowie zastanawiają się, dlaczego politykom tak bardzo zależy na wpływach w mediach.

Jeden z uczniów w formie wcześniej przygotowanej wypowiedzi mówi, na czym polega fenomen Internetu we współczesnym świecie. Nauczyciel objaśnia termin: globalizacja,
a następnie prosi uczniów o wskazanie na związek pomiędzy rozwojem informatyki
a pogłębianiem się procesów globalizacji.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel stawia pytanie: czy na początku XXI wieku jest możliwe zaistnienie w sferze publicznej bez pośrednictwa mass mediów? Uczniowie przypominają, w jaki sposób
w przeszłości szerzyła się sława wybitnych ludzi danej epoki. Konfrontują to ze współczesnością.

5. Bibliografia

1. McLuhan M., Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, przekł. N. Szczucka, Wydawnictwa Naukowo‑Techniczne, Warszawa 2004.

2. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Zostałeś wybrany na prezesa ogólnopolskiej stacji telewizyjnej. Twoim zadaniem jest opracować jej profil programowy. Napisz, co będzie priorytetem stacji – rozrywka, edukacja, informacja…Podaj przykłady konkretnych programów lub inne pomysły, które przyciągną widzów przed telewizory. W swoich planach musisz brać pod uwagę wytyczną zarządu, sprowadzającą się do zadania zwiększenia udziału stacji w rynku. Praca pisemna, około 600 słów.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz niniejszy zakłada zarysowanie początków funkcjonowania środków masowego przekazu, ale w głównej mierze ma prowadzić do dyskusji nad funkcjami, jakie powinny spełniać mass media w życiu społecznym.