Spis treści

1. Struktura e‑materiału1Struktura e‑materiału

• Wprowadzenie2Wprowadzenie

• Materiały multimedialne: film edukacyjny, atlas interaktywny oraz galeria zdjęć3Materiały multimedialne: film edukacyjny, atlas interaktywny oraz galeria zdjęć

• Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia4Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów5Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

3. Wymagania techniczne6Wymagania techniczne

1. Struktura e‑materiału

Każda strona e‑materiału posiada na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.

RLMKb2s4fHYAC

Przykład przycisku służącego do powrotu do poprzedniej strony. Na górze znajduje się napis: POPRZEDNIA STRONA. Pod napisem widać długą linię, a pod nią napis: Netografia i bibliografia.

Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.

R1KwFDkI1OXGt

Przykład przycisku nawigującego do następnej strony. Na górze znajduje się napis: NASTĘPNA STRONA. Pod napisem widać długą linię, a pod nią napis: Instrukcja użytkowania.

Pod każdym materiałem multimedialnym znajduje się przycisk z powiązanymi ćwiczeniami/powiązanym ćwiczeniem. Aby przejść do takiego ćwiczenia, należy kliknąć dymek z nazwą kategorii i rodzajem ćwiczenia. Otworzy się wtedy osobna karta w przeglądarce z ćwiczeniem lub ćwiczeniami.

R1AjJvjNsvqis

Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd zakładek zawierających interaktywne materiały sprawdzające. Składają się one z prostokątnych paneli umieszczonych jeden pod drugim. Każdy panel posiada tytuł, który nawiązuje do zawartego w nim zadania.

W prawej, górnej części ekranu znajduje się pasek menu, w którym zebrane są przyciski dostosowujące e‑materiał do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Dwa pierwsze przyciski z literą A i strzałką w górę lub w dół służą odpowiednio do powiększenia lub pomniejszenia wielkości czcionki. Cztery przyciski z literą A wpisaną w kwadraty służą do wyłączenia/włączenia trybu wysokiego kontrastu w trzech wariantach: czarno‑białym, żółto‑czarnym i czarno‑żółtym. Ikona człowieka przełącza e‑materiał do trybu dostępności.

RZx4xwl1Nt6Hh

Widok panelu umożliwiającego dostosowanie e‑materiału do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Od lewej. Czarna litera “A” ze strzałką w dół. Czarna litera “A” ze strzałką w górę. Czarna litera “A” w białym kwadracie. Biała litera “A” w czarnym kwadracie. Czarna litera “A” w żółtym kwadracie. Żółta litera “A” w czarnym kwadracie. Oraz ikonka człowieka z wyprostowanymi rękami.

W trybie dostępności wszystkie elementy graficzne zastępowane są opisami alternatywnymi, które mogą być odczytywane przez generator mowy. Również ćwiczenia wykorzystujące grafiki zastępowane są ćwiczeniami alternatywnymi.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Wprowadzenie

Wprowadzenie przedstawia ogólną informację, dla jakiej kwalifikacji i dla jakiego zawodu przeznaczony jest e‑materiał. Posiada również spis treści, dzięki któremu można przejść do konkretnego materiału poprzez kliknięcie na ikonę.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą film edukacyjny, atlas interaktywny oraz galeria zdjęć.

Film edukacyjny (tutorial)

Film edukacyjny Przykłady cięcia rur różnymi metodami przedstawia wykonywanie czynności związanych z wykonywaniem cięcia rur, omówienie przygotowania stanowiska pracy do wykonania zadań zawodowych, prawidłowy dobór narzędzi i urządzeń (np.: przecinarka do rur, nożyce do cięcia rur, elektryczna piła do cięcia rur, palnik acetylenowo tlenowy lub plazmowy), wykonywanie pracy zgodnie z przepisami BHP, oraz sposób obsługiwania i zastosowaniea sprzętu wykorzystywanego do realizacji zadań zawodowych.

Ekran odtwarzania filmu wygląda następująco:

R9L7qtwAmLUoN

Przykładowy widok ekranu odtwarzania filmu. Na tle zdjęcia napis „Film edukacyjny". Poniżej widoczna jest ikonka uruchamiania filmu. To trójkąt wpisany w okrąg. Wierzchołek trójkąta wskazuje w prawo. Dalej widoczny jest pasek zmiany głośności dźwięku w filmie. Składa się on z ikony megafonu skierowanego w prawo. Niebieski pasek umożliwia zmianę poziomu głośności. Ikona zmiany jakości filmu to biały napis audio. Na końcu widoczna ikonka włączenia trybu pełnoekranowego filmu. Składa się ona z czterech kątów prostych, które tworzą kształt kwadratu.

Aby odtworzyć film, należy kliknąć ikonę trójkąta w kole.

RZWy63W8bMqsa

Grafika przedstawia przycisk w kształcie koła, w którego środku znajduje się trójkąt. Przycisk odpowiedzialny jest za włączenie filmu.

Ikona zmieni się na dwie kreski. Kliknięcie na nie spowoduje zatrzymanie filmu.

RyTynuCDcpsK1

Grafika przedstawia przycisk w kształcie kwadratu, w którego środku znajduje się koło, a w nim dwie pionowe kreski. Przycisk odpowiedzialny jest za zatrzymanie filmu.

Reszta opcji umieszczona jest w prawej dolnej części ekranu. Pierwszy symbol głośnika pozwala na włączenie i wyłączenie dźwięku oraz ustawienie jego głośności.

R1Q2ZZ9mqpr6U

Grafika przedstawia dolną część okna, w którym wyświetlany jest film. Widoczne są ikony głośnika, uruchamiania napisów, szybkości odtwarzania oraz dodatkowe opcje.

Następna ikona pozwala na włączenie alternatywnej ścieżki dźwiękowej, która omawia obraz wyświetlany na ekranie.

R15bQW1BiEnif

Grafika przedstawia ikonkę głowy i górnej części tułowia człowieka. Obok niej widać dwie kreski symbolizujące falę dźwiękową odchodzącą od głowy postaci.

Po kliknięciu na powyższą ikonę zmieni się ona na tę widoczną poniżej. Kliknięcie na nią umożliwia wyłączenie alternatywnej ścieżki.

R4lXfYQOeC8HC

Grafika przedstawia ikonkę sylwetki człowieka. Rozkłada ona ramiona szeroko na boki.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu na niego pojawia się panel dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów. Jeśli istnieje taka możliwość, to można tu także wybrać napisy w języku angielskim.

RdWNKWpxgbS76

Grafika przedstawia element w oknie wyświetlanego filmu, odpowiedzialny za włączanie i wyłączanie napisów. Dostępne opcje do wyboru to: napisy, wyłączone.

Symbol „auto” umożliwia zmianę jakości wyświetlanego materiału.

RvViB8NiRjHCb

Grafika przedstawia element w oknie wyświetlanego filmu, odpowiedzialny za zmianę jakość graficznej filmu. Dostępne opcje to: auto, 1080p, 480p.

Po kliknięciu na symbol „1x” można zmienić prędkość odtwarzanego materiału.

R1cPbkft64lC7

Grafika przedstawia element w oknie wyświetlanego filmu, odpowiedzialny za zmianę prędkości odtwarzanego filmu. Dostępne opcje to: Po klatce, 0.25, 0.5, 0.75, Normalna, 1.25, 1.5, 1.75, 2.

Ostatni symbol umożliwia włączenie i wyłączenie widoku pełnoekranowego.

R16kPMAmFFRph

Grafika przedstawia element w oknie wyświetlanego filmu, odpowiedzialny za włączenie filmu w trybie pełnoekranowym. Przycisk ma kształt przerywanego kwadratu.

Atlas interaktywny

Atlas interaktywny Cięcie rur różnymi metodami przedstawia sposób cięcia rur przy pomocy przecinarki ręcznej tarczowej. Materiał zawiera informacje o prawidłowym stroju osoby pracującej przy cięciu oraz dane dotyczące materiału, z którego wykonane są zarówno rury, jak i narzędzie do cięcia.

R1YsZHPe6yfp7

Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd ekranu wizualizacji. Widoczne jest pomieszczenie, w którym pracownik stojący przy stole obsługuje pilarkę ręczną.

W tym wypadku atlas interaktywny jest oparty na grafikach, które zawierają cyfry, odnoszące użytkownika do szczegółowych treści. Można je przewijać za pomocą punktów lub strzałek.

