Jedność w Kościele
JEDNOŚĆ W KOŚCIELE
1. Cele lekcji:
A. Wiadomości;
zapoznanie uczniów z ruchem ekumenicznym w Kościele
B. Umiejętności:
uczeń potrafi szanować wszystkich przedstawicieli innych wyznań
2. Metoda i formy pracy: wykład, burza mózgów, analiza tekstu biblijnego, pogadanka;
3. Środki dydaktyczne: Pismo św., dokumenty ekumeniczne Soboru Watykańskiego II, ilustracje ze spotkań ekumenicznych;
4. Przebieg lekcji:
I. Wstęp:
Burza mózgów: chrześcijanin to… – uczniowie zapisują na kartkach swoje pomysły, następnie kartki z odpowiedziami przyklejamy do tablicy, porządkujemy, analizujemy.
II. Rozwinięcie:
Analiza tekstu Ewangelii J 17,11.20‑23:
Ojcze Święty, zachowaj ich w Twoim imieniu, które Mi dałeś, aby tak jak My stanowili jedno. Nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie; aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w Nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał. I także chwałę, którą Mi dałeś, przekazałem im, aby stanowili jedno, tak jak My jedno stanowimy. Ja w nich, a Ty we Mnie! Oby się tak zespolili w jedno, aby świat poznał, żeś Ty Mnie posłał i żeś Ty ich umiłował tak, jak Mnie umiłowałeś.
Wyjaśnienie terminów „ekumenizm” oraz „Światowa Rada Kościołów”
Ekumenizm – ruch inspirowany i kierowany przez Ducha Świętego, zmierzający do przywrócenia jedności w podzielonym chrześcijaństwie. Ma na celu wypracowanie u osób weń zaangażowanych postawy nacechowanej szacunkiem i zaufaniem do braci z innych Kościołów, eksponowanie tego, co łączy chrześcijan, przezwyciężanie wzajemnych uprzedzeń, podejmowanie współpracy w różnych dziedzinach.
Wyróżniamy:
Ekumenizm duchowy – forma zaangażowania ekumenicznego, akcentująca odnowę wewnętrzną każdego chrześcijanina dokonującą się przez nawrócenie oraz prywatną i publiczną modlitwę o jedność Kościoła jako drogę do zjednoczenia chrześcijaństwa. Wypływa z przekonania, że istnienie oddzielonych od siebie różnych wyznań chrześcijańskich wypływa z grzechu i winy, co można przezwyciężyć jedynie przez żal, nawrócenie, wewnętrzną przemianę oraz wzajemne przebaczenie popełnionych względem siebie win.
Ekumenizm naukowy – obejmuje poznawanie doktryny, duchowości i życia innych Kościołów przez studiowanie ich nauki i dialog teologiczny.
Ekumenizm praktyczny – współdziałanie chrześcijan różnych wyznań w wyznawaniu wiary, organizowaniu nabożeństw ekumenicznych; współpraca w dziedzinie społecznej i na rzecz pokoju na świecie.
Światowa Rada Kościołów jest największą międzynarodową organizacją ekumeniczną, skupiającą Kościoły tradycji protestanckiej, anglikańskiej, prawosławnej oraz starokatolickiej.
Powstała w 1948 roku, podczas 1. Zgromadzenia Ogólnego, które odbyło się w Amsterdamie. Uczestniczyło w nim 350 delegatów ze 147 Kościołów chrześcijańskich, z 44 państw, głównie tradycji protestanckiej. Właśnie te Kościoły utworzyły Światową Radę Kościołów. Powołanie Rady było możliwe dzięki licznym kontaktom ekumenicznym, które różne Kościoły niekatolickie utrzymywały od początku XX wieku.
Światowa Rada Kościołów ma na celu inicjowanie, koordynowanie i rozwijanie współpracy ekumenicznej między zrzeszonymi Kościołami, podejmowanie wspólnych działań o charakterze ewangelizacyjnym, misyjnym, a także społecznym i charytatywnym. Za najważniejsze zadanie Rada uznaje służbę na rzecz jedności chrześcijaństwa.
Zapoznanie z ideą tzw. Tygodnia Modlitw o Zjednoczenie Chrześcijan
Jan Paweł II w encyklice Ut unum sint nazywa modlitwę duszą całego ruchu ekumenicznego. Papież w tej samej encyklice określa ponadto modlitwę jako nader skuteczny środek uproszenia łaski jedności, jako wyraz i potwierdzenie jedności oraz to, co odsłania podstawowy wymiar braterstwa w Chrystusie.
Zaangażowanie w dążeniu do jedności podzielonych Kościołów najwyraźniej okazują wyznawcy Chrystusa w Tygodniu Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan, który obchodzony jest zwykle każdego roku w dniach od 18 do 25 stycznia. Za ojca Tygodnia Modlitw uważa się Paula Couturiera (1881‑1953), francuskiego księdza katolickiego, który w latach trzydziestych wprowadził wspólne modlitwy w Lyonie. Pomysł modlitwy o jedność chrześcijan nie był czymś niezwykłym. Jednak zasady jakie wprowadził Couturie stanowią do dzisiaj podstawę do organizowania Tygodnia Modlitw przez Światową Radę Kościołów i Kościół katolicki. Couturier twierdził mianowicie, że domaganie się przez katolików tego, aby inni chrześcijanie wstąpili do ich Kościoła, praktycznie wyklucza ze wspólnej modlitwy inaczej wierzących w Chrystusa. Innymi słowy, nie należy modlić się za innych chrześcijan, lecz z nimi. Couturier przypominał często, że ani modlitwa katolików, ani modlitwa prawosławnych, anglikanów lub protestantów nie wystarczają. Potrzebna jest wspólna modlitwa wszystkich.
Krótkie przedstawienie najważniejszych dokumentów ekumenicznych Kościoła Katolickiego
Sobór Watykański II, Dekret o ekumenizmie
Paweł VI, Encyklika Ecclesiam suam
Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint
Jan Paweł II, List apostolski Tertio Millennio adveniente
III. Podsumowanie
Na zakończenie lekcji możemy wykorzystać ilustracje ze spotkań ekumenicznych Jana Pawła II, by zaprezentować je uczniom oraz wywołać krótką pogadankę na temat naszego osobistego zaangażowania w dzieło zjednoczenia chrześcijan.
5. Bibliografia
T. J. Chlebowski, Ekumenizm duchowy w nauczaniu Jana Pawła II, Lublin 2006.
Z. Kijas, Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004.