Zasób składa się z paska odtwarzania oraz podglądu odczytywanego na nagraniu tekstu:

Przygotowanie spawarki światłowodowej do pierwszego użycia

Przed pierwszym uruchomieniem spawarki światłowodowej należy przede wszystkim zapoznać się z instrukcją obsługi dostarczoną przez producenta. Instrukcja zawiera szczegółowe informacje na temat montażu, obsługi oraz konserwacji tego urządzenia.
Warto również sprawdzić zawartość opakowania. Zweryfikować, czy w opakowaniu znajdują się wszystkie niezbędne i wskazane w instrukcji akcesoria. Do typowych akcesoriów każdej spawarki światłowodowej należą m.in. akumulator litowy, ładowarka, zapasowe elektrody, etui (lub torba) transportowe, tacka do chłodzenia, stripper, stripper do kabli abonenckich, fiber cleaver.
Jeżeli wyposażenie spawarki światłowodowej jest kompletne, należy przystąpić do przygotowania odpowiedniego miejsca (środowiska) pracy, w którym bezpiecznie i komfortowo będzie można eksploatować to urządzenie. Spawarka światłowodowa powinna być używana w czystym i suchym otoczeniu, tak żeby uniknąć uszkodzeń spowodowanych wilgocią lub różnorodnymi zanieczyszczeniami.
Następnie należy sprawdzić poziom naładowania baterii (jeżeli spawarka światłowodowa jest zasilana za ich pomocą). Jeśli poziom ich naładowania jest niski, trzeba podłączyć spawarkę do zasilacza sieciowego.
Podczas pracy ze spawarką należy również pamiętać o kilku podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Przede wszystkim nie wolno uruchamiać tego urządzenia w miejscu występowania łatwopalnych cieczy lub oparów (znaczne ryzyko wystąpienia wyładowania łukowego, które może wywołać pożar lub nawet wybuch). Ponadto zakazuje się używania spawarki w pobliżu rozgrzanych elementów lub w przestrzeni występowania wysokiej temperatury. Jeżeli na powierzchni urządzenia występuje skraplanie wody – nie można go uruchamiać. Nie należy także dotykać spawarki, jej przewodu zasilającego, ani wtyczki kabla zasilającego mokrymi dłońmi.
Spawarka jest podatna na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego nie należy narażać jej na silne wstrząsy lub uderzenia, co może skutkować awarią lub rozregulowaniem jej precyzyjnych elementów elektronicznych. Podczas transportu i przechowywania urządzenie powinno znajdować się w futerale (torbie), który ochrania m.in. przed wilgocią, wibracjami oraz wstrząsami. Co istotne, nie można umieszczać spawarki w niestabilnej lub niesymetrycznej pozycji, a także należy zabezpieczyć ją odpowiednio przed pyłem, piaskiem oraz kurzem.
Warto pamiętać również, że do zasilania spawarki należy stosować tylko prąd przemienny od 100‑240 V, 50‑60 Hz / 12 V, 14 Ah; właściwym źródłem dla urządzenia jest więc 100‑240 V AC, 50‑60 Hz. Z tego względu przed jego pierwszym uruchomieniem trzeba sprawdzić źródło zasilania. A kiedy spawarka jest już włączona i odpowiednio zasilana – nie można dotykać elektrod, które wytwarzają wysokie napięcie oraz pokaźne temperatury, mogące spowodować porażenie prądem elektrycznym lub poparzenie. Ponadto spawarka zawsze musi być uziemiona.
Uwagi dodatkowe przed przystąpieniem do pracy ze spawarką
Osoba używająca spawarki powinna być odpowiednio przeszkolona lub posiadać certyfikat, który poświadcza, że użytkownik obsługujący urządzenie ma niezbędną wiedzę i umiejętności. Podczas pracy ze spawarką światłowodową niezbędne jest używanie odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice, aby chronić skórę przed ewentualnymi poparzeniami lub uszkodzeniami.
Bezwzględnie należy stosować specjalne okulary ochronne lub osłony oczu. Silne światło wyzwalane podczas spawania może być szkodliwe dla oczu. Poza tym w światłowodach transportowane są intensywne impulsy światła, które mogą być szkodliwe dla siatkówki oka, zwłaszcza jeśli patrzy się bezpośrednio na światłowód. Podczas spawania światłowodów mogą występować wyładowania łukowe. One również generują intensywne światło, które może spowodować uszkodzenia siatkówki oraz innych struktur oka.
W niektórych przypadkach, szczególnie podczas spawania w zamkniętych pomieszczeniach, może być konieczne zapewnienie odpowiedniej wentylacji, aby uniknąć gromadzenia się szkodliwych oparów lub gazów.
Należy zapoznać się z informacjami na temat procedur awaryjnych w przypadku nieprawidłowego działania spawarki, tak aby odpowiednio postąpić w przypadku nagłych problemów lub usterek.

