Jak widzą mnie inni?

Cele lekcji

Wiadomości

Uczeń wie:

• co to jest komunikacja niewerbalna,

• czym są emocje,

• co to jest mowa ciała.

Umiejętności

Uczeń:

• potrafi nawiązać relacje z rówieśnikami,

• odczytuje i rozpoznaje tzw. sprzeczne sygnały,

• potrafi wyrażać emocje w sposób niewerbalny.

2. Metoda i forma pracy

Metoda pracy: pogadanka, łańcuch skojarzeń, zabawa, zdania niedokończone.

Forma pracy: indywidualna, zbiorowa.

3. Środki dydaktyczne

Materiały plastyczne (arkusz papieru, flamastry, białe kartki).

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Rundka wstępna: uczniowie, siedząc w kręgu, określają swoją gotowość do zajęć w skali od 1 do 10.

Łańcuch skojarzeń: uczniowie siedzą w kręgu, kolejno wypowiadają skojarzenia związane z pojęciem komunikacja niewerbalna, a następnie zapisują je na dużym arkuszu papieru wraz z motywacją swojej odpowiedzi.

b) Faza realizacyjna

1. Pogadanka na temat komunikacji niewerbalnej.

Nauczyciel rozdaje każdemu uczniowi arkusz dotyczący komunikacji niewerbalnej (załącznik 1). Uczniowie mają około 10 minut na zapoznanie się z nim. Następnie nauczyciel przeprowadza z uczniami pogadankę, w której zwraca uwagę na to, że w rozmowie nie tylko ważne są słowa, ale także nasze ciało, wyraz twarzy, gesty, które wykonujemy.

Propozycje pytań do uczniów:

• Co to jest komunikacja niewerbalna?

• Czy komunikacja niewerbalna zależna jest od naszej woli czy też nie?

• Czy zdarzyło wam się ostatnio wyrażać emocje przez komunikację niewerbalną?

• Czy często posługujemy się komunikacją niewerbalną?

• Czy komunikacja niewerbalna ma wpływ na to, jak widzą nas inni?

2. Zabawa: sprzeczne sygnały.

Uczniowie dobierają się parami. Stają twarzami zwróceni do siebie i dzielą się na Jedynki i Dwójki. Najpierw każda Jedynka mówi do swojego partnera: „tak”, wykonując przy tym głową ruch oznaczający przeczenie. Potem Dwójki mówią „nie”, wykonując gest przytakiwania. Następnie Jedynki uśmiechają się do swoich partnerów i jednocześnie mówią Dwójkom coś niemiłego. Potem Dwójki promiennie się uśmiechając, mówią, że jest im źle. Z kolei Jedynki, wykonując całym ciałem nerwowe ruchy, odpowiadają, że są bardzo spokojne. Dwójki zaś mówią donośnym i pewnym głosem, że są nieśmiałe.

Po zakończeniu zabawy nauczyciel zadaje uczniom pytania:

• Co bardziej do was przemawiało: sens słów rozmówcy czy wyraz jego twarzy, mowa ciała?

• Czy znacie jakieś sytuacje, w których ludzie wydają sprzeczne sygnały?

3. Zabawa: Jak mnie widzisz?

Każdy uczeń na białej kartce papieru rysuje koło. W środku wpisuje swoje imię. Następnie podaje swoją kartkę osobie siedzącej po prawej stronie. Jej zadaniem jest wpisanie jednej cechy charakteryzującej właściciela kartki. Zabawa kończy się, gdy kartka trafi z powrotem do właściciela. Chętne osoby wypowiadają się, czy zgadzają się z informacjami znajdującymi się na kartce.

c) Faza podsumowująca

Zdania niedokończone. Uczniowie, siedząc w kręgu, kolejno kończą zdanie wypowiedziane przez nauczyciela.

• Dzisiejsze zajęcia były dla mnie…

• Dzisiaj na zajęciach dowiedziałem się, że…

• Na dzisiejszych zajęciach szczególnie podobało mi się…

• Na dzisiejszych zajęciach szczególnie nie podobało mi się…

5. Bibliografia

1. „Jak żyć z ludźmi?” Program profilaktyczny dla młodzieży. Ćwiczenia grupowe, Agencja Informacji Użytkowej, Warszawa 1988.

2. Kopeczek J., Prace metodami psychoaktywnymi, Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, Tarnobrzeg 1993.

6. Załączniki

a) Załącznik 1

Arkusz – komunikacja niewerbalna

Schemat: Katarzyna Ruta

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Proponowane pytania w pogadance nauczyciel może zmieniać zgodnie z własnymi pomysłami. Scenariusz godziny wychowawczej jest przeznaczony dla klasy drugiej gimnazjum.