Ważne daty

Klaudiusz - początki

R1XRbqmqjtSa2

Dzieło nieznanego autora przedstawia popiersie Klaudiusza I, który został przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku, o prostych średniej długości włosach. Na jego twarzy widoczne są zmarszczki, a mimika nie zdradza żadnych emocji. Oczy Klaudiusza pokazują, że jest zmęczony życiem. Popiersie ma kolor ciemno-szary i jest wystawione na ekspozycji w muzeum. W tle widoczne są ściany pomieszczenia oraz turyści. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Z wiekiem wady wyglądu Klaudiusza były również widoczne. Swetoniusz tak opisuje jego wygląd: Wyglądał poważnie, nawet dostojnie, gdy stał lub siedział, szczególnie zaś gdy leżał. Był dobrze zbudowany, silny, miał piękną postawę i piękne, siwe włosy, pełny kark. Lecz w czasie chodu zawodziły go zbyt słabe wiązania kolan. Gdy mówił, czy to żartem, czy poważnie, szpeciły go różne śmiesznostki: nieprzystojny śmiech, gniew tym bardziej wstrętny, że pianą toczył z otwartych ust, nozdrza zawsze wilgotne, oprócz tego jąkanie i stałe kołysanie głowy, szczególnie wzmagające się podczas najmniejszego ruchu.

Dzieło nieznanego autora przedstawia popiersie Klaudiusza I, który został przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku, o prostych średniej długości włosach. Na jego twarzy widoczne są zmarszczki, a mimika nie zdradza żadnych emocji. Oczy Klaudiusza pokazują, że jest zmęczony życiem. Popiersie ma kolor ciemno-szary i jest wystawione na ekspozycji w muzeum. W tle widoczne są ściany pomieszczenia oraz turyści. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Z wiekiem wady wyglądu Klaudiusza były również widoczne. Swetoniusz tak opisuje jego wygląd: Wyglądał poważnie, nawet dostojnie, gdy stał lub siedział, szczególnie zaś gdy leżał. Był dobrze zbudowany, silny, miał piękną postawę i piękne, siwe włosy, pełny kark. Lecz w czasie chodu zawodziły go zbyt słabe wiązania kolan. Gdy mówił, czy to żartem, czy poważnie, szpeciły go różne śmiesznostki: nieprzystojny śmiech, gniew tym bardziej wstrętny, że pianą toczył z otwartych ust, nozdrza zawsze wilgotne, oprócz tego jąkanie i stałe kołysanie głowy, szczególnie wzmagające się podczas najmniejszego ruchu.

1

1. Z wiekiem wady wyglądu Klaudiusza były również widoczne. Swetoniusz tak opisuje jego wygląd: Wyglądał poważnie, nawet dostojnie, gdy stał lub siedział, szczególnie zaś gdy leżał. Był dobrze zbudowany, silny, miał piękną postawę i piękne, siwe włosy, pełny kark. Lecz w czasie chodu zawodziły go zbyt słabe wiązania kolan. Gdy mówił, czy to żartem, czy poważnie, szpeciły go różne śmiesznostki: nieprzystojny śmiech, gniew tym bardziej wstrętny, że pianą toczył z otwartych ust, nozdrza zawsze wilgotne, oprócz tego jąkanie i stałe kołysanie głowy, szczególnie wzmagające się podczas najmniejszego ruchu.

R1YJsqQvJ232g1

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Klaudiusza I wykonane z jasnego kamienia. Cesarz został przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Ma on krótkie proste włosy, które są zdobione koroną. Na jego twarzy widoczne są delikatne zmarszczki, oraz uśmiech. Popiersie jest zwrócone w lewą stronę. Na jego szyi i karku wisi szata z okrągłą zapinką. Popiersie znajduje się na eskpozycji w muzeum.

