Scenariusz lekcji – Historia i pochodzenie jazzu.

Zapoznanie uczniów z jednym z rodzajów muzyki rozrywkowej – jazzem. Przedstawienie historii i pochodzenia jazzu. Wskazanie najważniejszych etapów w rozwoju muzyki jazzowej. Omówienie gatunków i rodzajów powstających wraz z rozwojem jazzu. Rozróżnianie specyficznie murzyńskich rytmów zawartych w muzyce jazzowej oraz przedstawienie skal muzycznych nadających nowy charakter muzyce rozrywkowej. Wskazanie genezy rozwoju muzyki jazzowej i powiązanie jej z elementami codziennej pracy. Przedstawienie znanych postaci sceny jazzowej oraz wysłuchanie wybranych standardów.

Umiejętności

Uczeń potrafi:

1. Przedstawić definicję muzyki jazzowej.

2. Wskazać cechy charakterystyczne i stylistyczne muzyki jazzowej.

3. Omówić poszczególne fazy rozwoju muzyki jazzowej.

4. Wyjaśnić, czym jest nowy folklor Murzynów amerykańskich i w czym się przejawia, a także jaki związek jest między nim a muzyką jazzową.

5. Wyjaśnić pojęcie blues.

6. Wskazać przedstawicieli sceny jazzowej.

7. Opierając się na wysłuchanych standardach jazzowych wskazać cechy charakterystyczne omawianej muzyki.

Metoda i forma pracy

Metoda pogadanki z elementami opisu. Aktywna praca z książką. Percepcja muzyki z pogadanka na temat cech charakterystycznych muzyki jazzowej.

3. 1. Podręcznik Wacław Panek Świat muzyki...

   2. Stanowisko do odtwarzania muzyki.

4. Nagrania: wybrane standardy jazzowe.

5. Karta pracy ucznia.

6. 3. 3. Sprawdzenie obecności.

      4. Sprawdzenie zadania domowego.

      5. Metodą pogadanki przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z tematem poprzedniej lekcji.

      6. Podanie tematu do zeszytu.

(10 min.)

4. 7. Zapoznanie uczniów metodą opisu z tematem lekcji. Wprowadzenie, poprzez wysłuchanie, standardu jazzowego. Metodą pogadanki wskazanie przez uczniów rodzaju słuchanej muzyki. Omówienie najważniejszych cech stylistycznych i charakterystycznych dla muzyki jazzowej. Na poznanym przykładzie muzycznym wyjaśnienie zastosowania elementów: improwizacji, folkloru wiejskiego, specyfiki melodyki i harmonii jazzu, a także metryki języka angielskiego w utworach wokalnych. Wskazanie najważniejszych cech muzyki murzyńskiej, w której dominują takie elementy, jak:

1. Swing – czyli stosunek do czasu, rytmiczna intensywność sprawiająca wrażenie kołysania, z charakterystycznym dla jazzu synkopowaniem, czyli przesuwaniem akcentu z mocnej części taktu na słabą.

2. Kształtowanie dźwięku wywodzące się z murzyńskiej praktyki wykonawczej miejskiego proletariatu oraz frazowanie, mające źródło w wiejskim folklorze Murzynów amerykańskich.

3. Spontaniczność, żywiołowość, żarliwość jazzowej improwizacji.

   8. Zapisanie powyższych elementów w zeszycie.

   9. Metodą opisu przedstawienie hipotez dotyczących powstania muzyki jazzowej.

1. Jazz wywodzi się z muzyki afrykańskiej.

2. Pieśni pracy (work songs) Murzynów amerykańskich stały się podstawą powstania jazzu. Połączenie elementów bluesa z nowymi elementami ściśle związanymi z następstwem pracy i odpoczynku.

   10. Zapisanie notatki dotyczącej hipotez pochodzenia muzyki jazzowej w oparciu o wyżej wymienione elementy.

   11. Na podstawie podręcznika i metodą pracy z książką przedstawienie etapów rozwoju jazzu. Wspólne przeczytanie punktów zawartych w książce i omówienie pokrótce najważniejszych elementów muzyki jazzowej. Przedstawienie ośrodków, w których rozwijała się muzyka jazzowa, oraz przedstawicieli sceny jazzowej.

   12. Metodą pogadanki wskazanie znanych osobistości światowej sceny jazzowej oraz przedstawienie najbardziej znanych standardów jazzowych.

   13. Wysłuchanie standardu jazzowego wykonanego przez Milesa Davisa oraz świadome wskazanie elementów muzyki jazzowej w tym utworze.

(30 min.)

Faza podsumowująca

Zapisanie kolejnego punktu notatki do zeszytu:

• Notatka:

Jazz – muzyka powstała w USA na przełomie XIX i XX wieku. Narodził się w wyniku połączenia elementów wiejskiego i miejskiego folkloru Murzynów amerykańskich z europejską tradycją muzyczną, z której wywodzi się instrumentarium, melodyka i harmonia jazzu, a także metryka języka angielskiego w utworach wokalnych.

(5 min.)

Bibliografia

Panek W., Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1‑3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.

Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Historia i pochodzenie jazzu.

Zadanie domowe

Na podstawie podręcznika lub innego źródła wypisz trzech znanych ci artystów światowej sceny jazzowej.

Opracowała:

Arleta Dzitko