Ja i czas (część II)
Scenariusz zajęć
II etap edukacyjny
Temat: Ja i czas (część II)
Treści kształcenia:
Uczeń:
Uzasadnia potrzebę planowania zajęć w ciągu dnia i tygodnia; prawidłowo planuje i realizuje swój rozkład zajęć w ciągu dnia – przyroda (V.5),
Wyjaśnia prawdziwe znaczenie własnych zachowań oraz ich przyczyny i konsekwencje – etyka (2),
Sytuuje w czasie i opisuje wyprawę wiedeńską Jana III Sobieskiego – historia i społeczeństwo (2.1.2),
Pozyskuje informacje z różnych źródeł oraz selekcjonuje je i porządkuje – historia i społeczeństwo (II),
Tworzy krótką wypowiedź o postaci i wydarzeniu historycznym, posługując się poznanymi pojęciami – historia i społeczeństwo (III),
Wyszukuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł – zajęcia komputerowe (III),
Korzysta z komputera, jego oprogramowania i zasobów elektronicznych (lokalnych
i w sieci) do wspomagania i wzbogacania realizacji zagadnień z wybranych przedmiotów – zajęcia komputerowe (6.1).
Cele operacyjne:
Uczeń**:**
Rozumie, że czas jest szczególnym dobrem: pozwala na realizację innych dóbr,
Odróżnia czas od doświadczania czasu,
Rozpoznaje proste rezerwy swojego czasu i wdraża elementy planowania,
Posługuje się prostymi narzędziami zarządzania sobą w czasie,
Wie, kim był Jan III Sobieski, i opisuje odsiecz wiedeńską,
Wie, kim był Dwight David Eisenhower,
Wyszukuje informacje dotyczące tematów z zakresu historii,
Potrafi określać czynności według priorytetów metodą „macierzy Eisenhowera”,
Potrafi korzystać z aplikacji (programów) umożliwiających gospodarowanie sobą
w czasie.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
Posługuje się poznanymi pojęciami,
Rozumie potrzebę zarządzania czasem i korzyści z tego wynikające,
Określa czynności według priorytetów,
Planuje swoje czynności – zarządza sobą w czasie,
Posługuje się prostymi narzędziami zarządzania czasem,
Wyszukuje informacje i korzysta z nich,
Posługuje się nowoczesnymi technologiami informacyjno‑komunikacyjnymi.
Środki dydaktyczne:
Zasoby multimedialne: zadanie interaktywne Jeden dzień z życia króla, karty pracy (Planujemy dzień oraz Wyobraź sobie, że jesteś…),
Tablica, kreda/pisak,
Tablica interaktywna/komputer z głośnikami.
Metody nauczania:
Podające: pogadanka, objaśnienie, wystąpienie,
Praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe,
Problemowa: aktywizująca – gra dydaktyczna,
Programowana: z użyciem komputera.
Formy pracy:
Z całą klasą, jednolita,
W grupach, zróżnicowana,
Indywidualna.
Na poprzednich zajęciach:
Uczniowie o zainteresowaniach historycznych przygotowują krótkie wystąpienie, mające na celu przybliżenie sylwetki Dwighta Davida Eisenhowera i jego sposobu ustalania priorytetów.
Uczeń biegły w obsłudze komputera i narzędzi internetowych przygotowuje prezentację wybranej przez siebie aplikacji (programu), umożliwiającej gospodarowanie sobą w czasie.
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel wita uczniów i prosi o przypomnienie najważniejszych wniosków poprzednich zajęć:
Człowiek może organizować nie czas jako taki, a jedynie własne działanie, może tylko decydować o tym, kiedy będzie wykonywać określone czynności.
Tak naprawdę nie zmieniamy czasu, ale tylko nasze „doświadczanie czasu”.
To, jak „doświadczamy czasu”, zależy z jednej strony od tego, jacy jesteśmy, a z drugiej od okoliczności, w których działamy.
Choć nie zawsze możemy w pełni mieć władzę nad swoim „odczuwaniem czasu”, to jednak w wielu momentach życia mamy bardzo duży wpływ na to, jak go przeżywamy, wypełniając tym, co ważne i korzystne dla nas, lub tym, co okazuje się mało istotne czy wręcz szkodliwe.
Niezmiernie istotne jest dobre organizowanie podejmowanych przedsięwzięć w tych momentach życia, w których mamy na to wpływ.
Nauczyciel koryguje i uzupełnia wypowiedzi dzieci, o ile występuje taka konieczność.
2. Wprowadzenie do tematu – zadanie interaktywne Jeden dzień z życia króla
Ćwiczenie wykonywane przy użyciu tablicy interaktywnej lub komputera. Zadaniem uczniów jest ułożenie planu przykładowego dnia średniowiecznego króla. Czynności, które należy odpowiednio uszeregować, tak aby utworzyły kształt klepsydry, to: przyjmowanie raportów, spotkanie z doradcami, obiad, drzemka, audiencja posła z sąsiedniego królestwa oraz uczta. Nauczyciel zwraca uwagę dzieci na wagę planowania czynności, które chcemy wykonać danego dnia: plan taki pozwala na uporządkowanie celów i określa najlepszy sposób ich osiągnięcia; dzięki planowaniu działań łatwiej też zadbać o równowagę między obowiązkami i przyjemnościami.
3. Prowadzący zajęcia przywołuje z poprzednich zajęć postać Jana III Sobieskiego i jego przygotowania do odsieczy wiedeńskiej, świadczące o doskonałej organizacji jego działań. Odwołując się do stwierdzenia padającego w słuchowisku, że król powinien odznaczać się nienaganną organizacją, nauczyciel przywołuje postać polityka, który również uważał, że osoba zarządzająca państwem musi być doskonale zorganizowana – Dwighta Davida Eisenhowera.
4. Wystąpienie uczniów, którzy przygotowali informacje na temat Dwighta Davida Eisenhowera i jego sposobu ustalania priorytetów.
5. Ćwiczenie z kartą pracy Planujemy dzień.
Uczniowie otrzymują kartę pracy, na której widnieje wiele rozmaitych czynności oraz kwadrat odpowiadający „macierzy Eisenhowera” – podzielony na cztery następujące części:
A. sprawy ważne i pilne, B. sprawy ważne i niepilne, C. sprawy nieważne i pilne oraz D. sprawy nieważne i niepilne. Są trzy wersje kart, różniących się przypisanym im czasem planowanych czynności w ciągu dnia: „do południa = 7.00 – 13.00”, „po szkole = 13.00 – 18.00” oraz „wieczór = 18.00 – 21.00”. Dzieci zostają podzielone na trzy grupy – każda dostaje inną wersję karty. Zadaniem uczniów jest przypisanie każdej czynności jednemu z pól kwadratu (A, B, C, D). Każda grupa ma swojego lidera, którego mianuje prowadzący zajęcia, starając się dobrać do tej roli ucznia mającego zarazem zdolności przywódcze i odznaczającego się dobrą organizacją czasu – on będzie zarządzać pracą grupy. Po upłynięciu czasu przeznaczonego na wykonanie zadania nauczyciel prosi reprezentantów każdej z grup, aby przedstawili na tablicy wypełnione już kwadraty. Najlepiej, żeby było to dziecko nieśmiałe lub z innym deficytem społecznym, któremu wystąpienie w sytuacji publicznej pozwoli na przełamanie – choćby w niewielkim stopniu – bariery wstydu i dowartościowanie. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania członkom grupy, która właśnie prezentuje swój materiał, o uzasadnienie przydziału czynności do poszczególnych pól kwadratu. W komentarzu do zadania prowadzący zajęcia wskazuje na fakt, że każda czynność może być klasyfikowana różnie (przydzielona do różnych pól kwadratu), ponieważ jej „waga” oraz „pilność” zmienia się w zależności od tego, jakie cele sobie stawiamy, co jest dla nas ważne w danym momencie dnia, tygodnia, okresu życia. Podkreśla, że jedną z ważniejszych rzeczy w planowaniu własnego czasu jest umiejętność dostrzegania bliskich i dalszych celów, a także wartości.
6. Ćwiczenie z kartą pracy Wyobraź sobie, że jesteś…
Praca w grupach uprzednio utworzonych. Ćwiczenie jest odmianą zadania poprzedniego, mającą uświadomić, że waga różnych czynności może też zależeć od tego, kim jesteśmy – jakie role społeczne przyjęliśmy. Uczniowie niejako „wcielają się” w rolę kolarza, pianistki lub chirurga, w zależności od tego, która wersja karty zostanie wylosowana przez lidera danej grupy. Dalszy przebieg zadania jest analogiczny do ćwiczenia z kartą pracy Planujemy dzień.
7. Prezentacja wybranej przez ucznia aplikacji, pozwalającej na gospodarowanie sobą w czasie. Pokaz odbywa się przy użyciu tablicy interaktywnej lub komputera.
8. Podsumowanie zajęć.
Nauczyciel powraca do tych wątków zajęć (mając na uwadze obie ich części), które eksponowały dwóch ważnych w dziejach świata polityków: Jana III Sobieskiego i Dwighta Davida Eisenhowera. Wskazuje, że zarządzanie czasem jest wyjątkowo ważne w przypadku osób, od których zależą sprawy wielu innych ludzi. Bo zarządzając „swoim” czasem, wpływamy też na „cudzy” czas – nauczyciel przypomina różnicę między czasem (który jest wspólny) a odczuciem czasu. Na zakończenie zajęć prosi uczniów o podanie przykładów z życia codziennego, kiedy nasze zarządzanie czasem wpływa na innych ludzi, a następnie poleca dzieciom, aby w domu stworzyły swój plan następnego dnia. Zadanie zostanie sprawdzone na następnych zajęciach.