RbHG002wgpXqH

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Antoni Młodszej wykonane z jasnego kamienia. Antonia została przedstawiona jako młoda kobieta o długich i kręconych włosach sięgających do barków. Na twarzy kobiety nie widać żadnych zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione na ekspozycji w muzeum. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Klaudiusz był człowiekiem, który nigdy nie był przeznaczony do pełnienia jakichkolwiek funkcji publicznych, a już na pewno nikt nie spodziewał się, że zostanie on cesarzem. Urodził się (a było to 1 sierpnia 10 roku przed naszą erą) jako dziecko pełne fizycznych ułomności: kulał, ślinił się i jąkał, ciekło mu z nosa. Był również chorowity. Jego matka Antonia Młodsza (jego ojciec Druzus Starszy zmarł gdy Klaudiusz miał 4 lata) i babka Liwia (żona Oktawiana Augusta) z tego powodu bardzo mu dokuczały i nie szczędziły przezwisk. Nawet przez najbliższe osoby Klaudiusz określany był jako „monstrum” i nie pozwalano mu na pełnienie urzędów publicznych, kiedy osiągnął odpowiedni wiek. Wystarczy powiedzieć, że jego bratanek, Kaligula, uczynił go konsulem w 37 roku, tylko dlatego, że miał taki kaprys.

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Antoni Młodszej wykonane z jasnego kamienia. Antonia została przedstawiona jako młoda kobieta o długich i kręconych włosach sięgających do barków. Na twarzy kobiety nie widać żadnych zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione na ekspozycji w muzeum. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Klaudiusz był człowiekiem, który nigdy nie był przeznaczony do pełnienia jakichkolwiek funkcji publicznych, a już na pewno nikt nie spodziewał się, że zostanie on cesarzem. Urodził się (a było to 1 sierpnia 10 roku przed naszą erą) jako dziecko pełne fizycznych ułomności: kulał, ślinił się i jąkał, ciekło mu z nosa. Był również chorowity. Jego matka Antonia Młodsza (jego ojciec Druzus Starszy zmarł gdy Klaudiusz miał 4 lata) i babka Liwia (żona Oktawiana Augusta) z tego powodu bardzo mu dokuczały i nie szczędziły przezwisk. Nawet przez najbliższe osoby Klaudiusz określany był jako „monstrum” i nie pozwalano mu na pełnienie urzędów publicznych, kiedy osiągnął odpowiedni wiek. Wystarczy powiedzieć, że jego bratanek, Kaligula, uczynił go konsulem w 37 roku, tylko dlatego, że miał taki kaprys.

1

1. Klaudiusz był człowiekiem, który nigdy nie był przeznaczony do pełnienia jakichkolwiek funkcji publicznych, a już na pewno nikt nie spodziewał się, że zostanie on cesarzem. Urodził się (a było to 1 sierpnia 10 r. p.n.e.) jako dziecko pełne fizycznych ułomności: kulał, ślinił się i jąkał, ciekło mu z nosa. Był również chorowity. Jego matka Antonia Młodsza (jego ojciec Druzus Starszy zmarł gdy Klaudiusz miał 4 lata) i babka Liwia (żona Oktawiana Augusta) z tego powodu bardzo mu dokuczały i nie szczędziły przezwisk. Nawet przez najbliższe osoby Klaudiusz określany był jako „monstrum” i nie pozwalano mu na pełnienie urzędów publicznych, kiedy osiągnął odpowiedni wiek. Wystarczy powiedzieć, że jego bratanek, Kaligu‑la, uczynił go konsulem w 37 roku, tylko dlatego, że miał taki kaprys.

Młodość i studia

Ponieważ Klaudiusz nie był przygotowywany do pełnienia żadnych urzędów, spędził swoją młodość na studiach. Był bardzo uczonym człowiekiem, miał swoich nauczycieli, którzy dbali o jego intelektualny rozwój. Dzięki ich staraniom, pomimo wady wymowy, Klaudiusz nauczył się przemawiania. Jego pasją stała się historia, a także znał się na prawie. Wiemy również o jego bogatej twórczości literackiej. Przetłumacz poniższy fragment, aby dowiedzieć się, jaki był stosunek Klaudiusza do języka greckiego.

Nec minorem7b78b130ce10f5bf_0000000000005Nec minore cura Graeca studia secutus est, amorem praestantiamque linguae occasione omni professus. Cuidam barbaro Graece ac Latine disserenti: „cum utroque”, inquit, „sermone nostro sis paratus”; et in commendanda patribus conscriptis Achaia, gratam sibi provinciam ait communium studiorum commercio; ac saepe in senatu legatis perpetua oratione respondit. Multum vero pro tribunali etiam Homericis locutus est versibus.
Denique et Graecas scripsit historias.

Źródło i tłumaczeniem7b78b130ce10f5bf_0000000000006Źródło i tłumaczenie

Rjh9Pp0V4rzFe1

Detal z obrazu „Rzymski cesarz 41 r.” autorstwa Lawrenca Alma-Tademy. Po lewej stronie, pod zakrwawionym postumentem Augusta, leży ciało Kaliguli. W centrum, za zieloną kotarą stoi Klaudiusz. Przed nim znajduje się żołnierz, który jedną ręką odsłania kotarę.

R1VlU4Sf7D4zO1

Obraz Lawrenca Alma-Tademy „Ogłoszenie Klaudiusza Cesarzem”. Z prawej strony obrazu ukazany jest Klaudiusz klęczący za kotarą, za którą się ukrywał. Jego ręce są złożone jak do modlitwy. Tuż obok niego znajdują się żołnierze. Jeden z nich kłania się Klaudiuszowi. Pozostali żołnierze podnoszą ręce i wiwatują.

Klaudiusz na tronie

Jak już wspomniano, Klaudiusz nie spodziewał się na pewno, że zostanie cesarzem. Prawdopodobnie też tego nie chciał. Po zamordowaniu Kaliguli pretorianie deliberowali nad tym, co począć z władzą. Powrócić do ustroju republikańskiego czy utrzymać jedynowładztwo? Wiedzieli, że dzięki „swojemu” cesarzowi mogliby liczyć na przywileje i wpływ na władzę. Klaudiusz został więc cesarzem niejako przez przypadek. Warto oddać głos Swetoniuszowi, który tak opisuje ogłoszenie Klaudiusza cesarzem przez gwardzistów: Oto spiskowcy godzący na życie Gajusa oddalili od cesarza cały dwór pod pozorem, jakoby Gajus pragnął samotności. Klaudiusz usunięty wraz z innymi schronił się do pawilonu zwanego Her‑meum. Wkrótce potem wypłoszony wieścią o zabójstwie, wpełznął na sąsiedni taras i skrył się w fałdach zasłony zawieszonej u drzwi. Przebiegający tędy przypadkiem prosty żołnierz zauważył stopy. Pragnąc dowiedzieć się, kto to jest, rozpoznał ukrywającego się Klaudiusza i wyciągnął go. Klaudiusz ze strachu padł mu do kolan. Tymczasem żołnierz pozdrowił go mianem cesarza. Stąd zaprowadził go do innych współtowarzyszy, niepewnych, co dalej robić, i tylko hałasujących. Ci wepchnęli go do lektyki, a ponie‑waż niewolnicy Klaudiusza rozbiegli się, więc sami żołnierze, zmieniając się po kolei, na ramionach po‑nieśli go do obozu. (…) Przyjęty do wnętrza obozu, przenocował wśród placówek żołnierskich, nie tracąc ufności mimo braku nadziei na przyszłość.

Klaudiusz jako twórca dzieł

Choć Klaudiusz nie był przygotowywany do sprawowania władzy politycznej, czasy jego panowania nie były latami stagnacji. Cesarz ten zrealizował zamysł Oktawiana i powiększył obszar imperium o tereny Brytanii. Sam Klaudiusz był obecny na wyspie i dotarł do miejscowości Camulodunum, czyli Colchester. Miało to miejsce w 43 r.

