Informacje ogólne
Miernik TDR (Time Domain Reflectometer) to urządzenie, które używane jest przede wszystkim do pomiaru impedancji falowych linii transmisyjnych. Wykorzystuje ono zasadę czasowej domeny, żeby analizować sygnały odbite od różnych elementów struktury przewodzącej, takich jak kable, linie telekomunikacyjne, pary przewodów i inne przewody transmisyjne.
Miernik TDR znajduje zastosowanie w diagnostyce i konserwacji linii transmisyjnych. Pozwala na wykrywanie uszkodzeń, takich jak zwarcia, przerwy, zmiany impedancji czy utraty sygnału. Jest również używany do pomiarów długości linii, lokalizacji uszkodzeń oraz identyfikacji charakterystyk falowych w systemach telekomunikacyjnych, sieciach komputerowych czy instalacjach elektrycznych. Standardowe urządzenie TDR sprawdza się też doskonale podczas lokalizacji i likwidacji uszkodzeń w preizolowanych rurach ciepłowniczych.
Miernik TDR umożliwia dokładne zmierzenie długości kabla oraz określenie odległości do uszkodzenia w zakresie od 7 m do 6000 m w każdym typie kabla z żyłami metalowymi. Miernik wyświetla przejrzysty obraz kabla w postaci reflektogramu na ekranie ciekłokrystalicznym o różnej rozdzielczości w zależności od konkretnego modelu (zazwyczaj jest to 320 x 240 pikseli).
Działanie miernika TDR opiera się na wysyłaniu impulsów elektromagnetycznych o krótkim czasie trwania przez mierzoną linię transmisyjną. Sygnał odbity od zmian impedancji w tej linii jest analizowany w dziedzinie czasu, co pozwala na określenie lokalizacji i charakteru tych zmian. Podczas pomiaru miernik analizuje czas, jaki upływa od wysłania impulsu do momentu odbicia od elementu w linii. Na podstawie czasu propagacji sygnału, prędkości propagacji w danej linii (która jest znana lub mierzona) oraz amplitudy sygnałów odbitych, miernik jest w stanie obliczyć odległość od źródła sygnału do miejsca odbicia. Dodatkowo, charakterystyka sygnału odbitego może wskazywać na rodzaj uszkodzenia lub nieprawidłowości występującej w linii.
Ponadto urządzenie TDR może być również wykorzystywane do określenia długości odcinka, na którym występuje zawilgocenie izolacji kabla. Zawilgocenie izolacji może powodować zmiany impedancji na linii, co prowadzi do odbić sygnałów. Miernik TDR może wykryć te odbicia i na podstawie czasu propagacji impulsu oznaczyć miejsce, w którym występuje zawilgocenie. Analizując charakterystykę sygnału odbitego, można ocenić stopień zawilgocenia izolacji oraz określić długość odcinka, na którym problem występuje. To informacja istotna dla serwisantów, którzy mogą podjąć odpowiednie procedury naprawcze, takie jak wymiana uszkodzonego odcinka kabla, osuszenie izolacji lub inne działania mające na celu przywrócenie prawidłowej pracy linii transmisyjnej.
W badanym przez miernik TDR przykładowym kablu impulsy sondujące poruszają się z prędkością VoP (nazywaną prędkością propagacji). Prędkość ta zależna jest od parametrów elektrycznych kabla, a przede wszystkim od konkretnego materiału, z którego wykonana jest jego izolacja. Różne materiały izolacyjne mają różne wartości prędkości propagacji. Na przykład, kablowe izolacje wykonane z tworzyw sztucznych, takich jak polietylen (PE) lub polipropylen (PP), mają zwykle wyższe prędkości propagacji w porównaniu do izolacji wykonanych z gumy lub polichlorku winylu (PVC). W przypadku kabli światłowodowych, prędkość propagacji zależy od właściwości optycznych materiału rdzenia światłowodu. Miernik TDR uwzględnia prędkość propagacji kabla podczas analizy sygnałów odbitych.
Na podstawie wybranej przez użytkownika prędkości propagacji oraz zmierzonego czasu biegu danego impulsu, miernik TDR oblicza odległość do zaburzeń impedancji falowej toru, a następnie wyświetla obraz kabla w postaci reflektogramu. Dzięki temu użytkownik może zauważyć i zlokalizować nawet drobne nieciągłości impedancji falowej na badanym odcinku kabla.
Istnieją również mierniki TDR posiadające wewnętrzny generator sygnału o częstotliwości akustycznej, który pozwala prześledzić trasy kabla lub zidentyfikować pary kablowe. Zazwyczaj jednak metodę tę wykorzystują tonery i sondy kablowe, które mogą być stosowane do śledzenia tras kabla lub identyfikacji par kablowych. Tonery kablowe generują sygnał dźwiękowy, który jest wprowadzany do jednej z par kabla, a sonda kablowa służy do nasłuchiwania tego sygnału w celu zlokalizowania konkretnej pary kablowej lub trasy kabla.