Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rc8ljclRiki9l1

Każda epoka ma swój język – czytanie dzieł malarstwa

Źródło: online-skills.

Ważne daty

V‑XV w. – ramy czasowe średniowiecza

XIV‑XVI w. – granice czasowe epoki renesansu

koniec XVI w. - XVIII w. – okres baroku

1750‑1800 – klasycyzm

1800‑1840 – romantyzm

1840‑1860 – realizm

1874 – pierwsza wystawa impresjonistów, Paryż

mc61a72e0c1da2c50_0000000000034
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

Rj89GNogqyruX1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills.
mc61a72e0c1da2c50_0000000000037

I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:

1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym

III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:

5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;

6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.

mc61a72e0c1da2c50_0000000000043
Nauczysz się

rozróżniać sposoby i style wypowiedzi w obrębie malarstwa;

rozróżniać cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych i odnajdywać je w dziełach mistrzów;

rozpoznawać rodzaje perspektyw;

rozpoznawać wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.

mc61a72e0c1da2c50_0000000000077

Język malarstwa

Obraz jest jak księga, którą możemy czytać. Musimy jednak poznać język malarstwaMalarstwomalarstwa, żeby móc odczytywać dzieła ze zrozumieniem. Jednym z ważniejszych elementów, który możemy wyczytać z obrazu, jest jego temat, który on przedstawia. Wiele z tych tematów możemy odnaleźć wokół siebie, w naszym codziennym życiu.

Rtxl91mBzMdzw1
Paul Cézanne, „Martwa natura z jabłkami”, Ermitaż, Petersburg, wikipedia.org, domena publiczna

Tematem obrazu może być martwa naturaMartwa naturamartwa natura, skomponowana z nieruchomych, najczęściej nieożywionych przedmiotów. Możemy też zaobserwować, że elementy tworzą kompozycjęKompozycjakompozycję zamkniętą – wyraźnie zaznaczony motyw główny umieszczony w centrum obrazu, który skupia całą uwagę. Reszta, czyli w tym wypadku blat stołu, jest tylko tłem.

RngKx34nIHvHf1
Leonardo da Vinci, „Portret damy z gronostajem”, Muzeum Narodowe, Kraków, wikipedia.org, domena publiczna

Kolejny temat to portret, czyli obraz, który przedstawia osobę odwzorowując jej wygląd zewnętrzny, a czasem też cechy jej osobowości. Tu również kompozycja jest zamknięta.

R7UsgOXO717nb1
Vincent van Gogh, „Autoportret, 1889”, Muzeum Orsay, Paryż, Francja, wikipedia.org, domena publiczna

Szczególnym rodzajem portretu jest autoportret. W obrazie tym artysta maluje samego siebie.

R1BqXKXRepPsL1
Jan Nepomucen Głowacki, „Zarzecze”, Galeria Sztuki, Lwów, wikipedia.org, domena publiczna

PejzażPejzażowe malarstwoPejzaż to temat malarstwa, który przedstawia widok krajobrazu. Kompozycja otwarta sugeruje, że obraz jest jedynie fragmentem większej całości, a to co jest tematem dzieła, wykracza poza jego płaszczyznę. Wrażenie głębi buduje perspektywaPerspektywaperspektywa powietrzna, w której kontury i barwy przedmiotów stają się coraz mniej wyraźne i błękitnieją, im dalej się znajdują.

R1HLUBT2zOItU1
Giovanni Antonio Canal, „Regaty na Grand Canal”, National Portrait Gallery, Londyn, wikipedia.org, domena publiczna

Innym rodzajem pejzażu jest wedutaWedutaweduta, czyli przedstawienie krajobrazu miejskiego. Głębię tworzy perspektywa zbieżna, która oparta jest na pozornym zmniejszaniu się przedmiotów w miarę oddalania się od widza. Wszystkie linie, które są do siebie równoległe, zbiegają się w jednym punkcie na horyzoncie.

RaRvArYn1Fyg51
Źródło: online-skills.

Tematem może być także scena rodzajowa, czyli przedstawienie codziennego życia, obyczajów, obrzędów, pracy, wypoczynku i zabawy. Zwykle anonimowe osoby przedstawione są podczas wykonywania zwykłych czynności.

R1DLWmCt84ftf1
Sandro Botticelli, Narodziny Wenus, 1478 , Galeria Uffizi – Galeria Sztuki we Florencji, Wikimedia, Domena Publiczna

Inspiracje dla dzieła malarskiego można również zaczerpnąć z religii lub mitologii. Scena mitologiczna obrazuje różne postacie i wątki. Wrażenie głębi artysta uzyskał przez zastosowanie perspektywy barwnej (malarskiej). Wykorzystuje ona złudzenie, że barwy ciepłe, takie jak czerwona czy żółta, wydają się być bliżej w porównaniu z zimną barwą niebieską lub zieloną.

R1HQfIdPLLqJi1
Źródło: online-skills.