RocOIDzQFFxVQ1

Ilustracja przedstawia kartę z „Żywotu Cezarów” autorstwa Swetoniusza. Na brązowej kartce znajduje się długi tekst. Z lewej strony widoczne są zdobienia w postaci kolorowych zawijasów.

RcW0katb768xT1

Ilustracja przedstawia rzeźbę Klaudiusza. Widoczna jest cała sylwetka mężczyzny. W pasie owinięty jest szatą, którą ma również założoną na rękę. Na głowie mężczyzny widoczny jest wieniec laurowy. W jednej dłoni postać trzyma talerzyk. W drugiej ręce trzyma laskę i unosi ją do góry. Przy nodze mężczyzny znajduje się ptak. Za postacią znajduje się czerwone tło.

Osoba Klaudiusza widziana przez Swetoniusza

Swetoniusz przedstawia Klaudiusza jako człowieka słabego charakteru. Często ulegał on prośbom swych żon albo wyzwoleńców, którzy skrzętnie to wykorzystywali. Wydawał się być również roztargniony i nieuważny, zapominał o wyrokach, które wcześniej wydał (np. chciał grać w kości z osobami, które wcześniej uśmiercił). Charakteryzowała go również bojaźń. Wszędzie węszył spisek, a do uczty zasiadał tylko w otoczeniu straży. Jeśli doszła do jego uszu jakaś wiadomość o spisku od razu gotów był rezygnować z władzy cesarskiej, byle ocalić życie. Był również porywczy, gniewliwy, a z czasem ujawniło się jego okrucieństwo i żądza krwi. Do jego wad należało również łakomstwo. Często organizował uczty, które opuszczał przejedzony i przepity. Gdy spał po uczcie z otwartymi ustami, jego słudzy używali piórka, aby powodować wymioty i w ten sposób pomóc władcy.

Żony Klaudiusza, i jego śmierć

R1XF1ViEX2Cdz1

Fotografia nieznanego autora prezentuje rzeźbę Eugene Cyrille Bruneta pod tytułem „Messalina”, która została wykonana z jasnego kamienia. Rzeźba przedstawia nagą kobietę leżącą na łóżku. Jedną rękę ma pod głową, druga leży swobodnie wzdłuż ciała. Jej jedna noga jest zgięta w kolanie, zaś druga swobodnie leży na łóżku. W tle widać meble oraz ściany pomieszczenia.

R7aBYxnjZyDrs

Praca Pedera Serevina Kroyera pod tytułem „Messalina” przedstawia otyłą kobietą w średnim wieku. Messalina ma ciemne włosy spięte w kok, które są przykryte koroną. Kobieta ubrana jest w delikatną i białą prześwitującą suknię. Kobieta pozuje na stojąco obok mebli. W tle widoczny jest tłum ludzi stojący na stadionie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Klaudiusz nie miał również szczęścia do kobiet. Wielokrotnie się żenił, jednak małżeństwa te były krótkotrwałe. Jedną z jego żon była Waleria Messalina. Była kuzynką Klaudiusza, zdecydowanie od niego młodszą. Słynęła z urody i rozpustnego życia. Miała też inne wady – była chciwa, okrutna i bezwzględna. Doprowadziła między innymi do wypędzenia z Rzymu literata i filozofa – Seneki Młodszego. Współdziałała z wyzwoleńcem Narcyzem i wspólnie z nim doprowadziła do śmierci wielu ważnych osób. W 48 roku cesarzowa popełniła błąd. Formalnie poślubiła jednego z senatorów, o czym Narcyz doniósł Klaudiuszowi. Messalina została skazana na śmierć. Urodziła ona Klaudiuszowi Brytanika i Oktawię.

