E-materiały do kształcenia zawodowego

Organizacja rekreacji i turystyki konnej w gospodarstwie rolnym

ROL.07. Szkolenie i użytkowanie koni – technik hodowca koni 314203

Kalkulacja kosztów prowadzenia turystyki i rekreacji konnej

PROGRAM ĆWICZENIOWY DO PROJEKTOWANIA PRZEZ DOBIERANIE

Instrukcja obługi programu ćwiczeniowego Kalkulacja kosztów prowadzenia turystyki i rekreacji konnej
RVwBZ5SXQQB2E
Nagranie dźwiękowe z instrukcją obsługi programu ćwiczeniowego.

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia zapoznaj się z poleceniem.

Dla wygody korzystania z programu ćwiczeniowego kliknij ikonę trybu pełnoekranowego. Umożliwia on przeglądarce zajęcie całego ekranu.

W dolnym menu znajdziesz ikony, po kliknięciu na które możesz zapoznać się z innymi materiałami multimedialnymi z e‑zasobu.

Jeśli chcesz zapisać postępy swojej pracy, użyj ikony „Pobierz listę kroków”, a plik zapisz na dysku komputera.

Program ćwiczeniowy umożliwia również zapisanie całej swojej pracy, wykonanie zrzutu ekranu oraz ponownego wykonania ćwiczenia.

Po wykonaniu zadania, niezależnie od twojego wyniku, otrzymasz informację zwrotną.

Zakładki „Mój kosztorys - pensjonat” oraz „Mój kosztorys - rajd konny” pozwalają na ćwiczenie tworzenia kosztorysu bez ustalonych odgórnie elementów i bez weryfikowania poprawności.

W przypadku korzystania wyłącznie z klawiatury należy użyć poniższych klawiszy:

  1. Tab – poruszanie się do przodu po elementach,

  2. Shift + Tab – poruszanie się do tyłu po elementach,

  3. spacja – podnoszenie i upuszczanie elementów,

  4. Escape – anulowanie przeciągania,

  5. strzałki – przenoszenie elementów do sąsiadujących stref upuszczania.

R18lHT08Pq137
Film nawiązujący do treści materiału pod tytułem: Instrukcja korzystania z programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie.
1
RbFMOKVluXGsQ1
Zdjęcie programu ćwiczeniowego umożliwiającego kalkulacje kosztów prowadzenia turystyki i rekreacji konnej. Ekran w głównej mierze składa się z białego pola. Na jego górze umieszczono ciemny pasek z dwoma zakładkami. Każda z nich posiada nagłówek. Są to kolejno: “Prowadzenie pensjonatu dla koni” oraz “Organizacja rajdu konnego”. Poniżej ciemnego paska umieszczony jest biały prostokąt z niebieskim obramowaniem. W środku znajduje się napis: polecenie. Na środku białego pola została umieszczona tabela z tytułem: Kalkulacja kosztów prowadzenia turystyki i rekreacji konnej. Tabela podzielona jest na pięć rubryk. Od lewej jest to: rodzaj wydatku; uzasadnienie; ilość/liczba; cena jednostkowa w PLN; wartość w PLN. Poniżej znajduje się napis: suma kosztów: minimalna 0.00, maksymalna 0.00. Pod spodem tabeli widoczny jest ciemny prostokąt z napisem: sprawdź. Na dole białego pola znajduje się szereg ikon z dodatkowymi funkcjami. Ikona kółka z wykrzyknikiem pozwala na włączenie instrukcji. Ikona czapeczki pozwala na włączenie bazy wiedzy. Ikona dyskietki umożliwia zapisanie efektów pracy. Ikona strzałki skierowanej w dół pozwala na pobranie listy kroków. Ikona aparatu umożliwia zrobienie zrzutu ekranu. Ikona dwóch strzałek tworzących okrąg pozwala na wymazanie dotychczasowych postępów i rozpoczęcie pracy od nowa. Z lewej strony ekranu znajduje się pasek z zakładkami: zakup konia; pożywienie i ścielenie; koszty eksploatacyjne; kowal; weterynarz; inne; sprzedaż.
Program ćwiczeniowy Kalkulacja kosztów prowadzenia turystyki i rekreacji konnej
Źródło: Justyna Dworniak-Jarych, Grzegorz Gawlik, Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Pensjonat dla koni – najważniejsze informacje

Hotel/pensjonat dla koni – co to jest?

