Schemat przedstawia podział struktury użytkowania ziemi na użytki rolne, lasy i pozostałe grunty.
1. Użytki rolne (grunty rolne lub grunty rolnicze) – są to grunty użytkowane rolniczo: grunty orne, użytki zielone, uprawy trwałe i inne (na przykład ogrody przydomowe). Ich powierzchnia na świecie stanowi ponad 48,6 miliona kilometrów kwadratowych, czyli 37,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną użytków rolnych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Chiny (5,3 miliona kilometrów kwadratowych), USA (4,1 miliona kilometrów kwadratowych), Australia (3,7 miliona kilometrów kwadratowych), Brazylia (2,8 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Rosja (2,2 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami użytków rolnych w powierzchni ogółem cechują się: Urugwaj (82,6%), Arabia Saudyjska (80,8%), Kazachstan (80,4%), RPA (79,8%) oraz Burundi (79,2%).
Użytki rolne dzielą się na: 1. Grunty orne – są to ziemie poddawane systematycznej uprawie (obsadzane lub obsiewane), a także ugory i odłogi. Ugory to ziemie wyłączone z rolniczego użytkowania na 1-2 lata. Gdy proces ten trwa dłużej, wówczas grunty te nazywamy odłogami. Ich powierzchnia na świecie stanowi 10,7% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną gruntów ornych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Indie (1,6 miliona kilometrów kwadratowych), USA (1,5 miliona kilometrów kwadratowych), Rosja (1,2 miliona kilometrów kwadratowych), Chiny (1,2 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (0,8 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami gruntów ornych w powierzchni ogółem cechują się: Bangladesz (59,6%), Ukraina (56,6%), Dania (56,6%), Mołdawia (55,6%) oraz Indie (52,6%). Zdjęcie przedstawia rozległe pole żółtej pszenicy.
Podpis pod zdjęciem: Grunty orne – pole pszenicy., 2. Uprawy trwałe – są to plantacje roślin wieloletnich. Zalicza się do nich: sady i plantacje. Ich powierzchnia na świecie stanowi jedynie 1,3% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną upraw trwałych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Indonezja (230 tysięcy kilometrów kwadratowych), Chiny (154 tysiące kilometrów kwadratowych), Indie (138 tysięcy kilometrów kwadratowych), Nigeria (68 tysięcy kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (68 tysięcy kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami upraw trwałych w powierzchni ogółem cechują się państwa Oceanii: Tuvalu (60,0%), Kiribati (39,5%), Wyspy Marshalla (35,0%), Komory (26,9%) oraz Mikronezja (24,2%). Zdjęcie przedstawia rosnące rzędami jabłonie. Podpis pod zdjęciem: Sad jabłkowy w USA., 3. Użytki zielone – są to łąki i pastwiska. Łąką nazywamy teren, z którego zbiera się paszę kośną dla zwierząt, pastwiskiem zaś obszar, na którym się nie kosi, lecz wypędza się zwierzęta, np. owce czy bydło. Naturalnymi użytkami zielonymi są stepy (w tym prerie) oraz sawanny. Powierzchnia łąk i pastwisk na świecie stanowi 25,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną użytków zielonych odznaczają się: Chiny (1,6 miliona kilometrów kwadratowych), Australia (1,5 miliona kilometrów kwadratowych), USA (1,2 miliona kilometrów kwadratowych), Kazachstan (1,2 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (0,8 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami użytków zielonych w powierzchni ogółem cechują się: Arabia Saudyjska (79,1%), Dżibuti (73,3%), Mongolia (70,9%), Kazachstan (69,4%) oraz RPA (69,2%). Zdjęcie przedstawia rozległą łąkę. W oddali rosną drzewa. Podpis pod zdjęciem: Łąka na Węgrzech.
Użytki zielone dzielą się na łąki i pastwiska.