RupyuCqETJ8En

Widoczne są dwa kafelki zawarte w grafice interaktywnej. Na jednym znajduje się zdjęcie, a w lewym górnym rogu numery znaczników położonych obok siebie. Jest ich sześć. Pierwszy z nich nie posiada numeru. Przedstawia symbol przekreślonego oka, który umożliwia włączanie i wyłączanie widoku innych znaczników. Na drugim kafelku znajduje się zdjęcie okna odtwarzania wizualizacji. Nad nim zauważalny jest pasek nawigacji odtwarzania. Składa się z ikonki włączenia odtwarzania filmu. To trójkąt wpisany w okrąg. Jego wierzchołek skierowany jest w prawo. Obok znajduje się oznaczenie czasu. Niebieski pasek umożliwia zmianę czasu odtwarzania. Następnie widoczny jest pasek zmiany głośności dźwięku w filmie. Składa się on z ikony megafonu skierowanego w prawo. Niebieski pasek umożliwia zmianę poziomu głośności.

Aby przejść do kolejnej grafiki, należy użyć strzałki do przechodzenia pomiędzy zamieszczonymi w zasobie materiałami.

Przy każdej szczególowej informacji znajduje się nagranie lektora.

Aby odtworzyć nagranie, należy kliknąć na ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

RZWy63W8bMqsa

Grafika przedstawia przycisk w kształcie koła, w którego środku znajduje się trójkąt. Przycisk odpowiedzialny jest za włączenie filmu.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać odtwarzanie, należy go kliknąć.

RyTynuCDcpsK1

Grafika przedstawia przycisk w kształcie kwadratu, w którego środku znajduje się koło, a w nim dwie pionowe kreski. Przycisk odpowiedzialny jest za zatrzymanie filmu.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić głośność na wymagany poziom. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć na symbol głośnika.

Galeria zdjęć

Galeria zdjęć Narzędzia, maszyny i urządzenia stosowane do cięcia rur przedstawia ilustracje wspomagające rozpoznanie pojedynczych narzędzi i elementów do cięcia: nożyce do rur, piła ręczna, obcinak do rur, przecinarka do rur itp.

W celu obejrzenia galerii zdjęć, należy najechać kursorem w miejsce zdjęcia, aby pojawił się opis zdjęcia, fotografię należy kliknąć, aby ukazało się powiększenie oraz strzałki do przechodzenia pomiędzy wszystkimi zamieszczonymi w zasobie fotografiami.

R14DgIWmiCVAc

Widoczne zdjęcie narzędzia ręcznego do cięcia rur. Kształtem przypomina nożyce. Składa się z dwóch uchwytów. Jeden z nich zakończony jest stalowym ostrzem.

Dostęp do poszczególnych części galerii zdjęć użytkownik ma poprzez kliknięcie na wybraną pozycję ze spisu treści.

RCqUmJPG1PaJd

Widok spisu treści galerii zdjęć. Poprzez kliknięcie na daną pozycję, użytkownik zostaje przeniesiony na wybraną część galerii.

Po kliknięciu na zdjęcie, w prawym górnym rogu pojawia się menu, dzięki któremu możemy powiększyć zdjęcie, wybrać ekran pełnowymiarowy, pobrać bądź udostępnić grafikę lub zamknąć.

RrujHP6LSEfSR

Widoczne są cztery ikony na czarnym tle. Pierwsza to lupa ze znakiem plus wewnątrz służąca do powiększania obrazu. Druga ikonka włączenia trybu pełnoekranowego. Składa się ona z czterech kątów prostych, które tworzą kształt kwadratu. Kolejna ikonka to strzałka skierowana w prawo oznaczająca przejście do kolejnego zdjęcia .Ostatnia to ikonka zamknięcia w postaci iks.

Wówczas na całym ekranie podświetlona jest wybrana grafika wraz z opisem, którego nagranie, czytane przez lektora, również znajduje się pod grafiką.

RxFLkr2P6vtWe

Przykładowy widok wybranej grafiki z całej galerii zdjęć

Kliknięcie na ikonę trójkąta w kółku powoduje odtworzenie nagrania. Wówczas symbol zmienia się na dwie pionowe kreski – ich naciśnięcie spowoduje z kolei zatrzymanie odtwarzania. Po prawej stronie znajduje się głośnik, aby użytkownik mógł regulować dobrą dla siebie głośność nagrania, przesuwając niebieski pasek w prawą stronę, aby podgłośnić, w lewą stronę, aby przyciszyć lub zupełnie wyłączyć dźwięk.

R1QlXV4iUEZpu

Widok odtwarzacza z nagraniem lektora

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające zawierają pytania w formie testowej, dzięki którym uczeń może sprawdzić stan swojej wiedzy. Pytania zawierają polecenia, z których wynika, w jaki sposób należy udzielić odpowiedzi (np. zaznaczyć, wpisać, dopasować). Po udzieleniu odpowiedzi wyświetla się informacja, czy była ona prawidłowa, czy nieprawidłowa.

