RxxlNTxlk4KG0
Fotografia przedstawia kobietę. Ubrana jest w sweter, na szyi nosi korale. W rękach trzyma rozłożoną Powszechną Deklarację Praw Człowieka ONZ w wersji hiszpańskiej.

Jak walczyć o swoje prawa?

Eleanor Roosevelt i Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ w wersji hiszpańskiej, 1949
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Wprowadzenie

Rwbh5Y0tDjiIH1
Mahatma Gandhi
Źródło: a. nn.

Mahatma Gandhi [czyt.: mahatma gandi] (1869–1948) był filozofem, działaczem społecznym, religijnym i politycznym, wywodzącym się z Indii. Uważał, że najlepszym sposobem osiągnięcia celu jest walka bez przemocy – upominanie się o swoje prawa, wyrażanie własnych opinii, ale bez uciekania się do działań zbrojnych czy walki fizycznej, nawet
gdy jest się ofiarą aparatu państwa.

Oto niektóre wypowiedzi Gandhiego:
– Najpierw cię ignorują. Potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz.
– Zwyciężajcie nienawiść miłością, nieprawdę – prawdą, przemoc – cierpieniem.
– 'Nie' wypowiedziane bez lęku może być lepsze i ważniejsze, aniżeli 'tak' wypowiedziane tylko po to, żeby kogoś zadowolić lub, co gorsza, by uniknąć kłopotów.
– Oko za oko uczyni tylko cały świat ślepym.
– Bądź zmianą, którą pragniesz ujrzeć w świecie.
– Nie jest najważniejsze, byś był lepszy od innych. Najważniejsze jest, byś był lepszy od samego siebie z dnia wczorajszego.
– Żyj tak, jakbyś miał umrzeć jutro. Ucz się tak, jakbyś miał żyć wiecznie.

Zadanie na rozgrzewkę

Polecenie 1

Opisz ciężkie warunki pracy robotników w XIX wieku. Nie wszyscy się na nie godzili, a z upływem czasu protesty robotników wręcz się nasiliły.

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RrntjiAlzJ2Ss
Strajkujący górnicy pracujący niezależnie przy nowo odkrytym pokładzie węgla w Sheffield podczas sporu w 1893 roku
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R1a5NFi7jPCQo
Strajk samochodowy, Nowy Jork, USA, 1899 rok
Źródło: Bain News Service, domena publiczna.
RT6auGFyZLprr
Otwarta walka między strajkującymi woźnicami a policją w Minneapolis, USA, 1934 rok
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R1JlKkNPPW9s5
Członkowie Colorado National Guard w zniszczonym obozie górników, Kolorado, USA, 1914 rok
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R1bpcHNOPbId2
Strajk w szwalniach Lawrence, stan Massachusetts, 1912 rok
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Polecenie 2

Odpowiedz, które z tych protestów mają charakter pokojowy? Jakie hasła można wypisać na tabliczkach niesionych przez dzieci na 5. ilustracji?

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Wymień hasła, jakie mogli przedstawiać dorośli robotnicy na 2. ilustracji.

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
j0000008N1B6v32_0000001N

Sytuacje konfliktowe

Do trudnych, konfliktowych sytuacji dochodziło i dochodzi nie tylko między pracodawcami a pracownikami. Poniżej znajdują się przykłady innych konfliktów.

Polecenie 4

Przy każdej z poniższych ilustracji odpowiedz na pytania i wpisz je do dzienniczka, umieszonego poniżej:

  • Jakie są strony konfliktu?

  • Czego chce każda ze stron?

  • Jaką propozycję rozwiązania konfliktu, mogłyby zaakceptować obie strony.

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.

Na podstawie opisu ilustracji, przy każdej z nich odpowiedz na pytania:

  • Jakie są strony konfliktu?

  • Czego chce każda ze stron?

  • Jaką propozycję rozwiązania konfliktu mogłyby zaakceptować obie strony?

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
R8BwzA2Lmuykf
Kłótnia
Źródło: IvyDillonx, licencja: CC BY-NC-ND 3.0.
R13C0yhYTO7QM
Walczą o dostęp do komputera
Źródło: Aislinn Ritchie, licencja: CC BY-SA 2.0.
R1QwDDDoUonne
Chcą podwyżki płac
Źródło: Takeaway, licencja: CC BY-SA 3.0.
R12w1PBk7UDqT
Nie zgadzają się na uchwalenie niekorzystnego dla nich prawa
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R1J73XlGkgSKV
Chcą dostępu do terenu bogatego w surowce naturalne
Źródło: Rick Reeves, domena publiczna.
Polecenie 5

Wybierzcie w parach dowolną ilustrację i niech każdy z was wcieli się w jedną
ze stron konfliktu. Przedstawcie swoje argumenty, zachowując kulturę dyskusji.

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.

Jednym ze sposobów rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych jest kompromis. Polega on na wypracowaniu stanowiska możliwego do zaakceptowania przez obie strony konfliktu.

Polecenie 6

Ułóż jak najwięcej słów, używając liter z wyrazu KOMPROMIS.

R14hV9Jkalocm
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
j0000008N1B6v32_00000036

Podsumowanie

Co wiem?

W życiu prywatnym i publicznym nieraz dochodzi do sytuacji konfliktowych. Ludzie nie zgadzają się ze sobą albo chcą mieć to samo na własność, albo po prostu mają różne oczekiwania. Ważne, by potrafić formułować swoje potrzeby w sposób jasny i zrozumiały, a równocześnie starać się zrozumieć racje drugiej strony. Inaczej mówiąc – należy kierować się uprzejmością i tolerancją oraz dążyć do kompromisu, jeśli to możliwe.

Co potrafię?
  • Wskazywać sposoby rozwiązywania sytuacji konfliktowych.

  • Formułować swoje oczekiwania w sposób uprzejmy.

Zapamiętaj!

Jak dalekie są granice tolerancji i kompromisu. Kiedy nie można ustąpić żądaniom drugiej strony.