Kultura supermarketów
Kultura supermarketów
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń zna pojęcia: konsument, kultura, mall.
b) Umiejętności
Uczeń:
czyta ze zrozumieniem,
formułuje opinie,
ocenia zjawiska społeczne.
2. Metoda i forma pracy
Metaplan, ćwiczenia w czytaniu ze zrozumieniem, praca w grupach, praca z klasą.
3. Środki dydaktyczne
Kopie tekstów artykułu, samoprzylepne karteczki, mazaki, 4 arkusze papieru.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel przygotowuje kopie tekstu dla uczniów oraz pozostałe środki dydaktyczne. Na tablicy mocuje cztery arkusze papieru z napisami:
Kultura supermarketów. Jak jest?
Kultura supermarketów. Jak powinno być?
Kultura supermarketów. Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?
Kultura supermarketów. Co można zrobić w tej sprawie?
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel przedstawia uczniom temat lekcji i jej cele. Wyjaśnia sposób pracy na zajęciach. Dzieli klasę na 4‑osobowe zespoły, w ten sposób, że uczniowie pierwszej ławki odwracają się do uczniów ławki drugiej itd.
Nauczyciel rozdaje uczniom tekst artykułu i prosi uczniów, aby go przeczytali (załącznik 1).
Nauczyciel prosi uczniów, aby przeczytali tekst ponownie i podkreślili w nim te fragmenty, które ich zdaniem odnoszą się do zwrotu „kultura supermarketów”.
Nauczyciel prosi uczniów, aby w grupach podzielili się refleksjami na temat przeczytanego artykułu, a następnie sporządzili listę cech „kultury supermarketów” i swoje hasła zapisali na samoprzylepnych karteczkach.
Nauczyciel prosi przedstawicieli grup o zaprezentowanie wyników swojej pracy. Uczeń odczytuje hasła i przykleja karteczki na plakacie „Jak jest?” Po zebraniu wszystkich opinii, uczniowie pod kierunkiem nauczyciela formułują 3‑5 wniosków, które po zdjęciu karteczek zostają zapisane na arkuszu przez jednego z uczniów.
Nauczyciel prosi uczniów, aby w grupach porozmawiali o przyczynach funkcjonowania „kultury supermarketów”. Swoje refleksje uczniowie zapisują na samoprzylepnych karteczkach, a następnie prezentują na forum w ten sposób, że uczeń odczytuje hasła i przykleja karteczki na plakacie „Jak powinno być?” Po zebraniu wszystkich opinii, uczniowie pod kierunkiem nauczyciela formułują 3‑5 wniosków, które po zdjęciu karteczek zostają zapisane na arkuszu przez jednego z uczniów.
Nauczyciel zachęca uczniów do dyskusji w grupach na temat: „Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?”. Zadaniem uczniów jest analiza wniosków z ćwiczeń: „Jak jest? i „Jak powinno być?” Swoje pomysły uczniowie zapisują na samoprzylepnych karteczkach. Następnie prezentują je na forum, tak jak w poprzednich ćwiczeniach. Podsumowaniem jest lista wniosków sformułowanych przez klasę, które zostają zapisane na plakacie: „Dlaczego nie jest tak, jak powinno być?”.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie metodą burzy mózgów ustalają listę pomysłów na temat: Kultura supermarketów. Co można zrobić w tej sprawie? Pomysły uczniów zapisywane są na czwartym plakacie.
Nauczyciel zadaje pracę domową.
5. Bibliografia
Milo, Turysta w cieniu supermarketów, [w:] „Ergo”2004, 02, s. 34‑37.
6. Załączniki
a) Tekst do analizy
załącznik 1.
Turysta w cieniu supermarketów
(…) Centra handlowe proponują coraz więcej: konkursy, wystawy, degustacje – wszystko, by przyciągnąć klientów. Dostarczają rozrywki polegającej przede wszystkim na oglądaniu. W końcu żyjemy w czasach, w których obraz jest głównym i najbardziej dostępnym źródłem informacji. Nie wymaga szczególnej aktywności – wystarczy patrzeć – na ekran, na zdjęcie, na wydarzenia, jakie rozgrywają się przed naszymi oczami. A w supermarketach dzieje się sporo. Wizyty w nich to nie tylko bezsensowne włóczenie się wzdłuż półek, lecz próba wzrokowego „nachapania się” dobrobytem. Malle stają się miejscem rodzinnych wycieczek, kolacji, randek, są pozornie „przyjazne” dla ludzi, ponieważ zaspokajają ich potrzeby, także kulturalne.
W centrum handlowym można za darmo posłuchać najnowszych CD, przeczytać gazety lub obejrzeć thriller w supernowoczesnym telewizorze, który później zakupimy na raty z zerowym oprocentowaniem. Malle dają poczucie bezpieczeństwa i komfortu, bo nie stawiają wymagań, są łatwe w „obsłudze”: nie trzeba rozmawiać, nie trzeba wymieniać poglądów, nie trzeba się starać, nie trzeba dbać o formy. Jest tylko jeden warunek: trzeba być przygotowanym na wydanie pieniędzy, bo przecież o to chodzi, by osłabić naszą czujność i otworzyć nasze portfele… to raj dla ludzi, którzy są bardziej homo ludens niż homo sapiens. (…)
Tam, gdzie są ludzie, tam tworzy się kultura. W tym przypadku jest to kultura łatwej konsumpcji, w której liczy się tylko to, co jest namacalne, co się przekłada na konkretny, widzialny produkt. Dlatego bardziej przeraża tworzenie z marketów centrów tzw. Kultury, niż nawet to, że podstępnie wyciągnie się tam od nas pieniądze. Te centra funkcjonują zgodnie z zasadą, która abp. Józef Życiński określa „Zabawa czyni wolnym”. Etyka i filozofia przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie, gdy wartością nadrzędną staje się zabawa i konsumpcja. Wielu ludzi nie bierze już pod uwagę alternatywnych sposobów spędzania świąt. Zacierają się granice między niezbędnymi zakupami a konsumpcjonistyczną rozrywką. Towarem w supermarketach nie są już produkty czy usługi, lecz przyjemności i ludzkie marzenia. Zakupy są tylko dodatkiem dla wyznawców religii konsumpcjonistycznej nawiedzających swe świątynie. (…)
Źródło: A. Milo, Turysta w cieniu supermarketów, [w:] „Ergo”2004, 02, s.34‑37
b) Zadanie domowe
Uczniowie piszą list otwarty do konsumentów, w którym wykorzystują wnioski z zajęć. W liście proponują rozwiązania, z jakich może skorzystać przeciętny obywatel, aby ochronić siebie lub swoje dzieci przed negatywnymi skutkami „kultury supermarketów”.
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak