Jedziemy na bronowickie wesele! Rzecz o "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego
Jedziemy na bronowickie wesele! Rzecz o Weselu Stanisława Wyspiańskiego
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna genezę dramatu,
zna koloryt epoki, w której powstało Wesele.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi dostrzec podobieństwa między bohaterami utworu a ich pierwowzorami.
2. Metoda i forma pracy
Elementy wykładu,
karta pracy,
praca indywidualna,
praca całą klasą.
3. Środki dydaktyczne
karta pracy,
fragment Plotki o „Weselu” T. Boya‑Żeleńskiego.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel sprawdza listę obecności i prezentuje uczniom cele lekcji.
Zapisuje temat lekcji na tablicy.
b) Faza realizacyjna
Uczniowie otrzymują karty pracy (załącznik 1), które zawierają tekst z danymi biograficznymi Stanisława Wyspiańskiego i uzupełniają luki w tekście, odpowiednimi danymi (mieli zapoznać się z biografią Wyspiańskiego w domu).
Po uzupełnieniu, wybrany uczeń czyta biografię poty, następnie nauczyciel prowadzi krótki wykład, w którym dokładniej prezentuje przebieg życia Wyspiańskiego. Uczniowie robią dla siebie notatki.
Nauczyciel przedstawia uczniom genezę dramatu.
Uczniowie rysują w zeszytach tabelkę:
Bohater dramatu | Pierwowzór |
Uczniowie wymieniają bohaterów dramatu i wpisują ich imiona do pierwszej kolumny tabelki.
Następnie zastanawiają się nad pierwowzorami tych postaci, uzupełniają drugą kolumnę tabeli o te osoby, które mogą rozpoznać (np. Pana Młodego, Gospodarza, Pannę Młodą).
Nauczyciel zwraca uwagę na fakt, że Wyspiański, według zeznań uczestników wesela, przez większość zabawy stał oparty o drzwi i obserwował wszystkich uczestników i wyszukiwał ich najbardziej charakterystyczne cechy charakteru i zachowania.
Uczniowie słuchają wykładu nauczyciela, w którym ten przedstawia pierwowzory pozostałych postaci, notują i uzupełniają tabelkę.
Prowadzący prosi jednego ucznia, aby przeczytał głośno fragmenty Plotki o „Weselu”. Uczniowie słuchają i próbują wynotować charakterystyczne elementy tych wypowiedzi.
c) Faza podsumowująca
Wybrani uczniowie mówią o zjawiskach, charakterystycznych dla epoki, które ujawniły się w opisie ślubu i wesela Rydla i Mikołajczykówny.
Uczniowie wysnuwają wnioski płynące z lekcji.
5. Bibliografia
Żeleński‑Boy T., Plotka o „Weselu”, [w:] E. Paczoska, Młoda Polska, s.196‑199, Stentor, Warszawa 2000.
S. Wyspiański, Wesele, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1.
Stanisław Wyspiański urodził się ……………………………..w…………………….. . Wyspiański już jako dziecko zetknął się ze sztuką, ponieważ jego ojciec był ……………………− to właśnie po nim odziedziczył talent plastyczny. Nauka w gimnazjum ……………………. zaowocowała licznymi przyjaźniami na całe życie, m.in. z Lucjanem ………………, Kazimierzem ………………………… czy Henrykiem ………………… . W roku ………….. Wyspiański rozpoczął studia malarskie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie rektorem był ……………………………i równocześnie………………………………. na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podczas studiów artysta pracował m.in. przy pracach konserwatorskich polichromii kościoła …………………… . Ważnym wydarzeniem w życiu Wyspiańskiego były liczne zagraniczne podróże, zwłaszcza do ……………………….., gdzie uległ fascynacji tamtejszą sztuką (przede wszystkim teatrem). Powrócił do Krakowa na stałe w ………roku. Od tego czasu zaczął intensywnie angażować się w życie kulturalne młodopolskiego Krakowa. Nawiązał współpracę z Teatrem Miejskim. Wkrótce na scenie zaczęły być wystawiane jego sztuki, spośród których warto wymienić chociażby …………………………,………………………………,……………………,……………………………….., ………………………...W roku………………Stanisław Wyspiański wziął ślub z chłopką …………………………..... Zmarł w roku……………. . |
b) Notatki dla nauczyciela
W biografii Wyspiańskiego należy wymienić:
autentyczne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną w Bronowiczach koło Krakowa - 20/21 listopada 1900 r.
fakt, że niektórzy uczestnicy wesela byli pierwowzorami bohaterów dramatu.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak