Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją ogrodów specjalnych na przykładzie łąki kwietnej
OGR.03. Projektowanie, urządzanie i pielęgnacja roślinnych obiektów architektury krajobrazu – technik architektury krajobrazu 314202
Łąka kwietna w Polsce i na świecie
GALERIA ZDJĘĆ
Spis treści
Łąka kwietna w Polsce i na świecieŁąka kwietna w Polsce i na świecie
Przykładowe mieszanki nasionPrzykładowe mieszanki nasion
1. Łąka kwietna w Polsce i na świecie
Galeria ilustracji przedstawiających przykłady łąk kwietnych w Polsce i na świecie.
Pierwsza fotografia dotyczy definicji łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Mianem łąki kwietnej określa się formę ogrodu specjalnego, która wywodzi się z czasów średniowiecznych. Ogród taki tworzyły rozsiane w trawie kwiaty i aromatyczne rośliny oraz swobodne grupy drzew i krzewów, które często także okalały łąkę kwietną. Na terenie ogrodu, zwykle w centrum, znajdowała się fontanna. W wiekach średnich łąka kwietna stanowiła miejsce dworskich zabaw, stąd określana była łacińskim mianem hortus ludi (ogród zabaw; hortus – ogród, ludus – zabawa).
Obecnie łąki kwietne składają się głównie z wielobarwnych kwiatów (jednoroczne lub wieloletnie rośliny dwuliścienne stanowią około 70 procent składu gatunkowego), którym towarzyszą różne typy traw (rośliny jednoliścienne należące do wiechlinowatych (Poaceae) i turzyc (Carex)).
Łąki kwietne bardzo chętnie zakłada się w aglomeracjach, gdyż niosą ze sobą rozmaite korzyści: nie tylko są bardzo atrakcyjne wizualnie (dzięki nim można uzyskać dekoracyjne barwne plamy na dużych powierzchniach), ale także stanowią efektywne rozwiązanie ekologiczne – sprzyjają tworzeniu korzystnego mikroklimatu przez akumulację dwutlenku węgla w masie roślinnej, przeciwdziałają nagrzewaniu się nawierzchni, co powoduje obniżenie temperatury na danym obszarze, wspomagają walkę ze smogiem dzięki wychwytywaniu pyłów zawieszonych z powietrza i zatrzymywaniu ich na swojej powierzchni, łagodzą skutki suszy przez zwiększenie retencji wody w glebie, wzmacniają bioróżnorodność biologiczną, dając schronienie i pokarm owadom (w tym zapylaczom), pająkom, ptakom i małym ssakom. Ponadto są ekonomiczne i bardzo proste w utrzymaniu. Mogą też pełnić ważne funkcje społeczne, np. integracyjne czy edukacyjne, co dzieje się najczęściej wtedy, gdy łąki kwietne są zakładane w miastach z inicjatywy lokalnej społeczności i stają się ogrodami społecznymi.
Łąki kwietne w przestrzeni miejskiej powstają na rozmaitych terenach: w parkach, na placach i skwerach, przy obiektach użyteczności publicznej, obiektach inżynieryjnych i przemysłowych, w pasach drogowych i przy ciągach komunikacyjnych, a także na osiedlach mieszkaniowych i w przydomowych ogródkach.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną. Tworzona jest ona przez żółte słoneczniki ozdobne o brązowych, szerokich środkach, jasnożółte, delikatne kosmosy siarkowe, kosmosy podwójnie pierzaste o różowych płatkach, lejkowate fioletowe kwiaty z białą gardzielą i żółtym środkiem powoju trójbarwnego.
Druga fotografia dotyczy różnicy między łąkami kwietnymi a innymi rodzajami łąk. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąkę kwietną, stanowiącą ogród specjalny, należy zdecydowanie odróżnić od łąk istniejących na terenach rolnych, leśnych, górskich czy zalewowych. Łąki te różnią się składem gatunkowym, przy czym najważniejszą różnicę stanowią proporcje roślin kwitnących i traw. W przypadku łąk kwietnych rośliny kwitnące zdecydowanie dominują nad trawami, które nie powinny obejmować więcej niż 30 procent całego składu gatunkowego. Ponadto dla łąk kwietnych szczególna jest różnorodność roślin kwitnących, którą mogą tworzyć nie tylko gatunki dzikie, takie jak mak polny (Papaver rhoeas), chaber bławatek (Centaurea cyanus) czy jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare), ale także gatunki ozdobne, np. słonecznik ozdobny (Helianthus annuus), maczek kalifornijski (Eschscholzia californica) i bodziszek wspaniały (Geranium × magnificum). Co więcej, podczas doboru nasion do mieszanek florystycznych nierzadko bierze się pod uwagę również charakterystykę strukturalną traw i ich kolory, tak aby również one pogłębiały walor dekoracyjny łąk kwietnych. Na pozostałych rodzajach łąk zdecydowanie dominuje zwarta roślinność trawiasta, której rośliny dwuliścienne, np. rośliny motylkowe i niektóre chwasty, jedynie towarzyszą.
Skład gatunkowy wszystkich rodzajów łąk wynika z ich genezy. Łąki kwietne są zazwyczaj łąkami sztucznymi, czyli takimi, które powstają wyłącznie dzięki działalności człowieka oraz których założenie i utrzymanie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia ściśle określonych zabiegów, takich jak przygotowanie gruntu pod siew, dobór roślin do określonych warunków siedliskowych, wałowanie, odchwaszczanie, a niekiedy także nawożenie. Dotyczy to zwłaszcza łąk kwietnych, które tworzą rośliny jednoroczne – nie tylko polne, ale także ozdobne. Łąki kwietne złożone z bylin (głównie dzikich, wieloletnich roślin rodzimych) uznaje się, podobnie jak łąki istniejące na terenach rolnych, za łąki półnaturalne, czyli takie, które powstały i utrzymują się dzięki ludzkiej ingerencji, ale które jednocześnie są kształtowane przez naturalne procesy ekologiczne, jak np. samorzutne rozprzestrzenianie się gatunków i towarzyszące im interakcje międzygatunkowe. Ludzka ingerencja, mająca na celu utrzymanie łąk półnaturalnych, ma charakter ekstensywny: sprowadza się przede wszystkim do ich koszenia, a w przypadku łąk porastających tereny rolne – także pastwiskowania. Zaprzestanie tej działalności spowodowałoby przekształcenie się łąk w zbiorowiska leśne. Przekształceniom tego rodzaju nie ulegają jedynie łąki naturalne, które wykształcają się bez interwencji człowieka, w miejscach, w których nie występują zbiorowiska leśne ze względu na specyficzne warunki środowiskowe: niską temperaturę, silne wiatry, cienką warstwę gleby lub bardzo wysoki poziom wód gruntowych, a zatem głównie w sferze wysokogórskiej oraz na terenach zalewowych.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę na terenach rolnych koło Bartoszyc (województwo warmińsko‑mazurskie). Jest to łąka rolna z niewysokimi trawami. Gdzieniegdzie występują kępy białych i żółtych kwiatów, w tym „dmuchawców” mniszka lekarskiego.
