Kocham to miejsce, więc działam... czyli rzecz o lokalnym patriotyzmie
poznasz znaczenie słowa „mała ojczyzna”,
dowiesz się, czym jest lokalny patriotyzm,
opiszesz działania podejmowane przez młodzież na rzecz „małej ojczyzny”,
scharakteryzujesz „małą ojczyznę” poetki Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej na przykładzie wiersza „Błonia”.
Patriotyzm lokalny to przywiązanie do miejsca swojego zamieszkania, określanego często „małą ojczyzną”. To poczucie związku z określonym terytorium, jego krajobrazem, ludnością, symbolami, wytworami kultury. Miłość do małej ojczyzny wyraża się poprzez szacunek dla tradycji, troskę o dobro najbliższych, zainteresowanie problemami społeczności, poświęcenie wolnego czasu, lojalność i odpowiedzialność za własne czyny. Patriotyzm lokalny jest źródłem działania człowieka, wyzwala jego aktywność, pobudza inicjatywę, kształtuje zaangażowanie. Dbając o lokalne zabytki i pomniki przyrody, pielęgnując miejsca pamięci historycznej, promując swoje miasto, wieś czy dzielnicę, troszcząc się o czystość na ulicach lub kibicując lokalnej drużynie, stajesz się lokalnym patriotą.
W jaki sposób mieszkańcy twojej miejscowości o nią dbają? Opisz działania, jakie podejmują.
Zapoznaj się z filmem „Lokalny patriotyzm”, a następnie wykonaj polecenia.
Film dostępny pod adresem /preview/resource/RT56Q1nETTGcD
Film przedstawiający wywiad studenta Uniwersytetu Łódzkiego przeprowadzony z uczennicami szkoły podstawowej na temat lokalnego patriotyzmu, tak zwanej „małej ojczyzny”.
Nazwij uczucia, jakimi darzy swoją „małą ojczyznę” lokalny patriota.
Oceń, czy uczennice można nazwać lokalnymi patriotkami. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Podaj własne propozycje działań, które mogłyby zachęcić młodych ludzi do angażowania się w różne inicjatywy w swoim miejscu zamieszkania.
Maria Pawlikowska‑Jasnorzewska
córka słynnego polskiego malarza Wojciecha Kossaka, poetka i dramatopisarka. Znana przede wszystkim jako autorka poezji miłosnej. Do najbardziej znanych tomików poetyckich Pawlikowskiej należą „Niebieskie migdały” i „Różowa magia”. Po wybuchu II wojny światowej poetka wraz z mężem Stefanem Jasnorzewskim, który był oficerem lotnictwa polskiego, udała się na obczyznę i tam powstał wiersz „Błonia”.
Przeczytaj wiersz „Błonia” Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Krakowskie BłoniaKrakowskie Błonia zajmują powierzchnię 48 hektarów, to ulubione miejsce spacerów mieszkańców miasta. Przez kilka wieków były pastwiskami dla zwierząt, dziś są miejscem odpoczynku, spotkań, festynów i koncertów. Współcześnie straciły swój wiejski charakter, co roku odbywają się tu zawody balonowe, biegi i uroczystości. Ważnymi wydarzeniami w dziejach Błoni były msze święte odprawione dla setek tysięcy wiernych przez papieża Jana Pawła II podczas kolejnych pielgrzymek do Polski w 1979 r., 1983 r., 1987 r.
BłoniaGdzie znajdziesz tak zielone łąki tuż przy mieście,
Poświęcone niedzielnej, sielankowejsielankowej sjeście,
Gdzie tyle kramówkramów, dzieci, krów, źrebców przy klaczy,
I tylu spośród naszych dzisiejszych tułaczytułaczy,
Wówczas z rodziną, wówczas kochanków beztroskich,
Wspólnie się życiem swoim cieszyło krakowskim?...
Gdzie znajdziesz taki obszar, zdany w upominku
Ludności? Błonia... kwadrans piechotą od Rynku...Źródło: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Poezje, t. 2, Warszawa 1958.
Na podstawie wiersza Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej „Błonia” napisz, gdzie leżały Błonia. W odpowiedzi wykorzystaj cytaty i mapę Krakowa.
wypas bydła
rodzinne spotkania
zawody balonowe
msze papieskie
sprzedaż towarów na kramach
zawody sportowe
zabawy dzieci
biegi uliczne
kino pod chmurką
spotkania narzeczonych
występy cyrku
Co można sprzedawać na kramie? Przyjrzyj się poniższej ilustracji kramu i wypisz artykuły, które są przedmiotem handlu.
Co można sprzedawać na kramie? Przeczytaj opis poniższej ilustracji kramu i wypisz artykuły, które są przedmiotem handlu.
Wskazówka: Zwróć uwagę na to, że na kramach sprzedaje się różne produkty. Mogą to być również warzywa i owoce lub artykuły papiernicze.
Słowo „kram” pochodzi z języka niemieckiego i ma różne znaczenia.
Oznacza rodzaj niewielkiego prowizorycznego sklepu ustawianego na jarmarkach, festynach lub targowiskach. To budka, stragan, czasem tylko stolik lub ława z porozkładanym, drobnym towarem. Na kramach sprzedaje się między innymi słodycze, zabawki, pamiątki, wyroby rękodzieła.
Przenośnie oznacza drobiazgi, rupiecie zgromadzone w jakimś miejscu.
Kramem określa się również kłopotliwe okoliczności, sytuacje wywołujące zamęt, zamieszanie np. narobić komuś kramu.
Przysłowie „Jaki pan, taki kram” oznacza, że człowieka można poznać po jego otoczeniu, miejscu, w którym żyje.
Utwórz rodzinę wyrazów od rzeczownika „kram”. Na jej podstawie sformułuj zasadę ortograficzną.
Zbierz informacje o potrawach, przysmakach, wyrobach rękodzieła pochodzących z twojego regionu, miasta lub wioski. Zaprojektuj kram, który będzie reklamował twoją małą ojczyznę. Narysuj go i opisz towary, jakie można na nim sprzedawać.
Zbierz informacje o potrawach, przysmakach, wyrobach rękodzieła pochodzących z twojego regionu, miasta lub wioski. Opisz wygląd kramu, wymień towary, jakie można na nim sprzedawać.
Zbierz informacje na temat swojej małej ojczyzny: dzielnicy, miasta, wioski, regionu. Przygotuj prezentację lub plakat. Umieść tam informacje o historii, tradycjach, ciekawych/pięknych miejscach, zabytkach, kulinariach, interesujących ludziach. Postaraj się wskazać jak najwięcej walorów swojej małej ojczyzny.
Słownik
park miejski położony w Krakowie; dawniej tereny te były pastwiskiem
otwarta przestrzeń pokryta trawą, łąka, duże pastwisko
mały sklepik z drobnym towarem
prowadzić kram, sprzedawać na straganie, kramie
spierać się, targować o coś
1. ręczny wyrób przedmiotów;
2. przedmiot wykonany ręcznie przez rękodzielnika
odznaczający się pogodą, spokojem
osoba przebywająca poza granicami ojczyzny (zwykle wbrew swej woli); emigrant, wygnaniec, wychodźca
Notatki ucznia
Bibliografia
Wolański A., (2008), Edycja tekstów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pawlikowska‑Jasnorzewska M., (1958), Poezje, t. 2, Warszawa.