Zasób składa się z paska odtwarzania oraz podglądu odczytywanego na nagraniu tekstu:

Przygotowanie kabla/włókna światłowodowego do spawania

Regulacja i działanie uchwytu na włókna

Typowa spawarka światłowodowa wyposażona jest w uniwersalny dyspozytor włókien. Dzięki odpowiedniej regulacji uchwyt może współpracować z czystym włóknem, pigtailem, kablem abonenckim oraz SOC. Dzięki zastosowaniu uchwytu włókno można ustawić w dwóch pozycjach.
Przed spawaniem włókien urządzenia zwykle umożliwiają kalibrację oraz ustawienia wstępne, aby zapewnić odpowiednie dopasowanie uchwytu i uzyskanie połączeń wysokiej jakości. Uchwyty są często projektowane z myślą o wygodzie użytkownika, zapewniając ergonomiczny chwyt i ułatwiając precyzyjną pracę.

Budowa kabla światłowodowego

Kabel światłowodowy składa się z kilku elementów, które współpracują, aby zapewnić efektywny przesył sygnału świetlnego. Centralną częścią jest rdzeń, zazwyczaj wykonany ze szkła lub plastiku, przez który przepływa światło. Otaczająca rdzeń powłoka ma nieco inne właściwości optyczne i zatrzymuje światło w rdzeniu. Kolejną warstwą jest bufor, czyli ochronna powłoka zewnętrzna, chroniąca włókno przed uszkodzeniami. Wzmocnienie często wykonane jest z aramidu, np. kevlaru, który zwiększa wytrzymałość kabla na rozciąganie. Ostatnia warstwa to osłona zewnętrzna, która zapewnia dodatkową ochronę przed środowiskiem. Włókno światłowodowe, będące głównym elementem kabla, również składa się z kilku części. Rdzeń włókna to przewodząca światło część, wykonana z bardzo czystego szkła krzemionkowego lub plastiku. Powłoka włókna, otaczający rdzeń, ma niższy współczynnik załamania, co pozwala na utrzymanie światła w rdzeniu. Dodatkową ochronę włókna zapewnia bufor, czyli osłona, która izoluje je od czynników atmosferycznych i uszkodzeń mechanicznych.

Oczyszczenie włókna

Zasób składa się z paska odtwarzania oraz podglądu odczytywanego na nagraniu tekstu:

Wykonanie złącza światłowodowego za pomocą spawarki światłowodowej

Wyszukanie dopasowania

Po prawidłowym umieszczeniu obu końców światłowodu w odpowiednich uchwytach, spawarka światłowodowa wykorzysta wbudowany system wizyjny lub inne metody (zależnie od konkretnego modelu urządzenia), żeby zlokalizować rdzeń światłowodu i dopasować go do drugiego końca. Ta funkcja jest niezwykle istotna, żeby zapewnić precyzyjne dopasowanie i minimalną stratę sygnału. Spawarka światłowodowa może pracować w trybie ręcznym lub automatycznym, które różnią się sposobem sterowania procesem spawania. Tryb ręczny umożliwia operatorowi pełną kontrolę nad procesem spawania. Operator samodzielnie ustawia parametry, takie jak rodzaj włókna, czas, moc oraz inne ustawienia w zależności od wymagań i rodzaju włókien. Operator jest odpowiedzialny za wszystkie ustawienia i może dostosować parametry spawania zgodnie z własnym doświadczeniem i specyficznymi wymaganiami aplikacji.
Tryb automatyczny wykorzystuje system wizyjny do automatycznego wykrywania oraz ustawienia optymalnych parametrów spawania. Spawarka dokonuje automatycznego rozpoznania końców włókien, lokalizuje rdzenie i samodzielnie je dopasowuje. Tryb automatyczny może zminimalizować ryzyko błędów, co jest ważne szczególnie dla niedoświadczonych operatorów.

Operacja spawania

Podczas operacji spawania urządzenie wykorzystuje przetwarzanie obrazu. Dzięki temu może ono zidentyfikować niestandardowe warunki, pojawiające się niekiedy podczas procesu spawania.
Zdarza się, że podczas spawania niewielkie wady światłowodu nie zostają wykryte, co prowadzi do osłabienia jakości spawów. W celu wyeliminowania wad i błędów należy przeprowadzić na monitorze inspekcję wizualną włókien i podjąć decyzję, czy podczas trwania danego etapu procesu wynik spawania powinien zostać zaakceptowany czy też odrzucony.
Podczas inspekcji wizualnej spawania włókien światłowodowych operator może reagować na wykryte niedoskonałości: dostosować parametry spawania, takie jak czas, moc czy ustawienia czyszczenia, w celu poprawy jakości spawu.
Po wykryciu wad operator może sporządzić raport lub dokumentację dotyczącą wykrytych nieprawidłowości oraz podejmowanych działań naprawczych. Dokumentacja umożliwia śledzenie procesu spawania oraz ewentualną analizę jego jakości. Dodatkowo, w przypadku wykrycia wad spawarki, pozwala na diagnozę uszkodzeń oraz umożliwia podjęcie działań naprawczych.

Przycinanie pod kątem wyrównania

Podczas pracy spawarki należy śledzić za pomocą monitora urządzenia stan powierzchni końcowej włókien. Jeżeli nie wyświetli się tzw. błąd kąta, a pojawią następujące przypadki: pęknięcie, ipL, inklinacja, należy ponowić procedurę przygotowania włókna.
Do błędów kątowych należą pęknięcie na końcu włókna, ipL, czyli wykrycie nierównej końcówki włókna, lub inklinacja, czyli niepożądane odchylenie końcówki włókna.
W przypadku przekroczenia progu tzw. błędu kątowego na ekranie urządzenia zostanie wyświetlony komunikat informujący o usterce prawego lub lewego włókna. Wówczas należy ponownie przyciąć włókno.

Łączenie włókien poprzez wyładowanie łukowe

Temperatura mięknienia krzemionki, z której wykonany jest rdzeń i płaszcz światłowodu jednomodowego, wynosi około 550°C. W procesie spawania światłowodowego wykorzystuje się jednak znacznie wyższą temperaturę, około 2000°C, co jest konieczne do efektywnego połączenia dwóch włókien.
W spawarkach światłowodowych wykorzystuje się zjawisko wyładowania elektrycznego, zwane łukiem elektrycznym, do łączenia końcówek włókien światłowodowych. Gdy włókna są właściwie umieszczone w spawarce, urządzenie generuje wysokonapięciowy łuk elektryczny, który wytwarza intensywne ciepło. To ciepło pozwala na stopienie końcówek włókien. Następuje fuzja, czyli połączenie dwóch stopionych końcówek w sposób, który umożliwia przechodzenie światła między nimi bez większych strat sygnału.
Zastosowanie tej techniki zapewnia niskie tłumienie połączenia, co jest szczególnie ważne w światłowodach jednomodowych. Typowe tłumienie takiego połączenia ma wartość poniżej 0,08 dB, co oznacza minimalną stratę sygnału na połączeniu. Dodatkowo metoda ta charakteryzuje się niską wartością strat odbiciowych, czyli reflektancji, która przekracza 60 dB, co świadczy o wysokiej jakości połączenia.
Jeżeli dana część monitorowanego obrazu wykaże jasny blask, tzw. hot spot (powstaje on zazwyczaj w wyniku spalania zanieczyszczeń znajdujących się na włóknach), wskazane jest ponowne spawanie, gdyż rdzeń włókna może być zdeformowany.
Warto pamiętać, że niektóre spawarki wykorzystują technologię spawania impulsowego, a nie łukowego. W spawaniu impulsowym, zamiast utrzymywania łuku elektrycznego, stosuje się szybkie impulsy elektryczne o bardzo krótkim czasie trwania. Impulsy generują intensywne ciepło przez krótki czas, co powoduje stopienie końcówek włókien. Po stopieniu końcówek impulsy zostają przerwane, a spoina tworzy się szybko. Zaletą spawania impulsowego jest to, że minimalizuje wpływ ciepła na otaczającą strukturę włókna, co może pomóc w zachowaniu jego właściwości, oraz zapewnia precyzyjny i minimalny wpływ na rdzeń włókien.