Trzecia fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – Błoni w Krakowie (Polska). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Błonia należą do największych łąk położonych w centrum miasta w Europie. Ich powierzchnia wynosi 48 hektarów, a obwód około 3500 metrów. Błonia stanowią łąką kwietną, która pełni funkcję parku miejskiego. Zostały przekształcone w park z pastwiska gminnego. W 2000 roku wpisano je do rejestru zabytków.
Na zdjęciu przedstawiono krakowskie Błonia. Krakowskie Błonia to rozległa łąka kwietna. Tworzą ją gęsto porastające trawy i kwiaty. Są to gatunki rodzime, m.in. czerwone maki polne (Papaver rhoeas) oraz białe krwawniki pospolite (Achillea millefolium). W oddali znajdują się drzewa oraz domy.
Czwarta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – parku Christ’s Pieces w Cambridge (Wielka Brytania). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne coraz częściej powstają w parkach miejskich, gdzie wspomagają drzewa i krzewy w procesie oczyszczania powietrza. Stają się alternatywą dla trawników lub im towarzyszą w formie wielobarwnych, dekoracyjnych mozaik. Pozwalają mieszkańcom miast na obcowanie z naturą – nie tylko ze światem roślin, ale także ze światem zwierząt: łąki kwietne stanowią siedlisko wielu gatunków zwierzęcych, w tym ginących zapylaczy i ptaków.
Łąki kwietne w parkach to także duża oszczędność dla budżetów miast, gdyż – inaczej niż trawniki – aby atrakcyjnie wyglądać, nie wymagają częstego podlewania, nawożenia ani nawet wielokrotnego koszenia (w czasie jednego sezonu wystarczy wykonać dwa takie zabiegi).
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w parku miejskim w Cambridge. Łąkę porasta wiele gatunków różnokolorowych kwiatów. W jej składzie gatunkowym dominują jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare) o białych płatkach i żółtych środkach, różowy krwawnik pospolity (Achillea millefolium) oraz żółty złocień polny (Glebionis segetum). Łąkę otaczają drzewa. W oddali znajdują się ścieżka oraz ławka.
Piąta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – arboretum w Průhonicach (Czechy). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne zakładane na terenach miejskich, takich jak parki, ogrody lub skwery, mogą przybierać rozmaite formy, np. tworzyć kwietne pasy przypominające ozdobne rabaty otoczone zielenią trawników. Takie rozwiązanie jest szczególnie przydatne w miejscach rekreacyjnych.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w arboretum w Průhonicach. Łąka kwietna znajduje się przy zbiorniku wodnym. Porasta ją wiele różnokolorowych kwiatów, m.in. żeleźniak żółty (Phlomis russeliana), fioletowa szałwia lekarska (Salvia officinalis) oraz purpurowy krwawnik wiązówkowaty (Achillea fitipendulina).
Szósta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – parku miejskiego „Rury” w Lublinie (Polska). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne powstające w miastach nie tylko pełnią funkcje ekologiczne. Ich równie ważnym zadaniem jest podnoszenie walorów wizualnych terenów, na których są zakładane. Dlatego podczas przygotowywania mieszanek florystycznych dużą wagę przywiązuje się do ich składu gatunkowego także pod tym względem: istotne są nie tylko wymagania siedliskowe roślin i ich dobór do określonego stanowiska, ale również to, jakie kompozycje barwne i strukturalne rośliny te będą tworzyć.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w parku „Rury” w Lublinie. Łąkę porasta wiele gatunków różnokolorowych kwiatów. Roślinami decydującymi o jej atrakcyjnością są: różowy kosmos podwójnie pierzasty (Cosmos bipinnatus) i kontrastujący z nim – także pod względem strukturalnym – szarłat wyniosły (Amaranthus cruentus). Łąkę otaczają drzewa, zza których wyłania się wysoki budynek mieszkalny.
Siódma fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – Queen Elizabeth Olympic Park w Londynie (Wielka Brytania). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Przygotowując mieszanki florystyczne łąk kwietnych w przestrzeniach miejskich, można wykorzystać w funkcji dekoracyjnej nie tylko rośliny kwitnące, ale także rozmaite gatunki traw. Kępy traw szczególnie dobrze prezentują się na tzw. łąkach bylinowych, które stanowią rodzaj łąk kwietnych, o ile udział traw nie przekracza 40 procent.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę bylinową w parku Olimpijskim im. Królowej Elżbiety w Londynie, widok na Stadion Olimpijski. Łąkę tworzą trawy oraz rośliny wieloletnie, m.in. jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare) o białych płatkach i żółtych środkach, białe chryzantemy średniokwiatowe (Chryzantema × morifolium) oraz purpurowy łubin trwały (Lupinus polyphyllus). W tle widać dach Stadionu Olimpijskiego. Obok łąki znajduje się ścieżka, którą spacerują ludzie.
Ósma fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – parku Millenium w Chicago (USA). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Kompozycje miejskich łąk kwietnych mogą stać się arcydziełami sztuki ogrodowej. Są nimi łąki bylinowe zaprojektowane przez holenderskiego, wybitnego architekta krajobrazu i ogrodnika – Pieta Oudolfa.
Łąki Oudolfa stanowią kompozycje w stylu naturalistycznym: imitują one skupiska roślin, które można zaobserwować w stanie dzikim. Składają się najczęściej z roślin bylinowych o niepozornych kwiatach, które dopiero w kępach, zestawione z kępami traw, dają spektakularny efekt estetyczny.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę bylinową w stylu naturalistycznym w parku Millenium w Chicago. Łąkę porasta wiele gatunków różnokolorowych kwiatów. Znajduje się ona w parku. W oddali widać drzewa, ścieżkę oraz ławkę.
Dziewiąta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – parku High Line w Nowym Jorku. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne mogą zasiedlać najrozmaitsze obszary. W 2014 roku w Nowym Jorku przekształcono dawną estakadę kolejową w park miejski z wielkimi połaciami traw i łąk kwietnych, który stał się ikoną współczesnej architektury krajobrazu – przykładem, jak z obiektu przeznaczonego do rozbiórki można uczynić zieloną atrakcję miasta. W pracach nad projektem brał udział Piet Oudolf.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę bylinowa przed kwitnieniem.
Dziesiąta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – terenu muzeum Workhouse w Ripon (Wielka Brytania). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne są chętnie zakładane przy instytucjach kultury. Gdy przyległe do nich tereny są rozległe, łąki kwietne prezentują się szczególnie atrakcyjnie.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną przy muzeum w Ripon, dawnym przytułku dla bezdomnych, powstałą na terenie niegdysiejszego ogrodu uprawianego przez mieszkańców ówczesnej instytucji. Łąkę kwietną porasta bujna roślinność. W jej skład gatunkowy wchodzą rośliny najbardziej typowe dla tego rodzaju ogrodu: czerwone maki polne (Papaver rhoeas), biało‑żółte jastruny właściwe (Leucanthemum vulgare), niebieskie chabry bławatki (Centaurea cyanus), żółte złocienie polne (Glebionis segetum). Obok łąki znajduje się chodnik, a w oddali widać budynek muzeum.
Jedenasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – ogrodu Muzeum Papiernictwa w Dusznikach‑Zdroju (Polska). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąkę kwietną może tworzyć jeden gatunek roślin kwitnących w wielu kolorowych odmianach, dając w ten sposób efekt wielobarwnej mozaiki o jednorodnej strukturze.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w ogrodzie Muzeum Papiernictwa w Dusznikach‑Zdroju. Łąkę gęsto porastają różne odmiany chabra bławatka (Centaurea cyanus). Są one fioletowe, różowe oraz białe. W oddali widać muzeum.
Dwunasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – placu Centralnego w Krakowie (Polska). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąkę kwietną mogą tworzyć także rośliny cebulowe, np. krokusy wiosenne (Crocus vernus) lub narcyzy (Narcissus). Rośliny cebulowe kwitnące wczesną wiosną mogą znacznie wydłużyć atrakcyjność łąki kwietnej, jeśli połączy się nasadzenia roślin cebulowych z wysiewem roślin jednorocznych i bylin.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną na placu Centralnym w Nowej Hucie, w Krakowie. Łąkę kwietną porasta wiele fioletowych krokusów wiosennych (Crocus vernus). W oddali znajduje się zabudowa miejska.
Trzynasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – ogrodu na dachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (Polska). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne powstają w przestrzeni publicznej w najbardziej nietypowych miejscach, np. współtworząc ogrody na dachach. W skład gatunkowy łąk kwietnych mogą wchodzić nie tylko rośliny dzikie, ale także rośliny ozdobne, jak np. bodziszek wspaniały (Geranium × magnificum), który w ogóle nie występuje w środowisku naturalnym – jest powstałą w laboratorium genetyczną krzyżówką dwóch roślin zielnych: bodziszka wielkopłatkowego (Geranium platypetalum) oraz bodziszka iberyjskiego (Geranium ibericum). Łąki kwietne tworzone przez rośliny ozdobne wymagają dużo więcej troski (np. regularnego nawożenia) niż łąki, które powstają z rodzimych roślin dzikich.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę znajdującą się na dachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. W jej skład wchodzi fioletowy bodziszek wspaniały (Geranium × magnificum).
Czternasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – terenu Amman Arab University (Jordania). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Półnaturalne łąki kwietne, złożone wyłącznie z roślin lokalnie występujących na danym terenie, nie są tak atrakcyjne jak ozdobne łąki kwietne powstałe ze specjalnie wyselekcjonowanych nasion. Niemniej półnaturalne łąki kwietne są zdecydowanie bardziej ekologiczne, zwłaszcza jeśli porówna się je z łąkami kwietnymi tworzonymi przez jeden gatunek kwiatów ozdobnych: te pierwsze nie wymagają nawożenia i ochrony przed szkodnikami, a tym samym w dużo większym stopniu sprzyjają różnorodności biologicznej.
Na zdjęciu przedstawiono półnaturalną łąkę kwietną przy Amman Arab University w Ammanie, w Jordanii. Łąka składa się głównie z traw oraz białych i żółtych kwiatów. Są to rośliny powszechnie występujące w stanie dzikim na terenach Europy i Azji: jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare) i pszonak (Erysimum).
Piętnasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – dzielnicy biznesowej Zhujiang New Town w Kantonie (Chiny). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne zakładane w miastach są nie tylko ich wielobarwną ozdobą, ale również mogą stać się wizytówkami miast i przyczyniać do ich promocji. Ponadto charakter łąk, przywodzący na myśl dziką naturę, prowadzi do zmiany percepcji zurbanizowanych środowisk. Łąki kwietne powodują, że mieszkańcy miast odbierają otaczającą ich rzeczywistość wielozmysłowo – przede wszystkim ze względu na wielość kolorów i form roślin oraz zapach kwiatów, ale także z uwagi na różnorodność zoologiczną ekosystemu łąki, która przejawia się m.in. w jej audiosferze (brzęczenie pszczół, śpiew ptaków itp.). Przestrzeń miejska staje się więc bardziej przyjazna, mniej odhumanizowana i bliższa przyrodzie, pozwala na ukojenie i mentalną odskocznię od ulicznego zgiełku i industrializacji.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w dzielnicy biznesowej Zhujiang New Town w Kantonie. Łąkę tworzą białe, różowe i fioletowe kosmosy podwójnie pierzaste (Cosmos bipinnatus). Pośród kwiatów stoi człowiek w tradycyjnym stroju chińskim i stożkowym słomkowym kapeluszu przeciwsłonecznym. W tle znajdują się nowoczesne wieżowce. Łąka powstała z okazji jednej z ważnych dla miasta uroczystości.
Szesnasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – pas zieleni przy jezdni w Rotherham (Wielka Brytania). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Trawniki na pasach zieleni przy jezdniach są stopniowo wypierane przez łąki kwietne. Łąki pełnią na tych terenach wielorakie funkcje. Są nie tylko dekoracyjne, ale dzięki swojej wielobarwności zapewniają także dobrą widoczność pasów zieleni, skutecznie oddzielając je od pasów ruchu. Przede wszystkim jednak stanowią oręż w walce ze smogiem generowanym przez pojazdy: rośliny zasiedlające łąkę wychwytują pyły zawieszone z powietrza i zatrzymują je na swojej powierzchni.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną założoną w pasie zieleni przy jezdni w Rotherham. Wielokolorową mozaikę tworzą m.in. czerwone maki polne (Papaver rhoeas), niebieskie chabry bławatki (Centaurea cyanus), biało‑żółte jastruny właściwe (Leucanthemum vulgare), pomarańczowe kosmosy siarkowe (Cosmos sulphureus).
Siedemnasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąk kwietnych w Polsce oraz na świecie – pobocza ulicy przy fabryce Mercedes‑Benz w Sindelfingen (Niemcy). Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Dobór roślin, które mają tworzyć łąki kwietne o ściśle określonych funkcjach, powinien być dokładnie przemyślany. Rośliny rosnące na pasach zieleni nie mogą być zbyt wysokie, aby nie zakłócać widoczności pasów ruchu. Wyższe rośliny mogą natomiast porastać pobocza dróg. Na tych terenach łąki kwietne zakłada się przede wszystkim z myślą o ich zdolności do oczyszczania powietrza, dlatego rośliny wchodzące w ich skład gatunkowy, np. słoneczniki, mają najczęściej owłosione i lepkie organy (głównie liście i łodygi). Włoski dobrze wychwytują mikropyły z powietrza, a wydzielanie lepkich substancji powoduje, że mikropyły przyczepiają się do powierzchni roślin. Powodem, dla którego warto założyć łąki kwietne na poboczach, jest także znaczne obniżenie kosztów utrzymania dróg przez ograniczenie ich koszenia. Ponadto łąki kwietne są prostym, ekologicznym i tanim sposobem przeciwdziałania podtopieniom dróg, gdyż dzięki rozbudowanym systemom korzeniowym roślin porastających pobocza woda opadowa jest zatrzymywana w glebie.