2. Lasy – ich powierzchnia na świecie stanowi niemal 40 milionów kilometrów kwadratowych, czyli 30,8% powierzchni lądowej. Na Ziemi istnieją dwie wielkie drzewiaste formacje roślinne – tajga (około 19 milionów kilometrów kwadratowych) i wilgotny las równikowy (około 14 milionów kilometrów kwadratowych). Poza tym lasy rosną również w innych strefach klimatycznych, ale nie zajmują tak znacznych obszarów. Największą powierzchnią bezwzględną lasów odznaczają się: Rosja (8,1 miliona kilometrów kwadratowych), Brazylia (4,9 miliona kilometrów kwadratowych), Kanada (3,5 miliona kilometrów kwadratowych), USA (3,1 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Chiny (2,1 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami lasów w powierzchni ogółem cechują się: Surinam (98,3%), Mikronezja (91,9%), Gabon (90,0%), Seszele (88,4%) oraz Palau (87,6%). Na zdjęciu jest las z wysokimi drzewami iglastymi. Podpis pod zdjęciem: Tajga rosyjska.
3. Grunty pozostałe (tereny zabudowane, przemysłowe, mieszkaniowe, obszary z infrastrukturą techniczną, wody i nieużytki) – ich powierzchnia na świecie stanowi około 32,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną gruntów pozostałych odznaczają się: Rosja (6,0 milionów kilometrów kwadratowych), Kanada (5,0 milionów kilometrów kwadratowych), Australia (2,7 miliona kilometrów kwadratowych), Chiny (2,0 miliony kilometrów kwadratowych) oraz USA (2,0 miliony kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami tych gruntów w powierzchni ogółem cechują się kraje Bliskiego Wschodu: Egipt (96,2%), Oman (95,4%), Katar (94,2%), Kuwejt (91,2%) oraz Libia (91,2%). Zdjęcie przedstawia wielopiętrowe budynki - bloki. Podpis pod zdjęciem: Grunty mieszkaniowe i komunikacyjne w Szczecinie. Na zdjęciu jest panorama starego miasta w Toruniu ukazana z przeciwległego brzegu Wisły. Podpis pod zdjęciem: Grunty pod wodami różne grunty zabudowane i zurbanizowane w Toruniu.
Schemat przedstawia podział struktury użytkowania ziemi na użytki rolne, lasy i pozostałe grunty.
1. Użytki rolne (grunty rolne lub grunty rolnicze) – są to grunty użytkowane rolniczo: grunty orne, użytki zielone, uprawy trwałe i inne (na przykład ogrody przydomowe). Ich powierzchnia na świecie stanowi ponad 48,6 miliona kilometrów kwadratowych, czyli 37,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną użytków rolnych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Chiny (5,3 miliona kilometrów kwadratowych), USA (4,1 miliona kilometrów kwadratowych), Australia (3,7 miliona kilometrów kwadratowych), Brazylia (2,8 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Rosja (2,2 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami użytków rolnych w powierzchni ogółem cechują się: Urugwaj (82,6%), Arabia Saudyjska (80,8%), Kazachstan (80,4%), RPA (79,8%) oraz Burundi (79,2%).
Użytki rolne dzielą się na: 1. Grunty orne – są to ziemie poddawane systematycznej uprawie (obsadzane lub obsiewane), a także ugory i odłogi. Ugory to ziemie wyłączone z rolniczego użytkowania na 1-2 lata. Gdy proces ten trwa dłużej, wówczas grunty te nazywamy odłogami. Ich powierzchnia na świecie stanowi 10,7% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną gruntów ornych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Indie (1,6 miliona kilometrów kwadratowych), USA (1,5 miliona kilometrów kwadratowych), Rosja (1,2 miliona kilometrów kwadratowych), Chiny (1,2 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (0,8 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami gruntów ornych w powierzchni ogółem cechują się: Bangladesz (59,6%), Ukraina (56,6%), Dania (56,6%), Mołdawia (55,6%) oraz Indie (52,6%). Zdjęcie przedstawia rozległe pole żółtej pszenicy.