Praca Pedera Serevina Kroyera pod tytułem „Messalina” przedstawia otyłą kobietą w średnim wieku. Messalina ma ciemne włosy spięte w kok, które są przykryte koroną. Kobieta ubrana jest w delikatną i białą prześwitującą suknię. Kobieta pozuje na stojąco obok mebli. W tle widoczny jest tłum ludzi stojący na stadionie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Klaudiusz nie miał również szczęścia do kobiet. Wielokrotnie się żenił, jednak małżeństwa te były krótkotrwałe. Jedną z jego żon była Waleria Messalina. Była kuzynką Klaudiusza, zdecydowanie od niego młodszą. Słynęła z urody i rozpustnego życia. Miała też inne wady – była chciwa, okrutna i bezwzględna. Doprowadziła między innymi do wypędzenia z Rzymu literata i filozofa – Seneki Młodszego. Współdziałała z wyzwoleńcem Narcyzem i wspólnie z nim doprowadziła do śmierci wielu ważnych osób. W 48 roku cesarzowa popełniła błąd. Formalnie poślubiła jednego z senatorów, o czym Narcyz doniósł Klaudiuszowi. Messalina została skazana na śmierć. Urodziła ona Klaudiuszowi Brytanika i Oktawię.

1

1. Klaudiusz nie miał również szczęścia do kobiet. Wielokrotnie się żenił, jednak małżeństwa te były krótkotrwałe. Jedną z jego żon była Waleria Messalina. Była kuzynką Klaudiusza, zdecydowanie od niego młodszą. Słynęła z urody i rozpustnego życia. Miała też inne wady – była chciwa, okrutna i bezwzględna. Doprowadziła m. in. do wypędzenia z Rzymu literata i filozofa – Seneki Młodszego. Współdziałała z wyzwoleńcem Narcyzem i wspólnie z nim doprowadziła do śmierci wielu ważnych osób. W 48 roku cesarzowa popełniła błąd. Formalnie poślubiła jednego z senatorów, o czym Narcyz doniósł Klaudiuszowi. Messalina została skazana na śmierć. Urodziła ona Klaudiuszowi Brytanika i Oktawię.

R1Gt79ReNW1IU

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Agrypiny Młodszej, które zostało wykonane z jasno-brązowego kamienia. Agrypina została pokazana jako młoda kobieta o długich włosach. Na jej twarzy nie widać zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione jako ekspozycja w muzeum. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ostatnią żoną Klaudiusza została Agrypina Młodsza, prawnuczka Augusta, bliska krewna samego Klaudiusza. Miała ona już syna z poprzedniego małżeństwa, Lucjusza Domicjusza Ahenobarbusa, którego cesarz po śmierci usynowił. Dzięki Agrypinie z wygnania powrócił też Seneka, który stał się wychowawcą jej syna. Cesarzowa zaczęła wpływać na swojego męża dla realizacji swoich celów. Chciała ze wszystkich sił doprowadzić do tego, by po śmierci Klaudiusza to jej syn, a nie Brytanik, przejął władzę po ojcu. Udało jej się to osiągnąć.

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Agrypiny Młodszej, które zostało wykonane z jasno-brązowego kamienia. Agrypina została pokazana jako młoda kobieta o długich włosach. Na jej twarzy nie widać zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione jako ekspozycja w muzeum. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ostatnią żoną Klaudiusza została Agrypina Młodsza, prawnuczka Augusta, bliska krewna samego Klaudiusza. Miała ona już syna z poprzedniego małżeństwa, Lucjusza Domicjusza Ahenobarbusa, którego cesarz po śmierci usynowił. Dzięki Agrypinie z wygnania powrócił też Seneka, który stał się wychowawcą jej syna. Cesarzowa zaczęła wpływać na swojego męża dla realizacji swoich celów. Chciała ze wszystkich sił doprowadzić do tego, by po śmierci Klaudiusza to jej syn, a nie Brytanik, przejął władzę po ojcu. Udało jej się to osiągnąć.

1

1. Ostatnią żoną Klaudiusza została Agrypina Młodsza, prawnuczka Augusta, bliska krewna samego Klau‑diusza. Miała ona już syna z poprzedniego małżeństwa, Lucjusza Domicjusza Ahenobarbusa, którego cesarz po śmierci usynowił. Dzięki Agrypinie z wygnania powrócił też Seneka, który stał się wychowawcą jej syna. Cesarzowa zaczęła wpływać na swojego męża dla realizacji swoich celów. Chciała ze wszystkich sił doprowadzić do tego, by po śmierci Klaudiusza to jej syn, a nie Brytanik, przejął władzę po ojcu. Uda‑ło jej się to osiągnąć.

Klaudiusz zmarł 14 października 54 r. Nie ulega wątpliwości, że został otruty. Prawdopodobnie dodano trucizny do jego ulubionej potrawy z grzybów. Agrypina utrzymywała wieść o jego śmierci przez kilka godzin w tajemnicy, czyniąc wszystko, by zapewnić władzę Neronowi. Po śmierci Klaudiusza włączono w poczet bogów.

R1SUDSzJZ4qEP

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Seneki Młodszego, które zostało wykonane z jasnego kamienia. Seneka Młodszy został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku. Ma on głowę pozbawioną włosów, a twarz pełna jest zmarszczek. Ubrany jest w szatę. Na popiersiu widoczny jest napis: SENECA. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Historycy rzymscy przekazują dość jednoznaczną, negatywną opinię na temat Klaudiusza. Warto tu wspomnieć o pewnej zemście Seneki Młodszego, wygnanego wcześniej przez cesarza. Napisał po śmierci cesarza satyrę na cześć zmarłego – Udynienie boskiego Klaudiusza (Apocolocyntosis divi Claudii).

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Seneki Młodszego, które zostało wykonane z jasnego kamienia. Seneka Młodszy został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku. Ma on głowę pozbawioną włosów, a twarz pełna jest zmarszczek. Ubrany jest w szatę. Na popiersiu widoczny jest napis: SENECA. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Historycy rzymscy przekazują dość jednoznaczną, negatywną opinię na temat Klaudiusza. Warto tu wspomnieć o pewnej zemście Seneki Młodszego, wygnanego wcześniej przez cesarza. Napisał po śmierci cesarza satyrę na cześć zmarłego – Udynienie boskiego Klaudiusza (Apocolocyntosis divi Claudii).

1

1. Historycy rzymscy przekazują dość jednoznaczną, negatywną opinię na temat Klaudiusza. Warto tu wspomnieć o pewnej zemście Seneki Młodszego, wygnanego wcześniej przez cesarza. Napisał po śmierci cesarza satyrę na cześć zmarłego – Udynienie boskiego Klaudiusza (Apocolocyntosis divi Claudii).

R1Z2WsWxfG0MM

Ćwiczenie 6

Wskaż rok, w którym został ukończony Aqua Claudia. Możliwe odpowiedzi: 1. 52 rok 2. 32 rok 3. 45 rok

Wskaż rok, w którym został ukończony Aqua Claudia. Możliwe odpowiedzi: 1. 52 rok 2. 32 rok 3. 45 rok

Przyjrzyj się wybranym ilustracjom i dopasuj do nich odpowiedni podpis

Seneka Młodszy, Klaudiusz, Agrypina Młodsza, Messalina

.................

.................

.................

.................

Słowniki

Galeria dzieł sztuki

RyutNW3pzXf3P1

Popiersie nieznanego autora przedstawia popiersie Klaudiusza I, który został przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku, o prostych średniej długości włosach. Na jego twarzy widoczne są zmarszczki, a jego mimika nie zdradza żadnych emocji. Oczy Klaudiusza pokazują, że jest zmęczony życiem. Popiersie ma kolor ciemno-szary i jest wystawione na ekspozycji w muzeum. W tle widoczne są ściany pomieszczenia oraz turyści.

R1YJsqQvJ232g1

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Klaudiusza I wykonane z jasnego kamienia. Cesarz został przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Ma on krótkie proste włosy, które są zdobione koroną. Na jego twarzy widoczne są delikatne zmarszczki, oraz uśmiech. Popiersie jest zwrócone w lewą stronę. Na jego szyi i karku wisi szata z okrągłą zapinką. Popiersie znajduje się na eskpozycji w muzeum.

R1YNVY9rW46PM1

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Antoni Młodszej wykonane z jasnego kamienia. Antonia została przedstawiona jako młoda kobieta o długich i kręconych włosach sięgających do barków. Na twarzy kobiety nie widać żadnych zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione na ekspozycji w muzeum.

Rjh9Pp0V4rzFe1

Detal z obrazu „Rzymski cesarz 41 r.” autorstwa Lawrenca Alma-Tademy. Po lewej stronie, pod zakrwawionym postumentem Augusta, leży ciało Kaliguli. W centrum, za zieloną kotarą stoi Klaudiusz. Przed nim znajduje się żołnierz, który jedną ręką odsłania kotarę.

R1VlU4Sf7D4zO1

Obraz Lawrenca Alma-Tademy „Ogłoszenie Klaudiusza Cesarzem”. Z prawej strony obrazu ukazany jest Klaudiusz klęczący za kotarą, za którą się ukrywał. Jego ręce są złożone jak do modlitwy. Tuż obok niego znajdują się żołnierze. Jeden z nich kłania się Klaudiuszowi. Pozostali żołnierze podnoszą ręce i wiwatują.

RocOIDzQFFxVQ1

Ilustracja przedstawia kartę z „Żywotu Cezarów” autorstwa Swetoniusza. Na brązowej kartce znajduje się długi tekst. Z lewej strony widoczne są zdobienia w postaci kolorowych zawijasów.

RcW0katb768xT1

Ilustracja przedstawia rzeźbę Klaudiusza. Widoczna jest cała sylwetka mężczyzny. W pasie owinięty jest szatą, którą ma również założoną na rękę. Na głowie mężczyzny widoczny jest wieniec laurowy. W jednej dłoni postać trzyma talerzyk. W drugiej ręce trzyma laskę i unosi ją do góry. Przy nodze mężczyzny znajduje się ptak. Za postacią znajduje się czerwone tło.

R1XF1ViEX2Cdz1

Fotografia nieznanego autora prezentuje rzeźbę Eugene Cyrille Bruneta pod tytułem „Messalina”, która została wykonana z jasnego kamienia. Rzeźba przedstawia nagą kobietę leżącą na łóżku. Jedną rękę ma pod głową, druga leży swobodnie wzdłuż ciała. Jej jedna noga jest zgięta w kolanie, zaś druga swobodnie leży na łóżku. W tle widać meble oraz ściany pomieszczenia.

R15EeilU6PxHW1

Ilustracja przedstawia obraz Pedera Serevina Krøyera pt. „Messalina”. Na obrazie znajduje się kobieta w długiej, białej szacie. Jedno ramię ma odsłonięte i widoczna jest na nim złota bransoleta. Kobieta ma na głowie czarno-złote nakrycie. Postać spogląda w lewą stronę. W tle znajduje się złota zasłona. Kobieta podpiera się jedną ręką na stoliku.

RcsU4RKnyDv441

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Agrypiny Młodszej, które zostało wykonane z jasno-brązowego kamienia. Agrypina została pokazana jako młoda kobieta o długich włosach. Na jej twarzy nie widać zmarszczek oraz emocji. Popiersie jest wystawione jako ekspozycja w muzeum.

R18kr0y6Ccbo81

Fotografia nieznanego autora przedstawia popiersie Seneki Młodszego, które zostało wykonane z jasnego kamienia. Seneka Młodszy został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku. Ma on głowę pozbawioną włosów, a twarz pełna jest zmarszczek. Ubrany jest w szatę. Na popiersiu widoczny jest napis: SENECA.

Bibliografia

De Vita Caesarum, Libri VIII in aedibvs B. G. Tevbneri, Lipsiae 1908.

A. Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa 2006.

P. Veyne (red.), Człowiek Rzymu, Warszawa 2000.

Swetoniusz, Żywoty Cesarów, tłum. J. Niemirska‑Pliszczyńska, Wrocław 1987.