Instytucje Unii Europejskiej

Zapoznaj się z zamieszczonym materiałem źródłowym.

Przeprowadzono badania dotyczące poglądów Europejczyków w sprawie tempa dalszej integracji europejskiej.

Postawiono problem:

• Jeżeli chodzi o działania Unii Europejskiej (UE), to niektóre państwa członkowskie są gotowe do zintensyfikowania wspólnej polityki europejskiej w pewnych ważnych obszarach. Czy uważa Pan(i), że powinny...?

Mapa ilustruje popularność jednej z zaproponowanych odpowiedzi, którą jest sformułowanie:
Należy zaczekać, aż wszystkie państwa członkowskie UE będą na to gotowe.

RmsexVQRzB2LW

Mapa, która przedstawia poglądy Europejczyków w sprawie tempa integracji.

Mapa, która przedstawia poglądy Europejczyków w sprawie tempa integracji.

Tempo integracji oscyluje w przedziałach:

• 51‑100%,

• 41‑50%,

• 0‑40%.

Państwa uwzględnione na mapie w przedziale tempa integracji od 51‑100%:

• Finlandia,

• Estonia,

• Grecja,

• Włochy,

• Hiszpania,

• Portugalia.

Państwa uwzględnione na mapie w przedziale tempa integracji od 41‑50%:

• Szwecja,

• Irlandia,

• Belgia,

• Polska,

• Czechy,

• Węgry,

• Rumunia,

• Litwa,

• Łotwa.

Państwa uwzględnione na mapie w przedziale tempa integracji od 0‑40%:

• Francja,

• Austria,

• Słowacja,

• Słowenia,

• Chorwacja,

• Bułgaria,

• Niemcy,

• Holandia,

• Dania.

Jak funkcjonuje Unia Europejska? Instytucje Unii Europejskiej

R16IyVQqBYT4m

Zdjęcie, które przedstawia salę posiedzeń Parlamentu Europejskiego. Flagi państw członkowskich, telebimy, w centralnej części umieszczone logo Unii Europejskiej. Poniżej osobne miejsca dla Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego i przedstawicieli sekretariatu. Następnie sala obrad, gdzie zasiadają: przedstawiciele Rady Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej i posłowie. Na wysokości telebimu miejsca dla tłumaczy ustnych. Na samej górze sali znajdują się trybuny dla publiczności.

Instytucje Unii Europejskiej

Do głównych instytucji Unii Europejskiej należą:

• Rada Europejska;

• Rada Unii Europejskiej;

• Komisja Europejska;

• Parlament Europejski;

• Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Rada Europejska

W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw i rządów krajów Unii Europejskiej. Zadaniem Rady jest wyznaczanie priorytetów i ogólnego kierunku polityki Unii Europejskiej.

Rada Europejska nie ma oficjalnej siedziby, jej posiedzenia odbywają się w Brukseli.

Na czele Rady Europejskiej stoi przewodniczący.

Funkcja przewodniczącego Rady Europejskiej stanowi swoisty odpowiednik prezydenta Unii Europejskiej. Przewodniczący reprezentuje Unię Europejską na zewnątrz w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

R98YCjnshw3ig

Premier Polski stoi na scenie przed dużą orkiestrą i chórem, przemawiając podczas inauguracji polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej 2025. Na ekranie za nim widnieje napis: ‘Polish presidency of the Council of the European Union 2025, POLAND25.EU’.

Rada Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej, zwana również po prostu Radą, stanowi główny ośrodek podejmowania decyzji politycznych Unii Europejskiej.

W skład Rady Unii Europejskiej wchodzą ministrowie pochodzący ze wszystkich państw członkowskich UE. Jej zadaniem jest koordynowanie polityki unijnej i udział w stanowieniu prawa. Rada odgrywa istotną rolę w uchwalaniu budżetu Unii Europejskiej.

Rada obraduje w różnych składach. W zależności od omawianego tematu, państwo członkowskie reprezentowane jest przez ministra odpowiedzialnego za daną dziedzinę (np. polityka zagraniczna, polityka rolna, finanse itd.).

Rada obraduje w Brukseli i Luksemburgu.

Komisja Europejska

Komisja Europejska jest organem ponadnarodowym. Oznacza to, że jej członkowie są niezależni od rządów krajowych. Siedziba Komisji znajduje się w Brukseli. W jej skład wchodzą komisarze, po jednym z każdego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Zadaniem Komisji jest:

• opracowywanie i zgłaszanie propozycji aktów prawa europejskiego;

• nadzorowanie stosowania prawa europejskiego;

• opracowanie projektu i wykonywanie budżetu Unii Europejskiej;

• reprezentowanie Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej.

Przewodniczący Komisji Europejskiej

R5mr44nBsSmx0

Zdjęcie przedstawia mężczyznę w średnim wieku, grubszej budowy ciała. Ma ciemne włosy, po bokach siwiejące. Ubrany w koszulę z krawatem i marynarkę.

Rxk49wQiE0ZYe

Zdjęcie, które przedstawia starszego mężczyznę. Ma siwe włosy, pomarszczoną mocno twarz. Ubrany w koszulę z krawatem, marynarkę.

R1RYsiEbgxt0K

Zdjęcie, które przedstawia kobietę w średnim wieku. Widoczne mimiczne zmarszczki wokół oczu. Jest uśmiechnięta. Ma ubraną marynarkę. Włosy jasne.

Parlament Europejski

Parlament Europejski reprezentuje interesy obywateli Unii. Każdy obywatel państwa członkowskiego UE, niezależnie od miejsca zamieszkania, ma czynne i bierne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego. Wybory odbywają się co 5 lat. Z tego powodu Parlament uważany jest za wyraziciela demokratycznej woli ponad 500 mln obywateli Unii. Liczba mandatów przypadająca na poszczególne kraje członkowskie uzależniona jest od ilości mieszkańców oraz politycznych uzgodnień między państwami. Obecnie w Parlamencie Europejskim zasiada 720 posłów wybranych w 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej. Jednak zgodnie z zapisami traktatu lizbońskiego liczba posłów do Parlamentu Europejskiego ma docelowo wynosić maksymalnie 750+1.

Główna siedziba Parlamentu Europejskiego znajduje się w Strasburgu. Parlamentarzyści pracują też w Brukseli.

Do najważniejszych funkcji Parlamentu Europejskiego zaliczamy:

• funkcję prawodawczą – Parlament razem z Radą Unii Europejskiej przyjmuje akty prawne;

• funkcje budżetowe – wspólnie z Radą Unii Europejskiej Parlament przyjmuje budżet UE i sprawuje kontrolę nad jego wykonaniem.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości jest organem sądowym UE. W jego skład wchodzą trzy organy: Trybunał Sprawiedliwości, Sąd oraz Sąd do spraw Służby Publicznej. Siedziba Trybunału znajduje się w Luksemburgu.

Jego podstawowym zadaniem jest zapewnienie, by prawo UE było interpretowane i stosowane jednakowo we wszystkich państwach członkowskich. Trybunał i Sąd rozstrzygają spory między państwami członkowskimi, instytucjami UE, przedsiębiorstwami i osobami fizycznymi. Sąd do spraw Służby Publicznej rozstrzyga spory między Unią Europejską a jej urzędnikami.

Dla zainteresowanych

RilCghyL27HzK

Schemat, który przedstawia instytucje Unii Europejskiej z podziałem.

Schemat, który przedstawia instytucje Unii Europejskiej.

Schemat przedstawia podział Instytucji Unii Europejskiej na:

• Instytucje Główne,

• Organy wyspecjalizowane i doradcze i międzyinstytucjonalne.

• Agencje (przykłady), które zostały podzielone na:

• agencje zdecentralizowane,

• agencje wykonawcze.

• agencje Euratomu.

Instytucje Główne Unii Europejskiej:

• Rada Europejska,

• Rada Unii Europejskiej,

• Komisja Europejska,

• Parlament Europejski,

• Trybunał Sprawiedliwości,

• Europejski bank Centralny,

• Trybunał Obrachunkowy.

Organy wyspecjalizowane i doradcze i międzyinstytucjonalne (przykłady):

• Europejska Służba Działań Zewnętrznych,

• Europejski Komitet Ekonomiczno‑Społeczny,

• Komitet Regionów, Europejski Bank Inwestycyjny,

• Europejski rzecznik Praw Obywatelskich,

• Europejski Inspektor Ochrony Danych,

• Europejska Szkoła Administracji.

Agencje Unii Europejskiej z podziałem na:

agencje zdecentralizowane:

• Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA),

• Certum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej (CdT),

• Europejska Agencja Środowiskowa (EEA),

• Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (FMCDDA),

• Europejskie Kolegium Policyjne (CEPOL),

• Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE),

• Europejski Urząd Policji (EUROPOL).

agencje wykonawcze:

• Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych (REA),

• Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Konsumentów (FAHC),

• Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC)

agencje Euratomu:

• Agencja Dostaw Euratomu (ESA).

Budżet Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski oraz Komisja Europejska tworzą prawo oraz budżet Unii Europejskiej.

Budżet UE to plan jej dochodów i wydatków sporządzany na rok budżetowy, który pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Skąd Unia bierze pieniądze i na co je wydaje?

Środki finansowe pozostające do dyspozycji UE pochodzą z różnych źródeł, 
m.in. ze składek wnoszonych przez państwa członkowskie, z opłat celnych, wpływów uzyskanych z części podatku od wartości dodanej VAT (ang. Value Added Tax), [czyt.: walju aded taks].

Ze swojego budżetu Unia Europejska finansuje wspólne polityki, wspiera rejony słabiej rozwinięte, realizuje projekty badawcze oraz działania będące odpowiedzią na bieżące problemy, np. katastrofy humanitarne. Aż 94% środków z unijnego budżetu, w ramach różnych funduszy, wraca do krajowych przedsiębiorców i obywateli.

Instytucją odpowiedzialną za realizację budżetu UE jest Komisja Europejska. Kontrolę nad jego wykonaniem sprawuje Parlament Europejski. Komisja Europejska corocznie składa Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie, w jaki sposób wydawano unijne środki.

Dla zainteresowanych

Erasmus+ to program finansowany z budżetu Unii Europejskiej, którego celem jest:

• umożliwienie młodym ludziom podnoszenia swoich kwalifikacji i zwiększenia szans na zatrudnienie;

• modernizacja systemów edukacji, szkoleń i pracy z młodzieżą, wsparciu i podnoszeniu kompetencji nauczycieli, wykładowców, wolontariuszy.

Podsumowanie

Unia Europejska jest organizacją międzynarodową o cechach szczególnych. 
Za pośrednictwem swoich instytucji stanowi prawo, które obowiązuje w państwach członkowskich i ustanawia wspólny budżet. System instytucji UE został zbudowany tak, aby realizować interesy państw członkowskich, Unii Europejskiej jako organizacji oraz obywateli. Każda instytucja pełni istotne funkcje i powiązana jest z innymi organami.

Przydatne linki

W jaki sposób finansowana jest Unia Europejska?

https://europa.eu/european-union/about-eu/eu-budget/revenue-income_pl