Jeździectwo staje się w Polsce popularnym sportem, w związku z tym rośnie też zapotrzebowanie na miejsca, gdzie właściciel, który nie ma własnej stajni, może umieścić swojego konia i zapewnić mu fachową opiekę. Miejsca te to pensjonaty dla koni, czasem zwane także hotelami. Gwarantują odpowiednie warunki pobytu oraz właściwe żywienie i pielęgnację zwierząt. Pensjonaty stanowią rozwiązanie dla amatorów jeździectwa, którzy nie mogą na co dzień zajmować się swoimi wierzchowcami.
Prowadzenie pensjonatu dla koni polega na bieżącym utrzymaniu i opiece nad końmi należącymi do innych osób w swoim gospodarstwie rolnym. Jest to działalność pozarolnicza. Zwierzęta oddawane są pod opiekę pensjonatu przez swoich właścicieli, którzy zachowują do nich swobodny dostęp, mogą odwiedzać je w dowolnym czasie, wyprowadzać i pielęgnować, a także jeździć konno, korzystając z ujeżdżalni.
Prowadzenie pensjonatu dla koni to kompleksowa usługa, która obejmuje:

  • przyjmowanie koni do stajni,

  • sprawowanie odpowiedniej opieki nad końmi:

    • zapewnienie wyżywienia,

    • zapewnienie odpowiednich warunków sanitarnych,

    • zapewnienie warunków higienicznych – sprzątanie boksów i terenu ośrodka,

    • udostępnianie ujeżdżalni,

    • wyprowadzanie koni,

    • pielęgnację zwierząt,

    • dbanie o zachowanie odpowiednich warunków, w których przebywają zwierzęta (tj. właściwej temperatury pomieszczenia, poziomu wilgotności, dostępu do światła dziennego i świeżego powietrza).

Pensjonat w ramach usługi podstawowej nie oferuje podkuwania koni ani opieki weterynaryjnej. W razie potrzeby weterynarz wzywany jest przez właścicieli koni, nad którymi sprawowana jest opieka.

Kto może prowadzić pensjonat dla koni?

Właścicielem pensjonatu może zostać praktycznie każdy doświadczony miłośnik koni, który dysponuje odpowiednimi środkami i wiedzą na temat hodowli koni.
Oprócz tego potrzebna jest solidna i dobrze wyposażona stajnia (co najmniej 5–7 boksów), bo na to potencjalni klienci zwracają szczególną uwagę. Ważna jest także wielkość wybiegu. Przyjmuje się, że na każdego konia powinno przypadać co najmniej 250 metrów kwadratowych przestrzeni i ok. 0,5 hektara pastwiska. Otwarta ujeżdżalnia powinna mieć wymiary co najmniej 20 metrów na 40 metrów, a kryta – minimum 20 metrów ×na 40 metrów na 5 metrów. Najczęściej spotkać można pensjonaty na około 20 koni, ale mniejsze stajnie, liczące od pięciu do 10 miejsc, też cieszą się powodzeniem u klientów.
Prowadzenie pensjonatu tego rodzaju stanowi pozarolniczą działalność gospodarczą. Dochody właściciela podlegają więc opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Prowadzenie pensjonatu dla koni jest przedsięwzięciem o charakterze biznesowym i może stanowić rozwinięcie dotychczasowej działalności gospodarstw agroturystycznych. Niezbędna jest jednak wiedza na temat specyfiki opieki nad końmi i możliwość zagwarantowania odpowiednich warunków w stajni oraz na wybiegu. Potrzebne są również specjalne uprawnienia, np. do jazdy pojazdem zaprzęgowym lub licencja szkoleniowca Polskiego Związku Jeździeckiego dla instruktorów jazdy konnej.

