Jak ograniczać zanieczyszczenia środowiska naturalnego toksycznymi składnikami spalin samochodowych?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń zna skład spalin samochodowych.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• scharakteryzować skład spalin samochodowych,

• wykryć CO, C i substancje redukujące w benzynie oraz ołów w próbkach gleby,

• wskazać możliwości zanieczyszczenia środowiska gazami spalinowymi,

• powiązać wiedzę zdobywaną na lekcjach z życiem codziennym,

• wykazać się umiejętnością skutecznej argumentacji.

2. Metoda i forma pracy

Metody:

• burza mózgów,

• eksperyment laboratoryjny,

• pokaz,

• gwiazda pytań,

• pogadanka.

Formy pracy:

• praca z całym zespołem,

• praca w grupach.

3. Środki dydaktyczne

Sprzęt i odczynniki niezbędne do wykonania doświadczeń, instrukcje do ćwiczenia (załącznik 1), szary papier, markery, magnesy lub taśma klejąca.

4. Przebieg lekcji

Temat lekcji został podany uczniom dwa tygodnie przed zajęciami, tak aby mogli zgromadzić informacje i przeanalizować dane dotyczące stanu środowiska naturalnego w ich miejscowości.

Faza przygotowawcza

1. Podanie tematu lekcji.

2. Określanie przez uczniów składu spalin samochodowych metodą burzy mózgów.

b) Faza realizacyjna

Część doświadczalna

1. Podział uczniów na grupy.

2. Wykrywanie przez zespoły uczniowskie węgla (grupa I) , tlenku węgla (II) (grupa II) i substancji redukujących (grupa III) w benzynie oraz ołowiu w próbkach gleby przyniesionych przez uczniów (grupa IV).

3. Omówienie przez liderów grup wykonanych doświadczeń.

4. Wyjaśnienie negatywnego działania tlenku węgla (II) oraz związków ołowiu na organizm ludzki.

5. Pokaz działania azotanu (V) ołowiu na roztwór białka jaja kurzego.

Część teoretyczna

1. Formułowanie przez uczniów w grupach odpowiedzi na pytanie: Jak chronić środowisko naturalne przed spalinami samochodowymi? Praca metodą gwiazdy pytań (załącznik 1).

2. Omówienie prac uczniów..

c) Faza podsumowująca

Pogadanka na temat stanu środowiska naturalnego w najbliższej okolicy.

5. Bibliografia

1. Borowska B., Panfil V., Metody aktywizujące w edukacji biologicznej, chemicznej i ekologicznej – propozycje scenariuszy, Wydawnictwo TEKST sp. z o. o., Bydgoszcz 2001.

2. Bielecka H., Wawrzyniak‑Kulczyk M., Aktywizujące metody nauczania c.d. [w:] „Chemia w szkole” 2000, nr 5, s. 246‑250.

6. Załączniki

załącznik 1

Przedstawcie na szarym papierze odpowiedzi na następujące pytanie: Jak chronić środowisko naturalne przed spalinami samochodowymi?. Zastosujcie metodę gwiazdy pytań.

R1PdmiMLXU9iA

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Instrukcje do doświadczeń w części pierwszej można przygotować na podstawie: M. Stankiewicz, M. Wawrzyniak–Kulczyk, Poznaj, zbadaj, chroń środowisko, w którym żyjesz, WSiP, Warszawa 1997.