Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Definicja i charakterystyka gwiazd

Grafika interaktywna przedstawia wybrane rodzaje gwiazd, znajdujące się w różnych miejscach na diagramie HR. Zapoznaj się z grafiką i wykonaj polecenia.

Zapoznaj się z dokładnym opisem diagramu Hertzsprunga‑Russella i wykonaj poniższe polecenia.

R1CL0RNpCVKFZ
Diagram Hertzsprunga-Russella przedstawia rozkład gwiazd. Na osi poziomej znajduje się temperatura powierzchni w stopniach Celsjusza od 30000 do 3000, a na osi pionowej jasność absolutna gwiazdy odniesiona do jasności Słońca, podana w jednostkach jasności Słońca. Jasność podano w zakresie od 10 do potęgi minus piątej do 10 do potęgi szóstej. W lewym dolnym rogu przedstawiono białe karły. Po przekątnej, od lewego górnego rogu, przedstawiono ciąg główny, po środku którego znajduje się Słońce, a w lewym górnym rogu Spica. W prawym górnym rogu zaznaczono olbrzymy, jak Arktur i nadolbrzymy, Rigel. Pomiędzy nimi Gwiazda polarna, a w prawym górnym rogu Antares i Betelgeza. "white dwarfs", czyli białe karły nie są gwiazdami. Są to obiekty, które pozostają w przestrzeni kosmicznej po śmierci mało masywnej gwiazdy. Nie zachodzą w nich reakcje termojądrowe. Spica to układ podwójny gwiazd. Typ widmowy gwiazd to wielkie B 1 rzymskie 5 oraz wielkie B 1 rzymskie 3, czyli gwiazda błękitna ciągu głównego i błękitny olbrzym. Typ pierwszego składnika odpowiada grupie najjaśniejszych i największych gwiazd ciągu głównego. Rigiel, typ widmowy wielkie B 8 rzymskie 1, czyli błękitny nadolbrzym. Betelgeza Typ widmowy wielkie M 1 rzymskie 1, czyli czerwony nadolbrzym. Betelgeza jest gwiazdą na końcowym etapie swojej ewolucji. Antares, typ widmowy wielkie M 1,5 rzymskie 1, czyli czerwony nadolbrzym. Antares ma rozmiar 883 razy większy od Słońca. Polaris To tak naprawdę gwiazda potrójna, jej składniki mają typy: składnik wielkie A małe a to typ wielkie F 7 rzymskie 1, czyli nadolbrzym, a zarazem gwiazda zmienna z grupy cefeid, składnik wielkie A b ma typ wielkie F 6 rzymskie 5 i jest gwiazdą ciągu głównego, składnik wielkie B ma typ wielkie F 3 rzymskie 5 i też jest gwiazdą ciągu głównego. Słońce, typ widmowy wielkie G 2 rzymskie 5, czyli żółty karzeł. Jest to przeciętna gwiazda ciągu głównego. Arktur Typ widmowy wielkie K 0 rzymskie 3, czyli żółty olbrzym.
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0.
1
Polecenie 1

Dlaczego białe karły nie są gwiazdami?

uzupełnij treść
Polecenie 2
R1OblFWmU4b1i
Czy kolor gwiazdy jest związany z temperaturą? Możliwe odpowiedzi: 1. Tak, 2. Nie