Grafika interaktywna

Polecenie 1

Czy wiesz, że kraking to grupa procesów technologicznych, wykorzystywanych do przerobu ciężkich frakcji ropy naftowej na benzynę i oleje? A czy wiesz, jakie procesy technologiczne wchodzą w skład krakingu? Zapoznaj się z fiszkami przedstawiającymi nazwę procesu i odpowiadające mu warunki jego prowadzenia. Następnie wykonaj ćwiczenie nr 1.

R1WeOjJZraa1q
Piroliza olefinowa Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Piroliza acetylenowa Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Koksowanie (kraking termiczny „do koksu”), koksowanie gudronu Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Visbreaking (łagodny kraking termiczny) Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Kraking termiczny „do pozostałości” Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Reforming termiczny Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Kraking katalityczny Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Hydrokraking Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy; Hydroreforming Możliwe odpowiedzi: 1. Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 7–15; 6,9–13,8;

Zakres temperatur (°C): 250–450; 290–400;

Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3;

Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;, 2. Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy;

Dodawany reagent: H2O;

Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2;

Zakres temperatur (°C): 780–900; 700–1200;

Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;, 3. Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 2–7;

Zakres temperatur (°C): 470–540;

Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;, 4. Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,01–0,05;

Zakres temperatur (°C): 1300–1400;

Produkty: acetylen, wodór;, 5. Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82–190°C;

Dodawany reagent: H2;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,7–3,0; najczęściej 0,345–2,415;

Zakres temperatur (°C): 480–525;

Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/γ-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3;

Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);, 6. Surowiec: pozostałości naftowe;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,5–2;

Zakres temperatur (°C): 430–460; 460–510;

Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;, 7. Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron);

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,3;

Zakres temperatur (°C): 520–535; 430–550;

Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;, 8. Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa;

Ciśnienie robocze (MPa): 5–7;

Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;, 9. Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280-350°C;

Ciśnienie robocze (MPa): 0,1–0,2;

Zakres temperatur (°C): 450–510; 380–440; 480–540;

Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn, itp. lub zawierające 15% zeolitów;

Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy;
Rodzaje krakingu – fiszki
Źródło: Opracowano na podstawie: Grzywa E., Molenda J., Procesy termiczne w przeróbce ropy naftowej. Technologia podstawowych syntez chemicznych, t. 1. Warszawa 2008, s. 160–178., Grzywa E., Molenda J., Przemysłowe procesy pirolizy olefinowej. Technologia podstawowych syntez chemicznych, t. 1. Warszawa 2008, s. 178–227., domena publiczna.

Kraking to grupa procesów technologicznych, wykorzystywanych do przerobu ciężkich frakcji ropy naftowej na benzynę i oleje. Czy wiesz, jakie procesy technologiczne wchodzą w skład krakingu? Zapoznaj się z przedstawionymi poniżej opisami, przedstawiającymi nazwę procesu i odpowiadające mu warunki jego prowadzenia. Następnie wykonaj ćwiczenie nr 1.

Piroliza olefinowa| Surowiec: etan, gaz płynny, benzyna, lekki olej opałowy; Dodawany reagent: H2O; Ciśnienie robocze (MPa): do 0,2; Zakres temperatur (°C): 780-900; 700-1200; Produkty: eten, propen, buteny, butadien, benzyna pirolityczna;

Piroliza acetylenowa| Surowiec: metan, etan, frakcje benzynowe; Ciśnienie robocze (MPa): 0,01-0,05; Zakres temperatur (°C): 1300-1400; Produkty: acetylen, wodór;

Koksowanie (kraking termiczny „do koksu”), koksowanie gudronu| Surowiec: pozostałości naftowe, ciężkie destylaty (gudron); Ciśnienie robocze (MPa): 0,1-0,3; Zakres temperatur (°C): 520-535; 430-550; Produkty: koks, frakcje ciekłe i gazowe;

