Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Tablice fizyczne i chemiczne

W chemii i fizyce stosuje się wiele tablic gromadzących dane o różnych właściwościach materiałów i zjawisk. Zapoznaj się z grafiką interaktywną, która prezentuje różne rodzaje tablic, a następnie wykonaj polecenia umieszczone poniżej.

R1PBhyqyMW7ZE
1. opis alternatywny, 2. opis alternatywny, 3. opis alternatywny

Opis  grafiki interaktywnej.
Na ekranie grafiki interaktywnej widoczny jest u dołu niebieski długopis leżący na notatniku złożonym z kolorowych kartek oprawionych w szarą okładkę. U góry na białym tle widoczne są czarne kontury trzech tabel, do których przyporządkowano cyfry od jeden do trzy. Cyfrę jeden przyporządkowano do tabeli widocznej w prawym i górnym rogu ekranu. Tabelę podpisano jako rozpuszczalność soli i wodorotlenków w wodzie. Po kliknięciu cyfry jeden na ekranie po prawej stronie u góry widoczna jest tabela przedstawiająca różne pierwiastki chemiczne i ich rozpuszczalność w wodzie. Jest to przykład tabeli chemicznej o charakterystycznym układzie, w którym na jednej osi umieszczono kationy, a na drugiej aniony. W poszczególnych kolumnach tabeli zapisano jedną z trzech liter wielka litera R wielka litera N lub wielka litera T. Wielka litera R oznacza, że substancja jest rozpuszczalna w wodzie. Wielka litera N oznacza, że substancja nie jest rozpuszczalna w wodzie. Wielka litera T oznacza, że substancja jest trudno rozpuszczalna w wodzie. W kilku kolumnach tabeli widoczny jest znak myślnika. Oznacza on, że związek nie został otrzymany w roztworze wodnym, lub zachodzą skomplikowane reakcje. Cyfrę dwa przyporządkowano do tabeli widocznej w górnej lewej części ekranu. Tabelę tę podpisano jako właściwości wybranych pierwiastków chemicznych. Po kliknięciu cyfry dwa, w prawej części ekranu pojawia się tabelka przedstawiająca właściwości pierwiastków chemicznych. W lewej kolumnie tabeli znajduje się nazwa pierwiastka a obok niej po prawej symbol chemiczny. W kolejnych kolumnach tabeli widoczne są informacje o wartościowości w związku chemicznym, gęstości wyrażonej w gramach na metr sześcienny, temperaturze topnienia oraz temperaturze wrzenia. Jest to przykład typowej tabeli umieszczonej w tablicach fizycznych lub chemicznych. Przedstawia ona określone te same dane dla różnych substancji lub w tym przypadku pierwiastków chemicznych. Cyfrę trzy przyporządkowano do tabeli widocznej w prawej i dolnej części ekranu. Tabelę tę opisano jako szybkość rozchodzenia się dźwięku. Po kliknięciu cyfry trzy po prawej stronie ekranu pojawia się tabela, w której zapisane są informacje na temat szybkości rozchodzenia się dźwięku w różnych ośrodkach. Tabela składa się z dwóch kolumn. Kolumna po lewej stronie zawiera informacje o rodzaju ośrodka, a kolumna po prawej  szybkość rozchodzenia się dźwięku, wyrażoną w metrach. Na przykład, prędkość rozchodzenia się dźwięku w chlorze wynosi 206 metrów na sekundę, podczas gdy w aluminium jest to aż 6300 metrów na sekundę. Jest to przykład najprostszej tabeli, wykorzystywanej, gdy trzeba porównać różne substancje pod względem tylko jednej ich właściwości. Grafika przedstawia różne rodzaje tabel wykorzystywane w zależności od potrzeb. Wszystkie tego typu tabele można znaleźć w publikacjach o tablicach fizycznych, chemicznych, matematycznych, astronomicznych, bądź innych.

Polecenie 1

Grafika przedstawia fragmenty dwóch tablic - spróbuj nazwać wartości gromadzone w poszczególnych kolumnach, przeciągając kafelki na odpowiednie miejsca.

