Jak przygotować inscenizację? „Zemsta” Aleksandra Fredry – fragmenty
Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, język polski
Temat: Jak przygotować inscenizację? „Zemsta” Aleksandra Fredry – fragmenty
Treści kształcenia:
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela.
2. Analiza. Uczeń:
9) wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog.
Cele operacyjne:
Swobodne posługiwanie się terminologią dotyczącą dramatu,
Znajomość twórców dzieła teatralnego i umiejętność przypisania im konkretnych zadań.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
Wymienia terminy związane z teatrem i dramatem,
Wymienia czynności przypisane poszczególnym twórcom inscenizacji teatralnej,
Podejmuje zadania aktorskie,
Wciela się w twórcę (reżysera, choreografa, scenografa, kostiumologa, kompozytora, charakteryzatora) powstającego przedstawienia teatralnego,
Interpretuje utwór dramatyczny,
Recytuje z pamięci fragmenty utworu dramatycznego,
Projektuje afisz teatralny, redaguje tekst reklamowy, zaproszenie, ogłoszenie,
Współpracuje w grupie.
Kompetencje kluczowe:
Porozumiewanie się w języku ojczystym,
Umiejętność uczenia się,
Świadomość i ekspresja kulturalna.
Środki dydaktyczne:
Zasób multimedialny: film „Reżyser i aktor”,
Sprzęt multimedialny: komputer, ewentualnie podłączony do telewizora projektor multimedialny/tablica interaktywna,
Egzemplarze dramatu „Zemsta” A. FredryIndeks górny 11 i kserokopie wybranych scen,
Elementy scenografii, kostiumy i rekwizyty do wybranych scen (przygotowane przez uczniów),
Płyty CD/DVD z nagraną muzyką i efektami dźwiękowymi lub instrumenty muzyczne (przygotowane przez uczniów).
Metody nauczania:
Praktyczna: praca z tekstem,
Eksponująca: film,
Problemowa aktywizująca: inscenizacja.
Formy pracy:
Zbiorowa,
Grupowa jednolita,
Grupowa zróżnicowana.
Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Dwa tygodnie przed planowaną lekcją nauczyciel dzieli klasę na grupy i wyznacza im zadania.
Pierwsza grupa opracowuje scenę trzecią aktu drugiego „Zemsty”, wybiera aktorów do roli Wacława i Klary oraz reżysera, scenografa, choreografa, kostiumologa, twórcę muzyki i efektów dźwiękowych.
Druga grupa pracuje nad sceną czwartą aktu drugiego (monolog Wacława), wybiera aktora oraz pozostałych twórców (jw.).
Trzecia grupa dostaje do opracowania scenę siódmą aktu drugiego (oświadczyny Papkina), wyznacza aktorów i twórców (jw.).
Zadaniem grupy czwartej jest praca nad inscenizacją sceny ósmej aktu drugiego, wyznaczenie aktorów do roli Papkina i Wacława oraz pozostałych twórców (jw.).
Wybrani do odegrania swej roli uczniowie – aktorzy – uczą się tekstu na pamięć. Natomiast twórcy spektaklu (zgodnie z przydziałem) przygotowują się do swojej funkcji (opracowali kostiumy, scenografię, muzykę, dźwięk itp.).
Etap wstępny
Po sprawdzeniu obecności nauczyciel zapoznaje uczniów z celami zajęć i prezentuje temat lekcji.
Następnie przypomina – metodą rundy, bez przymusu – terminy związane z budową dramatu: „akt”, „scena”, „tekst główny”, „tekst poboczny”, „monolog”, „dialog” oraz sprawdza, czy uczniowie je znają. Chętni wymieniają i wyjaśniają elementy dramatu, a następnie wskazują twórców przedstawienia teatralnego wraz z określeniem ich ról w spektaklu.
Etap realizacji
Nawiązaniem do tematu lekcji jest projekcja filmu z zasobów multimedialnych. Przed nią nauczyciel prosi, by uczniowie na podstawie wypowiedzi Mikołaja Grabowskiego, reżysera teatralnego i pedagoga, zanotowali, jak wygląda praca reżysera z aktorem. Powinni również zapamiętać, jakie inne osoby są niezbędne w procesie tworzenia przedstawienia teatralnego.
Po obejrzeniu filmu chętni uczniowie wymieniają uwagi i spostrzeżenia, a następnie konfrontują je z własnymi doświadczeniami związanymi z pracą nad przydzielonym im tekstem „Zemsty”.
Uczniowie w grupach przygotowują się do odegrania swojego fragmentu komedii. Każdy z zespołów prezentuje przydzieloną scenę lub jej fragment oraz przedstawia twórców inscenizacji. Demonstracja poszczególnych scen ma mieć charakter próby.
Nauczyciel ocenia współpracę członków grupy, zaangażowanie indywidualnych uczniów (np. opanowanie pamięciowe tekstu, interpretację, kostiumy, scenografię, muzykę) oraz ogólną dyscyplinę prezentacji. Kryteria tej oceny wcześniej przekazuje klasie.
Po zakończeniu prezentacji scen przez poszczególne grupy prowadzący zajęcia podaje wyniki – ilość otrzymanych punktów za prezentację.
Etap końcowy
Uczniowie – chętni przedstawiciele poszczególnych grup – dyskutują na temat obejrzanych inscenizacji. Oceniają własne zaangażowanie, ukazują sukcesy i wskazują, co jeszcze należałoby poprawić.
Praca domowa:
Zredaguj zaproszenie na inscenizację fragmentów „Zemsty” Fredry w wykonaniu uczniów Twojej klasy.
Dodatkowo:
Zadanie dla uczniów chętnych:
Napisz tekst reklamujący inscenizacje zaprezentowane na dzisiejszej lekcji oraz zredaguj ogłoszenie o przedstawieniu fragmentów „Zemsty” w wykonaniu uczniów Twojej klasy, które zamieścić można na stronie internetowej szkoły.
Przykładowa bibliografia: Aleksander Fredro, Zemsta, Nasza Księgarnia, Warszawa 1994.↩