Niektóre dzieła malarskie nie przedstawiają żadnego konkretnego tematu, tak jak ma to miejsce w malarstwie abstrakcyjnymAbstrakcjonizm, sztuka abstrakcyjnamalarstwie abstrakcyjnym, które nie stara się naśladować rzeczywistości. Celem jest poruszenie wyobraźni i emocji widza samą tylko grą form i barw. Ta akwarela jest pierwszym obrazem tego rodzaju, a jej autorem jest Wasilly Kandinsky (czyt. wasili kandinski).

mc61a72e0c1da2c50_0000000000099

Czytanie dzieł malarstwa

RlHNkHhbZEuqa1
Ilustracja interaktywna przedstawia fresk Giotto di Bondone „Sąd Ostateczny”. W górnej części, pośrodku, w mandorli, czyli owalu otaczającym postać, na obłoku siedzi Chrystus z nimbem wokół głowy. Wokół mandorli znajdują się aniołowie oraz siedzi dwunastu sprawiedliwych. Wyżej znajduje się dziewięć chórów anielskich, podzielonych na dwie symetryczne grupy. W dolnym rzędzie Archanioł Michał i Archanioł Gabriel trzymają miecze i sztandary z czerwonym krzyżem. Pod wizerunkiem Chrystusa znajduje się krzyż. Po lewej stronie skupiają się ocaleni, a po prawej potępieni. Z mandorli wypływa rzeka krwi rozdzielająca się na cztery ramiona. Wzdłuż niej idą potępieni. Poniżej rzeki siedzi szatan. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Fresk charakterystyczny dla malarstwa średniowiecznego. Tematem jest scena religijna. Kompozycja zamknięta, statyczna, oparta na rytmie. Głębię oddaje perspektywa rzędowa. Widzimy charakterystyczne hieratyczne i idealistyczne przedstawienie postaci. Jezus jako najważniejsza, zatem największa postać, siedzi na tronie. Tradycyjnie jego głowa otoczona jest złotą aureolą. Nie przywiązuje się wagi do realistycznego odwzorowywania anatomii. Postacie zdają się być płaskie.
Giotto di Bondone, „Sąd Ostateczny”, 1337, Kaplica Scrovegnich, Padwa, Włochy, wikipedia.org, domena publiczna
R1QslZKIaZliA1
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Leonarda da Vinci „Mona Lisa”. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Najsłynniejszy obraz renesansowego mistrza. Tematem obrazu jest portret. Obraz namalowany farbami olejnymi na desce. Przedstawia siedzącą kobietę z rękami złożonymi na oparciu krzesła. Jej tożsamość nie jest znana. Uwagę przyciąga delikatny, tajemniczy uśmiech kobiety patrzącej wprost na widza, niezależnie od kąta, z jakiego ten ogląda obraz. Za jej plecami rozciąga się skalisty krajobraz. Kompozycja jest otwarta i statyczna zarazem. Obraz utrzymany w ciemnej, stonowanej, chłodnej gamie barwnej z przewagą zieleni. Da Vinci stosuje technikę sfumato – miękkiego światłocienia, dającego efekt rozmycia konturów, zamglenia. Artyście przypisuje się wynalezienie perspektywy powietrznej zastosowanej w tym obrazie, tworzącej wrażenie głębi poprzez zacieranie konturów i kontrastów między przedmiotami, oraz ich błękitnienie w miarę zwiększającej się odległości.
Leonardo da Vinci, „Mona Lisa”, 1503-1506, Luwr, Paryż, Francja, wikipedia.org, domena publiczna
Rduf89YG8gCC21