Podpis pod zdjęciem: Grunty orne – pole pszenicy., 2. Uprawy trwałe – są to plantacje roślin wieloletnich. Zalicza się do nich: sady i plantacje. Ich powierzchnia na świecie stanowi jedynie 1,3% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną upraw trwałych odznaczają się największe i najludniejsze państwa świata: Indonezja (230 tysięcy kilometrów kwadratowych), Chiny (154 tysiące kilometrów kwadratowych), Indie (138 tysięcy kilometrów kwadratowych), Nigeria (68 tysięcy kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (68 tysięcy kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami upraw trwałych w powierzchni ogółem cechują się państwa Oceanii: Tuvalu (60,0%), Kiribati (39,5%), Wyspy Marshalla (35,0%), Komory (26,9%) oraz Mikronezja (24,2%). Zdjęcie przedstawia rosnące rzędami jabłonie. Podpis pod zdjęciem: Sad jabłkowy w USA., 3. Użytki zielone – są to łąki i pastwiska. Łąką nazywamy teren, z którego zbiera się paszę kośną dla zwierząt, pastwiskiem zaś obszar, na którym się nie kosi, lecz wypędza się zwierzęta, np. owce czy bydło. Naturalnymi użytkami zielonymi są stepy (w tym prerie) oraz sawanny. Powierzchnia łąk i pastwisk na świecie stanowi 25,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną użytków zielonych odznaczają się: Chiny (1,6 miliona kilometrów kwadratowych), Australia (1,5 miliona kilometrów kwadratowych), USA (1,2 miliona kilometrów kwadratowych), Kazachstan (1,2 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Brazylia (0,8 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami użytków zielonych w powierzchni ogółem cechują się: Arabia Saudyjska (79,1%), Dżibuti (73,3%), Mongolia (70,9%), Kazachstan (69,4%) oraz RPA (69,2%). Zdjęcie przedstawia rozległą łąkę. W oddali rosną drzewa. Podpis pod zdjęciem: Łąka na Węgrzech.
Użytki zielone dzielą się na łąki i pastwiska.
2. Lasy – ich powierzchnia na świecie stanowi niemal 40 milionów kilometrów kwadratowych, czyli 30,8% powierzchni lądowej. Na Ziemi istnieją dwie wielkie drzewiaste formacje roślinne – tajga (około 19 milionów kilometrów kwadratowych) i wilgotny las równikowy (około 14 milionów kilometrów kwadratowych). Poza tym lasy rosną również w innych strefach klimatycznych, ale nie zajmują tak znacznych obszarów. Największą powierzchnią bezwzględną lasów odznaczają się: Rosja (8,1 miliona kilometrów kwadratowych), Brazylia (4,9 miliona kilometrów kwadratowych), Kanada (3,5 miliona kilometrów kwadratowych), USA (3,1 miliona kilometrów kwadratowych) oraz Chiny (2,1 miliona kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami lasów w powierzchni ogółem cechują się: Surinam (98,3%), Mikronezja (91,9%), Gabon (90,0%), Seszele (88,4%) oraz Palau (87,6%). Na zdjęciu jest las z wysokimi drzewami iglastymi. Podpis pod zdjęciem: Tajga rosyjska.
3. Grunty pozostałe (tereny zabudowane, przemysłowe, mieszkaniowe, obszary z infrastrukturą techniczną, wody i nieużytki) – ich powierzchnia na świecie stanowi około 32,1% powierzchni lądowej. Największą powierzchnią bezwzględną gruntów pozostałych odznaczają się: Rosja (6,0 milionów kilometrów kwadratowych), Kanada (5,0 milionów kilometrów kwadratowych), Australia (2,7 miliona kilometrów kwadratowych), Chiny (2,0 miliony kilometrów kwadratowych) oraz USA (2,0 miliony kilometrów kwadratowych). Natomiast największymi odsetkami tych gruntów w powierzchni ogółem cechują się kraje Bliskiego Wschodu: Egipt (96,2%), Oman (95,4%), Katar (94,2%), Kuwejt (91,2%) oraz Libia (91,2%). Zdjęcie przedstawia wielopiętrowe budynki - bloki. Podpis pod zdjęciem: Grunty mieszkaniowe i komunikacyjne w Szczecinie. Na zdjęciu jest panorama starego miasta w Toruniu ukazana z przeciwległego brzegu Wisły. Podpis pod zdjęciem: Grunty pod wodami różne grunty zabudowane i zurbanizowane w Toruniu.