Warunki przyjęcia konia do pensjonatu

Umowa
Przyjęcie konia do pensjonatu każdorazowo odbywa się na podstawie umowy podpisanej między właścicielem konia a pensjonatem. Może to być także umowa ustna, jednak spisanie szczegółowych warunków gwarantuje, że obie strony właściwie rozumieją swoje oczekiwania i wymagania, co pozwala uniknąć ewentualnych konfliktów. Poprawne spisanie umowy jest także pomocne w sytuacji sporu, który musi rozstrzygnąć sąd, nie znając specyfiki branży.
Według przepisów prawa cywilnego umowa zawierana przez właściciel konia i pensjonat jest umową nienazwaną. Oznacza to, że strony mogą regulować stosunek prawny na zasadzie swobody umów, czyli dowolnie. Jedynym zastrzeżeniem jest to, że treść lub cel umowy nie może sprzeciwiać się właściwości (naturze) tego stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
W umowie należy wyraźnie oznaczyć strony: najemcę (właściciela konia) i wynajmującego (ośrodek jeździecki). Inne określenia to odpowiednio: oddający na przechowanie i przechowawca. Nazewnictwo może być istotne dla sposobu interpretowania umów w przypadku sporu. Pewne pojęcia są charakterystyczne dla umowy przechowania, a inne dla umowy świadczenia usług.
Należy konkretnie określić konia, który ma zostać oddany pod opiekę pensjonatu – w ten sposób właściciel zabezpiecza swoje uprawnienia. Poza tym w umowie powinno się znaleźć oświadczenie właściciela konia o posiadanym tytule prawnym do wierzchowca oraz oświadczenie o stanie zdrowia zwierzęcia, zalecenia dotyczące żywienia, pielęgnacji i wyprowadzania na wybieg. Określenie wymagań jest pomocne w pracy właścicieli pensjonatu, a dla właścicieli koni stanowi gwarancję właściwej opieki. W umowie muszą także zostać ujęte obowiązki najemców (właścicieli koni), np. obowiązek zapewnienia opieki weterynarza w razie choroby zwierzęcia.
Do jednych z najistotniejszych zapisów umowy pensjonatu należy określenie zasad odpowiedzialności za ewentualne szkody i wypadki związane z pobytem konia. Z punktu widzenia właściciela pensjonatu bardzo ważne jest ustalenie odpowiedzialności za wypadek z udziałem konia, w czasie gdy pozostaje on pod opieką swojego właściciela, oraz odpowiedzialności właściciela konia za osoby trzecie, którym może go udostępnić.
Każda umowa zawiera określenie czasu obowiązywania oraz sposobu jej rozwiązania – precyzuje, w jakich przypadkach może to nastąpić w czasie jej trwania. Nie można też zapomnieć o płatnościach: wysokości miesięcznych opłat, terminie i sposobie płatności.

Stan zdrowia konia jako warunek przyjęcia do pensjonatu
Pensjonaty na ogół określają warunki, jakie powinien spełnić koń, by mógł zostać przyjęty. Najistotniejszy jest stan zdrowia zwierzęcia oraz to, by było ono zaszczepione. Pensjonaty nie przyjmują koni z widocznymi objawami chorobowymi, ponieważ mogłoby to stanowić zagrożenie dla innych zwierząt pozostających pod opieką pensjonatu. 
Stan zdrowia konia może być wystarczająco dobry, by przyjąć go do pensjonatu, jednak zwierzę może mieć specjalne potrzeby związane z żywieniem i pielęgnacją. Zawsze należy ich dokładnie przestrzegać, a przede wszystkim trzeba szczegółowo zapisać te wskazania w umowie.

Obowiązki właścicieli pensjonatu dla koni

Obowiązkiem właścicieli pensjonatu jest sprawowanie odpowiedniej opieki nad powierzonymi im końmi. Na bazie swojego doświadczenia ustalają oni, jak opieka ta powinna wyglądać, a jej zasady powinny być spisane w formie regulaminu. Przed podpisaniem umowy z właściciele koni muszą się zapoznać z tym dokumentem i go zaakceptować. Takie potwierdzenie można przygotować w oddzielnym dokumencie lub w umowie, która uwzględnia zasady regulaminu. Klient, podpisując je, wyraża zgodę na przyjęcie wszystkich postanowień.
Zasady prowadzenia pensjonatu i szczegółowe regulaminy mogą się różnić w zależności od konkretnego ośrodka. Nieco odmienne mogą być również ustalenia między właścicielem stajni a właścicielem konia. Dlatego też zakres usług, jakie w ramach umowy będzie świadczył pensjonat, powinien być szczegółowo określony.
Właściciel pensjonatu nie musi podpisywać z każdym właścicielem konia takiej samej umowy, ponieważ może to być uzależnione od specyfiki wymagań klienta. Szczegółowy zakres usług oferowanych przez pensjonat może być różny, zależnie od możliwości jego właścicieli (wynajmujących) i potrzeb zwierząt, określonych przez najemców.
Sprawowanie opieki, jaką oferuje pensjonat, to (poza zapewnieniem wyżywienia, pielęgnacji i odpowiednich warunków pobytu) także wyprowadzanie koni na wybieg i udostępnianie ujeżdżalni. Jeśli pensjonat oferuje możliwość codziennego ujeżdżania konia, powinien zatrudnić jeźdźca zawodowego. Szczególne wymagania dotyczące utrzymania konkretnych koni w dobrej kondycji ruchowej i związanych z tym obowiązków właścicieli pensjonatu należy umieścić w regulaminie i ująć w umowie.
Rozszerzeniem usługi podstawowej pensjonatu jest zapewnienie opieki weterynaryjnej i usług kowala. W takim przypadku zarówno opieka zdrowotna nad końmi, jaki i podkuwanie, rozkuwanie itp. powinny być wykonywane przez specjalistów.
Właściciel pensjonatu musi pamiętać, że zwierzęta w pewnych sytuacjach mogą stwarzać zagrożenie, a ich reakcje są często nieprzewidywalne. Dlatego w pracy z końmi konieczne jest ścisłe przestrzeganie przepisów BHP. Klienci pensjonatu również powinni zostać poinformowani o tych zasadach.

