Grafika interaktywna (schemat)
Ultrafiolet - charakterystyka
Obejrzyj grafikę interaktywną, która wyjaśnia rolę warstwy ozonowej w pochłanianiu szkodliwego promieniowania UV.
1. Fotony UV rozbijają dwuatomowe cząsteczki tlenu na pojedyncze atomy (powolny proces).
2. Cykl ozonowo – tlenowy: Molekuły ozonu są rozbijane przez fotony UV na cząsteczkę O2 i atom O. Atomy O łączą się z innymi molekułami O2 i cykl powtarza się (szybki proces, w którym energia promieniowania UV zamienia się na ogrzewającą stratosferę energię cieplną).
3. Ozon zanika w wyniku łączenia się atomów tlenu i molekuł ozonu. Proces ten znacznie przyspiesza obecność chloru, który jest katalizatorem reakcji.
Zapoznaj się z opisem alternatywnym do grafiki interaktywnej i wykonaj polecenie.
Ilustracja przedstawia fragment kuli ziemskiej, nad którą znajduje się słońce. Między ziemią a słońcem przedstawiono procesy zachodzące w atmosferze. Z lewej strony widać 2 połączone kółeczka, symbolizujące dwuatomową cząsteczkę tlenu, oznaczoną literą duże O z indeksem dolnym 2. W cząsteczkę celuje falista strzałka, symbolizująca foton promieniowania ultrafioletowego. Po kliknięciu w ten fragment rysunku pokazuje się napis: „Fotony UV rozbijają dwuatomowe cząsteczki tlenu na pojedyncze atomy (powolny proces)”. Od tego fragmentu rysunku poprowadzona jest w prawo strzałka, na której znajduje się kółko, symbolizujące atom tlenu i oznaczone literą duże O. Strzałka kończy się na rysunku znajdującym się z prawej strony. Rysunek ten przedstawia prostokąt zawierający 3 połączone kółeczka, symbolizujące cząsteczkę ozonu, oraz pojedyncze kółeczko, symbolizujące atom tlenu. W cząsteczkę ozonu celuje falista strzałka, symbolizująca foton promieniowania ultrafioletowego. Między cząsteczką ozonu a atomem tlenu narysowano 2 strzałki. Górna strzałka skierowana jest od cząsteczki ozonu do atomu tlenu, dolna strzałka skierowana jest w odwrotnie: od atomu tlenu do cząsteczki ozonu. Po kliknięciu w ten fragment rysunku pokazuje się napis: „Cykl ozonowo – tlenowy: Molekuły ozonu są rozbijane przez fotony UV na dwuatomową cząsteczkę tlenu i atom tlenu. Atomy tlenu łączą się z innymi dwuatomowymi molekułami i cykl powtarza się (szybki proces, w którym energia promieniowania UV zamienia się na energię cieplną, ogrzewającą stratosferę).” Od tego fragmentu rysunku poprowadzona jest w lewo strzałka, która kończy się na rysunku znajdującym się po lewej stronie i przedstawiającym 2 połączone kółeczka, symbolizujące dwuatomową cząsteczkę tlenu, w którą celuje falista strzałka, symbolizująca rozbijający molekułę foton promieniowania ultrafioletowego. Po kliknięciu w tą strzałkę pokazuje się napis: „Ozon zanika w wyniku łączenia się atomów tlenu i molekuł ozonu. Proces ten znacznie przyspiesza obecność chloru, który jest katalizatorem reakcji”.
Powyższy rysunek pokazuje poziom ozonu (historyczny i jego predykcję) na przestrzeni lat. Widać, że dziura ozonowa zmniejsza się i poziom ozonu w 2060 roku powinien wrócić do poziomu z 1980 roku. Wyszukaj w Internecie informacje na temat dziury ozonowej i postaraj się znaleźć wytłumaczenie dla wzrostu poziomu ozonu.