RUKlDnqoBUPtA
zadanie interaktywne
Polecenie 1
Rz3pWXMCVbg1U
W jakich tablicach należy szukać informacji na temat oporności właściwej substancji? Możliwe odpowiedzi: 1. tablicach chemicznych, 2. tablicach fizycznych, 3. tablicach matematycznych, 4. tablicach astronomicznych
Polecenie 2
R4BmSY2DMIm4H
RiQFS0DeY2xnm
Odpowiedz na pytania: a) Który pierwiastek ma najniższą temperaturę topnienia? Tu uzupełnij b) Podaj wartościowość glinu? Tu uzupełnij c) Odczytaj gęstość manganu: Tu uzupełnij,Tu uzupełnij g/cm3
R1JtApIgZAihD
Zaznacz odpowiedź poprawną: W jakich tablicach należy szukać informacji na temat elektroujemności substancji? Możliwe odpowiedzi: 1. tablicach chemicznych, 2. tablicach fizycznych, 3. tablicach matematycznych, 4. tablicach astronomicznych
Polecenie 3
R1NzYbSlGI02Z
RHaAFb9FhRIKr
Wskaż nieprawdziwe stwierdzenia: Możliwe odpowiedzi: 1. Czy wodorotlenek glinu Al(OH)3M rozpuszcza się w wodzie?, 2. Czy fosforan (V) magnezu Mg3(PO4)2 jest substancją rozpuszczalną w wodzie?, 3. Czy siarczan (VI) cynku ZnSO4 rozpuści się w wodzie?
R1MKq5uvChuyS
Zaznacz odpowiedź poprawną: Jaka jest wartość liczby atomowej wodoru? Możliwe odpowiedzi: 1. jeden, 2. dwa, 3. dwanaście, 4. szesnaście

W razie wątpliwości skorzystaj z informacji zawartch w poniższej tabeli:

NAZWA

SYMBOL CHEMICZNY

WARTOŚCIOWOŚĆ W ZWIĄZKU CHEMICZNY

GĘSTOŚĆ w g/mIndeks górny 3

TEMPERATURA TOPNIENIA °C

TEMPERATURA WRZENIA °C

Antymon

Sb

III, V

6,69

631

1587

Arsen

As

III, V

5,78

817

603***

Azot

N

I, II, III, IV, V

0,81*/1,15**

-210

-196

Bar

Ba

II

3,62

727

1900

Bizmut

Bi

III, V

9,81

271

1564

Brom

Br

I, III, V, VII

3,13

-7

59

Chlor

Cl

I, III, V, VII

1,65*

-101

-34

Chrom

Cr

II, III, IV

7,17

1910

2700

Cyna

Sn

II, IV

7,28

232

2610

Cynk

Zn

II

7,14

420

907

Fosfor biały

P

III, V

1,82

44

280

Wodór

H

I

0,07* /8,08**

-259

-253

Polecenie 4
RtNsVqdE4CXJD
R1JXl6NykZKkB
Odpowiedz na pytania: a) Odczytaj szybkość rozchodzenia się dźwięku w ebonicie.
Tu uzupełnij m/s b) Podaj nazwę ośrodka, w którym szybkość rozchodzenia się dźwięku wynosi 3800 m/s?
Tu uzupełnij c) W którym z przedstawionych w tabeli ośrodków dźwięk rozchodzi się najszybciej, a w którym najwolniej?
najszybciej Tu uzupełnij, najwolniej Tu uzupełnij
RnyMhWs7oaBxi
Zaznacz odpowiedź poprawną: Fala dźwiękowa jest falą mechaniczną, która w u celu rozchodzenia się potrzebuje ośrodka. Im gęstszy jest ośrodek, tym szybkość rozchodzenia się dźwięku jest większa. W którym z podanych ośrodków prędkość dźwięku będzie najmniejsza? Możliwe odpowiedzi: 1. szkło, 2. aluminium, 3. ołów, 4. woda, 5. powietrza

W razie wątpliwości skorzystaj z informacji zawartch w poniższej tabeli:

RODZAJ OŚRODKA

SZYBKOŚĆ [m/s]

Powietrze

340

Rtęć

1500

Woda

1500

Lód

3300

Beton

3800

Stal

5100

Aluminium

6300

Ołów

2100

Korek

500

Ebonit

2400

Szkło

6000