Monitorowanie stanu spawu

Kiedy podczas wykonywania spawu stan łączenia włókien będzie nieprawidłowy, urządzenie poinformuje użytkownika o tym fakcie. Wtedy należy powtórzyć spaw oraz wykonać test łuku, co pozwoli wybrać z menu najlepszy program do spawania używanego typu włókien.

Podstawowe rodzaje komunikatów podczas wykonywania spawu:

Pęcherz objawia się jako niewielka pęcherzykowata struktura widoczna na ekranie monitora po zakończeniu spawu. Jest to często spowodowane zanieczyszczeniami lub powietrzem, które mogą wpłynąć na jakość połączenia. Kryza to rodzaj uszkodzenia włókna światłowodowego, spowodowanego np. nadmiernym naciągnięciem włókna podczas spawania. Objawia się jako nieprawidłowy kształt lub zmiana struktury włókna.
Widoczne zgrubienie na ekranie monitora może oznaczać nierównomierną wielkość lub kształt spoiny, co może prowadzić do nieprawidłowych połączeń.
Pojawienie się na ekranie grubej czarnej linii może być spowodowane degradacją jakości spawu i wyraźną nieprawidłowością spoiny. Wszystkie powyższe komunikaty są wskazówkami dla operatora spawarki światłowodowej dotyczącymi jakości spawu. W przypadku ich wystąpienia należy podjąć odpowiednie działania, to znaczy: ponowne oczyszczenie, regulacja ustawień czy ponowne spawanie, aby uzyskać prawidłowe i trwałe połączenie włókien.

Szacowanie strat spawu

Szacowanie strat spawu jest bardzo istotne podczas wykonywania spawu światłowodowego. Typowa spawarka światłowodowa może dostarczać informacji o ubytkach, czyli stratach sygnału, które mogą wystąpić podczas spawania dwóch końcówek włókien. Tester światłowodowy jest wykorzystywany do oceny tych strat, a także innych parametrów, takich jak rozproszenie czy inne cechy jakościowe połączenia. Umożliwia pomiar ilości światła, które nie jest przekazywane poprawnie między połączonymi włóknami.
Jeśli występują straty sygnału, można spróbować je usunąć poprzez ponowne zastosowanie wyładowania łukowego. Jednak warto pamiętać, że poprawa strat po pierwotnym spawie może być ograniczona. Lepiej jeszcze raz przygotować końcówki włókien i precyzyjnie je zespawać, aby zminimalizować straty sygnału.

Przechowywanie wyników spawów

Po zakończonym procesie spawu, dzięki naciśnięciu odpowiedniego przycisku w menu, spawarka automatycznie wykona próbny test, którego wynik zostanie zapamiętany przez urządzenie.

Usuwanie włókien po spawaniu

Po wykonaniu spawu trzeba otworzyć osłonę wiatrową. Co ważne, zaciski grzałki powinny być otwarte oraz gotowe do odbioru włókna i rękawa ochronnego włókna. Następnie należy otworzyć lewy zacisk, przytrzymując lewe włókno w dłoni. Następnie otworzyć prawy zacisk przytrzymując prawe włókno w dłoni i usunąć włókna z urządzenia.
Podczas tego procesu trzeba zachować ostrożność i delikatność, aby nie uszkodzić końcówek włókien.

Ochrona złącza

Po zakończeniu spawania złącza należy je odpowiednio zabezpieczyć. Po zakończeniu spawania można nałożyć specjalny ochronny klej wokół złącza. Utworzy on warstwę ochronną, która pomaga zabezpieczyć złącze przed wilgocią, zanieczyszczeniami oraz uszkodzeniami mechanicznymi.
Inną metodą zabezpieczania złącza jest użycie termokurczliwej tulei, zwanej też koszulką, która po ogrzaniu zwęża się, zapewniając szczelną ochronę przed warunkami atmosferycznymi i czynnikami mechanicznymi.
Ochrona złącza po spawaniu ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania jakości połączenia. Zastosowanie odpowiednich metod ochronnych pozwala zminimalizować ryzyko uszkodzeń, utraty sygnału czy degradacji jakości połączenia, co przekłada się na stabilność i niezawodność działania sieci światłowodowych.
Warto pamiętać, że wykonanie profesjonalnego złącza światłowodowego za pomocą spawarki światłowodowej wymaga odpowiedniego szkolenia i doświadczenia.

