Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1DUpFkmWTgpc1

Ilustrujemy dźwięki natury i dźwięki miasta

Źródło: online-skills.
mcdd708a4218ce673_0000000000015
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

RkuysNtk80RKi1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills.
mcdd708a4218ce673_0000000000018

I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:

2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;

3) klasyfikuje barwy w sztukach plastycznych; wykazuje się znajomością pojęć: gama barwna, koło barw, barwy podstawowe i pochodne, temperatura barwy, walor barwy; rozróżnia i identyfikuje w dziełach mistrzów i własnych kontrasty barwne: temperaturowe, dopełnieniowe i walorowe; podejmuje działania twórcze z wyobraźni i z zakresu interpretacji natury, uwzględniające problematykę barwy;

5) charakteryzuje pozostałe środki wyrazu artystycznego, takie jak: linia, plama, faktura; wykorzystuje wskazane środki w działaniach plastycznych (kompozycjach z wyobraźni i transpozycji natury);

6) rozróżnia gatunki i tematykę dzieł w sztukach plastycznych (portret, autoportret, pejzaż, martwa natura, sceny: rodzajowa, religijna, mitologiczna, historyczna i batalistyczna); niektóre z tych gatunków odnajduje w grafice i w rzeźbie; w rysunku rozpoznaje studium z natury, karykaturę, komiks, rozumie, czym jest w sztuce abstrakcja i fantastyka; podejmuje działania z wyobraźni i z natury w zakresie utrwalania i świadomości gatunków i tematów w sztuce, stosuje w tym zakresie różnorodne formy wypowiedzi (szkice rysunkowe, fotografie zaaranżowanych scen i motywów, fotomontaż).

II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:

1) w zadaniach plastycznych interpretuje obserwowane przedmioty, motywy i zjawiska, stosując środki wyrazu zgodnie z własnym odczuciem; w wyższych klasach podejmuje również próby rysunkowego studium z natury;

2) wyraża w pracach plastycznych uczucia i emocje wobec rzeczywistości, a także płynące z inspiracji muzycznych czy literackich (impresja i ekspresja); rysuje, maluje, ilustruje zjawiska i wydarzenia realne i wyobrażone (także w korelacji z innymi przedmiotami);

III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:

4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;

5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.

mcdd708a4218ce673_0000000000024
Nauczysz się

tworzyć ilustracje w oparciu o inspirację dźwiękami natury i aglomeracji miejskich;

definiować pojęcia: abstrakcja geometryczna, abstrakcja organiczna, ekspresjonizm abstrakcyjny;

przyporządkowywać prace Pieta Mondriana, Wassiliy'ego Kandinsky'ego i innych autorów do odpowiednich nurtów w sztuce;

rozróżniać cechy i rodzaje kompozycji.

mcdd708a4218ce673_0000000000039

Świat ludzi

IlustrowaćIlustrowaćIlustrować oznacza przedstawiać, interpretować np. treść utworu literackiego czy muzycznego za pomocą obrazów, fotografii, filmów, wykresów, muzyki, itp. Plastyk, operując różnorodnymi środkami plastycznymi, takimi jak kompozycja, perspektywa, barwa, linia, plama, faktura, bryła i kontrasty, może zilustrować dowolny aspekt otaczającej go rzeczywistości, np. dźwięk.

Świat brzmi, wydobywa dźwięki. Jedne głośne, niekiedy chaotyczne, inne ciche, delikatne, harmonijne. Ich gama i różnorodność są ogromne. Jeden z największych kontrastów pomiędzy dźwiękami można dostrzec porównując dźwięki aglomeracji miejskich – rzeczywistości wykreowanej przez człowieka – z dźwiękami natury. Oglądając ilustracje, można wyobrazić sobie dźwięki, które towarzyszą tym miejscom.