Ilustracja interaktywna przedstawia "Autoportret z dwoma kołami" Rembrandta. Ukazuje malarza w podeszłym wieku na tle szarej ściany. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Tematem obrazu namalowanego techniką olejną na płótnie jest autoportret. Temat ten jest charakterystyczny dla artysty, który maluje swój wizerunek na różnych etapach swojego życia. W tym późnym autoportrecie Rembrandt przedstawia siebie w prostym stroju, w białym czepku, trzymającego w dłoni atrybuty malarstwa: paletę i pędzle. W tle widoczne są dwa symetryczne fragmenty kół. Kompozycja jest zamknięta. Obraz namalowany jest w stonowanej gamie brązów i czerwieni przełamanej bielą czepka i koszuli. Światło pada nieco z góry, z lewej strony obrazu, przyciągając uwagę do wnikliwego, spokojnego spojrzenia artysty. Cechą charakterystyczną twórczości tego barokowego artysty jest fascynacja efektami światła i głębokich cieni, mroku, z którego wyłaniają się postacie. Okres, w którym powstał ten autoportret, jest czasem pogłębiającego się ubóstwa i samotności artysty.
Rembrandt, „Autoportret z dwoma kołami”, 1665, Kenwood House, Londyn, clickweb.home.pl, CC BY 3.0
R1KjmtNDQvhe71
Ilustracja przedstawia obraz Jacquesa Louisa Davida „Przysięga Horacjuszy”. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny z informacją: Punkt 1: Ten typowo klasycystyczny obraz nawiązuje tematem do historii starożytnego Rzymu. Kompozycja jest zamknięta, wyraźnie podzielona na trzy pionowe części łukami arkadowymi. W lewej części widzimy trzech mężczyzn składających przysięgę osobie stojącej pośrodku z trzema mieczami w ręku. Po prawej stronie znajduje się grupa kobiet i dzieci pogrążonych w smutku. Postacie ubrane są w stylu rzymskim z okresu starożytności. Zwraca jednak uwagę fakt, że strój jednego z grupy trzech mężczyzn ma barwy flagi francuskiej. Głębię buduje perspektywa linearna. Obraz cechuje realizm, dokładny, staranny rysunek anatomiczny i perspektywiczny, gładko kładziona farba, bez śladów pędzla oraz liczne kontrasty światłocieniowe, modelujące poszczególne elementy obrazu. Stonowana kolorystyka utrzymana jest w ciepłej gamie barwnej. Dzieło francuskiego malarza powstaje cztery lata przed wybuchem Rewolucji Francuskiej w 1789 r., wpisując się w potrzebę podkreślenia cnót obywatelskich i patriotyzmu.
Jacques-Louis David, „Przysięga Horacjuszy”, 1784, Luwr, Paryż, Francja, home.fa, CC BY 3.0
REkB0SoD0OnPg1
Ilustracja przedstawia obraz Francisco Goi „Rozstrzelanie powstańców madryckich 3 maja 1808 roku”. Ukazuje grupę skazańców przed plutonem egzekucyjnym, Wśród skazańców znajduje się mężczyzna w białej, oświetlonej latarnią koszuli. Trzyma ręce w górze. Inni skazańcy zasłaniają oczy. Na ziemi leży postać w kałuży krwi. Egzekutorzy stoją w rzędzie. Ubrani są w mundury i mają strzelby wycelowane w skazańców. W tle widoczny jest kościół i inne budynki. Niebo jest czarne. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Obraz o tematyce historycznej malowany jest techniką olejną na płótnie. Przedstawia on autentyczne wydarzenie z 1808 r., rozstrzelania stu czterech mieszkańców Madrytu, w którym wybuchło powstanie przeciwko francuskiej okupacji. Kompozycja obrazu jest dynamiczna, żywa, otwarta. Możemy zaobserwować wyraźny kontrast między grupą powstańców, a plutonem egzekucyjnym. Żołnierze są odwróceni plecami do widza, nie widać ich twarzy – jedynie spowite cieniem sylwetki i przygotowane do wystrzału bagnety. Światło lampy wyróżnia postać powstańca z uniesionymi, rozłożonymi rękami naznaczonymi stygmatami. Uwagę zwraca biel jego koszuli, żółta plama spodni i czerwień krwi zabitych. Artysta koncentruje wagę widza na jego postawie: człowieka bezbronnego, ale gotowego na śmierć. Postać nawiązuje do Jezusa i jego śmierci krzyżowej. Artysta na pierwszym planie stawia siłę oddziaływania sceny na widza. Obraz przepełnia nastrój grozy i lęku, jest nasycony gwałtownymi uczuciami. Scena jest patetyczna, a postacie symbolizują konkretne wartości – dobro i zło. Goya jest najwybitniejszym przedstawicielem hiszpańskiego romantyzmu.