Prawa i obowiązki właścicieli koni

Jak już zostało wspomniane, do pensjonatu dla koni zwierzęta oddawane są pod opiekę przez swoich właścicieli, którzy zachowają do nich swobodny dostęp i mogą decydować o ich potrzebach.
Właściciele koni mają prawo:

  • odwiedzać konie w dowolnym czasie,

  • wyprowadzać i pielęgnować konie,

  • jeździć konno, korzystając z ujeżdżalni,

  • kontrolować wygląd, stan sanitarno‑higieniczny i wyposażenie boksu dla koni.

Do obowiązków właścicieli koni mają należy przestrzeganie regulaminu pensjonatu oraz zapewnienie zwierzętom opieki weterynaryjnej w razie choroby – o ile umowa z pensjonatem w tej kwestii nie stanowi inaczej.

Jakie potrzeby zwierząt powinien zaspokoić pensjonat?

Dobrostan koni przebywających pod opieką pensjonatu w dużej mierze zależy od środowiska fizycznego, czyli warunków materialnych zapewnianych przez opiekunów. Są to m.in. odpowiednie żywienie, pielęgnacja, pomieszczenia stajenne i wybiegi. Dla dobrostanu zwierząt ważne jest jednak także środowisko społeczne, które tworzy obecność innych osobników tego samego gatunku oraz człowieka. Stosunek opiekunów do powierzonych im zwierząt także wpływa na psychofizyczną kondycję koni, z tego powodu pracowników pensjonatów dla koni należy wybierać ze szczególną uwagą. Wrażliwość na potrzeby zwierząt powinna również cechować właścicieli takich ośrodków.

Boks dla konia
Pomieszczenia dla koni oprócz schronienia powinny zapewniać właściwy poziom higieniczno‑sanitarny, komfort i bezpieczeństwo przebywania w stajni. Podstawowym elementem pakietu usług świadczonych przez pensjonat jest zapewnienie koniom boksów o odpowiednich wymiarach. Wymiary minimalne boksów zależą od budowy konia. Uznaje się, że najbardziej uniwersalny jest boks o powierzchni 12 metrów kwadratowych (3 na 4 metry). Aby zminimalizować możliwość urazu głowy w razie wspięcia się konia na tylnych kończynach, wysokość boksu powinna wynosić około 3,5 metra.
Poza odpowiednią powierzchnią boksu, znaczenie ma także jego kształt. Poruszając się po boksie, koń powinien mieć swobodę obracania się bez konieczności wykonywania zwrotu w miejscu na przedniej lub tylnej kończynie oraz bez nadmiernego wygięcia kręgosłupa. Oprócz umożliwienia ruchu, boks powinien zapewniać zwierzęciu możliwość swobodnego położenia się i wyciągnięcia na boku oraz podniesienia się z pozycji leżącej bez niebezpieczeństwa spowodowania urazu.
Podstawowe elementy wyposażenia boksu:

  • ściana frontowa z drzwiami,

  • przegrody między boksami,

  • żłób,

  • poidło,

  • podstawka (lub wieszak) pod lizawkę dla konia,

  • kółka uwiązowe.

Do wyścielenia boksu można używać różnych materiałów, np. trocin (wiórów), ściółki papierowej, pelletu (granulatu drzewnego), ściółki lnianej, torfu i oczywiście słomą. Dobór ściółki zależy od wymagań danego konia. Do wyścielenia boksu dziennie zużywa się 1–2 kostki słomy o wadze 10 kilogramów. Balot prasowanej słomy (200 kilogramów) wystarcza na 15–20 ścieleń.
Należy też zwrócić uwagę na to, że ze zwierzęcych odchodów i słomy powstaje obornik, który można wykorzystać do nawożenia pól i łąk albo sprzedać i tym samym uzyskać dodatkowy dochód. Przyjmuje się, że jeden koń przyczynia się do produkcji 25–35 kilogramów obornika dziennie, co daje rocznie 9–12 ton.