RhXuiHsHtYDag1
Ilustracja interaktywna przedstawia tłum ludzi przechodzących przez przejście dla pieszych. Postaci są niewyraźne, rozmazane - nałożonych jest kilka kadrów, aby pokazać ruch. Również rozmazane są budynki w tle. Im głębiej, tym miasto staje się mniej wyraźne, widok jest rozjaśniony. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Miasto to świat ludzi, gwaru ich rozmów na chodnikach czy w kawiarenkach.
Gwar ludzi, online-skills, CC BY 3.0
R19vS92KEDQf01
Ilustracja interaktywna przedstawia samochody jadące ulicą w dwóch przeciwległych kierunkach. Po obu stronach ulicy znajduje się miejska zabudowa. Zdjęcie wykonane jest podczas ruchu, prawdopodobnie jazdy tramwajem. Obraz jest rozmazany i dynamiczny. Ujęcie jest perspektywiczne - punkt zbiegu znajduje się w centrum. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Miasto to świat ruchu ulicznego, tramwajów, samochodów, hałasu i wielu innych dźwięków, świat bezustannego ruchu w wielu kierunkach.
Wzmożony ruch uliczny, online-skills, CC BY 3.0
RGbcOqSsmSvH91
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Wassilego Kandinskiego „Moskwa I”. Ukazuje Plac Czerwony z krajobrazem miejskim. Kształty są zdynamizowane, miasto zaczyna wibrować. Malarz stosuje deformację i żywe kolory, a kształty wyodrębnia za pomocą czarnego konturu, którym oddziela plamy barwne. Nad miastem unosi się stado ptaków. Z chmur wybywają się smugi światła. Na środku obrazu znajduje się miniaturowa para małych ludzi otoczona przez miasto. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją. Punkt 1: Dźwięki miasta można zilustrować np. kompozycją dynamiczną, asymetryczna, pełna skosów, linii przecinających się pod różnymi kątami, przepełniona barwami i ich kontrastami, jak w obrazach ekspresjonistów.
Wassily Kandinsky, „Moskwa I”, 1916 , Tretyakov Gallery, Moskwa, Rosja, wikiart.org, domena publiczna
R1SOHnVJfibjJ1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Pieta Mondriana „New York City I”. Ukazuje przecinające się na białym tle linie w podstawowych kolorach - żółtym, czerwonym i niebieskim. Linie przeplatają się ze sobą i rozmieszczone są w poziomie i w pionie. Malarz w ten sposób niemal automatycznie wprowadził zwrotnice i sugestię przeplatanych kolorowych pasm. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Może to być także abstrakcja geometryczna, jak w obrazie Pieta Mondriana zainspirowanego Nowym Jorkiem.
Piet Mondrian, „New York City I”, 1942, Georges Pompidou Center, Paryż, Francja, beroemdeschilders.nl, CC BY 3.0
mcdd708a4218ce673_0000000000055

Świat zwierząt

RDwLVv2EsRjKF1
Ilustracja interaktywna przedstawia pejzaż leśny. Promienie słońca przebijają się przez konary drzew, które sprawiają, że zieleń jest nasycona i intensywna. Po prawej stronie przez las prowadzi ścieżka. Przez konary i pnie wysokich drzew przebija światło i błękit nieba. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Natura to świat obejmujący m.in.: lasy, łąki, ptaki i inne zwierzęta.
Odgłos lasu, online-skills, CC BY 3.0
R1Wb5eLlknd061
Ilustracja interaktywna przedstawia lecące nad zieloną łąką ptaki. Zieleń łąki jest rozmyta, tworzy jedną, nasyconą plamę intensywnej zieleni. Linia horyzontu jest rozmyta, trudno dostrzec na niej jakieś szczegóły. Na tle całej ilustracji ukazane są ptaki. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Natura to świat m.in.: różnorodnych roślin i zwierząt.
Ptaki nad łąką, online-skills, CC BY 3.0
R1dMaEPJm9IzJ1
Ilustracja interaktywna przedstawia strumień płynący w górach. Przy wysokiej skale płynie rwącym strumieniem strumień. Jego woda jest wzburzona. Po prawej stronie brzeg jest kamienisty. W tle skały ciemnieją. Na dalszym planie znajdują się ciemne skały wzdłuż płynącej wody. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Natura to także świat wody.
"Dźwięk strumienia", online-skills, CC BY 3.0
RyC6mbyPWSjzQ1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Pejzaż” Tadeusza Dominika. Jest to widok na krajobraz z lotu ptaka. Pośrodku znajduje się rzeka, przedstawiona za pomocą ukośnych niebieskich linii na białym tle. Po jej obu stronach znajdują się owalne plamy, sugerujące korony drzew, są wśród nich: różne odcienie zieleni, żółcieni, ale także plamy niebieskie i czarne. Po lewej stronie przestrzeń wypełniają poziome, szerokie niebiesko-białe pasy, natomiast strona prawa to pasy skośne, biało-czerwone. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Dźwięki natury mogą być zilustrowane np. przy użyciu kompozycji rytmicznej, z użyciem nawiązujących do świata natury kształtów czy harmonijnych linii falistych, pozbawionych kątów prostych, jak w abstrakcji organicznej.
Tadeusz Dominik, „Pejzaż”, 1985, własność prywatna, Polska, mm.pwn.pl, CC BY 3.0
R4JLiBNRHHy2Q1
Ilustracja interaktywna przedstawia abstrakcję Jacksona Pollocka „Rytm jesieni (Numer 30)”. Jest to poziomy obraz zapełniony głównie czarnymi i białymi liniami Linie tworzą pajęczynę nici o różnej grubości oraz plam. Pojawiają się także plamy o żółtawym odcieniu. Nakładają się jedne na drugie i przenikają. Tło jest bladożółte. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Kompozycja inspirowana dźwiękami natury może być także pełna dynamizmu, ekspresji, jak u Jacksona Pollocka.
Jackson Pollock, „Rytm jesieni (Numer 30)”, 1950, wikiart.org, domena publiczna
mcdd708a4218ce673_0000000000174

