Grafika interaktywna
Tablice fizyczne i chemiczne
W chemii i fizyce stosuje się wiele tablic gromadzących dane o różnych właściwościach materiałów i zjawisk. Zapoznaj się z grafiką interaktywną, która prezentuje różne rodzaje tablic, a następnie wykonaj polecenia umieszczone poniżej.
Opis grafiki interaktywnej.
Na ekranie grafiki interaktywnej widoczny jest u dołu niebieski długopis leżący na notatniku złożonym z kolorowych kartek oprawionych w szarą okładkę. U góry na białym tle widoczne są czarne kontury trzech tabel, do których przyporządkowano cyfry od jeden do trzy. Cyfrę jeden przyporządkowano do tabeli widocznej w prawym i górnym rogu ekranu. Tabelę podpisano jako rozpuszczalność soli i wodorotlenków w wodzie. Po kliknięciu cyfry jeden na ekranie po prawej stronie u góry widoczna jest tabela przedstawiająca różne pierwiastki chemiczne i ich rozpuszczalność w wodzie. Jest to przykład tabeli chemicznej o charakterystycznym układzie, w którym na jednej osi umieszczono kationy, a na drugiej aniony. W poszczególnych kolumnach tabeli zapisano jedną z trzech liter wielka litera R wielka litera N lub wielka litera T. Wielka litera R oznacza, że substancja jest rozpuszczalna w wodzie. Wielka litera N oznacza, że substancja nie jest rozpuszczalna w wodzie. Wielka litera T oznacza, że substancja jest trudno rozpuszczalna w wodzie. W kilku kolumnach tabeli widoczny jest znak myślnika. Oznacza on, że związek nie został otrzymany w roztworze wodnym, lub zachodzą skomplikowane reakcje. Cyfrę dwa przyporządkowano do tabeli widocznej w górnej lewej części ekranu. Tabelę tę podpisano jako właściwości wybranych pierwiastków chemicznych. Po kliknięciu cyfry dwa, w prawej części ekranu pojawia się tabelka przedstawiająca właściwości pierwiastków chemicznych. W lewej kolumnie tabeli znajduje się nazwa pierwiastka a obok niej po prawej symbol chemiczny. W kolejnych kolumnach tabeli widoczne są informacje o wartościowości w związku chemicznym, gęstości wyrażonej w gramach na metr sześcienny, temperaturze topnienia oraz temperaturze wrzenia. Jest to przykład typowej tabeli umieszczonej w tablicach fizycznych lub chemicznych. Przedstawia ona określone te same dane dla różnych substancji lub w tym przypadku pierwiastków chemicznych. Cyfrę trzy przyporządkowano do tabeli widocznej w prawej i dolnej części ekranu. Tabelę tę opisano jako szybkość rozchodzenia się dźwięku. Po kliknięciu cyfry trzy po prawej stronie ekranu pojawia się tabela, w której zapisane są informacje na temat szybkości rozchodzenia się dźwięku w różnych ośrodkach. Tabela składa się z dwóch kolumn. Kolumna po lewej stronie zawiera informacje o rodzaju ośrodka, a kolumna po prawej szybkość rozchodzenia się dźwięku, wyrażoną w metrach. Na przykład, prędkość rozchodzenia się dźwięku w chlorze wynosi 206 metrów na sekundę, podczas gdy w aluminium jest to aż 6300 metrów na sekundę. Jest to przykład najprostszej tabeli, wykorzystywanej, gdy trzeba porównać różne substancje pod względem tylko jednej ich właściwości. Grafika przedstawia różne rodzaje tabel wykorzystywane w zależności od potrzeb. Wszystkie tego typu tabele można znaleźć w publikacjach o tablicach fizycznych, chemicznych, matematycznych, astronomicznych, bądź innych.
Grafika przedstawia fragmenty dwóch tablic - spróbuj nazwać wartości gromadzone w poszczególnych kolumnach, przeciągając kafelki na odpowiednie miejsca.
W razie wątpliwości skorzystaj z informacji zawartch w poniższej tabeli:
NAZWA | SYMBOL CHEMICZNY | WARTOŚCIOWOŚĆ W ZWIĄZKU CHEMICZNY | GĘSTOŚĆ w g/mIndeks górny 33 | TEMPERATURA TOPNIENIA °C | TEMPERATURA WRZENIA °C |
---|---|---|---|---|---|
Antymon | Sb | III, V | 6,69 | 631 | 1587 |
Arsen | As | III, V | 5,78 | 817 | 603*** |
Azot | N | I, II, III, IV, V | 0,81*/1,15** | -210 | -196 |
Bar | Ba | II | 3,62 | 727 | 1900 |
Bizmut | Bi | III, V | 9,81 | 271 | 1564 |
Brom | Br | I, III, V, VII | 3,13 | -7 | 59 |
Chlor | Cl | I, III, V, VII | 1,65* | -101 | -34 |
Chrom | Cr | II, III, IV | 7,17 | 1910 | 2700 |
Cyna | Sn | II, IV | 7,28 | 232 | 2610 |
Cynk | Zn | II | 7,14 | 420 | 907 |
Fosfor biały | P | III, V | 1,82 | 44 | 280 |
Wodór | H | I | 0,07* /8,08** | -259 | -253 |
W razie wątpliwości skorzystaj z informacji zawartch w poniższej tabeli:
RODZAJ OŚRODKA | SZYBKOŚĆ [m/s] |
---|---|
Powietrze | 340 |
Rtęć | 1500 |
Woda | 1500 |
Lód | 3300 |
Beton | 3800 |
Stal | 5100 |
Aluminium | 6300 |
Ołów | 2100 |
Korek | 500 |
Ebonit | 2400 |
Szkło | 6000 |