Na zdjęciu przedstawiono przyuliczną łąkę kwietną, składającą się z wysokich traw oraz kwiatów. Są to m.in. białe kosmosy podwójnie pierzaste (Cosmos bipinnatus) oraz słoneczniki ozdobne (Helianthus annuus). Łąka zlokalizowana jest nieopodal fabryki Mercedes‑Benz w Sindelfingen.
Osiemnasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąki kwietnej w przestrzeni prywatnej – przydomowej łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łąki kwietne powstają nie tylko w przestrzeniach publicznych, ale także w prywatnych ogrodach. Z powodzeniem mogą stać się odpowiednikiem ozdobnych rabat kwiatowych. Efekt ten można uzyskać np. przez rozszerzenie składu florystycznego łąki o gatunki ozdobne (w tym także gatunki i odmiany obce) lub przez przyjęcie całkowicie odmiennej strategii: projektując łąkę kwietną w stylu naturalistycznym, złożoną wyłącznie z gatunków rodzimych, odwzorowującą skupiska roślinne rosnące w naturze. Łąka taka również wygląda atrakcyjnie, wymaga mniej zabiegów pielęgnacyjnych, a jednocześnie ma zdecydowanie większą wartość przyrodniczą: może być sposobem na ograniczenie populacji lub wyeliminowanie gatunków inwazyjnych, zagrażających bioróżnorodności. Podobne znaczenie mają łąki kwietne tworzone z roślin rodzimych, których cechy gatunkowe pozwalają na osiągnięcie określonych celów szczegółowych, takich jak dostarczanie pokarmu owadom lub ptakom (gatunki miododajne, gatunki wytwarzające nasiona stanowiące pokarm ptaków oraz gatunki przyciągające owady będące źródłem białka dla ptaków), łąki kwietne oczyszczające powietrze (gatunki o lepkich organach wychwytujące mikropyły z powietrza i zatrzymujące je na swojej powierzchni), łąki kwietne regulujące retencję i stabilizujące podłoże (gatunki o rozbudowanych systemach korzeniowych).
Łąka kwietna przekształcona w tzw. łąkotrawnik może pełnić funkcje trawnika w miejscach rekreacyjnych ogrodu, a jednocześnie stymulować bioróżnorodność. Wystarczy, jeśli w mieszance nasion znajdą się niewysokie rośliny rodzime, a udział traw zostanie zwiększony (od 30 do 50 procent) – łąka taka będzie odporna na deptanie.
Na zdjęciu przedstawiono naturalistyczną łąkę kwietną w przydomowym ogrodzie. Znajduje się ona przed białym domem z dachem pokrytym grafitową dachówką. Wśród soczystej zieleni łąki bielą się jastruny właściwe z żółtymi środkami (Leucanthemum vulgare). Łąkę porastają także czerwone firletki chalcedońskie (Silene chalcedonica) oraz lazurowe ostróżki wyniosłe (Delphinium elatum).
Dziewiętnasta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąki kwietnej w przestrzeni prywatnej – łąki kwietnej na dachach. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Zielone dachy stanowią w północnej Europie tradycyjny sposób na izolację termiczną. W ostatnim czasie cieszą się dużą popularnością także w innych częściach świata – nie tylko ze względu na dużą zdolność termoizolacyjną, ale również z uwagi na inne liczne zalety: dobrze tłumią hałas, stanowią dodatkowe zabezpieczenie budynku przed niszczącymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wysoka temperatura, promieniowanie UV lub silny wiatr, są atrakcyjne wizualnie. Ponadto niosą ze sobą rozmaite korzyści ekologiczne, m.in. oczyszczają powietrze, przyczyniają się do zwiększenia powierzchni biologicznie czynnej w zabudowanym terenie (dzięki czemu wspierają działania na rzecz stabilizacji bilansu cieplnego w miastach), absorbują wody opadowe i przez parowanie odprowadzają je do atmosfery, zapobiegając podtopieniom, sprzyjają ogólnej poprawie mikroklimatu.
Wymienione korzyści ekologiczne są jednak domeną wyłącznie tzw. zielonych dachów intensywnych, czyli dachów, które w zasadzie odtwarzają ekosystem ogrodów naziemnych. Wymagają one dużych nakładów pracy już podczas zakładania, a także później – z uwagi na specyficzne, trudne warunki panujące na dachu (susza, palące słońce, silne wiatry) do ich utrzymania konieczne są regularne zabiegi pielęgnacyjne, które są czasochłonne i kosztowne. Z tego względu dachy intensywne powstają przede wszystkim na dachach budynków użyteczności publicznej (np. dach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego), podczas gdy tańsze i wymagające nieporównanie mniej troski tzw. dachy ekstensywne zakłada się na budynkach będących własnością prywatną (domy jednorodzinne, altany, garaże itp.). Dachy ekstensywne porasta sucholubna roślinność (głównie rozmaite gatunki rozchodników (Sedum)), która charakteryzuje się dużą zdolnością do samoregeneracji, ale w zasadzie stanowi monokulturę. Rozwiązaniem sprzyjającym bioróżnorodności jest zatem założenie na dachu łąki kwietnej, która nie tylko będzie użyteczna i spełni pożądane funkcje ekologiczne, ale także nie potrzebuje zaawansowanej pielęgnacji, jest ekonomiczna i odznacza się dużymi walorami estetycznymi. Łąki kwietne na dachach zakłada się podobnie jak inne rodzaje zielonych dachów (przestrzegając takich samych zasad technologicznych), przede wszystkim pamiętając o dobrej hydroizolacji budynku.
Najprostszym sposobem założenia łąki kwietnej na dachu jest wykorzystanie maty wegetacyjnej, czyli tzw. łąki kwietnej z rolki, ale łąka może także powstać przez wysiew odpowiedniej mieszanki florystycznej, dopasowanej do specyficznych warunków siedliskowych. W skład tej mieszanki – poza stanowiącymi bazę murawy rozchodnikami – mogą wchodzić typowo łąkowe byliny i zioła (także miododajne), trawy i rozchodniki.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną porastającą dachy tradycyjnych domów w Islandii (muzeum w Skógar). Łąka składa się głównie z traw. Porasta całe dachy domków znajdujących się na zdjęciu.
Dwudziesta fotografia dotyczy jednego z przykładów łąki kwietnej w przestrzeni prywatnej – łąki kwietnej w donicach. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Stymulowanie bioróżnorodności i wspieranie ginących zapylaczy (a wraz z nimi ptaków) może odbywać się także w mikroskali: wysiew rodzimych roślin miododajnych do donic jest coraz częściej praktykowany na balkonach i tarasach. Tworzą one sielskie wielobarwne kompozycje, kwitnące do późnego lata, niewymagające skomplikowanej pielęgnacji. W przeciwieństwie do łąk kwietnych wysianych do gruntu łąki kwietne w donicach potrzebują stałego (nawet codziennego) nawadniania.
Na zdjęciu przedstawiono łąkę kwietną w mikroskali. Na fotografii znajdują się trzy donice umieszczone na drewnianej przyczepce. W nich rosną kwiaty. Są to fioletowy i żółty pszonak (Erysimum) oraz biało‑żółty jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare). W tle zdjęcia widać łąkę gęsto porośniętą żółtymi kwiatami.