RUP1oPnCASHmq1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Kamieniarze”. Obraz ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrane są w zniszczoną odzież, na stopach mają brudne i zdarte buty. Mężczyzna z lewej strony trzyma w rękach wiklinowy kosz, wypełniony kamieniami. Mężczyzna z prawej strony trzyma młot, którym uderza w kamienie. W tle znajduje się daleki pejzaż. W dziele dominują ciepłe odcienie brązu i beżu. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Tematem obrazu jest scena rodzajowa przedstawiająca mężczyzn przy pracy w kamieniołomie. Na pierwszym planie widzimy dwóch mężczyzn. Uwagę zwracają ich znoszone, podarte ubrania i wysłużone buty. Zauważalny jest wysiłek, trud, jaki kosztuje ich wykonywanie swojej pracy, zwłaszcza w przypadku postaci po lewej stronie próbującej udźwignąć kosz z drobno pokruszonymi kamieniami. Pozycje postaci są dynamiczne, prezentują ruch. Jeden z mężczyzn stoi tyłem do obserwatora, a profil twarzy drugiego jest zacieniony kapeluszem. Tło obrazu stanowi widok kamieniołomu. Dominują ciepłe odcienie brązu i beżu. Obraz ten jest najważniejszym dziełem realizmu. Artysta przedstawia zwykłych ludzi i ich codzienne życie bez upiększeń, takim, jakim było naprawdę. Realizm staje w opozycji do malarstwa akademickiego, które skupiało się na scenach mitologicznych, historycznych i orientalnych, idealizując malowane postacie, upiększając je.
Gustave Courbet, „Kamieniarze”, 1849, miejsce nieznane, wordpress.com, CC BY 3.0
RRKmqGnrgSKAB1
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Claude'a Moneta „Impresja, wschód słońca". Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Punkt 1: Obraz namalowany farbą olejną na płótnie przedstawia tematykę marynistyczną. Artysta ukazał w nim port o wschodzie słońca, zasnuty poranną mgłą. Na pierwszym planie widać ciemne sylwetki łodzi rybackich i siedzące w nich osoby. W oddali rysują się niewyraźnie maszty przycumowanych okrętów i dźwigi portowe. Największą uwagę skupia pomarańczowe słońce wraz ze swoim odbiciem w wodzie. Motywem przewodnim dzieła jest natura. Jednak celem nie jest jej wierne odwzorowanie, naśladowanie. Artysta pragnie uchwycić pejzaż w pewnej szczególnej chwili, oddać w obrazie jej ulotność. Ze względu na potrzebę wykorzystania naturalnego światła maluje w plenerze. Obraz cechuje otwarta kompozycja. Stosuje szkicową technikę malowania, swobodnie kładąc pędzlem obok siebie plamy czystych barw. Dominujące kolory to pomarańczowy, czarny, żółty, zielony, niebieski i szary, które zmieniają się pod wpływem światła wschodzącego słońca. Plamy barwne zlewają się ze sobą, rozmywają, kontury zacierają się. Od nazwy tego obrazu powstał nowy nurt w sztuce – impresjonizm. Zawiera on najistotniejsze cechy tego rodzaju malarstwa. Monet wprowadził do malarstwa zasadę dywizjonizmu.
Claude Monet, Impresja, wschód słońca, 1872, Paryskie Muzeum Malarstwa Impresjonistów, wikipedia.org, domena publiczna
mc61a72e0c1da2c50_0000000000290