Formy użytkowania ziemi.
Źródło: Grafiki: 2. CC0, [online], dostępny w internecie: https://pixnio.com/flora-plants/crops/agriculture-field-wheat-field-house-roof-sky-landscape# 3. By Jeff Kubina, Apple Orchard, CC BY-SA 2.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/, [online], dostępny w internecie: https://www.flickr.com/photos/kubina/2058047853 4. By (see original: hu:Kép:Nedves rétek a Szigetközben.jpg) - Hungarian Wikipedia, CC BY-SA 2.5, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1624295 5. Pixabay License, https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl/photos/las-sosna-natura-drzewa-rosja-2705541/ 6. By Szczecinolog - Own work, CC BY-SA 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=67775697 6. Pixabay License, https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl/photos/toru%C5%84-wis%C5%82a-nabrze%C5%BCe-panorama-3352310/.
1
R18bqmRRVs2hD
Zdjęcie główne przedstawia prostokątne pola uprawne graniczące ze sobą. Jedne są obsiane, inne nie. Opisano: 1. Grunty orne to nie tylko pola, na których rosną rośliny. To również te ziemie, które w wyniku uprawy zmianowej nie są obsiane lub obsadzone.
Zdjęcie główne przedstawia prostokątne pola uprawne graniczące ze sobą. Jedne są obsiane, inne nie. Opisano: 1. Grunty orne to nie tylko pola, na których rosną rośliny. To również te ziemie, które w wyniku uprawy zmianowej nie są obsiane lub obsadzone.
Grunty orne – jedna z form użytkowania ziemi.
Źródło: Pixabay License, https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com, dostępny w internecie: https://pixabay.com.
RnKPdIWc5il02
Zdjęcie główne przedstawia gęstą trawę rosnącą na łące. Opisano: 1. Zanim pojawił się człowiek obszary dzisiejszej Polski pokryte były lasami. Roślinność zielna występowała jedynie w dolinach rzecznych i wysoko w górach, gdzie warunki klimatyczne, glebowe i wodne nie były dogodne dla wzrostu i rozwoju lasów. Coroczne wylewy rzek sprzyjały rozwojowi łąk zalewowych, natomiast surowy klimat górski i występowanie gleb inicjalnych spowodowały, że na dużej wysoki nad poziomem morza mogły rozwijać się jedynie trawy. Osadnictwo i chów zwierząt na tych obszarach skutkowało wycinką lasów przez człowieka. Na ich miejscu tworzyły się m.in. łąki. Nie zarastają krzewami i drzewami, jeśli są regularnie koszone lub jeśli prowadzi się na nich wypas (pastwiska).
Zdjęcie główne przedstawia gęstą trawę rosnącą na łące. Opisano: 1. Zanim pojawił się człowiek obszary dzisiejszej Polski pokryte były lasami. Roślinność zielna występowała jedynie w dolinach rzecznych i wysoko w górach, gdzie warunki klimatyczne, glebowe i wodne nie były dogodne dla wzrostu i rozwoju lasów. Coroczne wylewy rzek sprzyjały rozwojowi łąk zalewowych, natomiast surowy klimat górski i występowanie gleb inicjalnych spowodowały, że na dużej wysoki nad poziomem morza mogły rozwijać się jedynie trawy. Osadnictwo i chów zwierząt na tych obszarach skutkowało wycinką lasów przez człowieka. Na ich miejscu tworzyły się m.in. łąki. Nie zarastają krzewami i drzewami, jeśli są regularnie koszone lub jeśli prowadzi się na nich wypas (pastwiska).
Pastwiska i łąki to formy użytkowania ziemi.
Źródło: CC0, [online], dostępny w internecie: https://www.publicdomainpictures.net/pl/view-image.php?image=151933&picture=teksturowane-green-grass-laka.
