Historia Tristana i Izoldy
Historia Tristana i Izoldy
Utwór wywodzi się z opowiadań ludów celtyckich, z czasów, gdy powstawały „Opowieści Okrągłego Stołu”. Zmieniany przez Germanów, Franków, znany był wyłącznie w wersji ustnej. W XII i XIII w. powstały liczne jego wersje pisane, do naszych czasów zachowane we fragmentach. Joseph Bédier w 1900 r. tłumaczył ocalałe zapiski, tworząc w ten sposób piękną opowieść, znakomicie oddającą ducha epoki szlachetnych rycerzy.
I tą właśnie niezwykłą i tragiczną historią zajmiemy się na dzisiejszych zajęciach.
1. Cele
Wiadomości
- uczeń zna tekst z kanonu literatury światowej,
- uczeń zna pojęcie baśni i legendy, potrafi wykazać różnice,
Umiejętności
- uczeń określa pozycję narratora i język narracji,
- uczeń rozumie, czym jest patos,
- uczeń dostrzega w tekście elementy legendowo‑baśniowe,
- uczeń dokonuje charakterystyki postaci w kontekście legendowo‑baśniowym,
- uczeń dostrzega patos wypowiedzi,
- uczeń potrafi współpracować grupie,
- uczeń rozwija kontakty społeczne.
2. Metoda i forma pracy
Metody pracy:
- pogadanka heurystyczna,
- pytania otwarte,
- praca z tekstem.
Formy pracy:
- indywidualna,
- zbiorowa,
- grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik do języka polskiego dla klasy III gimnazjum, M. Jędrychowska, Z. A. Kłakówna, To Lubię, Kraków 2001, Tamże: Dzieje Tristana i Izoldy, arkusze papieru, flamastry, instrukcje dla grup.
4. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Poinformowanie uczniów o celach lekcji.
Zapisanie tematu na tablicy.
Przypomnienie, co oznaczają pojęcia: patos, baśń i legenda. W tym celu uczniowie sami próbują zdefiniować podane pojęcia, a następnie odnajdują je w słownikach i odczytują głośno.
Patos – nastrój powagi, którym są nacechowane rzeczy wielkie, mające historyczne znaczenie, podniosłość, wyniosłość*
Baśń – bajka - opowiadanie o treści fantastycznej *
Legenda – opowiadanie fantastyczne, przeważnie o postaciach lub wydarzeniach historycznych, oparte zwykle na podaniach ludowych, pełne niezwykłości i cudowności, opowiadania z życia świętych*
* powyższe definicje zostały zaczerpnięte ze Słownika języka polskiego, pod redakcją Mieczysława Szymczaka, Warszawa 1994, Wydawnictwo PWN.
Faza realizacyjna
1. Podział uczniów na cztery grupy. Można przyjąć różne kryteria podziału. Zupełnie przypadkowe lub też przemyślane.
2. Rozdanie uczniom materiałów, czyli arkuszy papieru, flamastrów i instrukcji.
Zadania dla poszczególnych grup:
GRUPA I
Określenie pozycji narratora i cech języka narracji.
GRUPA II
Charakterystyka postaci, wskazanie elementów baśni i legendy.
GRUPA III
Wskazanie patosu w tekście występujących konfliktów oraz skrajności z uwzględnieniem wyboru tematu.
GRUPA IV
Wskazanie wydarzeń legendowo‑baśniowych z uwzględnieniem potrójności wydarzeń.
3. Na wykonanie zadań uczniowie mają 20 minut. Po upływie tego czasu liderzy grup zawieszają na tablicy przygotowane plansze i omawiają na forum klasy wykonane zadanie.
4. Omówienie poprawności wykonanych prac przez nauczyciela.
5. Uczniowie sporządzają notatki, korzystając z informacji zgromadzonych na czterech planszach.
6. Odczytanie notatek przez kilku uczniów.
Faza podsumowująca
Nauczyciel jeszcze raz sumuje zebrane na dzisiejszych zajęciach informacje. Dzieli się z uczniami ciekawymi informacjami na temat rycerstwa i czasów historycznych. Zapowiada, że nie jest to ostatnie spotkanie z tymi bohaterami. Następne zajęcia będą poświęcone na dyskusję nad etycznym wymiarem postaw bohaterów.
5. Bibliografia
Słownik języka polskiego, pod red. Mieczysława Szymczaka, wyd. IX, Warszawa 1994, Wydawnictwo PWN.
Podręcznik do języka polskiego dla klasy III gimnazjum, M. Jędrychowska, Z. A. Kłakówna, To Lubię, Kraków 2001, Tamże: Dzieje Tristana i Izoldy.
6. Załączniki
Instrukcje dla grup
Zadanie domowe
Przypomnę sobie zasady kodeksu rycerskiego i dekalogu.
7. Czas trwania lekcji
45 minut