Zasób składa się z paska odtwarzania oraz podglądu odczytywanego na nagraniu tekstu:

Przechowywanie i konserwacja spawarki światłowodowej

Przechowywanie spawarki

Po zakończonej pracy urządzenie należy wyłączyć za pomocą przełącznika, a następnie odłączyć je od zasilania. Spawarka jest urządzeniem precyzyjnym, a przez to bardzo delikatnym i podatnym na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego należy przechowywać ją w etui (torbie) transportowym, które gwarantuje bezpieczeństwo. Co ważne, nie można przechowywać w torbie transportowej alkoholu przeznaczonego do czyszczenia urządzenia.

Czyszczenie rowków urządzenia

W rowkach spawarki zbierają się różnorakie zanieczyszczenia, co może doprowadzić do niepoprawnego zaciśnięcia i wyższych strat na spawach. Dlatego należy uważnie sprawdzać stan rowków i czyścić je. W tym celu trzeba otworzyć najpierw osłonę wiatrową i zaciski włókna, a następnie delikatnie oczyścić dno rowka. Najlepiej stosować wacik zaimpregnowany alkoholem wysokiej jakości i czystości powyżej 99%. Czyszczenie zacisków włókien urządzenia Zanieczyszczenia pojawiają się także na zaciskach urządzenia, co może obniżyć siłę zacisku, a w konsekwencji spowodować obniżenie jakości spawów. Dlatego należy regularnie kontrolować stan zacisków i czyścić je. W tym celu trzeba otworzyć osłonę wiatrową, a następnie cienkim wacikiem zaimpregnowanym alkoholem delikatnie oczyścić powierzchnię podstawki, a nadmiar alkoholu zebrać suchym wacikiem.

Czyszczenie powierzchni lustra urządzenia

Lustro spawarki światłowodowej to element układu optycznego używanego do spawania światłowodów. Znajduje się zazwyczaj wewnątrz spawarki. Jego rola polega na prowadzeniu, kierowaniu i skupianiu wiązki światłowodowej podczas spawania. Lustrzana powierzchnia jest istotna dla jakości i precyzji spawania. Zanieczyszczona powierzchnia lustra urządzenia może skutkować zmniejszoną jakością ścieżki optycznej, co w konsekwencji obniży jakość spawów. Dlatego należy regularnie kontrolować stan powierzchni lustra urządzenia. Lustro czyści się również wacikiem zaimpregnowanym alkoholem, a nadmiar alkoholu zbiera się suchym wacikiem. Czyszczenie soczewek obiektywu urządzenia W spawarkach światłowodowych soczewki obiektywu są częścią systemu optycznego. Umożliwiają obserwację położenia rdzenia oraz samego procesu spawania.
Podczas użytkowania spawarki soczewki mogą ulec zabrudzeniu przez kurz, pył czy inne zanieczyszczenia, co może wpłynąć na jakość obrazu i dokładność pomiaru położenia rdzenia. Normalna obserwacja położenia rdzenia nie będzie niemożliwa, jeżeli powierzchnie soczewek obiektywu zanieczyszczą się. Dlatego należy regularnie je czyścić ruchem okrężnym – wacikiem zaimpregnowany alkoholem, a nadmiar alkoholu usunąć suchym wacikiem.

Czyszczenie i wymiana elektrod

Elektrody mogą gromadzić osad krzemionki, co może wpłynąć na jakość spawu. Źródłem zanieczyszczeń są kurz, osady z używanych materiałów, pyły czy inne cząstki, które osadzają się na powierzchni elektrod w trakcie ich użytkowania. Konieczne jest regularne czyszczenie elektrod w celu usunięcia osadów. Po wyjęciu elektrod z urządzenia należy je delikatnie wyczyścić i ponownie umieścić w spawarce. Wymiana elektrod jest istotna dla utrzymania jakości spawania. Po około 1000 użyciach elektrody ulegają zużyciu. Urządzenie zazwyczaj informuje użytkownika o konieczności ich wymiany. Podczas wymiany elektrod zaleca się wyłączenie urządzenia, aby uniknąć ryzyka porażenia prądem.

Kontrola okresowa

Regularne przeglądy, konserwacja i utrzymanie czystości podzespołów spawarki światłowodowej mają istotny wpływ na prawidłowe działanie urządzenia oraz jakość wykonywanych spawów. Pozwala również zapobiec potencjalnym sytuacjom niebezpiecznym i zapewnić bezpieczeństwo podczas pracy.