RbeKZVIR5fG2o
Zdjęcie główne przedstawia teren gęsto obsadzony roślinnością, głównie zielonymi krzewami. Po lewej stronie zdjęcia rośnie wysokie drzewo liściaste. Opisano: 1. Plantacja to duży teren, na którym prowadzi się uprawę jednej rośliny (monokultura). Występują one głównie w strefie równikowej, zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Uprawia się tam między innymi: trzcinę cukrową, bawełnę, kawę, herbatę, tytoń czy kauczukowiec. Czasami określenie to dotyczy upraw niektórych roślin jagodowych w naszej strefie klimatycznej, np. truskawek, porzeczek, agrestu, malin czy żurawiny. Rośliny te mają wspólną cechę - są użytkowane przez wiele lat (stąd nazwa: uprawy trwałe).
Zdjęcie główne przedstawia teren gęsto obsadzony roślinnością, głównie zielonymi krzewami. Po lewej stronie zdjęcia rośnie wysokie drzewo liściaste. Opisano: 1. Plantacja to duży teren, na którym prowadzi się uprawę jednej rośliny (monokultura). Występują one głównie w strefie równikowej, zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Uprawia się tam między innymi: trzcinę cukrową, bawełnę, kawę, herbatę, tytoń czy kauczukowiec. Czasami określenie to dotyczy upraw niektórych roślin jagodowych w naszej strefie klimatycznej, np. truskawek, porzeczek, agrestu, malin czy żurawiny. Rośliny te mają wspólną cechę - są użytkowane przez wiele lat (stąd nazwa: uprawy trwałe).
Plantacje to jedna z form upraw trwałych.
Źródło: CC BY 2.5, https://creativecommons.org/licenses/by/2.5, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=404456.
R18nsQzU0MwKo
Zdjęcie przedstawia las z drzewami o prostych pniach. Między drzewami rozchodzą się promienie słońca. Opisano: 1. Encyklopedia PWN podaje, że: “W zależności od siedliska tworzą się różne formacje leśne i typy lasów. Ważniejsze formacje leśne: lasy iglaste, obejmujące rozległe obszary północnej Eurazji i Ameryki Północnej o klimacie subarktycznym; lasy liściaste zrzucające liście na zimę, przeważające na obszarach klimatu umiarkowanego Europy, Azji i Ameryki Północnej; lasy liściaste zrzucające liście z nastaniem pory suchej, rosnące w strefie podzwrotnikowej i zwrotnikowej na obszarach odznaczających się występowaniem suchej i deszczowej pory roku; lasy liściaste wiecznie zielone — również w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej, ale na obszarach o klimacie wilgotnym, umożliwiającym wegetację przez cały rok. Na granicy północnej las przechodzi stopniowo w tundrę, na granicy alpejskiej — w pas zarośli (płaty kosodrzewiny) i z rzadka rozsianych karłowatych drzew; w warunkach wysokiej temperatury i niedoboru wilgoci między lasem a stepem istnieją formacje przejściowe, jak: lasostep, step parkowy, sawanna. W środkowoeuropejskich warunkach klimatycznych zależnie od siedliska rozróżnia się następujące typy lasów: bór, grąd, ols, łęg. Las naturalny cechuje budowa warstwowa; w klimacie umiarkowanym rozróżnia się zwykle runo leśne, podszyt i warstwę drzew. [...] Działalność człowieka w lasach polegała początkowo na wypalaniu lasów (żarowa gospodarka) lub jego karczowaniu w celu uzyskiwania ziemi pod uprawę, następnie lasy użytkowano głównie w celu pozyskiwania drewna, co powodowało szybkie zmniejszenie się powierzchni lasów. Obecnie coraz intensywniej przeciwdziała się zmniejszaniu lesistości, m.in. ze względu na ochronną funkcję lasów.”