Dwudziesta pierwsza fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – maku polnego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Mak polny to roślina jednoroczna. Preferuje stanowiska słoneczne i umiarkowanie suche, nie ma specjalnych wymagań glebowych. Osiąga wysokość od 20 do 90 cm. Kwitnie od maja do sierpnia. Kwiaty maków, najczęściej czerwone, są osadzone pojedynczo na długich szypułkach, korona jest czteropłatkowa, o średnicy do 10 cm. Łodyga jest pokryta włoskami. W stanie dzikim maki występują na polach i łąkach. Są również wykorzystywane jako roślina ozdobna na rabatach lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono mak polny (Papaver rhoeas). Kwiat ten ma czerwone płatki układające się w kształt rozłożystego kielicha. Jego łodyga jest cienka, obrośnięta szczeciniasto.
Dwudziesta druga fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – chabra bławatka. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Chabr bławatek to roślina jednoroczna. Preferuje stanowiska słoneczne i przepuszczalne gleby, raczej ubogie w składniki pokarmowe. Osiąga wysokość od 30 do 90 cm. Kwitnie od czerwca do września, a niekiedy jeszcze w październiku. Kwiatostany chabrów, najczęściej niebieskie, rzadziej białe różowe lub fioletowe, tworzą koszyczki o średnicy do 3 cm. Chabry w stanie dzikim występują na polach i łąkach. Często są wykorzystywane jako roślina ozdobna na rabatach.
Na zdjęciu przedstawiono chabry bławatki (Centaurea cyanus). Są to niebieskie kwiaty z rozłożystymi i postrzępionymi płatkami.
Dwudziesta trzecia fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – kosmosu podwójnie pierzastego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Kosmos podwójnie pierzasty nazywany jest także onętkiem. Jest rośliną jednoroczną. Preferuje stanowiska słoneczne i lekkie, przepuszczalne gleby, raczej ubogie w składniki pokarmowe i mało wilgotne. Osiąga wysokość od 80 do 120 cm, ma rozgałęziony pokrój. Kwitnie od lipca do października. Kwiaty, białe, różowe lub fioletowe, są zebrane w koszyczki o średnicy do 9 cm. W środowisku naturalnym występuje w wielu regionach świata, m.in. w Ameryce Północnej i Środkowej, w Azji i na Karaibach. Wykorzystywany jest jako roślina ozdobna na rabatach i trawnikach lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono kosmosy podwójnie pierzaste (Cosmos bipinnatus). Są to kwiaty o białych lub różowych płatach. Płatki są podłużne i rozłożyste. Środek kwiatów jest żółty.
Dwudziesta czwarta fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – kosmosu siarkowego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Kosmos siarkowy, podobnie jako kosmos podwójnie pierzasty, nazywany jest także onętkiem. Jest rośliną jednoroczną. Wymaga stanowiska ciepłego i słonecznego (min. 6 godzin dziennie) oraz przepuszczalnej gleby, ubogiej w składniki pokarmowe, nigdy kwaśnej, lekko wilgotnej. Osiąga wysokość od 60 do 90 cm, ma rozgałęziony pokrój. Kwitnie od lipca do września. Kwiaty, żółte lub pomarańczowe, osiągają średnicę około 5 cm. Pochodzi z Meksyku i Brazylii, ale jest szeroko rozpowszechniony również w Afryce i Azji. Wykorzystywany jako roślina ozdobna na rabatach lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono kosmos siarkowy (Cosmos sulphureus). Jest to pomarańczowy kwiat z kilkoma krótkimi, podłużnymi płatkami.
Dwudziesta piąta fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – lnu zwyczajnego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Len zwyczajny to roślina jednoroczna. Preferuje stanowiska słoneczne, ale dobrze rośnie także w półcieniu. Gleba powinna być przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna, a nawet sucha. Osiąga wysokość od 30 do 70 cm, ma pokrój wzniesiony, na dole łodyga jest prosta i naga, u góry się rozgałęzia. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Niebieskie kwiaty są pojedyncze i drobne, zebrane w wiechę. Osiągają średnicę do 5 cm.
Na zdjęciu przedstawiono len zwyczajny (Linum usitatissimum). Ma on kwiaty pojedyncze i drobne, zebrane w wiechę, ze średnicą do 5 cm. Mają niebieską, chabrową barwę. Ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate, długo zaostrzone. Pochodzi z Bliskiego Wschodu, obecnie nie występuje w stanie dzikim. W Polsce znany jest jako roślina uprawna. Wykorzystywany w przemyśle odzieżowym i spożywczym, ale również jako roślina ozdobna w parkach lub ogrodach.
Dwudziesta szósta fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – złocienia polnego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Złocień polny to roślina jednoroczna. Dobrze rośnie zarówno w słońcu, jak i w półcieniu. Preferuje gleby piaszczyste i piaszczysto‑gliniaste, wilgotne, a nawet podmokłe. Osiąga wysokość od 20 do 100 cm, ma nieznacznie gałęzisty pokrój. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Kwiaty są złocistożółte, zebrane w koszyczki o średnicy od 2,5 do 4 cm. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, Afryce i Azji. W Polsce rośnie w północnej oraz południowo‑zachodniej części kraju. Wykorzystywany jako roślina ozdobna na rabatach lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono złocień polny (Glebionis segetum).
Dwudziesta siódma fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – łubinu trwałego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łubin trwały jest rośliną wieloletnią. Rośnie w słońcu. Kwiaty zebrane są w duże grono kłosów w górnej części łodygi. Występują w wielu różnych kolorach, najczęściej fioletowym, różowym i niebieskim. Liście są dłoniastodzielne i lancetowate. Łubin trwały osiąga wysokość do 150 cm. Pochodzi z zachodniej części Ameryki Północnej. W stanie dzikim występuje w Polsce w północnej i zachodniej części kraju. Wykorzystywany jako roślina ozdobna na rabatach, w ogrodach wiejskich oraz przydomowych lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono łubin trwały (Lupinus polyphyllus). Łubin ma głęboki fioletowy kolor. Kwiaty zebrane są w duże grono kłosów w górnej części łodygi.
Dwudziesta ósma fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – jastruna właściwego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Jastrun właściwy jest rośliną wieloletnią. Rośnie w słońcu. Kwiaty zebrane są w kwiatostan typu koszyczek, płatki są wydłużone, języczkowe. Liście odziomkowe, skrętoległe o łopatkowatym lub okrągławym kształcie, ich długość wynosi do 10 cm. Jastrun właściwy osiąga wysokość do 100 cm. W stanie dzikim występuje na łąkach i polach. Wykorzystywany jako roślina ozdobna na rabatach, łąkach miejskich, w ogrodach przydomowych lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono jastruny właściwe (Leucanthemum vulgare). Kwiaty wyrastają w kształcie koszyczka. Płatki są podłużne i białe, a środek rośliny ma kolor żółty.