Zadania

classicmobile
Ćwiczenie 1
R3yoikJpIWz0S1
Odpowiedz na pytanie. Który rodzaj malarstwa nie ukazuje żadnego konkretnego tematu? Możliwe odpowiedzi: 1. malarstwo mitologiczne, 2. malarstwo abstrakcyjne, 3. malarstwo historyczne.
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 2
R1CfcTRp1BfRm1
Dopasuj do poniższych obrazów właściwy temat. "Narodziny wenus". Możliwe odpowiedzi: 1. scena historyczna, 2. scena religijna, 3. scena mitologiczna. "Sąd ostateczny". Możliwe odpowiedzi: 1. scena historyczna, 2. scena religijna, 3. scena mitologiczna. "Rozstrzelanie powstańców Madryckich". Możliwe odpowiedzi: 1. scena historyczna, 2. scena religijna, 3. scena mitologiczna.
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1TeXCZDbDGpemc61a72e0c1da2c50_00000000000121
Polecenie do zadania brzmi: Dopasuj do poniższych obrazów właściwy gatunek malarski. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. Pierwszy obraz pt. „Narodziny Wenus” przedstawia rzymską bogini miłości. Postać znajduje się w ogromnej muszli unoszonej przez morskie fale. Wenus ma długie złociste włosy oraz alabastrową skórę. Drugi obraz ukazuje popiersie artysty. Postać została przedstawiona w swojej pracowni w ubiorze roboczym z narzuconym na niego płaszczem oraz białą lnianą czapką. W lewej dłoni trzyma paletę, pędzle i laskę malarską. Kolejne dzieło przedstawia dwanaście żółtych słoneczników w różnych stadiach rozwoju. Kwiatowy bukiet znajduje się w wazonie, który stoi na żółtym stole. Dzieło jest jasne. Przeważają odcienie żółci, kontrastujące z chłodnym tłem niebieskiej ściany.. Następny obraz pt. „Rozstrzelanie powstańców madryckich” ukazuje autentyczne wydarzenie, które miało miejsce 3 maja 1808 roku. Chodzi o rzeź dokonaną przez francuskich żołnierzy na hiszpańskich mężczyznach walczących w obronie swojego kraju. Ostatnie dzieło pt. „Sąd Ostateczny” przedstawia postać siedzącego Jezusa. Głowa Chrystusa otoczona jest aureolą, w której znajdują się trzy lusterka. Po obu stronach mandorli, siedzą apostołowie. Powyżej widoczne są chóry anielskie.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 3
ReGVLgILigUDt1
Odpowiedz na pytanie. Jak nazywamy zespół cech charakterystycznych dla danej epoki, regionu lub artysty? Możliwe odpowiedzi: 1. sfumato, 2. technika, 3. styl.
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 4
RiJRPaEumofRH1
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się ilustracjom dzieł i przyporządkuj do nich odpowiednią epokę. Poniżej polecenia znajdują się ilustracje dzieł oraz szare pola, w których należy umieścić elementy z poprawnymi odpowiedziami. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano trzy obrazy. Pierwsze dzieło przedstawia autoportret Rembrandta. Postać została przedstawiona w swojej pracowni w ubiorze roboczym z narzuconym na niego płaszczem oraz białą lnianą czapką. W lewej dłoni trzyma paletę, pędzle i laskę malarską. Drugi obraz pt. „Rozstrzelanie powstańców madryckich” ukazuje autentyczne wydarzenie, które miało miejsce 3 maja 1808 roku. Chodzi o rzeź dokonaną przez francuskich żołnierzy na hiszpańskich mężczyznach walczących w obronie swojego kraju. Ostatnie dzieło pt. „Sąd Ostateczny” przedstawia postać siedzącego Jezusa. Głowa Chrystusa otoczona jest aureolą, w której znajdują się trzy lusterka. Po obu stronach mandorli, siedzą apostołowie. Powyżej widoczne są chóry anielskie.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1LP8sqOIbdKomc61a72e0c1da2c50_00000000000131
Polecenie do zadania brzmi: Przyjrzyj się ilustracjom dzieł i przyporządkuj do nich odpowiednią epokę. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano trzy obrazy. Pierwsze dzieło przedstawia autoportret Rembrandta. Postać została przedstawiona w swojej pracowni w ubiorze roboczym z narzuconym na niego płaszczem oraz białą lnianą czapką. W lewej dłoni trzyma paletę, pędzle i laskę malarską. Drugi obraz pt. „Rozstrzelanie powstańców madryckich” ukazuje autentyczne wydarzenie, które miało miejsce 3 maja 1808 roku. Chodzi o rzeź dokonaną przez francuskich żołnierzy na hiszpańskich mężczyznach walczących w obronie swojego kraju. Ostatnie dzieło pt. „Sąd Ostateczny” przedstawia postać siedzącego Jezusa. Głowa Chrystusa otoczona jest aureolą, w której znajdują się trzy lusterka. Po obu stronach mandorli, siedzą apostołowie. Powyżej widoczne są chóry anielskie.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 5
R1WQZa6lZFP891
Polecenie do zadania brzmi: Przeciągając podane elementy w pionie przyporządkuj nazwiska twórców do właściwej epoki. Poniżej polecenia, w dwóch kolumnach, znajdują się elementy z odpowiedziami. Należy je tak przesunąć w pionie, aby dobrać parami pasujące do siebie kafle. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1dnB2fekFaldmc61a72e0c1da2c50_00000000000141
Ćwiczenie 6
Polecenie do zadania brzmi: Przeciągając podane elementy w pionie przyporządkuj nazwiska twórców do właściwej epoki. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 7
RFrVPj4BRylFg1
Połącz w pary: nazwisko artysty z jego charakterystycznym stylem. Gustav Courbet. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej. Claude Monet. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej. Jacques Louis David. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej. Leonardo da Vinci. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej. Rembrandt. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej. Francisco Goya. Możliwe odpowiedzi: 1. Realizm przedstawienia postaci, dokładny, staranny rysunek, odniesienia do starożytności. 2. Próba uchwycenia ulotnej chwili. Malowanie w plenerze. Wprowadzenie zasady dywizjonizmu. 3. Fascynacja efektami światła i głębokich cieni, z których wyłaniają się postacie. 4. Przedstawianie zwykłych ludzi i ich codziennego życia takim, jakie było, bez upiększania. 5. Odniesienia do symboli religijnych. Dynamiczna, żywa kompozycja. Nasycenie gwałtownymi uczuciami. 6. Posługiwanie się techniką sfumato. Uważany za wynalazcę perspektywy powietrznej.
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

