Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Warto przeczytać

Na poniższej grafice interaktywnej zaprezentowano, jak przez stalowy element przepuszczana jest wiązka promieniowania gamma. Z drugiej strony elementu znajduje się detektor, który mierzy natężenie promieniowania. Następnie obliczana jest grubość elementu, która wyświetlana jest na ekranie.

Polecenie 1

Zmień grubość elementu i zobacz, jak zmienia się natężenie promieniowania, które przeszło na drugą stronę stalowego elementu. Najeżdżając kursorem na wybrane elementy, możesz obejrzeć ich opis.

R1CwNy5y12Pq7
Na grafice interaktywnej widoczny jest schemat układu do badania osłabienia promieniowania gamma przy przejściu przez materię, umieszczony na blacie jasnego stołu. Układ widziany jest z góry. U dołu, po lewej stronie widoczne jest źródło promieniowania gamma, narysowany jako żółty prostokąt otoczony szarym prostokątem bez górnej krawędzi. Szary kształt symbolizuje ołowianą osłonę stosowaną do ochrony eksperymentatorów przed promieniowanie gamma. Ze źródła promieniowania wychodzi pionowo w górę wiele żółtych linii symbolizujących wiązkę promieniowania. Wiązka trafia na umieszczony powyżej źródła absorbent i częściowo przez niego przenika. Obrazuje to częściową absorpcję promieniowania gamma przez materię. Absorbent widoczny jest w postaci szarego prostokąta. Promieniowanie w postaci żółtych pionowych linii, których ilość jest mniejsza niż linii wychodzących ze źródła po przejściu przez absorbent trafia na detektor, widoczny w postaci również szarego prostokąta, który jest nieco jaśniejszy z prawej strony. Detektor połączony jest czarną linią symbolizującą przewód z monitorem. Monitor znajduje się u góry grafiki po prawej stronie od detektora. Monitor widoczny jest w postaci czarnego prostokąta z szarą ramką. Na jego symbolicznym ekranie widoczny jest napis grubość wynosi dwukropek i poniżej mała litera d równa się osiem centymetrów. Poniżej monitora znajduje się zielony suwak, który można przesuwać w górę i w dół. Przesunięcie suwaka w górę sprawia, ze prostokąt ilustrujący absorbent zwiększa swoją wysokość, a zatem promieniowanie gamma emitowane ze źródła trafia na co raz grubszą przeszkodę. Zwiększenie grubości absorbentu skutkuje zmniejszeniem się natężenia promieniowania gamma, które przechodzi przez materiał absorbujący. Widoczne jest to w postaci zmniejszającej się liczby żółtych linii przedstawiających promieniowanie po przejściu przez absorbent. Jednocześnie na ekranie monitora można odczytać aktualną grubość absorbentu, której maksymalna wartość wynosi piętnaście centymetrów. Zielony suwak można przesuwać również w dół, tym samym zmniejszając grubość absorbentu do wartości minimalnej równej jeden centymetr. Zmniejszeni grubości absorbentu skutkuje zwiększeniem natężenia promieniowania gamma po przejściu przez materiał absorbujący. Widoczne jest to w postaci zwiększenia się liczby żółtych linii przedstawiających promieniowanie po przejściu przez absorbent.
Polecenie 2

Miernik radioizotopowy może też służyć do wykrywania ukrytych defektów materiału, na przykład wewnętrznych dziur czy szczelin. Zaproponuj, w jaki sposób można to zrobić.

uzupełnij treść