Dwudziesta dziewiąta fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – szałwii łąkowej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Szałwia łąkowa jest rośliną wieloletnią. Rośnie w słońcu. Kwiaty zebrane są w gęste kłosy, osadzone na owłosionych szypułkach, tworzą gęste kępy, najczęściej w kolorze fioletowym. Liście naprzeciwległe, odziomkowe są zebrane w przyziemną rozetę. Szałwia łąkowa osiąga wysokość od 60 do 100 cm. Występuje w południowej i środkowej Europie, głównie w Hiszpanii, Francji i Wielkiej Brytanii. W Polsce nie jest bardzo popularna i rośnie nierównomiernie. Wykorzystywana jako roślina ozdobna na rabatach bylinowych, w ogrodach wiejskich lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono szałwię łąkową (Salvia pratensis). Jej fioletowe kwiaty są zebrane w gęste kłosy i osadzone na owłosionych szypułkach. Tworzą one gęste kępy. Liście naprzeciwległe, odziomkowe są zebrane w przyziemną rozetę.
Trzydziesta fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – koniczyny łąkowej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Koniczyna łąkowa jest rośliną wieloletnią. Rośnie w słońcu. Kwiaty są motylkowe, jasnopurpurowe lub białe, w główkach kulistych lub jajowatych, znajdujących się przeważnie po dwie na jednej łodydze. Liście są trójlistkowe, jajowate lub eliptyczne, całobrzegie listki, przeważnie plamiaste. Osiąga wysokość do 50 cm. W stanie dzikim występuje na łąkach, polach, przydrożach, miejscach trawiastych, jasnych lasach, a także żyznych glebach. Występuje w całej Europie, w środkowej Azji oraz północnej Afryce. W Polsce jest rośliną pospolitą. Koniczyna porasta łąki, pastwiska i trawniki przy drogach. Wykorzystywana jest również w ziołolecznictwie.
Na zdjęciu przedstawiono koniczyny łąkowe (Trifolium pratense). Koniczyny mają wiele podłużnych i cienkich płatków, które składają się na kształt kuli.
Trzydziesta pierwsza fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – krwawnicy pospolitej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Krwawnica pospolita to roślina wieloletnia. Rośnie w słońcu. Kwiaty są nieduże, koloru karminoworóżowego, zebrane w gęste, szczytowe, kłosowate kwiatostany skupione w pozorne okółki. Liście rosną naprzeciwlegle lub okółkowo. Dolne liście są sercowate, a górne łodygowe. Krwawnica pospolita osiąga wysokość od 60 do 90 cm. Występuje w całej Europie i w Azji. Wykorzystywana jako roślina ozdobna na rabatach, w ogródkach wodnych, przy brzegach zbiorników wodnych lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono krwawnicę pospolitą (Lythrum salicaria).
Trzydziesta druga fotografia dotyczy jednego z przykładów roślin wchodzących w skład łąk kwietnych – bodziszka łąkowego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Bodziszek łąkowy jest rośliną wieloletnią. Rośnie w słońcu lub półcieniu. Kwiaty wyrastają na szczycie łodygi, mają średnicę do 3 cm. Liście są nerkowate, dłoniastodzielne, pocięte niemal do samej nasady. Bodziszek łąkowy osiąga wysokość od 50 do 80 cm. Rodzimym terenem jego występowania jest Europa i Azja, ale rośnie na wielu obszarach na całym świecie. W Polsce jest uznawany za roślinę średnio pospolitą. Wykorzystywany jako roślina ozdobna na rabatach lub w postaci kwiatów ciętych w kompozycjach bukietowych.
Na zdjęciu przedstawiono bodziszka łąkowego (Geranium pratense). Ma on niebieskie kwiaty, które wyrastają na szczycie łodygi. Liście są nerkowate, dłoniastodzielne, pocięte niemal do samej nasady.
Trzydziesta trzecia fotografia dotyczy zakładania łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Krok pierwszy to przygotowanie podłoża do siewu. Odpowiednie przeprowadzenie prac przygotowujących podłoże do siewu jest kluczowe dla właściwego rozwoju łąki kwietnej. Najpierw należy ocenić jakość gleby, przeprowadzając analizę podłoża. W tym celu trzeba pobrać próbki gleby za pomocą laski Egnera i dostarczyć je do lokalnej stacji chemiczno‑rolniczej, gdzie bada się strukturę gleby, jej odczyn i zasobność w makro- i mikroelementy. Dzięki rozpoznaniu warunków glebowych można odpowiednio dobrać skład gatunkowy łąki kwietnej – dopasować go do rodzaju podłoża lub też zadbać o poprawienie jego jakości. Na przykład glebę zbyt piaszczystą można wzbogacić, dodając kompost, a zbyt gliniastą rozluźnić piaskiem. Tylko wyjątkowo stosuje się gotowe nawozy, gdyż w założeniu łąka kwietna powinna być ekologiczna i ekonomiczna, a typowe rodzime gatunki łąkowe bardzo dobrze rosną na glebach uboższych. Z tego powodu niekiedy zaleca się wręcz usunięcie wierzchniej części warstwy próchniczej podłoża: zbyt żyzna gleba może bowiem spowodować, że jedne gatunki będą zagłuszać inne lub do głosu dojdą gatunki niepożądane, takie jak na przykład pokrzywy (Urtica). Nawożenie stosuje się zatem tylko wyjątkowo, przede wszystkim na piaszczystych i suchych glebach, które użyźnia się nawozem wapienno‑magnezowym (dolomitem). Nawóz ten sprzyja zwiększeniu różnorodności gatunków, dlatego stosuje się go także wtedy, gdy ziemia jest bardzo wyjałowiona, a nam zależy na szczególnie dekoracyjnej łące kwietnej. W tym samym celu można użyć nawozu azotowego. Przyda się on, gdy pragniemy bujnego rozwoju łąk jednorocznych z dominującym makiem polnym (Papaver rhoeas) lub gdy planujemy założyć łąkę wieloletnią, która wiosną będzie obfitować w rośliny cebulowe, np. krokusy (Crocus). Łąk kwietnych nie zakłada się z zasady na podłożu ogrodniczym, czyli wymieniając glebę, gdyż jest to zbyt duża ingerencja w środowisko. Wyjątek stanowi łąka kwietna na zielonym dachu. W takich wypadkach stosuje się podłoże ogrodnicze, z zastrzeżeniem, że nie bazuje ono na torfie. Po zbadaniu gleby, ewentualnych zabiegach użyźnienia gleby oraz dobraniu odpowiednich roślin do warunków glebowych i stanowiska, trzeba oczyścić teren z karp, kamieni i wszelkich śmieci. Następnie – jeśli na tym terenie rośnie już jakaś roślinność zielna – należy zerwać darń wraz z systemem korzeniowym. Konieczne jest przy tym usunięcie chwastów trwałych, takich jak perz właściwy (Elymus repens) czy powój polny (Convolvulus arvensis). Grunt należy przekopać i spulchnić na głębokość 10–20 cm. Można tego dokonać za pomocą szpadla ogrodowego (jeżeli powierzchnia zakładanej kwietnej łąki jest mała, do około 20‑30 mIndeks górny 22), wideł amerykańskich lub glebogryzarki. Następnie powinniśmy zniwelować ewentualne zagłębienia terenu.