Zdjęcie przedstawia las z drzewami o prostych pniach. Między drzewami rozchodzą się promienie słońca. Opisano: 1. Encyklopedia PWN podaje, że: “W zależności od siedliska tworzą się różne formacje leśne i typy lasów. Ważniejsze formacje leśne: lasy iglaste, obejmujące rozległe obszary północnej Eurazji i Ameryki Północnej o klimacie subarktycznym; lasy liściaste zrzucające liście na zimę, przeważające na obszarach klimatu umiarkowanego Europy, Azji i Ameryki Północnej; lasy liściaste zrzucające liście z nastaniem pory suchej, rosnące w strefie podzwrotnikowej i zwrotnikowej na obszarach odznaczających się występowaniem suchej i deszczowej pory roku; lasy liściaste wiecznie zielone — również w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej, ale na obszarach o klimacie wilgotnym, umożliwiającym wegetację przez cały rok. Na granicy północnej las przechodzi stopniowo w tundrę, na granicy alpejskiej — w pas zarośli (płaty kosodrzewiny) i z rzadka rozsianych karłowatych drzew; w warunkach wysokiej temperatury i niedoboru wilgoci między lasem a stepem istnieją formacje przejściowe, jak: lasostep, step parkowy, sawanna. W środkowoeuropejskich warunkach klimatycznych zależnie od siedliska rozróżnia się następujące typy lasów: bór, grąd, ols, łęg. Las naturalny cechuje budowa warstwowa; w klimacie umiarkowanym rozróżnia się zwykle runo leśne, podszyt i warstwę drzew. [...] Działalność człowieka w lasach polegała początkowo na wypalaniu lasów (żarowa gospodarka) lub jego karczowaniu w celu uzyskiwania ziemi pod uprawę, następnie lasy użytkowano głównie w celu pozyskiwania drewna, co powodowało szybkie zmniejszenie się powierzchni lasów. Obecnie coraz intensywniej przeciwdziała się zmniejszaniu lesistości, m.in. ze względu na ochronną funkcję lasów.”
Lasy – przykład formy użytkowania ziemi.
Źródło: Pixabay License, https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com.
R161fSrHBc1NX
Zdjęcie główne przedstawia metropolię z gęstą zabudową - wieżowcami oraz niższymi budynkami. W centralnym miejscu zdjęcia stoi wieża - ażurowa konstrukcja ze stali. Przypomina trochę wieże Eiffla. Opisano: 1. Gruntów rolnych i leśnych próżno szukać w miastach, szczególnie tych dużych. Tam dużą powierzchnię zajmują budynki mieszkalne, tereny zakładów przemysłowych i punktów usługowych, tereny komunikacyjne (drogi, mosty, lotniska, parkingi, ścieżki rowerowe, chodniki itd.), cmentarze czy tereny rekreacyjne (np. place zabaw, siłownie na powietrzu itd.). Grunty te występują również poza miastami. Często są to dodatkowo: użytki kopalne (na przykład kopalnie i odkrywki) oraz nieużytki (głównie bagna, zarośla, wydmy).
Zdjęcie główne przedstawia metropolię z gęstą zabudową - wieżowcami oraz niższymi budynkami. W centralnym miejscu zdjęcia stoi wieża - ażurowa konstrukcja ze stali. Przypomina trochę wieże Eiffla. Opisano: 1. Gruntów rolnych i leśnych próżno szukać w miastach, szczególnie tych dużych. Tam dużą powierzchnię zajmują budynki mieszkalne, tereny zakładów przemysłowych i punktów usługowych, tereny komunikacyjne (drogi, mosty, lotniska, parkingi, ścieżki rowerowe, chodniki itd.), cmentarze czy tereny rekreacyjne (np. place zabaw, siłownie na powietrzu itd.). Grunty te występują również poza miastami. Często są to dodatkowo: użytki kopalne (na przykład kopalnie i odkrywki) oraz nieużytki (głównie bagna, zarośla, wydmy).
Grunty orne i leśne rzadko znajdują się w miastach.
Źródło: By Morio - Praca własna, CC BY-SA 3.0, http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/,[online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=476254.
Polecenie 2
Oceń znaczenie poniższych czynników w kształtowaniu struktury użytkowania ziemi. Korzystając z wcześniej zdobytej wiedzy, porównaj je z czynnikami rozwoju rolnictwa
RX3cyfTX1r8mz
(Uzupełnij).
