Polecenie 1

Na podstawie grafiki interaktywnej opisz zmiany temperatury, ciśnienia i gęstości zachodzące we wnętrzu Ziemi wraz ze wzrostem głębokości.

Na podstawie opisu grafiki interaktywnej opisz zmiany temperatury, ciśnienia i gęstości zachodzące we wnętrzu Ziemi wraz ze wzrostem głębokości.

RLUUOywItmGi91
Ilustracja interaktywna przedstawia budowę wnętrza Ziemi za pomocą przekroju. Opis od góry przekroju: skorupa ziemska głębokość od 5 do 90 kilometrów. W sąsiedztwie skorupy ziemskiej występuje strefa nieciągłości Moho. Pod skorupką ziemską jest warstwa perydotytowa i astenosfera o głębokości od 150 do 350 kilometrów, 120 000 000 hektopaskali, 700°C. Pomiędzy astenosferą i płaszczem górnym leży strefa nieciągłości Golicyna. Płaszcz górny występuje na głębokości od 350 do 400 kilometrów, 300 000 000 hektopaskali, 900°C. Pomiędzy płaszczem górnym i płaszczem dolnym jest strefa nieciągłości Repettiego. Płaszcz dolny ma głębokość od 400 do 2900 kilometrów, 1 200 000 000 hektopaskali, 3000°C. Pomiędzy płaszczem górnym a jądrem zewnętrznym jest strefa nieciągłości Wiecherta-Gutenberga. Jądro zewnętrzne jest na głębokości od 2900 do 5100 kilometrów, 3 200 000 000 hektopaskali, 4500°C. Pomiędzy jądrem zewnętrznym a jądrem wewnętrznymi leży strefa nieciągłości Lehmanna. Jądro wewnętrzne występuje na głębokości 6370 kilometrów, 4 000 000 000 hektopaskali, 6000°C. Opisano: 1. Skorupa ziemska – dolną granicę skorupy ziemskiej wyznacza strefa nieciągłości Moho. Skorupa ziemska, która wraz z warstwą perydotytową (zewnętrznym fragmentem górnego płaszcza) tworzy litosferę. Jej grubość waha się od około 10 kilometrów pod grzbietami oceanicznymi do nawet 200 kilometrów w obrębie platform kontynentalnych. Skorupa kontynentalna granitowa zbudowana jest głownie z krzemu i glinu, jej gęstość wynosi 2,7 grama na centymetr sześcienny. Warstwa bazaltowa skorupy ziemskiej, która znajduje się pod oceanami składa się głównie z krzemu i magnezu. Gęstość tej warstwy wynosi 3,3 grama na centymetr sześcienny., 2. Powierzchnia nieciągłości Moho – powierzchnia we wnętrzu Ziemi, na której następuje gwałtowny wzrost prędkości rozchodzenia się podłużnych fal sejsmicznych, oddzielająca skorupę ziemską od podścielającego ją płaszcza Ziemi., 3. Płaszcz ziemski – stanowi 83% objętości naszej planety oraz 68% jej masy. Zbudowany jest z krzemianów i glinokrzemianów, jego średnia miąższość wynosi 2865 kilometrów. Wyróżniamy płaszcz górny i płaszcz dolny. Górny płaszcz ziemi sięga do około 900 kilometrów, zbudowany jest z chromu, żelaza, krzemu i magnezu. Nazywany jest crofesimą (Cr, Fe, Si, Mg). Ma charakter ciała półpłynnego o gęstości 3-5 gramów na centymetr sześcienny i temperaturze od 700 do 1500°C. W płaszczu górnym leży półplastyczna astenosfera. Stanowi ona źródło magmy wydobywającej się na powierzchnię. Występują tam również prądy konwekcyjne, które wywierają duży wpływ na procesy wewnętrzne Ziemi. Płaszcz dolny jest zbudowany głównie z krzemu, magnezu, żelaza i tlenu. Jego gęstość wynosi 3,8 – 5,5 grama na centymetr sześcienny, a temperatura 1600 – 4000°C., 4. Powierzchnia nieciągłości Wiecherta–Gutenberga – strefa rozdzielająca płaszcz ziemski (sima) i jądro Ziemi (nife) na głębokości około 2900 kilometrów. Występuje tam zanik fal poprzecznych, które nie przechodzą przez jądro Ziemi oraz gwałtowny spadek prędkości fal podłużnych., 5. Jądro – zbudowane jest z żelaza i niklu. Dzielimy je na jądro zewnętrze, które ma charakter płynny o temperaturze 3000-4000°C i gęstości 6-10 gramów na centymetr sześcienny, oraz wewnętrzne ciało stałe o temperaturze 6000°C z domieszką skompresowanych gazów o gęstości 14 gramów na centymetr sześcienny. Między jądrem zewnętrznym a jądrem wewnętrznym znajduje się strefa nieciągłości Lehmanna. Jądro Ziemi stanowi 16% objętości Ziemi i 31% jej masy.
Źródło: Malarz R., Więckowski M., Oblicza geografii 1 ZR, Nowa Era.