Karmienie i pojenie koni
Zgodnie z Rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 28 czerwca 2010 roku konie karmi się co najmniej dwa razy dziennie odpowiednią dla tego gatunku, zbilansowną paszą. Pojenie zwierząt powinno odbywać się jak najczęściej, co najmniej trzy razy dziennie, jeszcze częściej w czasie upałów i w okresach, kiedy pasze soczyste zawierają mniej wody.
Wyposażenie i sprzęt przeznaczone do karmienia i pojenia koni umieszcza się w taki sposób, by zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia paszy lub wody oraz ułatwić do nich dostęp zwierzętom.
Żłób (prosty lub kątowy) powinien być zamontowany na ścianie frontowej, by można było podawać paszę z korytarza, bez konieczności wchodzenia do boksu. Może też być zainstalowany wewnątrz boksu w innym miejscu. Wygodnym rozwiązaniem są żłoby obrotowe, a w przypadku braku żłobu zainstalowanego na stałe, stosuje się żłoby zawieszane.
O ile stajnia nie jest wyposażona w poidła, zaleca się pojenie koni z wiader przed odpasem. Każdy koń powinien mieć swoje wiadro. Należy pamiętać o tym, że przy pojeniu z wiader, woda nie może stać w stajni dłużej niż 24 godziny ze względu na możliwość rozwoju bakterii.
Przeważnie każdy posiłek konia składa się z około 3 kilogramów owsa lub meszu (wieczorem) i około 4 kilogramów siana. Karmienie odbywa się 2–3 razy dziennie. Do tego mogą być podawane preparaty witaminowe, siemię lniane i marchew.
Konieczne jest też umieszczenie w boksie lizawek w celu uzupełniania przez zwierzęta elektrolitów. W upalne dni lub podczas treningów koń wydziela ok. 10–15 litrów potu i traci duże ilości potasu i sodu. Aby uzupełnić te niedobory potrzebuje około 40 gram soli dziennie. W sprzedaży są dostępne różne rozmiary i smaki lizawek solnych i mineralnych.

Dostęp do wybiegów i pastwisk
Dostęp do wybiegów i Konie przebywające w pensjonacie powinny mieć zapewniony dostęp do wybiegów lub jeżeli istnieje taka możliwość, również do pastwisk.
W pensjonacie musi znajdować się ujeżdżalnia (otwarta, kryta lub obie) ze względu na zapewnienie zwierzętom odpowiedniej dawki ruchu. Mogą z niej korzystać zarówno właściciele koni, jak i jeździec zawodowy odpowiedzialny w pensjonacie za kondycję wierzchowców.
Dodatkowe atrakcje, które właściciele pensjonatów w miarę swoich możliwości mogą zapewnić koniom i ich właścicielom, to np. otwarty plac do jazdy konnej, hipodrom z kompletem przeszkód treningowych, tor krosowy z przeszkodami, otwarty lonżownik, karuzela dla koni, myjka dla koni, solarium dla koni. W ofercie mogą znaleźć się też, usługi dodatkowo płatne: trening koni, kucie i werkowanie koni, odrobaczanie dwa razy w roku, transport koni na zawody, treningi pod kierunkiem trenera np. w dyscyplinie skoków przez przeszkody.

Opieka na klaczami w ciąży i klaczami ze źrebiętami
W pensjonatach mogą również przebywać klacze ciężarne lub ze źrebiętami. Decyzję o świadczeniu takiej usługi podejmuje właściciel ośrodka, jednak musi się liczyć z tym, że pojawią się dodatkowe zobowiązania. Powinien między innymi zapewnić dostęp do odpowiednio przystosowanych boksów oraz wybieg przeznaczony specjalnie dla klaczom ze źrebiętami.
W przypadku podjęcia się opieki nad klaczą w ciąży pensjonat może zaoferować dostęp do odpowiedniej placówki weterynaryjnej, całodobową opiekę oraz wykwalifikowanych specjalistów do odbioru porodu.

Nauka jazdy konnej – najważniejsze informacje

Nauka jazdy konnej

Nauka jazdy konnej często odbywa się w ośrodkach jazdy konnej prowadzonych przy stadninach lub pensjonatach dla koni. Rosnąca popularność jeździectwa sprawia, że na rynku pojawiają się coraz lepiej wyposażone pensjonaty dla koni umożliwiające posiadanie własnego konia amatorom tego sportu. Właściciel konia ma w takich ośrodkach do dyspozycji m.in. szatnię, siodlarnię, myjkę oraz lonżownik.
Osoby, które dopiero uczą się jazdy konnej, mogą skorzystać z pomocy zatrudnionych na miejscu instruktorów z odpowiednimi uprawnieniami.