Każde zadanie znajduje się w osobnej zakładce:

RYdDDIineTaaa

Zdjęcie przedstawia przykładowy wygląd zakładek zawierających interaktywne materiały sprawdzające. Składają się one z prostokątnych paneli umieszczonych jeden pod drugim. Przy każdym z nich znajduje się ikonka oznaczająca poziom trudności zadania. Pierwsza jest zielona. Środek zielonej ikonki jest biały z jednym fragmentem zielonym, który jest trójkątny, a jego podstawę tworzy jeden bok sześciokąta. Druga ikonka jest żółta. Jej jedna połowa jest biała, a druga żółta. Trzecia ikona jest czerwona. Cały jej środek jest czerwony. Każdy panel posiada numer oraz tytuł, który nawiązuje do zawartego w nim zadania.

Po kliknięciu na dany temat, zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.

RobSkIulCRdAv

Zdjęcie przedstawia otwartą zakładkę z przykładowym zadaniem. Pod nazwą zakładki znajduje się polecenie, pod którym widać treść zadania z odpowiedziami do wyboru. Po prawej stronie polecenia znajduje się zielony sześciokąt. Widoczne jest również zdjęcie kilku plastikowych rur ułożonych jedna na drugiej. Poniżej zadania, po prawej stronie panelu, widoczna jest ikona sprawdź, a pod nią napis pokaż odpowiedź. Natomiast, po jej lewej stronie można zauważyć symbol gumki, który, po podświetleniu, daje nam komunikat wyczyść wszystko.

Po zaznaczeniu danej odpowiedzi można kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja zwrotna, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W przypadku niepoprawnej odpowiedzi w informacji zwrotnej będzie zawarty tytuł multimedium, na podstawie którego można uzupełnić wiedzę, aby prawidłowo rozwiązać zadanie. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Klikając na niego czyści się zaznaczone odpowiedzi, a zadanie wraca do formy wyjściowej. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia, w górnym prawym rogu zadania, znajduje się kolorowa ikonka. Jej kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony kolor to zadanie łatwe, żółty – średni, czerwony – trudny.

R1IJPkifY8yWQ

Zdjęcie przedstawia oznaczenia poziomu trudności zadań. Widać trzy sześciokąty umieszczone obok siebie. Pierwszy z lewej jest zielony. Środek zielonej ikonki jest biały, z jednym fragmentem zielonym, który jest trójkątny. Jego podstawę tworzy jeden bok sześciokąta. Druga ikonka jest żółta. Jej jedna połowa jest biała, a druga żółta. Trzecia ikona jest czerwona. Cały jej środek jest czerwony.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału. Ponad pojęciami znajduje się wyszukiwarka pojęć. Należy wpisać w prostokątne pole określoną literę, a pojęcia zostaną przefiltrowane. Umożliwia to użytkownikowi znalezienie interesującego go zagadnienia. Pod każdą definicją znajdują się linki do materiałów multimedialnych, w których zostało użyte dane pojęcie.

W górnej części słownika znajduje się instrukcja korzystania ze słownika oraz pole do filtracji pojęć. Aby odnaleźć jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

Ra89ll1qdwbJx

Widoczne zdjęcie zakładki słownika. Prostokątny panel wewnątrz napis "Filtruj pojęcie". W jego prawym końcu znak iks. Poniżej widoczny tekst.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o celach i efektach kształcenia, które zapewnić ma e‑materiał. Posiada informację o strukturze e‑materiału i powiązaniach pomiędzy jego elementami, a także wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego się przedstawia strukturę e‑materiału oraz zawiera instrukcję, jak korzystać z materiałów w procesie samokształcenia. Można tam też znaleźć spis minimalnych wymagań technicznych umożliwiających korzystanie z e‑materiału. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografia zawiera spis pozycji bibliograficznych, na podstawie których tworzone były materiały zawarte w e‑materiale.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się elementów w e‑materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Czasami zbyt wolne łącze internetowe może spowodować wolne ładowanie się stron, szczególnie w przypadkach, gdy znajdują się na nich multimedia takie jak film, atlas interaktywny. W takiej sytuacji zalecane jest sprawdzenie, co może spowalniać internet. Najczęściej jest to otwarcie zbyt wielu zakładek w przeglądarce internetowej, przeciążenie systemu (zbyt wiele otwartych aplikacji).

Jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego, słaba jakość połączenia może być spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych w ofercie.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści

3. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści7Powrót do spisu treści