Visbreaking (łagodny kraking termiczny)| Surowiec: pozostałości naftowe; Ciśnienie robocze (MPa): 0,5-2; Zakres temperatur (°C): 430-460; 460-510; Produkty: olej opałowy o obniżonej lepkości;

Kraking termiczny „do pozostałości”| Surowiec: pozostałości atmosferyczne, destylaty próżnowe; Ciśnienie robocze (MPa): 2-7; Zakres temperatur (°C): 470-540; Produkty: benzyna, oleje opałowy i napędowy;

Reforming termiczny| Surowiec: ciężka benzyna niskooktanowa; Ciśnienie robocze (MPa): 5-7; Produkty: benzyna o wyższej liczbie oktanowej, do 20% gazów;

Kraking katalityczny| Surowiec: frakcje oleju wrzące w temp. 280‑350°C; Ciśnienie robocze (MPa): 0,1-0,2; Zakres temperatur (°C): 450-510; 480-440; 480-540; Katalizatory: uwodnione glinokrzemiany aktywowane tlenkami Ni, Co, Cu, Mn itp. lub zawierające 15% zeolitów; Produkty: benzyny o wysokiej liczbie oktanowej, olej napędowy;

Hydrokraking| Surowiec: destylaty próżniowe, pozostałości naftowe; Dodawany reagent: H2; Ciśnienie robocze (MPa): 7-15; 6,9-13,8; Zakres temperatur (°C): 250-450; 290-400; Katalizatory: Pt, Pd, W, Ni/SiO2 + Al2O3; Produkty: gaz płynny, benzyna hydrokrakingowa, frakcje olejowe;

Hydroreforming| Surowiec: hydrorafinowane: frakcje benzynowe, frakcje benzynowe i naftowe wrzące w zakresie 82-190°C; Dodawany reagent: H2; Ciśnienie robocze (MPa): 0,7-3,0; najczęściej 0,345-2,415; Zakres temperatur (°C): 480-525; Katalizatory: bi- i polimetalicze Pt + (Re, Ir, Ge)/gamma-Al2O3, Pt lub Pt + Re/chlorowany Al2O3 ; Produkty: benzyna wysokooktanowa (reformat);

1
Polecenie 2

Zapoznaj się z grafiką interaktywną dotyczącą reformingu oraz procesów zachodzących w jego trakcie, a następnie wykonaj ćwiczenia nr 2 i 3.