RWvZBwD8jBmC41
Mapa myśli. Lista elementów:
Nazwa kategorii: Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Elementy należące do kategorii Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Nazwa kategorii: Czynniki przyrodnicze
Elementy należące do kategorii Czynniki przyrodnicze
Nazwa kategorii: rzeźba terenu
Elementy należące do kategorii rzeźba terenu
Nazwa kategorii: obszary nizinne lub o niewielkich deniwelacjach terenu sprzyjają znacznemu udziałowi użytków rolnych,
zwłaszcza gruntów ornych (np. Ukraina, Dania, Węgry, Polska), w krajach górzystych obserwuje się
duży udział łąk i pastwisk, np. w Szwajcarii, Austrii, Grecji;
Koniec elementów należących do kategorii rzeźba terenu
Nazwa kategorii: klimat
Elementy należące do kategorii klimat
Nazwa kategorii: użytki rolne dominują na obszarach strefy umiarkowanej (głównie kraje Europy) i podzwrotnikowej
(w Hiszpanii, Włoszech, Grecji duży udział sadów); na suchych obszarach strefy zwrotnikowej zwiększa się
udział nieużytków (np. pustynie w Egipcie); lasy dominują w chłodnej odmianie strefy umiarkowanej
oraz w wilgotnym klimacie równikowym (np. w Szwecji, Kanadzie, Rosji, Brazylii);
Koniec elementów należących do kategorii klimat
Nazwa kategorii: stosunki wodne
Elementy należące do kategorii stosunki wodne
Nazwa kategorii: bliskość rzek, odpowiednie nawilgocenie podłoża sprzyjają dominacji gruntów ornych, np. w dolinach i deltach wielkich rzek;
Koniec elementów należących do kategorii stosunki wodne
Nazwa kategorii: żyzność gleb
Elementy należące do kategorii żyzność gleb
Nazwa kategorii: żyzne gleby decydują o dużym udziale gruntów ornych (np. czarnoziemy na Ukrainie i Węgrzech),
zaś mniej żyzne gleby mogą sprzyjać większemu odsetkowi łąk i pastwisk (np. w Mongolii, Australii)
oraz lasów (np. gleby bielicowe w Szwecji, Kanadzie, Rosji).
Koniec elementów należących do kategorii żyzność gleb
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki przyrodnicze
Nazwa kategorii: Czynniki
pozaprzyrodnicze
Elementy należące do kategorii Czynniki
pozaprzyrodnicze
Nazwa kategorii: kultywowanie
tradycji rolniczych
Elementy należące do kategorii kultywowanie
tradycji rolniczych
Nazwa kategorii: wpływa na podtrzymanie dotychczasowej struktury użytkowania ziemi, np. w Australii
naturalne łąki i pastwiska obejmujące ponad 50% obszaru kraju wykorzystuje się do hodowli owiec,
w Mongolii >70% to koczownicze pasterstwo;
Koniec elementów należących do kategorii kultywowanie
tradycji rolniczych
Nazwa kategorii: zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Elementy należące do kategorii zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Nazwa kategorii: oraz związane z tym postępujące procesy urbanizacji i rozwoju infrastruktury technicznej –
wpływają na zmniejszenie powierzchni użytków rolnych i lasów, np. na wschodnim wybrzeżu USA;
Koniec elementów należących do kategorii zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Nazwa kategorii: poziom
uprzemysłowienia
Elementy należące do kategorii poziom
uprzemysłowienia
Nazwa kategorii: rozwój obszarów przemysłowych powoduje zmniejszanie powierzchni użytków rolnych
oraz lasów i jednocześnie powstawanie wyrobisk, hałd, terenów rekultywowanych, osiedli mieszkaniowych;
Koniec elementów należących do kategorii poziom
uprzemysłowienia
Nazwa kategorii: zmiana sposobu gospodarowania
Elementy należące do kategorii zmiana sposobu gospodarowania
Nazwa kategorii: np.
w Brazylii lasy ulegają przekształceniu w użytki rolne, obszary przemysłowe, drogi, tereny mieszkaniowe.
