Każdy ma swój styl

Wprowadzenie

W odniesieniu do sztuki często spotykasz się z różnym użyciem słowa styl: styl artystyczny, styl malarza czy rzeźbiarza, styl architektoniczny, styl epoki itd. Czy każdy ma swój własny, unikalny styl artystyczny? Czy może zdarzyć się, że artyści, na których wpływ miały te same czynniki reprezentują ten sam styl artystyczny? Co wpływa na oryginalny styl artystyczny? Co wpływa na styl?

Z materiału dowiesz się, czym jest styl i poznasz kilka przykładów zastosowania terminu w odniesieniu do różnych typów stylów.

Czym_jest_styl_w_plastyce

Czym jest styl w plastyce?

W sztukach plastycznych styl to charakterystyczny sposób wypowiedzi artystycznej, który pozwala na grupowanie dzieł w różne kategorie na podstawie cech, które je łączą i wpływają na ich rozpoznawalność.

W sztuce, mówiąc o stylu, możemy odnieść się:

• do okresu historycznego na przykład styl renesansowy,

• do danego narodu, na przykład styl włoskiego renesansu,

• do grupy artystycznej, na przykład styl fowistów,

• do maniery artystycznej charakterystycznej dla danego twórcy, na przykład styl Rubensa, Rembrandta, van Gogha,

• do zastosowanej techniki artystycznej, na przykład puentylizmu.

Styl pozwala na wskazanie cechy lub cech, które wskazują na odrębność i indywidualizm, który może dotyczyć twórcy lub epoki.

Często artystów tworzących w jednej epoce łączył ten sam sposób wypowiedzi. W Starożytnej Grecji wykształciło się kilka stylów dekoracji waz, różniących się np. kompozycją zdobień czy motywami. Ta forma malarstwa może więc nam posłużyć do omówienia charakterystycznych stylów zdobniczych i wskazanie sposobu dekoracji greckich waz.

Rola inspiracji

Wielu artystów wypracowuje swój styl, inspirując się otaczającym go światem. Szukają w nim oryginalności. Nie chcą być powtarzalni, a zależy im, by ich dzieła były wyjątkowe, rozpoznawalne. Często nawiązują do form, które są w naturze. Szczególnie zaskakująca jest współczesna architektura. Rozwiązania konstrukcyjne i poszukiwania twórcze architektów mogą zarówno zachwycać, budzić podziw jak i działać negatywnie, zaskakując swą dziwnością. Często inspiracją dla artystów jest świat natury, mikrokosmosMikrokosmosmikrokosmos. W architekturze końca XX wieku i początku XXI wieku architekci, korzystając z nowatorskich rozwiązań i stosując techniki komputerowe, tworzyli budowle między innymi w stylu blob.

Przyjrzyj się, jak kształtowały się style malarstwa wazowego oraz styl blob i jak możesz zainspirować się i samodzielnie wykonać wazę w stylu greckim.

Artysta_i_jego_styl

Artysta i jego styl

Prace niektórych artystów z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy przypisać nawet wtedy, gdy ich wcześniej nie znaliśmy. Dzieje się tak dlatego, że twórcy wypracowali swój styl, który umożliwia ich rozpoznawalność. Stosują specyficzne dla siebie sposoby malowania, używają określonych technik. Niezależnie od tego, czy jest to malarstwo, czy rzeźba, niektórzy artyści wypracowali sposób wypowiedzi artystycznej, wyróżniający ich dzieła i czyniące je niepowtarzalnymi, charakterystycznymi dla tych artystów. Takim artystą niewątpliwie jest Vincent van Gogh [czytaj: winsent wan gog].

Jego dzieła wyróżniają się:

• mocną, wyrazistą, impastowąImpastimpastową fakturąFakturafakturą,

• charakterystycznymi pociągnięciami pędzla o zawiłych formach,

• intensywnymi kolorami i stosowaniem barw kontrastowychKontrastkontrastowych,

• wyrazistym konturemKonturkonturem.

Malarstwo angielskiego malarza Williama Turnera [czytaj: łiljama tarnera] wyróżnia się natomiast głównie tematyką. Artystę interesowało przedstawianie zjawisk świetlnych, żywiołów, ruchu.

Styl malarza można rozpoznać po następujących cechach:

• często malował widoki morza, sztormów, ognia,

• stosował barwy chromatyczneChromatycznośćchromatyczne i łączył je z bielą,

• zacierał kontury malowanych obiektów,

• kładł farbę w różnych kierunkach,

• stosował wyrazistą fakturę.

Rzeźby szwajcarskiego artysty Alberta Giacomettiego [czytaj: alberta dżiacomettiego] wyróżnia ekspresjaEkspresjaekspresja stylu. Jego figury są wydłużone, nieproporcjonalne, a powierzchnia niewykończona, surowa, chropowata. Artysta nie odzwierciedla szczegółów anatomicznych, bardziej interesuje go forma i ruch.

Podsumowanie

Styl ewoluuje, wpływają na niego artyści poszukujący nowych rozwiązań, inspiracji i tworzący własną sztukę. Dzięki wypracowaniu własnych cech, wyróżniających się technikami, metodami twórczymi, środkami plastycznymi, zapewniają sobie trwałe miejsce w sztuce, a ich dzieła zyskują na popularności. Warto szukać środków, które są oryginalne. Można w tym celu inspirować się, naśladować, ale warto także dołożyć cząstkę siebie, wzbogacić o własny pomysł, by stworzona przez nas praca wyróżniała się czymś indywidualnym, niepowtarzalnym, czyli zawierała cząstkę nas.

Cwiczenia

Ćwiczenia

R1KiovfXlIziU1

Ćwiczenie 2

Odpowiedz na pytanie. Jak nazywa się technika nakładania wypukłych warstw farby za pomocą pędzla lub szpachli? Technika ta została użyta między innymi przez Vincenta van Gogha w pracy Gwieździsta noc. Odpowiedź: Tu uzupełnij

Odpowiedz na pytanie. Jak nazywa się technika nakładania wypukłych warstw farby za pomocą pędzla lub szpachli? Technika ta została użyta między innymi przez Vincenta van Gogha w pracy Gwieździsta noc. Odpowiedź: Tu uzupełnij

1

Ćwiczenie 2

Odpowiedz, jak nazywa się technika nakładania farby pokazana we fragmencie obrazu, charakterystyczna dla stylu van Gogha.

RDu8KX0KSJxVE

Detal obrazu autorstwa Vincenta van Gogha pod tytułem „Gwiaździsta noc” przedstawia fragment namalowany u góry niebieską farbą, przechodzącą w jaśniejsze odcienie. Zauważalne są długie, płynne pociągnięcia pędzlem, tworzące niełączące się ze sobą plamy koloru.

RGb3cTlLQ9dWu

odpowiedź:Tu uzupełnij.

odpowiedź:Tu uzupełnij.

Pokaż podpowiedź

Wróć do obrazu van Gogha i wyszukaj cechy stylu artysty.

Slownik

Słownik pojęć

Słownik pojęć został opracowany na podstawie:

• Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN,  Warszawa 1996.

Notatki ucznia

Galeria

Galeria

R6TSMm98lBvAk

Obraz autorstwa Vincenta van Gogha pod tytułem „Gwiaździsta noc” przedstawia widok na rozświetlone gwiazdami i blaskiem księżyca niebo i śpiące miasto. Na pierwszym planie obecne jest wysokie drzewo, umieszczone z lewej strony obrazu. Jest ciemnozielono‑szare, a im wyżej, tym jest węższe. Na drugim planie namalowano natomiast miasto – budynki, wśród których wyróżnia się jeden o wysokiej wieży i szarej elewacji. Pozostałe budynki są niższe oraz mniejsze. Tylko w nielicznych oknach świeci żółte światło. Tło stanowią góry oraz nocne niebo zasnute gwiazdami, przypominającymi jasne kwiaty o żółtych środkach. Na obrazie dominuje kolor niebieski.

RDYR4x2AdDCBL

Obraz Williama Turnera, „Deszcz, para, szybkość”, przedstawiający rozmyte kontury budowli na tle nieba. Górną część obrazu stanowi niebo namalowane rozbieloną farbą z przebijającym się gdzieniegdzie kolorem niebieskim. Poniżej, z lewej strony, obecny jest most o łukowych detalach, którego kontury są rozmyte i płynnie łączą się z rozmazanym niebem. Z prawej strony zastosowano brązowe barwy, przedstawiające jadący pociąg.

RvnOuIPS4IMOl

Fotografia przedstawia rzeźbę wykonaną z materiału przypominającego glinę, uchwyconą na białym tle. Umieszczona na prostokątnej podstawie figura jest o nieproporcjonalnie długich i szczupłych nogach oraz rękach, a także dużych stopach. Nogi postaci są w rozkroku, jak gdyby się poruszała. Jej ręce są opuszczone wzdłuż ciała, którego tors jest lekko pochylony do przodu. Plecy są proste, a twarz skierowana do przodu.

R1NrUIF0d9Nus

Fotografia przedstawia przykład malarstwa wazowego w stylu czarnofigurowym. Na brązowo‑pomarańczowej wazie namalowani zostali dwaj mężczyźni. Jeden z nich, przedstawiony z lewej strony, jest masywniejszy oraz ma ciemną zbroję i ciało. Trzymaną w dłoni włócznią napiera na drugiego mężczyznę, którego kolana są ugięte, odzienie oraz zbroja – ciemne, a skóra jasna. Mężczyźni patrzą na siebie. Na dole oraz u góry wazy obecne są symetryczne, roślinne wzory. Tło stanowi jasna ściana.

