R104OY4b5mgAv
Zdjęcie przedstawia budynek katedry, z dwiema wieżami, w prawej wieży (szerszej od lewej) znajdują się dwa dzwony. Wysokie wejście ozdabia 8 kolumn, po 4 z każdej strony. Po obu stronach głównego wejścia widoczne mniejsze drzwi wejściowe. Na placu przed katedrą oraz na schodach katedry - ludzie.

Kolonie

Wielkie kościoły barokowe w Ameryce kolonialnej: Katedra w Hawanie
Źródło: Wikimedia Commons, Escla, 2010, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Wskazówka

Lekcja wykracza poza podstawę programową, nauczyciel może z niej zrezygnować.

Wprowadzenie

RBY4tahxipGZn
1492 pierwsza wyprawa Kolumba,1519 - 1521 podbój Meksyku, 1532 - 1536 podbój Imperium Inków, 1580 unia personalna między Portugalią i Hiszpanią, 1632 Anglicy opanowują Barbados i zakładają tam kolonię, 1655 Jamajka podbita przez Anglików, 1756 - 1763 wojna siedmioletnia w koloniach Europejczyków
Oś czasu - kolonie
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1MypHDAMR6NO
Mapa przedstawiająca basen Morza śródziemnego i Morza Czarnego. Różnymi kolorami oznaczone są wokół tych mórz miejsca, w których Grecy zakładali swoje kolonie.
Kolonizacja fenicka i grecka
Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 3.0.

Mapa: Kolonizacja fenicka i grecka.

Na mapie zaznaczono:

- Fenicja w XI w. p.n.e.

- obszary kolonizacji fenickiej

- kolonie fenickie

  • Amatos

  • Gades

  • Tingis

  • Carales

  • Malaka

  • Abdera

  • Ebusos

  • Palma

  • Lilibajon

  • Kartagina

  • Leptis Magna

  • Salde

- fenickie miasta metropolie które zakładały kolonie:

  • Arados

  • Byblos

  • Sydon

  • Tyr

- fenickie morskie szlaki handlowe

- ludy i plemiona:

  • Sarmaci

  • Frygijczycy

  • Scytowie

  • Lidyjczycy

  • Libijczycy

  • Aramejczycy

  • Arabowie

  • Hebrajczycy

  • Ilirowie

  • Celtowie

  • Ligurowie

  • Etruskowie

  • Italkowie

  • Cylicyjczycy

  • Iberowie

  • Celtyberowie

  • Trakowie

  • Numidyjczycy

  • Maurowie

- Grecja w VIII w. p.n.e. (zaznaczone Ateny)

- obszary kolonizacji greckiej

- kolonie greckie

  • Malaka

  • Hemeroskopejon

  • Tarrako

  • Massalia

  • Alia

  • Neapolis

  • Tarent

  • Sybaris

  • Kyme

  • Kroton

  • Region

  • Syrakuzy

  • Akragas

  • Mylay

  • Syrakuzy

  • Ankona

  • Tragurion

  • Chalkedon

  • Trapezunt

  • Synopa

  • Tanais

  • Fassis

  • Olbia

  • Teodozja

  • Chersonez

  • Sesa

  • Odessos

  • Apollonia

  • Bizancjum

  • Abdera

  • Kios

  • Abydos

  • Elatria

  • Epidamnos - Dyrrachium

  • Tarent

  • Cypr

  • Salamis

  • Ołbia

  • Tyras

  • Sesamos

  • Mallos

  • Adria

  • Elatria

  • Metone

  • Olint

  • Pantikapajon

  • Chalkedonu

  • Side

  • Aleksandria

  • Cyrene

- greckie miasta metropolie które zakładały kolonie:

  • Rodos

  • Milet

  • Fokaja

  • Mitylena

  • Knossos

  • Gortyna

  • Sparta

  • Korynt

  • Eretra

  • Chalkis

  • Mitylena

  • Populonia

  • Mediolanum

  • Megara

  • Edessa

  • Rzym

  • greckie lądowe i morskie szlaki handlowe**

- wyrocznie greckie wpływające na przebieg kolonizacji:

  • Tanais

Polecenie 1

Przypomnij sobie, czym były kolonie greckie w starożytności:

  • podaj, na jakich terenach się znajdowały,

  • wymień, kto je zakładał,

  • kto w nich mieszkał,

  • określ, jaki był ich związek z krainami, na terenie których powstawały.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1

Podaj co nazywamy kolonią w starożytnej Grecji.

