Krajobraz pojezierny Krainy Wielkich Jezior Mazurskich

Scenariusz lekcji

1. Cele lekcji

   1. Wiadomości

      Uczeń:

      1. wskazuje na mapie i określa położenie Pojezierza Mazurskiego;

      2. zna cechy charakterystyczne krajobrazu pojezierzy;

      3. wie jak powstał krajobraz pojezierzy;

      4. zna osobliwości przyrodnicze Wigierskiego Parku Narodowego, Puszczy Piskiej i Boreckiej;

      5. zna jeziora Krainy Wielkich Jezior Mazurskich;

      6. zna charakterystyczne gatunki zwierząt wodnych objętych ochroną- gatunki ryb, ptaki wodne, ssaki;

      7. zna historyczne stolice regionu;

      8. zna walory turystyczne terenu i formy ochrony przyrody.

   2. Umiejętności

      Uczeń:

      9. opisuje naturalny krajobraz Pojezierza Mazurskiego;

      10. wyróżnia formy rzeźby polodowcowej;

      11. potrafi opisać etapy tworzenia się krajobrazu pojezierza;

      12. wyjaśnia, w jaki sposób tworzyła się rzeźba powierzchni w pasie pojezierzy;

      13. wyjaśnia mechanizm działania śluz na Kanale Augustowskim;

      14. wskazuje stolicę regionu;

      15. umie współpracować w grupie;

      16. potrafi wykorzystać wiadomości z różnych źródeł.

2. Metoda pracy

   3. praca z mapą i podręcznikiem,

   4. opis,

   5. rozmowa dydaktyczna,

   6. dyskusja,

   7. prezentacje,

   8. gra dydaktyczna.

3. Środki dydaktyczne

   9. film przyrodniczy pt. „ Pojezierze Mazurskie”,

   10. podręcznik,

   11. atlasy,

   12. model gipsowy rzeźby terenu utworzonej po przejściu lądolodu,

   13. karty gotowych odpowiedzi do gry dydaktycznej,

   14. mapa hipsometryczna Polski,

   15. zdjęcia, widokówki, przeźrocza.

4. Przebieg lekcji

   16. Faza przygotowawcza

       17. Sprawy organizacyjno - porządkowe:

           • sprawdzenie obecności;

           • podział klasy na 4‑osobowe grupy;

           • wybór osób (lidera) odpowiedzialnych za pracę poszczególnych grup;

           • przygotowanie środków dydaktycznych potrzebnych do przeprowadzenia lekcji i materiałów dla uczniów.

       18. Przypomnienie wiadomości i umiejętności z poprzednich lekcji:

           • przypomnienie podstawowych cech krajobrazu Niziny Mazowieckiej i Śląskiej;

           • sprawdzenie znajomości pasów krajobrazowych , krain geograficznych Polski, dużych rzek i jezior (gra dydaktyczna).

       19. Określenie celu i formy pracy na lekcji.

       20. Podanie i zapisanie tematu lekcji: „Krajobraz pojezierny Krainy Wielkich Jezior Mazurskich”.

   17. Faza realizacyjna

       21. Poznanie naturalnych cech krajobrazu na Pojezierzu Mazurskim.

       22. Wyjaśnienie terminu „pojezierze”.

       23. Odszukanie na mapie hipsometrycznej Polski pasa pojezierzy, w tym Pojezierza Mazurskiego, i zaznaczenie przez uczniów jego położenia na mapie konturowej Polski.

       24. Obejrzenie filmu o Pojezierzu Mazurskim i o Puszczy Augustowskiej.

       25. Nauczyciel na podstawie modelu gipsowego, widokówek, zdjęć i ilustracji z książek przedstawia uczniom różne formy rzeźby polodowcowej.

       26. Uczniowie pokazują te elementy krajobrazu polodowcowego na modelu – odpowiadają na zadawane przez uczniów pytania uzupełniające.

       27. Uczniowie oceniają walory turystyczne omawianego typu krajobrazu.

       28. Uczniowie pracując w grupach:

           • na podstawie zdjęć, widokówek uczniowie ustalają tygodniowy program turystyczny wycieczki po Pojezierzu Mazurskim z uwzględnieniem osobliwości przyrodniczych, kulturowych i historycznych;

           • oznaczają na planszy trasę wycieczki;

           • wśród zdjęć flory i fauny charakterystycznej dla różnych środowisk, uczniowie wskazują typowe gatunki dla Wigierskiego Parku Narodowego;

           • opisują osobliwości przyrodnicze Puszczy Augustowskiej, Piskiej i Boreckiej;

           • prezentują i wybierają najciekawszą wycieczkę- „Tydzień w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich”;

           • zapisują notatkę z lekcji : opisują wycieczkę, wymieniają osobliwości przyrodnicze, kulturowe i historyczne Pojezierza Mazurskiego;

           • uczniowie w grupach wykorzystują pomoce dydaktyczne, atlas i podręcznik.

   18. Faza podsumowująca

       29. Uczniowie wspólnie z nauczycielem określają:

           • Jak powstała rzeźba polodowcowa?

           • Położenie na mapie rzek i jezior mazurskich.

           • Mechanizm działania śluz na Kanale Augustowskim.

       30. Podsumowanie i ocena pracy uczniów.

       31. Zadanie domowe:

           • Wymień chronione gatunki zwierząt, które występują w parkach narodowych i rezerwatach w pasie pojezierzy.

5. Bibliografia

   19. Dudek E., Szedzianis E., Tryl K., Przyroda 5 Podręcznik dla klasy piątej szkoły podstawowej, Wydawnictwo Edukacyjne WIKING, 2000.

   20. Niedzielska W., Tuz E.M., Mój Świat 5 podręcznik do przyrody, Wyd. M.Rożak, Gdańsk 2003.

6. Czas trwania

   45 minut