Instruktor jazdy konnej
Instruktor jeździectwa uczy osoby w różnym wieku. Udziela wskazówek co do techniki jazdy, jak postępować z końmi i jak korzystać ze sprzętu jeździeckiego. Pomaga przy siodłaniu i rozsiodływaniu oraz czynnościach pielęgnacyjnych koni. Do obowiązków instruktora należy opieka nad końmi, dbanie o bezpieczeństwo jeźdźców i koni, a także udzielenie pomocy przedmedycznej w razie upadku.
Zadaniem instruktora często bywa sporządzanie harmonogramu zajęć i prowadzenie dokumentacji lekcji. Powinien on także umieć ocenić stan psychofizyczny zarówno jeźdźców, jak i koni oraz stan techniczny sprzętu.
Osoba ubiegająca się o stopień instruktora musi:

  • mieć ukończone 18 lat i świadectwo ukończenia szkoły średniej,

  • legitymować się zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do uprawiania jazdy konnej, zaświadczeniem o niekaralności, zaświadczeniem o ukończeniu kursu pierwszej pomocy przedmedycznej (ważne maks. 3 lata),

  • wykazać się umiejętnościami jeździeckimi przynajmniej na poziomie srebrnej odznaki jeździeckiej,

  • ukończyć kurs zatwierdzony przez Kolegium Koordynatorów ds. Szkolenia Polskiego Związku Jeździeckiego (KKS PZJ) i zakończony egzaminem na poziomie złotej odznaki jeździeckiej

  • odbyć 14‑dniową praktykę u instruktora promotora z listy PZJ i uzyskać pozytywną opinię promotora.

Zgodnie z uchwałą PZJ z dnia 18.12.2021 r. dotyczącą zasad szkolenia kadr instruktorskich i trenerskich w jeździectwie, instruktor jazdy konnej ma uprawnienia do:

  • nauczania podstaw jazdy konnej,

  • prowadzenia szkoleń i egzaminów na odznakę „Jeżdżę konno” (pod warunkiem posiadania aktualnej licencji Polskiego Związku Jeździeckiego),

  • podpisywania się pod wnioskami licencyjnymi prowadzonych przez siebie niepełnoletnich zawodników,

  • rozprężania koni na zawodach PZJ i WZJ.

Instruktor jazdy konnej to najniższy ze stopni szkoleniowych w systemie szkoleń PZJ. Pozostałe to: instruktor sportu, trener klasy II, trener klasy I i trener wykładowca. Aby móc prowadzić jeździeckie szkolenie sportowe, należy mieć przynajmniej stopień trenera klasy II. Szczegółowe zasady uzyskania tych stopni oraz uprawnienia znajdują się w przytoczonej uchwale PZJ.

Agroturystyka z jazdą konną

Od wielu lat rośnie w Polsce zainteresowanie agroturystyką, czyli formą turystyki polegającą na spędzaniu czasu wolnego blisko natury, na terenach wiejskich, w gospodarstwach rolnych. Oferta agroturystyczna często obejmuje różne formy aktywnego wypoczynku. Poza spływami kajakowymi i rajdami rowerowymi są to także przejażdżki konne lub nauka jazdy konnej.
Samo posiadanie koni w gospodarstwie stanowi już atrakcję turystyczną. Oferta gospodarstwa może jednak być bardzo szeroka. Goście mogą zamówić przejazd bryczką po okolicy, skorzystać z lekcji jazdy konnej lub wypożyczyć konia na przejażdżkę. Czasami oferta obejmuje też udział w pielęgnacji koni, ich karmienie i czyszczenie.
Ze względów bezpieczeństwa ważny jest wówczas wybór odpowiedniej rasy koni, najlepiej łagodnej, przyjaznej wobec ludzi. Polecane są koniki polskie, hucuły, konie wielkopolskie, śląskie i małopolskie. Odpowiednie dla dzieci będą kuce, np. szetlandzkie. Znaczenie ma także płeć konia – najlepsze są wałachy. Konie do jazdy rekreacyjnej powinny być nieco starsze i dobrze ujeżdżone, nie mogą być narowiste. Ośrodki turystyczne, które oferują jazdę wierzchem, mają na ogół wypożyczalnię niezbędnych akcesoriów jeździeckich.
W wybranych ośrodkach prowadzona jest hipoterapia. Jest to wysoko oceniana metoda rehabilitacji psychoruchowej z udziałem koni. Stosowana jest najczęściej u osób z niepełnosprawnością, porażeniem mózgowym, z zaburzeniami ze spektrum autyzmu itp. Uczestniczą w nich osoby w różnym wieku: dzieci, młodzież i dorośli. Hipoterapia może być prowadzona jedynie przez posiadających uprawnienia terapeutów, w odpowiednich warunkach, z pełną gwarancją bezpieczeństwa.