Więcej informacji na ten temat w filmie instruktażowym – tutorialu Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta oraz e‑booku Pielęgnacja łąk kwietnych.
Na zdjęciu przedstawiono jasnoczerwony szpadel ogrodowy płytko zanurzony w gruncie. Jest oblepiony wilgotną glebą.
Trzydziesta czwarta fotografia dotyczy zakładania łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Krok drugi to wysiew nasion. Po zgrabieniu ziemi i usunięciu w ten sposób ewentualnych pozostałości darniny i innych zanieczyszczeń należy przystąpić do wysiewu wybranej mieszanki nasion. Nasiona roślin jednorocznych należy wysiewać wiosną. Nasiona roślin wieloletnich można wysiewać przez cały okres wegetacji (od maja do września), ale najczęściej robimy to jesienią. Przed wysiewem mieszamy nasiona z piaskiem lub wermikulitem w stosunku 1 : 3. Jeśli siejemy ręcznie, należy robić to rzutowo wprost na powierzchnię. Aby wysiew był równomierny, zwłaszcza na większych obszarach, warto zastosować siewnik.
Więcej informacji na ten temat w filmie instruktażowym – tutorialu Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta oraz e‑booku Pielęgnacja łąk kwietnych.
Na zdjęciu przedstawiono leżącą na spulchnionej glebie papierową torebkę. Jest ona otwarta. Z niej wysypują się na glebę drobne, łezkowate, jasnobrązowe nasiona.
Trzydziesta piąta fotografia dotyczy zakładania łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Krok trzeci to zabezpieczenie nasion przez ubicie ziemi. Po wysiewie nasion należy dokładnie ubić ziemię, w przeciwnym razie nasiona mogą być wypłukane podczas podlewania lub deszczu albo rozsiane przez wiatr. Niewielki obszar łąki wystarczy równomiernie udeptać, a na większych powierzchniach warto zastosować wał ogrodowy.
Więcej informacji na ten temat w filmie instruktażowym – tutorialu Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta oraz e‑booku Pielęgnacja łąk kwietnych.
Na zdjęciu przedstawioną ubitą czarnobrązową glebę o jednorodnej, płaskiej nawierzchni.
Trzydziesta szósta fotografia dotyczy zakładania łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Krok czwarty to podlewanie. Podlewanie to ostatni krok towarzyszący zakładaniu łąki kwietnej. Grunt należy polewać rozproszonym strumieniem, aby nasiona nie zostały wypłukane. Czynność tę należy ponawiać regularnie aż do ukorzenienia się roślin, to jest mniej więcej przez około 2–3 tygodnie od wysiewu. Konieczne jest zapewnienie nasionom odpowiedniej wilgotności podłoża. Po ukorzenieniu się roślin łąka kwietna z reguły nie wymaga podlewania, o ile tylko nasiona zostały odpowiednio dobrane do warunków środowiskowych oraz jeśli nie występują okresy długotrwałej suszy.
Więcej informacji na ten temat w filmie instruktażowym – tutorialu Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta oraz e‑booku Pielęgnacja łąk kwietnych.
Na zdjęciu przedstawiono konewkę, z której wydobywa się woda rozproszonym strumieniem. Za pomocą konewki podlewane są rośliny rosnące na łące kwietnej.
Trzydziesta siódma fotografia dotyczy pielęgnacji łąki kwietnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Najważniejszym zabiegiem dla właściwego utrzymania łąki kwietnej jest koszenie. Wykonuje się je tradycyjną kosą lub – na większych terenach – kosiarką listwową, dzięki czemu można skosić łąkę na wysokość około 10 cm. To, ile razy należy kosić, zależy od rodzaju roślin tworzących łąkę kwietną. Łąki wieloletnie kosi się dwa razy do roku, po przekwitnięciu kwiatów (w czerwcu lub w lipcu oraz w sierpniu lub we wrześniu). Pokos należy pozostawić na co najmniej kilka dni na łące, pozwalając na obsypanie się nasion, które dzięki temu zakiełkują w następnym roku. Łąki jednoroczne kosi się tylko raz, z końcem okresu wegetacyjnego, także po przekwitnięciu kwiatów. Łąka kwietna nie wymaga skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych, o ile podczas jej zakładania zadbano o odpowiedni dobór roślin do warunków siedliskowych. Poza okresami suszy nie trzeba jej nawadniać, nawożenie jest wręcz niewskazane, powinno się natomiast regularnie odchwaszczać łąkę, aby niepożądane rośliny nie zagłuszyły zaprojektowanego składu gatunkowego.
Więcej informacji na ten temat w e‑booku Pielęgnacja łąk kwietnych.
Na zdjęciu przedstawiono starszego mężczyznę, który za pomocą tradycyjnej kosy kosi łąkę, tworzoną przez koniczynę czerwoną i trawy. Za mężczyzną znajduje się pas skoszonej łąki, pokryty pokosem. Mężczyzna, lekko pochylony, trzyma drewniany trzonek kosy, zwany kosiskiem, za dwa prostopadłe do trzonka uchwyty.
Trzydziesta ósma fotografia dotyczy laski Egnera. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Laska Egnera, zwana również laską gleboznawczą, służy do pobierania próbek gleby, którą następnie poddaje się analizie w lokalnej stacji chemiczno‑rolniczej pod kątem najważniejszych właściwości: bada się strukturę gleby, jej odczyn i zasobność w makro- i mikroelementy.
Na zdjęciu przedstawiono laskę Egnera leżącą na trawniku. Jest ona metalowa i długa, u góry wyposażona w rękojeść. Na dole jest ostro zakończona i częściowo otwarta, tak by po wbiciu w ziemię można było pobrać w dolny otwór próbkę gleby do analizy.
Trzydziesta dziewiąta fotografia dotyczy szpadla ogrodowego i wideł amerykańskich. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Szpadel ogrodowy i widły amerykańskie to podstawowe narzędzia ogrodnicze. Mają wszechstronne zastosowanie, ale głównie służą do przekopywania gleby w ogrodzie, gdyż pozwalają na wygodne rozbijanie grud ziemi oraz jej przenoszenie – szpadel dzięki ostrej końcówce i szerokiej łyżce, widły amerykańskie dzięki zębom, które są wysokie, szerokie i płaskie.
Na zdjęciu przedstawiono wbite w ziemię narzędzia ogrodnicze: szpadel, a obok nich, po prawej, widły amerykańskie. Za nimi, nieco po lewej, znajduje się pień drzewa. Szpadel ma szeroką, płaską i ostro zakończoną łyżkę. Trzonek szpadla jest żółty. Widły amerykańskie tworzą cztery połączone ze sobą zęby. Są one wysokie, szerokie i płaskie. Trzonek wideł z ociosanego surowego drewna jest jasnobrązowy.
