Kształtowanie się państwa absolutnego we Francji
Scenariusz lekcji
Cele lekcji
Wiadomości
Uczeńzna pojęcia: absolutyzm, edykt nantejski, Stany Generalne, manufaktura, regencja, Fronda, Państwo to ja, Wersal, merkantylizm, kolbertyzm;
zna następujące postaci: Jean Bodin, kard. Armand Richelieu, Anna Austriaczka, Ludwik XIII, Ludwik XIV, Jean Baptist Colbert;
zrozumienie koncepcji absolutyzmu sformułowanej przez Jeana Bodina;
rozumie cel wprowadzenia edyktu nantejskiego i zna reformy Henryka IV;
zna zarys polityki kard. Richelieu i jego rozumienie absolutyzmu;
zna rządy Ludwika XIV i organizację władzy w jego państwie;
zna dokonania Colberta i osiągnięcia polityki merkantylizmu;
wie, jakie grupy społeczne straciły na znaczeniu, a jaka zyskała.
Umiejętności
Uczeńocenia i analizuje wydarzenia polityczne;
umie przeprowadzać analizę;
umie bronić swojego zdania w dyskusji;
umie pracować w grupie.
Metoda pracy wykład nauczyciela, praca pod kierunkiem nauczyciela, referat, dyskusja.
Środki dydaktyczne podręcznik, kserokopie.
Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Sprawy organizacyjno - porządkowe:
sprawdzenie obecności;
sprawdzenie wiadomości wybranego ucznia.
Określenie celu i formy pracy na lekcji.
Podanie i zapisanie tematu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel przedstawia koncepcję absolutyzmu J. Bodina, następnie rządy Henryka IV.Prosi dwóch uczniów o przedstawienie, przygotowanych wcześniej, krótkich referatów: jeden na temat rządów Ludwika XIII i kard. Richelieu, drugi dotyczący Ludwika XIV. Poleca uczniom skupienie się z uwagi na późniejsze zadanie do wykonania – ustalenie słabych i mocnych stron absolutyzmu.
Dzieli klasę na dwie grupy. Poleca jednej z nich wykazać słabe, a drugiej mocne strony absolutyzmu (praca – 10 min.). Wybrani przedstawiciele odczytują swoje odpowiedzi i dyskutują na ich temat (10 min.). Uczniowie uzupełniają tabelę.
Jeśli starczy czasu, może odbyć się dyskusja na temat życia pod rządami absolutnymi.Nauczyciel pyta: Czy absolutyzm można porównać do starożytnych monarchii despotycznych?
Faza podsumowująca
Nauczyciel ocenia szczególnie aktywnych uczniów i poleca wykonanie zadania domowego.
Bibliografia 1. J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 1995.
2. J. Baszkiewicz, Richelieu, Warszawa 1995.
3. B. Burda, B. Halczak, R. M. Józefiak, M. Szymczak, Historia 2. Czasy nowożytne. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, zakres rozszerzony, wyd. 2 zm., Rumia 2002.
4. P. Gaxotte, Ludwik XIV, tłum. B. Janicka, Warszawa 1984.
5. W. S. Magdziarz, Ludwik XIV, Wrocław 1991.
6. J. Murat, Colbert, tłum. W. Bieńkowska, Warszawa 1988.
7. A. Gaca, K. Kamińska, Powszechna historia ustroju państwa, cz. 2, Toruń 1995.Załączniki
Mocne i słabe strony absolutyzmu
Zadanie domowe
Wyjaśnij pisemnie politykę merkantylizmu – co najmniej 2000 znaków.
Przedstaw sposoby umacniania absolutyzmu przez Henryka IV, kard. Richelieu i Ludwika XIV.
Podaj, jaka grupa społeczna w XVII - wiecznej Francji awansowała w wyniku zaprowadzenia rządów absolutnych, a jaka częściowo utraciła znaczenie. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Podaj, czy istniały jakieś ograniczenia dla rządów absolutnych. Oceń, na ile były skuteczne.
(Dla szczególnie zainteresowanych.) Opisz organizację władzy w państwie Ludwika XIV – co najmniej 2000 znaków. Skorzystaj ze schematu Organizacja władzy w państwie Ludwika XIV ze s. 158 w podręczniku.
(Dla szczególnie zainteresowanych.) W skrótowy sposób opisz i porównaj poznane dotąd formy ustrojowe: oligarchię, demokrację, monarchię despotyczna, teokrację, demokrację szlachecką.
Czas trwania lekcji 45 minut
Uwagi do scenariusza Uczniowie przygotowujący referat powinni otrzymać wskazówki co najmniej 2 tygodnie wcześniej.