Zadania

classicmobile
Ćwiczenie 1
R1D76sgbJGOLh1
Odpowiedz na pytanie. Jak nazywa się plastyczna kompozycja przedstawiająca treść utworu literackiego czy muzycznego? Możliwe odpowiedzi: 1. ilustracja, 2. interpretacja, 3. inspiracja.
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
classicmobile
Ćwiczenie 2
R12jPMTBlsVLX1
Odpowiedz na pytanie. Jakie środki wyrazu występują w kompozycji dynamicznej? Możliwe odpowiedzi: 1. linie skośne przecinające się pod różnymi kątami, 2. kontrasty barwne, 3. linie poziome i pionowe przecinające się pod kątem prostym.
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1NcNoRrhdhmM1
Zdecyduj, który rodzaj kompozycji najlepiej oddaje ruch: statyczna, rytmiczna czy dynamiczna?
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

RnRLmY3FV6dGPmcdd708a4218ce673_00000000000051
Ćwiczenie 4
Inna wersja zadania
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 5
R1OsSHpIhwszE1
Określ, jaki rodzaj kompozycji został zastosowany na fotografii przedstawiającej pnie drzew rosnących w lesie i znajdującą się pomiędzy nimi prostą ścieżkę?
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
classicmobile
Ćwiczenie 6
RZLRxhYIwyAvo1
Do terminów dobierz właściwe definicje. Pierwszy termin to: ekspresjonizm abstrakcyjny. Do wyboru masz: pierwsza definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu formami nieregularnymi, sugerującymi kształty należące do świata roślinnego lub zwierzęcego; druga definicja - termin stosowany wobec dzieł twórców, którzy traktowali formę jako środek przekazu treści emocjonalnych. Jednym z rodzajów jest malarstwo gestu – spontaniczny, intuicyjny, płynący z gestu ręki i ciała sposób malowania; trzecia definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu różnorodnymi formami geometrycznymi. Drugi termin to: abstrakcja geometryczna. Do wyboru masz: pierwsza definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu formami nieregularnymi, sugerującymi kształty należące do świata roślinnego lub zwierzęcego; druga definicja - termin stosowany wobec dzieł twórców, którzy traktowali formę jako środek przekazu treści emocjonalnych. Jednym z rodzajów jest malarstwo gestu – spontaniczny, intuicyjny, płynący z gestu ręki i ciała sposób malowania; trzecia definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu różnorodnymi formami geometrycznymi. Trzeci termin to: abstrakcja organiczna. Do wyboru masz: pierwsza definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu formami nieregularnymi, sugerującymi kształty należące do świata roślinnego lub zwierzęcego; druga definicja - termin stosowany wobec dzieł twórców, którzy traktowali formę jako środek przekazu treści emocjonalnych. Jednym z rodzajów jest malarstwo gestu – spontaniczny, intuicyjny, płynący z gestu ręki i ciała sposób malowania; trzecia definicja - odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu różnorodnymi formami geometrycznymi.
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