Organizacja rajdów konnych – najważniejsze informacje

Typy rajdów konnych i trasy

Ośrodki jeździeckie oraz gospodarstwa agroturystyczne ze stadninami często zajmują się organizacją rajdów konnych. Formy rajdów są różne:

  • gwiaździste – codziennie jeźdźcy pokonują inną trasę, ale zawsze wyruszają i wracają do bazy rajdu;

  • wieloetapowe – każdego dnia pokonywany jest kolejny etap trasy; weekendowe;

  • jednodniowe;

  • spacery konne – krótsze od typowych rajdów.

Zazwyczaj trasy rajdów prowadzą przez interesujące przyrodniczo tereny. Często są to tereny górzyste, ale nie jest to wymóg konieczny. Warto zatem zapoznać się z informacjami turystycznymi dotyczącymi okolicy i wybrać najciekawsze zakątki swojego regionu. Trasy rajdów mogą też prowadzić przez tereny parków narodowych, ale w tym wypadku warto skontaktować się z administracja parku i poprosić o zgodę na organizację przejazdu.
Oto najbardziej znane szlaki jeździeckie w Polsce:

  • Transbeskidzki i Bieszczadzki Szlak Konny PTTK,

  • Szlak Bursztynowy wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego,

  • Sudecki Szlak Konny PTTK – jeden z najtrudniejszych szlaków w Europie,

  • Szlak Konny Pojezierza Drawskiego,

  • Transjurajski Szlak Konny PTTK,

  • Szlak Konny Puszczy Augustowskiej i Mazur,

  • Poleski Szlak Konny,

  • Roztoczański Szlak Konny PTTK,

  • Świętokrzyski Szlak Konny PTTK,

  • Łódzki Szlak Konny.

Zasady organizacji rajdu konnego

Jest to atrakcyjna forma rekreacji sportowej, ale wiążą się z nią określone wymagania. Konie przeznaczone do udziału w rajdach powinny być łagodne, spokojne, dobrze ujeżdżone. Uczestnicy rajdów mogą dosiadać własnych koni, wybierać wierzchowce już im znane lub korzystać z koni wypożyczonych.
Czynniki wpływające na przebieg rajdu to:

  • umiejętności uczestników,

  • odpowiedzialna organizacja,

    • zakwalifikowanie uczestników,

    • zakwalifikowanie dobranych przez uczestników koni,

    • prowadzenie rajdu zgodnie z zasadami bezpieczeństwa,

    • dobór odpowiedniej dla uczestników trasy,

  • warunki pogodowe.

Czas rajdu zależy od pomysłu organizatora, wybranej trasy i umiejętności uczestników. Niezależnie od długości trwania rajdu organizator musi przewidzieć miejsca postojowe i popasu dla koni, aby zarówno jeźdźcy, jak i konie mogli odpocząć. Jeśli rajd jest dłuższy i podzielony na etapy, należy zadbać o miejsca noclegowe i stajnie etapowe. Organizator rajdu powinien zadbać o odpoczynek, nocleg, posiłek i napoje dla uczestników rajdu, także o odpoczynek i pożywienie dla koni oraz ich dopajenie.
Trasę można zaplanować dowolnie, warto jednak brać pod uwagę atrakcje turystyczne na szlaku i w pobliżu szlaku oraz stopień trudności trasy. Rajd można połączyć z dodatkowymi atrakcjami, np. ze zwiedzaniem zabytków lub elementami survivalu (sztuka przetrwania w trudnych warunkach). Można zorganizować uczestnikom nocleg pod gołym niebem, w namiotach, albo w zaprzyjaźnionej leśniczówce. Uczestnicy powinni być powiadomieni o tym, co mają zabrać ze sobą na rajd (np. śpiwory, odpowiednią odzież, obuwie itp).
Organizator zobowiązany jest do zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom rajdu. Powinien być wyposażony w apteczkę oraz posiadać umiejętność udzielenia pierwszej pomocy.

Informacje dla uczestników rajdu

Aby rajd konny przebiegał bez zakłóceń i sprawiał satysfakcję jego uczestnikom, organizator rajdu powinien zadbać o przekazanie swoim klientom wszystkich niezbędnych informacji. Będą one dotyczyły między innymi:

  • kosztów udziału w rajdzie,

  • czasu jego trwania i trasy,

  • przygotowania kondycyjnego uczestników i ich umiejętności jeździeckich,

  • stroju i obowiązkowego wyposażenia,

  • zasad bezpieczeństwa.