R1GNE0nJ8DS4o
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
R136uirkRGitA
Na mapie przedstawiono kolonizację ziem polskich w XIII - XIV wieku.
Kolonizacja ziem polskich w XIII - XIV wieku.
Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 3.0.

Mapa:  Kolonizacja ziem polskich w XIII‑XIV wieku

Na mapie zaznaczono:

- granice państw pod koniec XIV wieku;

- granice Polski w 1138 roku;

- obszary objęte kolonizację niemiecką w XIII wieku;

- obszary objęte kolonizację niemiecką w XIV wieku;

- kierunki napływu ludności niemieckiej.

- miasta lokowane w latach 1211‑1250:

  • Kołobrzeg

  • Kwidzyn

  • Chełmno

  • Toruń

  • Dobrzyń

  • Płock

  • Gniezno

  • Sieciechów

  • Skaryszew

  • Iłża

  • Inowrocław

  • Sandomierz

  • Racibórz

  • Nysa

  • Opole

  • Brzeg

  • Oława

  • Świdnica

  • Namysłów

  • Wrocław

  • Trzebnica

  • Środa

  • Złotoryja

  • Lwówek

  • Legnica

  • Lubusz

  • Krosno

  • Międzyrzecz

  • Szczecin

- miasta lokowane w latach 1251‑1299:

  • Królewiec

  • Braniewo

  • Elbląg

  • Malbork

  • Gniew

  • Tczew

  • Gdańsk

  • Słupsk

  • Koszalin

  • Trzebiatów

  • Grudziądz

  • Brodnica

  • Nakło

  • Żnin

  • Włocławek

  • Pułtusk

  • Łowicz

  • Łęczyca

  • Sieradz

  • Piotrków

  • Radom

  • Opatów

  • Połaniec

  • Busko

  • Kielce

  • Jędrzejów

  • Miechów

  • Kraków

  • Wieliczka

  • Bochnia

  • Nowy Sącz

  • Cieszyn

  • Oświęcim

  • Gliwice

  • Bytom

  • Radomsko

  • Piotrków

  • Sieradz

  • Łęczyca

  • Włocławek

  • Nakło

  • Żnin

  • Stargard

  • Pyrzyce

  • Myślibórz

  • Strzelce Krajeńskie

  • Gorzów

  • Poznań

  • Grodzisk

  • Środa

  • Pyzdry

  • Śrem

  • Pleszew

  • Kalisz

  • Wschowa

  • Głogów

  • Żagań

  • Lubin

  • Wołów

  • Bolesławiec

  • Jelenia góra

  • Kamienna Góra

  • Ząbkowice

  • Oleśnica

  • Ostrzeszów

  • Kępno

  • Wieluń

  • Kluczbork

  • Bytom

-miasta lokowane w latach 1300‑1333:

  • Bartoszyce

  • Lidzbark

  • Nowe Miasto Lubawskie

  • Golub

  • Solec Kujawski

  • Wałcz

  • Sierpc

  • Kruszwica

  • Gąbin

  • Warszawa

  • Konin

  • Mogielnica

  • Lublin

  • Tarnów

  • Pszczyna

Polecenie 2

  • Co oznacza termin 'kolonizacja na prawie niemieckim'? Jakie były jej skutki dla ziem polskich, na których się ona dokonywała? Zapisz odpowiedź.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
trEyxy4piB_0000001K

XVI wiek – podboje Portugalczyków i Hiszpanów

Po odkryciu i zagospodarowaniu bezludnych wysp: Madery, Azorów oraz Wysp Zielonego Przylądka, Portugalczycy założyli faktorięfaktoriafaktorię handlową 'Elmina'.
Jej zadaniem była kontrola i organizacja wymiany handlowej, np. wzdłuż wybrzeży afrykańskich, a w Azji – z Goa, Cejlonem, Kalikat oraz Macao [czyt.: makao]. W Afryce początkowy handel różnymi dobrami, przerodził się głównie w handel niewolnikami, który stopniowo przybrał olbrzymie rozmiary.

R1Xlyg4iOImPO
Na mapie Portugalskie imperium kolonialne.
Portugalskie imperium kolonialne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 4.0.

Mapa: Portugalskie imperium kolonialne

Na mapie zaznaczono:

- Królestwo Portugalii i tereny kolonizowane przez Portugalczyków w XVI w.:

  • zachodni i wschodni brzeg Afryki (miasto Elmina, Malindi) oraz Przylądek Dobrej Nadziei. Także południowa i północna część Madagaskaru

  • wschodni brzeg Ameryki Południowej

  • Półwysep Iberyjski w części obecnej Portugalii (Lizbona)

  • południowo‑zachodnia część Indii (Goa, Kalikat)

  • południowa cześć Półwyspu Malajskiego

  • cześć dzisiejszego Omanu

Lądy i morza nieznane Europejczykom do końca XVI wieku:

  • Syberia

  • część Indii

  • Australia

  • Ocean Południowy

  • część Ameryki Południowej

  • częściowo Afryka

  • większa część Azji

  • większa część Ameryki Północnej

faktoria

Początki hiszpańskiego imperium kolonialnego wiążą się z odkryciami Krzysztofa KolumbaKrzysztof KolumbKrzysztofa Kolumba. W ich wyniku większość ludności rdzennej Ameryki Środkowej i Południowej wymarła, zaś jej dziedzictwo kulturowe w dużej części zostało zniszczone. Nawet jeśli zachowane zostały wcześniejsze miejsce osadnicze,
jak np. Meksyk (wcześniej Tenochtitlan), czy Cuzco, Hiszpanie częściej zakładali nowe ośrodki (Hawana, Lima, Buenos Aires, Bogota) i na sposób europejski wiązali je z rolniczym zapleczem. Wsparciem dla administracji kolonialnej były struktury Kościoła katolickiego. Z inicjatywy Kościoła powstały: uniwersytet w Santo Domingo na Karaibach oraz uniwersytety w Meksyku i Limie.

RQ3338Zg6kezo
Na mapie przedstawiono wielkie odkrycia geograficzne.
Wielkie odkrycia geograficzne
Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 3.0.

Wielkie odkrycia geograficzne.

Na mapie zaznaczone są:

- Obszary znane Europejczykom w XIV w.,

- Pierwsze obszary skolonizowane przez Hiszpanię, Portugalię,

- Wyprawa Marco Polo,

- Wyprawa Bartolomeu Diaza,

- Wyprawa Krzysztofa Kolumba,

- Wyprawa Vasco da Gamy,

- Wyprawa Ferdynanda Magellana,

- Hiszpańsko‑portugalska linia podziału świata w 1494 r. i 1529 r.

Obszary znane Europejczykom:

- Europa,

- Północna Afryka,

- Południowa Grenlandia,

- Zachodnie, południowe i wschodnie tereny Azji.

Pierwsze obszary skolonizowane przez Hiszpanię:

- Południowa część Ameryki Północnej,

- Północno‑wschodnia oraz wschodnia cześć Ameryki Południowej,

- Filipiny,

- Część Nowej Gwinei.

Pierwsze obszary skolonizowane przez Portugalię:

- Wschodni skrawek Ameryki Południowej,

- Wschodnie i zachodnie tereny Afryki,

- Przylądek Dobrej Nadziei,

- Madagaskar,

- Wschodnie tereny Indii,

- Część Borneo,

- Malezja,

- Indonezja.

Trasa wyprawy Marco Polo:

- W latach 1271‑1295 wyruszył z Wenecji przez Morze Śródziemne na Wschód - do Konstantynopola. Stamtąd przez Azję aż do Chin, miasta Pekin. Powrót odbył się przez Indie do południowych Włoch.

Trasa wyprawy Bartolomeu Diaza:

- W latach 1487‑1488 wyrusza z Hiszpanii, wzdłuż zachodniego brzegu Afryki. Dociera do najdalej wysuniętego punktu w Afryce - Przylądka Dobrej Nadziei i wraca identyczną trasą do Hiszpanii.

Trasa wyprawy Krzysztofa Kolumba:

- W latach 1492‑1493 wyrusza z Hiszpanii, miasta Palos, płynie przez Ocean Atlantycki, dociera do San Salwador, Kubę, Haiti i wraca przez Ocean Atlantycki do Hiszpanii.

Trasa wyprawy Vasco da Gamy:

- W latach 1497‑1499 wyrusza z Portugalii, miasta Lizbona. Płynie wzdłuż zachodniego brzegu Afryki, dociera do najdalej wysuniętego na północ skrawka Afryki czyli Przylądka Dobrej Nadziei. Następnie płynie wzdłuż wschodniego brzegu Afryki. Wypływa z Afryki, miasta Malinindi do Indii, miasta Kalikat. Powrót odbył się z miasta do Goa w stronę Oceanu Indyjskiego.

Trasa wyprawy Ferdynanda Magellana:

- W latach 1519‑1521 wyrusza z Hiszpanii z miasta Sewilla. Płynie przez Ocean Atlantycki, wzdłuż Ameryki Południowej do miasta Buenos Aires. Dalej wyrusza przez Ocean Spokojny, umiera na Filipinach w roku 1521. Następnie Juan Sebastian Elcano płynie przez Ocean Indyjski, opływa Afrykę i kieruje się do Hiszpanii.

Hiszpańsko‑portugalska linia podziału świata w 1494 r.:

- Przebiegała wzdłuż Oceanu Atlantyckiego.

Hiszpańsko‑portugalska linia podziału świata w 1529 r.:

- Przebiegała wzdłuż Oceanu Spokojnego.

R104OY4b5mgAv
Zdjęcie przedstawia budynek katedry, z dwiema wieżami, w prawej wieży (szerszej od lewej) znajdują się dwa dzwony. Wysokie wejście ozdabia 8 kolumn, po 4 z każdej strony. Po obu stronach głównego wejścia widoczne mniejsze drzwi wejściowe. Na placu przed katedrą oraz na schodach katedry - ludzie.
Wielkie kościoły barokowe w Ameryce kolonialnej: Katedra w Hawanie
Źródło: Wikimedia Commons, Escla, 2010, licencja: CC BY-SA 3.0.
R7jotYBwHqZ4k
Zdjęcie przedstawia rozległy budynek katedry, z dwiema wieżami, w których widoczne są nisze z figurami. Na zdjęciu widocznych jest czworo drzwi wejściowych. Nad głównymi drzwiami również znajduje się nisza z figurą Jezusa z rozłożonymi rękami. Do katedry prowadzą schody na całej jej szerokości. Przed budynkiem rosną palmy. Na placu przed budynkiem ludzie, samochody, gołębie.
Wielkie kościoły barokowe w Ameryce kolonialnej: Katedra w Limie
Źródło: Wikimedia Commons, Victoria Alexandra González Olaechea Yrigoyen, licencja: CC BY-SA 3.0.
trEyxy4piB_0000002C
Krzysztof Kolumb

Kolonie i imperium Holendrów

Holendrzy, korzystający już w XVI wieku z wymiany handlowej z koloniami hiszpańskimi w Ameryce, dobrze rozumieli, jakie korzyści ekonomiczne płyną z posiadania zamorskich koloniikoloniakolonii. Gdy Hiszpania zamknęła dla Holendrów port morski w Sevilli, ci zaczęli rabować hiszpańskie statki, a po zawarciu przez Hiszpanię uniiuniaunii z Portugalią, także statki należące do Portugalii. Jednak choć piractwo stanowiło intratny interes, trudno było opierać na nim trwałe relacje ekonomiczne. Z czasem Holendrzy wyparli Portugalczyków m.in. z Kraju Przylądkowego, Cejlonu oraz z Japonii. System kolonialny Holandii opierał się na wzorach portugalskich faktorii i nie prowadził osadnictwa rolniczego na większą skalę, poza południowym krańcem Afryki.

RPjjr5eHX1lCd1
Na mapie przedstawiono hiszpańskie i portugalskie imperia kolonialne w XVI wieku.
Hiszpańskie i portugalskie imperia kolonialne pod koniec XVI w.
Źródło: Krystian Chariza i zespół, Hiszpańskie i portugalskie imperia kolonialne pod koniec XVI wieku., licencja: CC BY 4.0.
unia
kolonia

Mapa: Hiszpańskie i portugalskie imperia kolonialne pod koniec XVI wieku

Na mapie zaznaczono:

Państwa kolonialne i ich posiadłości:

Anglia:

  • obecne tereny Wielkiej Brytanii, Szwecji

  • posiadłości Kompanii Zatoki Hudsońskiej

  • Nowa Funlandia

  • Nowa Anglia

  • Nowy Amsterdam

  • Nowa Szwecja

  • Wirginia

  • Belize

  • Ziemia Dziewicy (Falklandy)

  • Barbados

  • Gujana

Francja:

  • Nowa Francja

  • Luizjana

  • część Haiti

  • część Gujany

  • St. Louis - Afryka

  • Gwadelupa

  • Seszele

Hiszpania:

  • Floryda

  • Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii

  • Wicekrólestwo Peru

  • cała Zachodnia Ameryka Południowa

  • południe Półwyspu Apenińskiego

  • Filipiny

  • część Haiti

  • Kuba

  • Trynidad

Holandia:

  • część Gujany

  • południe Afryki (cypel)

  • Cejlon

  • Sumatra

  • Batavia

  • część Timoru

  • Malakka

  • część Borneo

  • Moluki

  • Mauritius

Portugalia:

  • wschodnie wybrzeże Ameryki Południowej - Brazylia i tereny nad Amazonką

  • Angola w Afryce

  • Mozambik w Afryce

  • Gwinea Portugalska w Afryce

  • Mombasa w Afryce

  • część Timoru

  • Ormuz w Azji

  • Azory

Rlbu9BKmplld8
Zdjęcie przedstawia budynek w kształcie litery L. Widoczny dziedziniec wewnętrzny. Budynek z cegły. Na fasadzie ozdobne okna i drzwi. Okna otoczone, różniącą się od fasady kolorem, specjalnie ułożoną cegłą. Do drzwi prowadzi parę schodów z poręczą. Na budynku zawieszona latarnia.
Gmach Kampanii Wschodnich Indii w Amsterdamie
Źródło: Wikimedia Commons, Iijjccoo, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1eLRuGyOEyyV
Zdjęcie przedstawia ścianę frontową budynku. Budynek jest ceglany, piętrowy. Cały zabudowany łukowatymi oknami. Nad niektórymi oknami mozaikowe zdobienia. Na całej długości dachu małe okienka zakończone daszkami. Na placu przed budynkiem stojące rowery, ludzie chodzący i jeżdżący na rowerach.
Gmach Kampanii Wschodnich Indii w Amsterdamie
Źródło: Wikimedia Commons, J. Patrick Fischer, licencja: CC BY 3.0.
RY71uYK5ViGWn
Zdjęcie przedstawia czołowy, centralny plac miasta Malakka - czyli Plac Holenderski zwany także Placem Czerwonym. Nazwa pochodzi od intensywnego koloru otaczających, wybudowanych w stylu kolonialnym, budynków. W środku budynek kościoła, z zaokrąglonym szczytem, który zakończony jest dzwonnicą. Tuż obok, po lewej stronie, wieża zegarowa, a za nią widoczny w głębi 1‑piętrowy budynek ze skośnym dachem z elewacją w takim samym, czerwonym, kolorze. Na placu przed kościołem spacerują ludzie.
Dawna zabudowa kolonialna w Malakce
Źródło: AngMoKio, fotografia, domena publiczna.
RZPEnnRel2rYA
Ilustracja przedstawia widok na wyspę Ambon na Molukach z plantacjami w tle. Na pierwszym planie morze, a na nim statki różnej wielkości z podniesionymi masztami. W tle góry i budynki, a na niebie chmury.
Widok na wyspę Ambon na Molukach z plantacjami w tle
Źródło: Wikimedia Commons, Lubiesque, licencja: CC BY-SA 3.0.
RavfF0dyTe7Tk
Ilustracja przedstawia miejscowość kolonialną. W tle duży budynek, który okala mur, prowadzi do niego fosa. Z kominów budynku wydobywają się kłęby dymu. Ludzie pływająją na łódkach. Na na pierwszym planie osoby rąbiące a inne układające drewno. Z prawej strony stoi świnia. Na placu kilka masztów, dwa z nich z flagą.
Holenderska kolonia, w tle Batawia (obecnie Dżakarta)
Źródło: Milgesch, domena publiczna.
trEyxy4piB_0000003F

Budowa imperium kolonialnego Anglików

Anglicy włączyli się w rywalizację kolonialną w XVI wieku, jednak dopiero dwieście lat później ekspansja brytyjska nabrała przyspieszenia. Imperium ułatwiało przepływ ludności przeludnionych miast do kolonii, dbając, aby nie ponosiła żadnych strat w nowym miejscu. Anglicy zdobyli także i założyli kolonie na tzw. 'wyspach cukrowych' posiadających doskonałe warunki dla zakładania plantacji trzciny cukrowej (Barbados - 1632; Jamajka - 1655) oraz nielegalnie wymieniali się towarami z koloniami hiszpańskimi. W Afryce zakładali faktorie umożliwiające handel niewolnikami, a w Azji starali się kontrolować jak największe tereny.

RQJRN0c4bvzEZ
Obraz przedstawia atak statku pirackiego na drugi statek kupiecki. Kłęby dymu i widoczni strzelający do siebie ludzie. Żagle na pirackim statku zwinięte, na masztach wiszą piraci, wspinają się także po burcie na statek kupiecki. Na pirackim statku flaga z trupią czaszką. Fale wezbrane.
Atak korsarzy (piratów pozostających na usługach władców)
Źródło: Ambroise-Louis Garneray, domena publiczna.
RiJmVd5julKDi
Angielskie pierwsze imperium kolonialne do końca XVIII w.
Angielskie pierwsze imperium kolonialne do końca XVIII w.
Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 3.0.

Mapa: Angielskie pierwsze imperium kolonialne do końca XVIII w.

Na mapie zaznaczono:

Wielka Brytania i jej posiadłości:

  • Posiadłości kompanii Zatoki Hudsońskiej

  • Stany Zjednoczone Ameryki Północnej

  • Gujana

  • część Indii z Kalkutą

  • Cejlon

  • Malakka

  • Nowa Południowa Walia w Australii

  • Kapsztad -południe Afryki

  • Aszanti

  • Senegal

  • Sierra Leone

- pozostałe posiadłości brytyjskie:

  • Nowa Funlandia

  • Bermudy

  • Bahamy

  • Jamajka

  • Barbados

  • Trynidad

  • Fort James

  • Gibraltar

  • Wyspa Św. Heleny

  • Georgia Pd.

  • Bombaj

  • Lakszadiwy

  • Malediwy

  • Seszele

  • Madras

  • Pondichery

  • Kalkuta

- granice w 1789 roku

trEyxy4piB_0000003U

Budowa imperium kolonialnego przez Francję

Francuzi zaczęli zakładać kolonie dopiero w początkach XVII w. w późniejszej Kanadzie. Mimo tego, że Francja była najludniejszym krajem Europy, nie powstał mechanizm, który skłaniałby osadników do wyjazdu z Francji i osiedlania się w tzw. 'Nowej Francji' (czyli Kanadzie) czy założonej w początkach XVIII w. 'Luizjanie' w dorzeczu Missisipi.

Znacznie bardziej owocne okazały się próby pozyskania przez Francję 'wysp'. Takie kolonie jak Haiti, Gwadelupa, Martinica, Saint Lucia itp. stały się największymi producentami cukru. Sukcesem zakończyły się również próby zdobycia przyczółkówprzyczółekprzyczółków w Azji, gdzie Francuzi przez długi czas skutecznie rywalizowali z Brytyjczykami. Przykładowo w Azji Francuzi założyli kilka kolonii na wybrzeżu indyjskim: Chandernagore w Bengalu (1673), Pondichéry (1674), nieco później Yanaon (1723), Mahe (1725) oraz Karikal (1739).

R4sV197MEmi6b
Na obrazie w centrum ruina kościoła, z prawej i lewej strony ruiny budynków. Przed nimi bita droga, obok niej trawa. Na drodze i na trawie ludzie. Na niebie chmury.
Miasto Quebec po zniszczeniach w wojnie siedmioletniej
Źródło: a. nn., 1761, domena publiczna.
trEyxy4piB_00000044
przyczółek

Rywalizacja między krajami europejskimi o kolonie

W 1756 roku wybuchła tzw. wojna siedmioletniawojna siedmioletniawojna siedmioletnia, którą możemy nazwać pierwszą wojną o światowym zasięgu. Działania zbrojne toczyły się wprawdzie głównie w Europie, ale także w Ameryce Północnej, Indiach, u wybrzeży Afryki i na Karaibach. Anglicy, Holendrzy i Francuzi nie respektowali 'podziału świata' i stref wpływów hiszpańskich oraz portugalskich, ale łamali także monopol handlu z koloniami. Prowadziło to do otwartych konfliktów, które często przenosiły się z odległych kolonii na kontynent.

Efektem tej konfrontacji stał się upadek pierwszego imperium kolonialnego Francuzów, a w dalszej perspektywie również osłabienie innych państw kolonialnych i dawnych systemów eksploatacji terytoriów zamorskich.

wojna siedmioletnia
Polecenie 3

Wylosuj z mapy europejski kraj:

  • scharakteryzuj imperium kolonialne wylosowanego kraju europejskiego,

  • na czym polegało znaczenie posiadania imperium dla tego kraju?

  • wskaż na mapie obszary wchodzące w skład imperium kolonialnego wylosowanego kraju.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Wybierz europejski kraj:

  • scharakteryzuj imperium kolonialne wybranego kraju europejskiego,

  • na czym polegało znaczenie posiadania imperium dla tego kraju?

R1Xbj4XabIYrH
(Uzupełnij).
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.