RIyG5CsOnPhuNmcdd708a4218ce673_00000000000061
Ćwiczenie 7
Inna wersja zadania
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 8
RrqtjTEGfZuk91
Dzieło Mondriana „New York City I”. Przedstawia kolorowe linie zamieszczone na białym tle , krzyżujące się i przeplatające w pionach i poziomach. Jaki to rodzaj abstrakcji: geometryczna czy niegeometryczna?
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R94ttFtGLMUDimcdd708a4218ce673_00000000000071
Ćwiczenie 9
Inna wersja zadania
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 10
R1V8oD9rGgfuD1
Podaj nazwisko artysty, który jest autorem obrazu „Rytm jesieni (Numer 30)”.
Źródło: Magdalena Ślęzak.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

Reixa3d2J14pKmcdd708a4218ce673_00000000000081
Ćwiczenie 11
Inna wersja zadania
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1

Wysłuchaj dźwięki miasta i natury, a następnie do wybranego przez siebie dźwięku wykonaj ilustrację korzystając z programu graficznego lub na kartce papieru.

R3Z461ML6s6pi1
Prezentacja „Dźwięki które nas otaczają" przedstawia dwie ilustracje, do których zostały dołączone materiały dźwiękowe. Pierwsza to fotografia pędzących miejską ulicą samochodów. Zdjęcie zostało wykonane z okna tramwaju. Towarzyszą mu dźwięki stukotów, odgłosy silników, sygnałów samochodowych, gwaru rozmów. Druga to fotografia pejzażu. Przez drzewa prześwituje słońce i niebo. Towarzyszą mu dźwięki śpiewu ptaków, kroków stąpających po trawie, szumu drzew. Pod spodem zamieszczone zostały miniatury zdjęć pozwalające na wybór właściwego dźwięku.
Dźwięki które nas otaczają, online-skills, CC BY 3.0
R1WeXxTCzczJ71
Uruchom wyobraźnię i zaplanuj ilustrację do mitologicznej przygody Odyseusza, Syzyfa lub Achillesa. Opowiedz, który epizod z życia bohatera został przez Ciebie wybrany i jaką masz wizję plastyczną. Poproś kogoś z klasy o jej zrealizowanie.
Źródło: ViliusL.
mcdd708a4218ce673_0000000000005
mcdd708a4218ce673_0000000000006
mcdd708a4218ce673_0000000000007
mcdd708a4218ce673_0000000000008
mcdd708a4218ce673_0000000000192

Słownik pojęć

Abstrakcja geometryczna
Abstrakcja geometryczna

odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu (w kompozycjach malarskich, rzeźbiarskich, graficznych) różnorodnymi formami geometrycznymi.

Abstrakcja organiczna
Abstrakcja organiczna

odmiana sztuki abstrakcyjnej, polegająca na operowaniu (w rzeźbie, malarstwie i grafice) formami nieregularnymi, sugerującymi kształty organiczne.

Ekspresjonizm abstrakcyjny
Ekspresjonizm abstrakcyjny

termin stosowany wobec różnorodnych dzieł malarzy tworzących w Nowym Jorku od lat 40. do 60. XX wieku. Ekspresjoniści traktowali formę jako środek przekazu treści emocjonalnych. Dążyli do wyrażenia duchowego, wewnętrznego doświadczania rzeczywistości w sposób spontaniczny, intuicyjny, często automatyczny, płynący z gestu ręki i ciała (tzw. malarstwo gestu).

Ilustrować
Ilustrować

przedstawiać, unaoczniać za pomocą obrazów, fotografii, filmów, wykresów, muzyki, itp. Interpretować coś, posługując się słowem, gestem, mimiką, obrazem, itp.

Źródła:

  • encyklopedia.pwn.pl

  • sjp.pwn.pl

mcdd708a4218ce673_0000000000203

Galeria dzieł sztuki