Koniec elementów należących do kategorii zmiana sposobu gospodarowania
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki
pozaprzyrodnicze
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Mapa myśli. Lista elementów:
Nazwa kategorii: Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Elementy należące do kategorii Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Nazwa kategorii: Czynniki przyrodnicze
Elementy należące do kategorii Czynniki przyrodnicze
Nazwa kategorii: rzeźba terenu
Elementy należące do kategorii rzeźba terenu
Nazwa kategorii: obszary nizinne lub o niewielkich deniwelacjach terenu sprzyjają znacznemu udziałowi użytków rolnych,
zwłaszcza gruntów ornych (np. Ukraina, Dania, Węgry, Polska), w krajach górzystych obserwuje się
duży udział łąk i pastwisk, np. w Szwajcarii, Austrii, Grecji;
Koniec elementów należących do kategorii rzeźba terenu
Nazwa kategorii: klimat
Elementy należące do kategorii klimat
Nazwa kategorii: użytki rolne dominują na obszarach strefy umiarkowanej (głównie kraje Europy) i podzwrotnikowej
(w Hiszpanii, Włoszech, Grecji duży udział sadów); na suchych obszarach strefy zwrotnikowej zwiększa się
udział nieużytków (np. pustynie w Egipcie); lasy dominują w chłodnej odmianie strefy umiarkowanej
oraz w wilgotnym klimacie równikowym (np. w Szwecji, Kanadzie, Rosji, Brazylii);
Koniec elementów należących do kategorii klimat
Nazwa kategorii: stosunki wodne
Elementy należące do kategorii stosunki wodne
Nazwa kategorii: bliskość rzek, odpowiednie nawilgocenie podłoża sprzyjają dominacji gruntów ornych, np. w dolinach i deltach wielkich rzek;
Koniec elementów należących do kategorii stosunki wodne
Nazwa kategorii: żyzność gleb
Elementy należące do kategorii żyzność gleb
Nazwa kategorii: żyzne gleby decydują o dużym udziale gruntów ornych (np. czarnoziemy na Ukrainie i Węgrzech),
zaś mniej żyzne gleby mogą sprzyjać większemu odsetkowi łąk i pastwisk (np. w Mongolii, Australii)
oraz lasów (np. gleby bielicowe w Szwecji, Kanadzie, Rosji).
Koniec elementów należących do kategorii żyzność gleb
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki przyrodnicze
Nazwa kategorii: Czynniki
pozaprzyrodnicze
Elementy należące do kategorii Czynniki
pozaprzyrodnicze
Nazwa kategorii: kultywowanie
tradycji rolniczych
Elementy należące do kategorii kultywowanie
tradycji rolniczych
Nazwa kategorii: wpływa na podtrzymanie dotychczasowej struktury użytkowania ziemi, np. w Australii
naturalne łąki i pastwiska obejmujące ponad 50% obszaru kraju wykorzystuje się do hodowli owiec,
w Mongolii >70% to koczownicze pasterstwo;
Koniec elementów należących do kategorii kultywowanie
tradycji rolniczych
Nazwa kategorii: zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Elementy należące do kategorii zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Nazwa kategorii: oraz związane z tym postępujące procesy urbanizacji i rozwoju infrastruktury technicznej –
wpływają na zmniejszenie powierzchni użytków rolnych i lasów, np. na wschodnim wybrzeżu USA;
Koniec elementów należących do kategorii zwiększająca się
gęstość zaludnienia
Nazwa kategorii: poziom
uprzemysłowienia
Elementy należące do kategorii poziom
uprzemysłowienia
Nazwa kategorii: rozwój obszarów przemysłowych powoduje zmniejszanie powierzchni użytków rolnych
oraz lasów i jednocześnie powstawanie wyrobisk, hałd, terenów rekultywowanych, osiedli mieszkaniowych;
Koniec elementów należących do kategorii poziom
uprzemysłowienia
Nazwa kategorii: zmiana sposobu gospodarowania
Elementy należące do kategorii zmiana sposobu gospodarowania
Nazwa kategorii: np.
w Brazylii lasy ulegają przekształceniu w użytki rolne, obszary przemysłowe, drogi, tereny mieszkaniowe.
Koniec elementów należących do kategorii zmiana sposobu gospodarowania
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki
pozaprzyrodnicze
Koniec elementów należących do kategorii Czynniki wpływające na strukturę
użytkowania ziemi
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.