R1E5Z7bwrfYri

Ilustracja przedstawia grecką amforę w stylu geometrycznym. Na beżowo‑brązowym naczyniu zaprezentowane zostały geometryczne, symetryczne wzory, z których większość składa się z powtarzających się kresek, ciemniejszych od powierzchni amfory. Im bliżej dołu naczynia, tym ciemniejsze są wzory. Pośród linii wyróżniają się rzędy prezentujące zwierzęta – ptaki oraz bydło. Waza rozszerza się ku górze, a następnie zwęża się przy szyjce oraz uchach. Tło jest białe.

R1d6GqxvGBLtV

Fotografia przedstawia dzieło wykonane na naczyniu – przykład malarstwa czerwonofigurowego, przedstawiające cztery kobiety ubrane w beżowo‑żółte szaty. Wszystkie mają ciemne, upięte w kok włosy, a w dłoniach trzymają przedmioty. Od lewej są to: kobieta obecna bokiem, pochylająca głowę oraz przytrzymująca w obu dłoniach przedmiot przypominający dwa flety, których końce umieszczone są przy ustach postaci; kobieta ukazana przodem, patrząca w lewo, trzymająca przedmiot przypominający harfę; kobieta obecna bokiem, patrząca w prawo, trzymająca w prawej dłoni długi oraz cienki, podłużny przedmiot. Lewą ręką dotyka podobnego przedmiotu, podtrzymywanego także przez następną kobietę, która patrzy w jej stronę. Tło stanowi ciemny kolor naczynia z dwoma uchami, a także widoczna z tyłu jasna ściana.

R1Ko4VSALWiDq

Fonografia przedstawia wazę w stylu orientalizującym z motywem zwierzęcym, umieszczoną na szklanej powierzchni na tle jasnej ściany. Naczynie jest podłużne, zwęża się ku górze oraz posiada dwa niewielkie ucha. Jego jasna powierzchnia jest matowa, gdzieniegdzie chropowata i popękana. Na wazie namalowano pięć rzędów wzorów zwierzęcych, oddzielonych ciemnymi, brązowymi liniami. Wzory ukazują bydło, a także ptaki. Dominuje kolor brązowy oraz niebieski.

RDu8KX0KSJxVE

Detal obrazu autorstwa Vincenta van Gogha pod tytułem „Gwiaździsta noc” przedstawia fragment namalowany u góry niebieską farbą, przechodzącą w jaśniejsze odcienie. Zauważalne są długie, płynne pociągnięcia pędzlem, tworzące niełączące się ze sobą plamy koloru.

RFwkdxpI213jE

Fotografia przedstawia budynek Phoenix Centre na tle zachmurzonego nieba oraz budynków miejskich. Jest on wykonany z materiału przypominającego szkło, połączone metalową konstrukcją. Jego kształt przypomina pierścień, jest pozbawiony ostrych krawędzi.

RSc0zJ3caCpaa

Fotografia przedstawia budynek Selfridges na tle zachmurzonego, nocnego nieba oraz budynków miejskich i drogi. Jest on wykonany z materiału przypominającego metal, z mozaiki heksagonalnych wzorów. Jego kształt przypomina płynny prostokąt - pozbawiony ostrych krawędzi.

R10gcA5Y6HLMj

Fotografia przedstawia konstrukcję „Metropol Parasol” wykonaną z drewna. Uchwycona została na tle budynków oraz nocnego, bardzo ciemnego nieba. Oświetlona niebieskim światłem, konstrukcja opiera się na szerokich, zaokrąglonych podstawach. Jej zadaszenie jest nieregularne, składa się z wielu połączonych ze sobą identycznych prostopadłościennych fragmentów.

RDIaP0HkNfjMq

Fotografia przedstawia pawilon „HtwoOexpo” z zewnątrz, na tle szarego nieba oraz brązowej ziemi. Budynek jest długi, wykonany z materiału przypominającego odbijający światło słoneczne metal. Obecne są liczne wybrzuszenia oraz spłaszczenia, nadające jego powierzchni płynności. Konstrukcja jest długa, płaska oraz jednolita - pozbawiona oddzielnych elementów dachu, ścian oraz podstawy.

R10QcwuJ1OW0A

Fotografia przedstawia budynek Muzeum Sztuki na tle architektury miejskiej. Jest on wykonany z niebieskiego, odbijającego światło materiału z licznymi wystającymi elementami na powierzchni dachu. Dach oraz ściany są jednolite. Z lewej strony obecny jest podłużny, przeszklony element, a poniżej – wystająca ściana przednia. Na dole fotografii obecne są zazielenione drzewa.

Bibliografia

• Hodge S., Krótka historia sztuki współczesnej, Alma‑Press, Warszawa 2018.

• Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1980.

• Little S, Sztuka. Kierunki, mistrzowie, arcydzieła, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2005.

• Richardson T., Stangos N., Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, WAiF, Warszawa 1980.

• Słownik sztuki XX wieku, pod red. G. Durozoi, Arkady, Warszawa 1998.

• Stoichita V.I., Krótka historia cienia, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2001.

• Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1996.

• Marcade I., Style i kierunki w malarstwie, Arkady, Warszawa 1997.