Układy pneumatyczne
MEC.03. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń - Mechanik- Monter maszyn i urządzeń i Technik mechanik
Instalacje pneumatyczne
ATLAS INTERAKTYWNY
Instalacja pneumatyczna, to zespół połączonych elementów (rur, złączek, przewodów) służących do przesyłania gazu, najczęściej sprężonego powietrza.
Stalowa | Miedziana | Aluminiowa | Z tworzyw sztucznych |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
Najczęściej na przewody główne stosuje się rury sztywne, przewody elastyczne stosuje się głównie do doprowadzenia powietrza do poszczególnych punktów odbioru. W ten sposób przy dużym zużyciu osiągany jest równomierny przepływ sprężonego powietrza.
Rurociągi powinny być układane z procentowym nachyleniem w kierunku przepływu. W najniższych punktach stosuje się oddzielacze ze spustem, w których zbierają się skropliny. Odgałęzienia miejsc odbioru powietrza w poziomych przewodach umieszcza się po stronie wierzchniej głównego przewodu, żeby nie dostała się do nich woda.

Złącza
Złącza pneumatyczne są to akcesoria stosowane do podłączania przewodów i węży pneumatycznych wykorzystywane w instalacjach pneumatycznych. Dzieli się je na złącza skręcane, wtykowe i szybkozłączki.
Złącza skręcane
Podstawowe cechy złącz skręcanych to:
prosta i niezawodna konstrukcja (złączka skręcana praktycznie składa się z dwóch elementów),
różne wykonania materiałowe,
możliwość stosowania do węży i przewodów przemysłowych zbrojonych,
bardzo pewne zamocowanie przewodu w złączce,
możliwość dokręcenia nakrętki kluczem, co zapewnia jeszcze większą pewność zamocowania,
bardzo dobra szczelność, nawet przy silnym zagięciu przewodu lub próbie jego siłowego wyrwania.
możliwość stosowania do podciśnienia oraz cieczy, odporność mechaniczna i na działanie czynników zewnętrznych.

Złącza wtykowe
Podstawowe cechy złączy wtykowych to:
niska cena,
niezwykle szeroki wybór odmian, wykonań materiałowych, zakresów ciśnień pracy, gwintów przyłączeniowych (w tym stożkowych, NPT, UNF) co przekłada się na możliwość ich stosowania w każdym układzie pneumatycznym,
szeroki zakres typów i średnic przewodów pneumatycznych do których się je stosuje,
bardzo łatwy, szybki i wielokrotny montaż/demontaż przewodu bez ryzyka jego uszkodzenia,
skuteczne uszczelnienie nie powodujące wycieków powietrza.


Szybkozłączki
Szybkozłączki służą do wielokrotnego zestawiania połączeń. Ten typ złączy najczęściej stosuje się do podłączania pneumonarzędzi, np. kluczy, wkrętarek, pistoletów.

Symbol graficzny | Objaśnienie symbolu |
|---|---|
![]() | Symbol szybkozłączki w stanie połączonym z zaworami zwrotnymi |
![]() | Symbol szybkozłączki w stanie rozłączonym z zaworami zwrotnymi |
![]() | Symbol szybkozłączki w stanie połączonym bez zaworów zwrotnych |
![]() | Symbol szybkozłączki w stanie rozłączonym bez zaworów zwrotnych |
Tłumiki
Tłumiki hałasu zapobiegają nadmiernym szumom i gwizdom towarzyszącym podczas uchodzenia powietrza do atmosfery z układu pneumatycznego. Są mocowane na drogach wylotowych (odpowietrzeniach) elementów pneumatycznych.




Symbol graficzny | Objaśnienie symbolu |
|---|---|
![]() | Symbol tłumika |
Przewody pneumatyczne
Przewody pneumatyczne nazywane także wężami - to elastyczne elementy przeznaczone do przesyłania sprężonego powietrza oraz wykonywania połączeń pomiędzy elementami układów pneumatycznych, zasilających jak również sterujących, przez które przepływa sprężone powietrze pomiędzy zaworami sterującymi, a elementami wykonawczymi. Przewodami pneumatycznymi wykonuje się połączenia we wszystkich rodzajach układów i systemów pneumatycznych.
Stosuje się następujące materiały na przewody:
poliuretan (PU, PUN)
polietylen PE
poliamid PA
silikon
teflon PTFE
guma NBR
PVC zbrojony
Najczęściej stosuje się poliuretan PU ze względu na wiele zalet:
wysoka elastyczność,
mały promień gięcia przewodów,
dobra odporność na zgięcia,
wysoka odporność mechaniczna oraz chemiczna,
odporność na starzenie i wpływy warunków atmosferycznych,
przewody PU/PUN dostępne są o średnicach zewnętrznych od do ,
zakres temperatur pracy od do (w zależności od średnicy),
zakres ciśnień pracy zależy od średnicy przewodu i grubości ścianki i wynosi do ,
możliwość stosowania zarówno do złączek wtykowych, zaciskanych jak i skręcanych,
możliwość wykonywania przewodów spiralnych,
szeroki zakres dostępnych kolorów.
Symbol graficzny | Objaśnienie symbolu |
|---|---|
![]() | Symbol połączenia przewodów lub kanałów z połączeniem |
![]() | Symbol skrzyżowanie przewodów lub kanałów bez połączenia |
![]() | Symbol przewodu giętkiego, elastycznego (zwykle łączący części ruchome) |
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści







