II poł. XVIII w. – pierwsze muzea dostępne dla użytku publicznego;
1801 – pierwsze polskie muzeum w Puławach;
I poł. XX w. – wprowadzono pojęcie muzealnictwo;
XX w. – zwiększenie zainteresowania formami aranżacji wystaw – wystawiennictwem.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
R1PKdIDVxQXxW1
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;
7) wykazuje się znajomością najważniejszych muzeów i kolekcji dzieł sztuki w Polsce i na świecie.
Nauczysz się
określać sztukę prezentowania (eksponowania) dzieł sztuki;
opowiadać o historii powstania muzeów;
wskazywać różnice między muzeum a galerią;
opisywać terminy i określenia związane z projektowaniem wystaw.
Krótka historia kolekcjonowania dzieł sztuki
Zwyczaj kolekcjonowania i pokazywania pięknych przedmiotów, wytworzonych przez człowieka, sięga czasów starożytności. Uważa się, że początki muzealnictwaMuzealnictwomuzealnictwa mają swoje korzenie w gromadzeniu cennych, imponujących łupów wojennych, często składanych w ofierze bogom. Zakładano w ten sposób pierwsze pinakotekiPinakotekapinakoteki i gliptotekiGliptotekagliptoteki – galerie malarstwa i rzeźby. W kolejnych wiekach królowie, bogacze i podróżnicy kompletowali kosztowności i piękne przedmioty, zbiory dostępne były do oglądania tylko dla arystokratów. Posiadanie wspaniałej kolekcji służyło demonstrowaniu potęgi, majętności, wyznaczało prestiż. W XVI i XVII wieku w Europie zapanowała moda na tak zwane KunstkameryKunstkameraKunstkamery, inaczej gabinety osobliwości, w których przechowywano nie tylko starożytne dzieła sztuki, ale także egzotyczne przedmioty, muszle, kości czy wypchane zwierzęta. Rozkwit muzeówMuzeummuzeów otwartych dla szerokiego grona zwiedzających nastąpił dopiero w końcu XVIII wieku, kiedy rządy państw skupiły się na tworzeniu zbiorów narodowych. Pierwsze narodowe muzeum w Polsce zostało utworzone przez Izabelę Czartoryską w Puławach w 1801 roku, w pałacu należącym do jej rodziny.
R1CTmswnwye0r1
Znajdowała się tam pierwsza galeriaGaleriagaleria z pamiątkami rodzinnymi oraz po zasłużonych Polakach. Dzisiejsze zbiory muzealne różnią się od tych XIX wiecznych, a muzeum jako instytucja kultury, pełni wiele funkcji. Jest miejscem działalności nie tylko naukowców, badaczy lub historyków sztuki, ale także prowadzi działalność edukacyjną lub nadaje zbiorom postać cyfrową. Obecnie dzięki wirtualizacji kolekcji muzealnych oraz dostępność do Internetu można zwiedzać muzeum wirtualnie. To doskonała alternatywa zwiedzania galerii i muzeów bez potrzeby wychodzenia z domu. Wystawę zorganizowaną w muzeum lub galerii sztuki nazywamy ekspozycjąEkspozycjaekspozycją.
R1OE4j4OVEXPn1
Muzeum a galeria sztuki
Muzeum powołane zostało do gromadzenia, konserwacji i dokumentacji dzieł sztuki minionych wieków, posiada stałe zbiory i ekspozycje. Galeria prezentuje wybrany okres lub nurt w sztuce, pokazywane są w niej prace wybranych artystów i często zmienia charakter wystaw. Obydwie instytucje kultury umożliwiają kontakt z dziełami sztuki, organizując życie kulturalne: prezentacje wybitnych twórców, spotkania z artystami, wykłady, warsztaty, koncerty czy aukcje charytatywne.
RYYtjmZgsDWOI1
R1E4ThLAEBKTG1
Sztuka prezentowania wytworów artystycznych
Ważnym pojęciem w sztukach plastycznych jest wystawiennictwoWystawiennictwowystawiennictwo, które można określić sztuką ekspozycji dzieł. Obecnie większy nacisk kładzie się na minimalizm, by wyeksponować dzieło sztuki, a nie jego otoczenie. Stąd w nowoczesnych galeriach preferuje się białe ściany pozbawione dekoracji, by w centrum zainteresowania umieścić pracę artysty. Wystawiennicy zajmują się projektowaniem przestrzeni wystaw, naprowadzają odbiorcę na ich interpretację. Nierzadko zaskakują, prowokują, zachęcają do zadawania pytań. Ciekawie zaaranżowana ekspozycja przekształca pojedyncze dzieła sztuki w jedną, spójną całość. Współcześnie wystawy nie tylko pokazują obiekty artystyczne, ale same stały się samodzielną dziedziną sztuki, sposobem przekazywania wartości, budowania klimatu i narracji.
RmogkmiXNooAx1
Zadania
RcNmi4VXaHVU3
Ćwiczenie 1
classicmobile
Ćwiczenie 2
RFehJySWOVQqU1
static
Ćwiczenie 2
Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do nich prawidłowe określenie.
RO4xpuf2zPZBZ1
1 - muzeum 2 - galeria
A‑1,B‑2
Inna wersja zadania
Wskaż różnice między muzeum a galerią.
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1ZyaK6qJJR6j1
Przyporządkuj poniższe określenia do odpowiedniego opisu. Wystawiennictwo Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów. Ekspozycja Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów. Muzealnictwo Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów.
Przyporządkuj poniższe określenia do odpowiedniego opisu. Wystawiennictwo Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów. Ekspozycja Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów. Muzealnictwo Możliwe odpowiedzi: 1. prezentowany zbiór przedmiotów, 2. sztuka prezentowania dzieł sztuki, 3. nauka o funkcjonowaniu muzeów.
Przyporządkuj poniższe określenia do odpowiedniego opisu.
sztuka prezentowania dzieł sztuki, prezentowany zbiór przedmiotów, nauka o funkcjonowaniu muzeów
ekspozycja
muzealnictwo
wystawiennictwo
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj poniższe określenia do odpowiedniego opisu.
A - wystawiennictwo B - ekspozycja C - muzealnictwo
1 - prezentowany zbiór przedmiotów 2 - sztuka prezentowania dzieł sztuki 3 - nauka o funkcjonowaniu muzeów
B‑1,A‑2,C‑3
Zobacz także
Inna wersja zadania
R1OCYcQ7NcX6Tm361b88f47b0f8552_00000000000101
Ćwiczenie 4
RQcU7YRiVLKkH
Ćwiczenie 5
classicmobile
Ćwiczenie 6
RtExUR3i5PHQz1
static
Ćwiczenie 6
Przyjrzyj się grafice przedstawiającej projekt ekspozycji fotografii. Jakimi wartościami kierował się artysta‑wystawiennik, aranżując tę przestrzeń?
R1PvS0oGzI3PQ1
A - bogactwo, różnorodność, skomplikowanie przestrzeni B - prostota, minimalizm C - skoncentrowanie uwagi odbiorcy na fotografiach poprzez ich duży rozmiar
B
C
Inna wersja zadania
Określ sztukę prezentowania (eksponowania) dzieł sztuki.
classicmobile
Ćwiczenie 7
RgIT5X1djZcLT1
static
Ćwiczenie 7
Gdzie można podziwiać dzieła sztuki? Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do nich odpowiadające im opisy.
RlaS5UL9o72YZ1
1 - w zbiorach muzeów narodowych 2 - w wirtualnej przestrzeni 3 - w prywatnej galerii, pracowni artysty 4 - w przestrzeni publicznej
C‑1,A‑2,B‑3,D‑4
Inna wersja zadania
Opowiadz na forum klasy o historii powstania muzeów.
RFwvEPf8E4UsJ
Ćwiczenie 8
Polecenie 1
Odwiedź wybraną przez siebie galerię sztuki lub muzeum i sporządź recenzję wystawy. Zwróć uwagę na walory wystawiennicze – w jaki sposób zaaranżowano przestrzeń. Jakie odczucia towarzyszyły Tobie podczas oglądania prezentowanych dzieł sztuki? Czy i jakie elementy były dla Ciebie zaskoczeniem? Zapisz swoje wrażenia w formie krótkiego tekstu.
Jeśli nie masz możliwości odwiedzenia wystawy osobiście, sporządź recenzję z wycieczki wirtualnej po wybranym muzeum sztuki.
Rfr6UKVtzzw0m
m361b88f47b0f8552_0000000000009
m361b88f47b0f8552_0000000000009
Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do nich prawidłowe określenie.
Odpowiedzi: A - w przestrzeni publicznej B - w prywatnej galerii, pracowni artysty C - w wirtualnej przestrzeni D - w zbiorach muzeów narodowych
Rozwiązanie: 1‑D 2‑B 3‑C 4‑A
Słownik pojęć
Ekspozycja
Ekspozycja
inaczej: wystawa, prezentowany zbiór przedmiotów w muzeum lub galerii.
Galeria
Galeria
kolekcja dzieł sztuki istniejąca jako samodzielna instytucja lub stanowiąca dział w muzeum.
Muzealnictwo
Muzealnictwo
nauka o organizacji muzeów, prace związane z zakładaniem muzeów oraz z gromadzeniem i konserwacją zbiorów.
Muzeum
Muzeum
instytucja gromadząca, przechowująca i konserwująca zbiory z różnych dziedzin kultury, sztuki, nauki lub techniki i udostępniająca je publiczności w formie wystaw.
Wystawiennictwo
Wystawiennictwo
sztuka organizowania, aranżacji wystaw.
Pinakoteka
Pinakoteka
sala, w której przechowywano dzieła sztuki.
Gliptoteka
Gliptoteka
muzeum sztuki starożytnej.
Kunstkamera
Kunstkamera
gabinet osobliwości, w którym przechowywano starożytne dzieła sztuki, egzotyczne przedmioty, muszle, kości i wypchane zwierzęta.