R1m8miCBrqWTC1
Ilustracja interaktywna przedstawia modele kulkowe cząsteczki węglowodorów. Czarna kulka to atom węgla, biała to atom wodoru. Cząsteczka po lewej stronie: łańcuch sześciu atomów węgla, do pierwszego i szóstego przyłączone są po trzy atomy wodoru, a do drugiego, trzeciego, czwartego i piątego po dwa atomy wodoru. Napis nad cząsteczką to: reforming heksanu. Tu opis z numerem 1: 1. Co to jest reforming? Transformacja węglowodorów o łańcuchach prostych, w związki chemiczne o łańcuchach rozgałęzionych lub pierścieniowych (o wyższych liczbach oktanowych) nosi nazwę reformingu (izomeryzacji). Jakie są produkty i jakie procesy zachodzą podczas reformingu? Rozpatrzmy reforming na przykładzie heksanu o liczbie oktanowej (LO) równej 25: Ilustracja przedstawia wzór półstrukturalny heksanu: we wzorze na krańcach łańcucha w kształcie zygzaka znajdują się grupy metylowe - po jednej na każdym końcu. Łańcuch główny jest zbudowany z połączonych ze sobą pięciu wiązań pojedynczych. Po prawej stronie cząsteczki znajduje się strzałka w prawo, która rozgałęzia się na trzy strzałki: za pierwszą znajduje się model 2,2-dimetylobutanu: łańcuch złożony z czterech atomów węgla, do pierwszego są przyłączone trzy atomy wodoru, do drugiego dwa atomy wodoru, do trzeciego dwie grupy metylowe, do czwartego trzy atomy wodoru. Tu opis z numerem 2: Izomeryzacja. W wyniku izomeryzacji alkanów nierozgałęzionych formułują się alkany rozgałęzione. W przypadku heksanu, izomeryzacja prowadzi do powstania 2,2-dimetylobutanu o LO = 102. Ilustracja przedstawia wzór półstrukturalny 2,2-dimetylobutanu: opis od lewej strony - grupa metylowa łączy się wiązaniem pojedynczym z atomem węgla. Ten w górę łączy się wiązaniami pojedynczymi z dwiema grupami metylowymi, atom węgla w prawo łączy się z kolejnym atomem węgla, a ten z grupą metylową. Za drugą strzałką znajduje się wzór metylocyklopentanu: pięć atomów węgla tworzy pierścień, do czterech z nich przyłączone są po dwa atomu wodoru, a do jednego grupa metylowa. Tu opis z numerem 3: Cyklizacja do metylocyklopentanu. W wyniku cyklizacji alkanów nierozgałęzionych powstają węglowodory cykliczne (cykloalkany). Produktem ubocznym jest wodór (H2). W przypadku heksanu, cyklizacja prowadzi do powstania m.in. metylocyklopentanu o LO = 91. Ilustracja przedstawia wzór metylocyklopentanu. Do pięcioczłonowego pierścienia przyłączona jest grupa metylowa CH3. Za trzecią strzałką znajduje się wzór cykloheksanu: sześć atomów węgla tworzy pierścień, do każdego z nich przyłączone są po dwa atomu wodoru. Opis z numerem 4: Cyklizacja do cykloheksanu. Kolejnym produktem cyklizacji heksanu jest cykloheksan o LO równej 86. Produktem ubocznym jest wodór (H2). Ilustracja przedstawia wzór półstrukturalny cykloheksanu. Jest to sześcioczłonowy pierścień w kształcie sześciokąta foremnego. Od tego wzoru odchodzi strzałka w prawo i prowadzi do cząsteczki benzenu: sześć atomów węgla tworzy pierścień, do każdego z nich przyłączony jest jeden atom wodoru, a wewnątrz pierścienia znajduje się okrąg rysowany przerywaną linią. Opis punktu 5: Aromatyzacja cykloheksanu. W wyniku odwodornienia cykloheksanu, powstaje benzen o LO równej 100. Produktem ubocznym jest wodór (H2). Ilustracja przedstawia wzór strukturalny benzenu. Jest to sześcioczłonowy pierścień w kształcie sześciokąta foremnego, w którym co drugie wiązanie jest podwójne.
Grafika interaktywna pt. „Reforming heksanu”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., na podstawie: https://kmim.wm.pwr.edu.pl/baszczuk/wp-content/uploads/sites/14/2020/03/Wyk%C5%82ad-5-Chemia-organiczna-2.pdf, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, czym różni się kraking termiczny od katalicznego.

RJswljGdq1Dyq
(Uzupełnij).
1
RQrBtILeIWc1E1
Ćwiczenie 2
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RYePDl3THiyON
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj liczbę oktanową do odpowiedniego związku. LO = 100 Możliwe odpowiedzi: 1. 2,2-dimetylobutan, 2. benzen, 3. metylocyklopentan, 4. cykloheksan LO = 86 Możliwe odpowiedzi: 1. 2,2-dimetylobutan, 2. benzen, 3. metylocyklopentan, 4. cykloheksan LO = 102 Możliwe odpowiedzi: 1. 2,2-dimetylobutan, 2. benzen, 3. metylocyklopentan, 4. cykloheksan LO = 91 Możliwe odpowiedzi: 1. 2,2-dimetylobutan, 2. benzen, 3. metylocyklopentan, 4. cykloheksan
Ćwiczenie 3

Odpowiedz na pytanie: Jakie procesy zachodzą podczas reformingu?

RJswljGdq1Dyq
(Uzupełnij).
Przeczytaj
Sprawdź się