Rpn2NTl1Td0Elmc61a72e0c1da2c50_00000000000151
Ćwiczenie 8
Polecenie do zadania brzmi: Połącz w pary nazwiska artysty z ich charakterystycznym stylem. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 9
RLB1CftEwrNqX1
Wybierz charakterystyczne cechy obrazu Sąd Ostateczny Giotta di Bondone. Odpowiedzi do wyboru: 1. kompozycja zamknięta, statyczna, oparta na rytmie, 2. Obraz malowany techniką olejną, 3. przedstawia tematykę nowotestamentową.
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 10
R1CpRJBLu2FKQ1
Do tytułów obrazów dobierz ich autorów. „Autoportret z dwoma kołami”. Możliwe odpowiedzi: 1. Sandro Botticelli, 2. Rembrandt, 3. Francisco Goya, 4. Giotto di Bondone. „Narodziny Wenus”. Możliwe odpowiedzi: 1. Sandro Botticelli, 2. Rembrandt, 3. Francisco Goya, 4. Giotto di Bondone. „Sąd ostateczny”. Możliwe odpowiedzi: 1. Sandro Botticelli, 2. Rembrandt, 3. Francisco Goya, 4. Giotto di Bondone. „Rozstrzelanie powstańców madryckich”. Możliwe odpowiedzi: 1. Sandro Botticelli, 2. Rembrandt, 3. Francisco Goya, 4. Giotto di Bondone.
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1SiNuMFVOYX5mc61a72e0c1da2c50_00000000000161
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj tytuł do właściwego obrazu. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano pięć ilustracji. Pierwszy obraz przedstawia rzymską bogini miłości. Postać znajduje się w ogromnej muszli unoszonej przez morskie fale. Kobieta ma długie złociste włosy oraz alabastrową skórę. Drugie dzieło ukazuje popiersie artysty. Postać została przedstawiona w swojej pracowni w ubiorze roboczym z narzuconym na niego płaszczem oraz białą lnianą czapką. W lewej dłoni trzyma paletę, pędzle i laskę malarską. Kolejny obraz ukazuje popiersie artysty. Postać ubrana jest w niebieską marynarką. Twarz malarza jest wychudzona i posiada wyraziste rysy. W dziele dominuje zieleń oraz jasny błękit marynarki i tła, skontrastowany z pomarańczowym kolorem brody i włosów. Następne dzieło ukazuje autentyczne wydarzenie, które miało miejsce 3 maja 1808 roku. Chodzi o rzeź dokonaną przez francuskich żołnierzy na hiszpańskich mężczyznach walczących w obronie swojego kraju. Ostatni obrazo przedstawia postać siedzącego Jezusa. Głowa Chrystusa otoczona jest aureolą, w której znajdują się trzy lusterka. Po obu stronach mandorli, siedzą apostołowie. Powyżej widoczne są chóry anielskie.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 11
R1cLwkyyMJ6CB1
Polecenie do zadania brzmi: Dopasuj do obrazów właściwy gatunek malarski. Poniżej polecenia znajdują się zdjęcia dzieł oraz szare pola, w których należy umieścić elementy z poprawnymi odpowiedziami. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano cztery obrazy. Pierwszy obraz przedstawia portret kobiety autorstwa Leonarda da Vinci pt. „Mona Lisa”. Postać ubrana jest w skromną szatę, ma nieufryzowane włosy, dłonie złożone na kolanach. Jej twarz ma łagodny wyraz. Tło stanowi wysoki mur, a dalej melancholijny pejzaż z krętymi ścieżkami i wijącymi się potokami. Kobieta została namalowana z perspektywy centralnej, zaś tło z lotu ptaka. Drugie dzieło ukazuje port o wschodzie słońca. Krajobraz rozświetlony jest pomarańczowym światłem słońca. Obraz ukazuje on poranną mgłę przez którą przebija się słońce, rozpoczynające kolejny dzień. W lekkiej mgle widoczny jest także zarys statków. Trzeci obraz przedstawia panoramiczne ujęcie pól oraz rozstaje dróg z widocznymi powyżej czarnymi ptakami. Tło stanowi zachmurzone, niemal czarne niebo. Ostatni obraz ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrani są w grubą odzież ochronną, na stopach mają wysłużone buty.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R7NLkN97GUEKlmc61a72e0c1da2c50_00000000000171
Polecenie do zadania brzmi: Dopasuj do obrazów właściwy gatunek malarski. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano cztery obrazy. Pierwszy obraz przedstawia portret kobiety autorstwa Leonarda da Vinci pt. „Mona Lisa”. Postać ubrana jest w skromną szatę, ma nieufryzowane włosy, dłonie złożone na kolanach. Jej twarz ma łagodny wyraz. Tło stanowi wysoki mur, a dalej melancholijny pejzaż z krętymi ścieżkami i wijącymi się potokami. Kobieta została namalowana z perspektywy centralnej, zaś tło z lotu ptaka. Drugie dzieło ukazuje port o wschodzie słońca. Krajobraz rozświetlony jest pomarańczowym światłem słońca. Obraz ukazuje on poranną mgłę przez którą przebija się słońce, rozpoczynające kolejny dzień. W lekkiej mgle widoczny jest także zarys statków. Trzeci obraz przedstawia panoramiczne ujęcie pól oraz rozstaje dróg z widocznymi powyżej czarnymi ptakami. Tło stanowi zachmurzone, niemal czarne niebo. Ostatni obraz ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrani są w grubą odzież ochronną, na stopach mają wysłużone buty.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 12
R1BZdZ32BL8ei1
Do dzieł dopasuj styl lub epokę, którą reprezentują. "Kamieniarze" Gustava Courbeta. Możliwe odpowiedzi: 1. Renesans, 2. Klasycyzm, 3. Impresjonizm, 4. Realizm. "Mona Lisa" Leonarda da Vinci. Możliwe odpowiedzi: 1. Renesans, 2. Klasycyzm, 3. Impresjonizm, 4. Realizm. "Impresja. Wschód słońca" Claude'a Moneta. Możliwe odpowiedzi: 1. Renesans, 2. Klasycyzm, 3. Impresjonizm, 4. Realizm. "Przysięga Horacjuszy" Jacquesa Louisa Davida. Możliwe odpowiedzi: 1. Renesans, 2. Klasycyzm, 3. Impresjonizm, 4. Realizm.
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