Kondycja i umiejętności uczestników
Uczestnicy rajdu powinni mieć dobry stan zdrowia i kondycję. Organizator powinien poinformować ich o wymaganych podczas rajdu umiejętnościach. Mogą to być np. umiejętności:

  • w zakresie jazdy konnej w terenie we wszystkich chodach: stępie, kłusie i galopie,

  • siodłania i czyszczenia konia,

  • jazdy z anglezowaniem i w półsiadzie,

  • samodzielne dosiadanie konia.

Przed wyruszeniem w trasę organizator musi zweryfikować te umiejętności i zdecydować, czy dany uczestnik kwalifikuje się do rajdu, np. czy będzie w stanie zapanować nad koniem, bo od tego zależy bezpieczeństwo ludzi i zwierząt. Warto też zwrócić uwagę, czy uczestnicy rajdu potrafią nawiązać więź z przydzielonymi im końmi.
Prowadząc działalność polegającą na organizowaniu rajdów konnych, nie należy z kręgu klientów wykluczać osób, które nie są doświadczonymi jeźdźcami. Można bowiem zawsze dobrać odpowiednio łatwą trasę i łagodne konie. Warto jednak uprzedzić uczestników, że kilka‑kilkanaście godzin nauki jazdy konnej przed rajdem będzie przydatne, by bezpiecznie utrzymać się w siodle.
Koniecznie należy też poinformować uczestników o tym, że ich waga nie może przekraczać 15% masy konia.

Wyposażenie uczestników
Organizator rajdu konnego może zapewnić uczestnikom niezbędne elementy stroju jeździeckiego i wyposażanie. Jeśli jednak nie ma takich możliwości, powinien poinformować klientów, co należy zabrać ze sobą.
Ubiór powinien być wygodny, dobrze dopasowany i sprawdzony. W zależności od pory roku i prognozy pogody uczestnik powinien mieć kilka zmian odpowiedniej odzieży (np. termoaktywna bielizna, odzież chroniąca przed wiatrem, peleryna przeciwdeszczowa, buty turystyczne). Poza tym należy wskazać w informacji o rajdzie niezbędne elementy stroju jeździeckiego:

  • kask z zapięciem trzypunktowym, wentylacją i atestem,

  • bryczesy lub spodnie jeździeckie,

  • obuwie jeździeckie,

  • czapsy lub sztylpy,

  • rękawiczki jeździeckie,

  • jeździecka kamizelka ochronna.

Uczestnicy powinni też mieć ze sobą środki na otarcia i odparzenia, krem z filtrem, sakwy jeździeckie (jeśli organizator ich nie udostępnia lub nie zapewnia transportu bagażu).

Zasady bezpieczeństwa
Organizator rajdów konnych koniecznie musi mieć wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Natomiast uczestnicy powinni wykupić ubezpieczenie NNW obejmujące swoim zakresem jazdę konną.
Ponadto podczas rajdu powinny obowiązywać następujące zasady bezpieczeństwa:

  • odpowiedni szyk – należy wziąć pod uwagę relacje między końmi uczestniczącymi w rajdzie oraz ich płeć i na tej podstawie ustalić szyk, co pozwoli uniknąć konfliktów i zachować dystans (ok. 3 m); podczas jazdy zabronione jest wyprzedzanie innych jeźdźców i zbaczanie z toru jazdy (niedopuszczalna jest jazda po polach, łąkach i wszelkich uprawach);

  • bezpieczeństwo przy koniu – uczestnicy powinni być uprzedzeni o tym, że nie wolno zachodzić konia od tyłu i wykonywać przy nim gwałtownych ruchów; poza tym nie powinni czyścić konia, siodłać go i karmić bez uzgodnienia tego z przewodnikiem rajdu lub organizatorem;

  • bezpieczeństwo na koniu – uczestnicy powinni wiedzieć m.in., aby unikać jaskrawych, szeleszczących lub łopoczących ubrań, które mogą spłoszyć konia;

  • jazda galopem – przewodnik rajdu/organizator powinni poinformować uczestników, że galop następuje tylko na znak dany przez przewodnika, podobnie jak przejście w niższy chód, w galopie nie wolno zajeżdżać drogi innym uczestnikom ani wjeżdżać w inne konie.

R19VMbLtFBkXN
Ćwiczenie 1
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi.
Podstawowe usługi gwarantowane przez pensjonat dla koni to
R1XVihUO0IObX
Ćwiczenie 2
Wskaż, które z podanych stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
R1WOOOWROvOGE
Ćwiczenie 3
Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania.
Instruktor jazdy konnej ma uprawnienia do prowadzenia szkoleń i egzaminów na odznakę „Jeżdżę konno”
Rv7cfa2OwjV66
Ćwiczenie 4
Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi.
Jakie umiejętności mogą być wymagane podczas rajdu?

Powiązane ćwiczenia