RGP70iFq86PmKmc61a72e0c1da2c50_00000000000181
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj do poniższych dzieł prawidłową nazwę epoki lub stylu. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano cztery ilustracje. Pierwszy obraz jest autorstwem Jacquesa-Louisa Davida pt. „Przysięga Horacjuszy”. W lewej części dzieła znajdują się trzy uzbrojone postacie. Stoją oni obok siebie, w wykroku, wszyscy wyciągają po jednej ręce w stronę starszego mężczyzny, stojącego w centralnej części dzieła. On także stoi w wykroku, a w wyciągniętych w stronę młodzieńców rękach trzyma trzy srebrne miecze. Po prawej stronie widoczne są trzy kobiety oraz dzieci. Na ich twarzy maluje się smutek oraz rozpacz. Wszystkie postacie ubrane są w stroje ze starożytnego Rzymu. W tle widoczne są łuki arkadowe. Drugie dzieło przedstawia najsłynniejszy renesansowy portret kobiety autorstwa Leonarda da Vinci pt. „Mona Lisa”. Postać ubrana jest w skromną szatę, ma nieufryzowane włosy, dłonie złożone na kolanach. Jej twarz ma łagodny wyraz. Tło stanowi wysoki mur, a dalej melancholijny pejzaż z krętymi ścieżkami i wijącymi się potokami. Trzeci obraz ukazuje port o wschodzie słońca. Krajobraz rozświetlony jest pomarańczowym światłem słońca. Obraz ukazuje poranną mgłę przez którą przebija się słońce, rozpoczynające kolejny dzień. W lekkiej mgle widoczny jest także zarys statków. Ostatnie dzieło ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrani są w grubą odzież ochronną, na stopach mają wysłużone buty. Mężczyzna z lewej stronie trzyma w rękach wiklinowy kosz wypełniony kamieniami, który ma problem unieść. Mężczyzna z prawej strony trzyma w dłoniach młot i bierze zamach, by pokruszyć kamienie na mniejsze kawałki.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 13
R1Bm9QtZPjgF61
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj tytuł obrazu wraz z jego autorem do właściwego dzieła. Poniżej polecenia znajdują się ilustracje oraz szare pola, w których należy umieścić elementy z poprawnymi odpowiedziami. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano pięć ilustracji. Pierwszy obraz przedstawia najsłynniejszy renesansowy portret kobiety. Postać ubrana jest w skromną szatę, ma nieufryzowane włosy, dłonie złożone na kolanach. Jej twarz ma łagodny wyraz. Tło stanowi wysoki mur, a dalej melancholijny pejzaż z krętymi ścieżkami i wijącymi się potokami. Drugie dzieło ukazuje trzy uzbrojone postacie. Stoją oni obok siebie, w wykroku, wszyscy wyciągają po jednej ręce w stronę starszego mężczyzny, stojącego w centralnej części dzieła. On także stoi w wykroku, a w wyciągniętych w stronę młodzieńców rękach trzyma trzy srebrne miecze. Po prawej stronie widoczne są trzy kobiety oraz dzieci. Na ich twarzy maluje się smutek oraz rozpacz. Wszystkie postacie ubrane są w stroje ze starożytnego Rzymu. Kolejny obraz ukazuje poranną mgłę przez którą przebija się słońce, rozpoczynające kolejny dzień. W lekkiej mgle widoczny jest także zarys statków. Przedostatnie dzieło ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrani są w grubą odzież ochronną, na stopach mają wysłużone buty. Mężczyzna z lewej stronie trzyma w rękach wiklinowy kosz wypełniony kamieniami, który ma problem unieść. Mężczyzna z prawej strony trzyma w dłoniach młot i bierze zamach, by pokruszyć kamienie na mniejsze kawałki. Ostatni obraz przedstawia kolorową kompozycję barwną składającą się z krzywych, plam barwnych, figur geometrycznych, a także fantazyjnych form. Obraz epatuje wielością barw. Przeważają odcienie niebieskiego oraz czerwieni.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1esKLuNvIb0tmc61a72e0c1da2c50_00000000000191
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj tytuł obrazu wraz z jego autorem do właściwego dzieła. Poniżej znajdują się listy rozwijalne, z których należy wybrać prawidłowe odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania. W zadaniu wykorzystano pięć ilustracji. Pierwszy obraz przedstawia najsłynniejszy renesansowy portret kobiety. Postać ubrana jest w skromną szatę, ma nieufryzowane włosy, dłonie złożone na kolanach. Jej twarz ma łagodny wyraz. Tło stanowi wysoki mur, a dalej melancholijny pejzaż z krętymi ścieżkami i wijącymi się potokami. Drugie dzieło ukazuje trzy uzbrojone postacie. Stoją oni obok siebie, w wykroku, wszyscy wyciągają po jednej ręce w stronę starszego mężczyzny, stojącego w centralnej części dzieła. On także stoi w wykroku, a w wyciągniętych w stronę młodzieńców rękach trzyma trzy srebrne miecze. Po prawej stronie widoczne są trzy kobiety oraz dzieci. Na ich twarzy maluje się smutek oraz rozpacz. Wszystkie postacie ubrane są w stroje ze starożytnego Rzymu. Kolejny obraz ukazuje poranną mgłę przez którą przebija się słońce, rozpoczynające kolejny dzień. W lekkiej mgle widoczny jest także zarys statków. Przedostatnie dzieło ukazuje dwóch mężczyzn pracujących przy kruszeniu kamienia. Zostali oni przedstawieni w dynamicznych pozycjach. Postacie ubrani są w grubą odzież ochronną, na stopach mają wysłużone buty. Mężczyzna z lewej stronie trzyma w rękach wiklinowy kosz wypełniony kamieniami, który ma problem unieść. Mężczyzna z prawej strony trzyma w dłoniach młot i bierze zamach, by pokruszyć kamienie na mniejsze kawałki. Ostatni obraz przedstawia kolorową kompozycję barwną składającą się z krzywych, plam barwnych, figur geometrycznych, a także fantazyjnych form. Obraz epatuje wielością barw. Przeważają odcienie niebieskiego oraz czerwieni.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
mc61a72e0c1da2c50_0000000000012
mc61a72e0c1da2c50_0000000000013
mc61a72e0c1da2c50_0000000000014
mc61a72e0c1da2c50_0000000000015
mc61a72e0c1da2c50_0000000000016
mc61a72e0c1da2c50_0000000000017
mc61a72e0c1da2c50_0000000000018
mc61a72e0c1da2c50_0000000000019
mc61a72e0c1da2c50_0000000000328

Słownik pojęć

Dywizjonizm
Dywizjonizm

sposób malowania polegający na kładzeniu plamek barw podstawowych na płótnie w takim sąsiedztwie, aby w efekcie powstał pożądany kolor, ale świetlisty i wibrujący. Stosowany przez impresjonistów.

Malarstwo
Malarstwo

dziedzina sztuk plastycznych, której istotą jest posługiwanie się linią i barwą lub jedynie plamą barwną na płótnie.

Sfumato
Sfumato

z włoskiego: „przydymiony”, „mglisty”. Technika malarska okresu renesansu. Polegała ona na łagodnym przejściu z partii ciemnych do jasnych połączonym z rozmyciem konturów. Technikę tę stosował m.in. Leonardo da Vinci.

Styl
Styl

zespół cech charakterystycznych dla sztuki danej epoki, regionu lub artysty.

Tematyka dzieła
Tematyka dzieła

ogół zagadnień poruszanych w dziele artystycznym. Może to być np. martwa natura, portret, autoportret, pejzaż, scena rodzajowa, scena mitologiczna, scena religijna, itd.

Kompozycja
Kompozycja

sposób powiązania elementów formalnych dzieła tak, by tworzyły całość zgodną z intencją twórcy.

Perspektywa
Perspektywa

przedstawienie trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie, tak aby patrzący na dzieło miał wrażenie głębi.

Martwa natura
Martwa natura

kompozycja zestawionych ze sobą w artystycznym układzie różnorodnych przedmiotów.

Weduta
Weduta

w malarstwie, rysunku i grafice przedstawienie ogólnego widoku miasta lub jego fragmentu.

Pejzażowe malarstwo
Pejzażowe malarstwo

(malarstwo krajobrazowe) – gatunek malarstwa obejmujący przedstawienia, których głównym tematem jest rzeczywisty lub fantastyczny widok natury.

Abstrakcjonizm, sztuka abstrakcyjna
Abstrakcjonizm, sztuka abstrakcyjna

termin określający sztukę nieprzedstawiającą świata rozpoznawalnych przedmiotów, oderwaną od obrazowania rzeczywistości. Dzieło abstrakcyjne jest autonomiczną, odrębną rzeczywistością, zbudowaną z układów linii, form, barw lub brył.

Źródła:

encyklopedia.pwn.pl

profesor.pl

sjp.pwn.pl

mc61a72e0c1da2c50_0000000000365

Galeria dzieł sztuki

mc61a72e0c1da2c50_0000000000370

Bibliografia

David Hockney, Wiedza Tajemna - Sekrety technik malarskich Dawnych Mistrzów, Universitas, Kraków 2006.

Patrick de Rynck, Jak czytać malarstwo, Universitas, Kraków 2005.

Sarah Carr‑Gomm, Słownik symboli w sztuce, Oficyna Wydawnicza READ ME, Warszawa 2001.

Wendy Backett, Historia malarstwa, Arkady, Warszawa 2007.