Czterdziesta fotografia dotyczy glebogryzarki. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Glebogryzarka jest maszyną służącą do szybkiego spulchniania i wyrównania dużych powierzchni gleby, pozwala także na pozbycie się chwastów podczas zdzierania wierzchniej warstwy gleby oraz jej aerację (napowietrzenie). Najważniejszym elementem glebogryzarki są ostre noże, zakrzywione na końcach, służące do przekopywania ziemi i jej rozdrabniania (gryzowania). Są one osadzone na tarczach, które obracają się wokół własnej osi. Do najważniejszych parametrów glebogryzarki należą: szerokość robocza, określająca szerokość terenu, jaką glebogryzarka jest w stanie spulchnić za jednym razem, głębokość robocza, czyli grubość gleby, jaka podlega gryzowaniu, a w przypadku glebogryzarek elektrycznych lub spalinowych – moc silnika.
Ważne! Przed przystąpieniem do pracy z glebogryzarką należy zadbać o zachowanie zasad BHP:
1) włożyć właściwy strój ochronny, składający się z: ubrania roboczego bez luźno zwisających elementów, zakrywającego nogi i ręce, rękawic, obuwia na grubej podeszwie, zakrywającego palce stóp, okularów ochronnych, nauszników w przypadku pracy z glebogryzarką elektryczną lub spalinową, emitującymi hałas;
2) zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny;
3) dokonać oględzin terenu, na którym ma pracować glebogryzarka – jeśli występują na nim duże kamienie, szkło, zdrewniałe korzenie wystające z podłoża, należy je bezwzględnie usunąć, gdyż nie tylko mogą spowodować awarię maszyny, ale także przyczynić się do uszkodzenia ciała.
Na zdjęciu przedstawiono glebogryzarkę stojącą na trawie. Za nią znajduje się niewielki obszar ziemi poddanej gryzowaniu. Glebogryzarka ma trzy koła. Jedno koło jest usytuowane z przodu, dwa po bokach, równolegle do siebie. Między kołami bocznymi znajduje się metalowy stelaż z obrotowymi tarczami, na których są osadzone noże. Nad tarczami zamocowany jest silnik w pomarańczowej obudowie. Do tylnej górnej części obudowy glebogryzarki są przytwierdzone ramiona zakończone rączkami – dzięki nim można sprawnie kierować glebogryzarką podczas gryzowania gleby.
Czterdziesta pierwsza fotografia dotyczy grabi ogrodowych. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Grabie ogrodowe, podobnie jak szpadel ogrodowy i widły amerykańskie, należą do podstawowych narzędzi ogrodniczych. Służą głównie do zgarniania (zgrabiania) pokosu, liści i wszelkich resztek roślinnych zgromadzonych na trawnikach, rabatach oraz gruncie sposobionym pod uprawę. Przygotowując glebę przed siewem, można także użyć grabi do jej wyrównania.
Na zdjęciu przedstawiono grabie wyrównujące spulchnioną ciemnobrązową glebę. Grzebień grabi złożony jest z osiemnastu zębów. Do grzebienia przymocowany jest brązowy drewniany trzonek.
Czterdziesta druga fotografia dotyczy siewnika ogrodowego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Siewnik ogrodowy to narzędzie ogrodnicze stosowane do rozsiewu nasion. Jest szczególnie przydatny do rozmieszczania w glebie nasion o różnych wielkościach. Równomierne i płynne rozprowadzanie nasion umożliwia walec rozsiewający oraz – występujący w większości modeli siewników ogrodowych – uchwyt z funkcją otwierania i zamykania pojemnika na nasiona, który pozwala na regulowanie ilości wysiewanych nasion.
Na zdjęciu przedstawiono siewnik stojący na glebie przygotowanej do wysiewu. Siewnik składa się z turkusowego podłużnego pojemnika, w którym zamocowany jest walec, kół oraz uchwytu umożliwiającego prowadzenie siewnika.
Czterdziesta trzecia fotografia dotyczy wału ogrodowego. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Wał ogrodowy to narzędzie służące do ubijania gleby. Używa się go, aby zabezpieczyć nasiona po wysiewie – uchronić je przed wypłukaniem przez deszcz czy rozwianiem. Ponadto wał ogrodowy stosuje się do wyrównywania terenu.
Na zdjęciu przedstawiono wał ogrodowy stojący na trawniku. Składa się z dużego, czarnego walca, do którego jest przymocowany długi metalowy uchwyt służący do prowadzenia wału.
Czterdziesta czwarta fotografia dotyczy kosy tradycyjnej. Przy zdjęciu znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Kosa tradycyjna to jedno z najstarszych narzędzi wykorzystywanych do ścinania trawy i zbóż. Jej wynalezienie przypisuje się Rzymianom. W Polsce znana jest od XIV wieku. W ostatnim czasie powraca do powszechnego użytku na niewielkich obszarach, gdyż jest przyjazna środowisku – nie emituje spalin i nie hałasuje, a ponadto podczas jej używania przeżywa więcej zwierząt zasiedlających obszary kośne niż w przypadku użycia kosiarek elektrycznych czy spalinowych. Zaleca się koszenie łąk kwietnych kosą tradycyjną, gdyż ma ona jeszcze jedną ważną zaletę: pozwala na skrócenie roślin o dowolną długość bez ich nadmiernego rozdrabniania. Na większych obszarach łąk kwietnych można także użyć kosiarki listwowej, która jest wyposażona w listwę z nożami działającą na zasadzie nożyczek (dzięki temu kosiarkę można stosować do koszenia delikatnych roślin). Listwa jest regulowana, można zatem dowolnie ustawić wysokość cięcia.
Ważne! Przystępując do pracy z kosą konieczne jest zachowanie zasad BHP. Osoby, które dopiero zaczynają używać kosy, powinny zachować szczególną ostrożność, ponieważ nieumiejętne posługiwanie się tym ostrym narzędziem łatwo może doprowadzić do wypadku.
Należy zatem:
1) na początek wybrać mniejszą kosę, której ostrze ma około 50 cm (ostrze większych kos ma 70 cm i więcej);
2) używać wyłącznie sprawnego narzędzia; ostrze powinno być naostrzone oraz mocno osadzone na trzonku, czyli kosisku;
3) pracować w stroju ochronnym, składającym się z: ubrania roboczego bez luźno zwisających elementów, zakrywającym nogi i ręce, rękawic, obuwia na grubej podeszwie, zakrywającego palce stóp;
4) trzymać kosę za dwa uchwyty (lub w przypadku innych odmian narzędzia, dla których właściwy jest jeden uchwyt – uchwyt i kosisko) oraz lekko pochylić się do przodu (zobacz zdjęcie Pielęgnacja łąki kwietnej);
5) kosić rośliny, próbując ich zgarnąć jak najwięcej, wykonując jak najszersze i płynne zamachy, jednocześnie posuwając się do przodu.
Na zdjęciu przedstawiono tradycyjną kosę leżącą na trawie. Składa się ona z zakrzywionego stalowego ostrza osadzonego pod kątem na drewnianym trzonku, zwanym kosiskiem. Trzonek ma dwa krótkie uchwyty zamocowane prostopadle: pierwszy nieco nad ostrzem, drugi tuż przy końcu kosiska.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Przykładowe mieszanki nasion
Generalna zasada komponowania mieszanek siewnych tworzących łąki kwietne mówi o koniecznej przewadze roślin kwitnących nad trawami, przy czym rośliny kwitnące powinny obejmować ok. 70% całego składu gatunkowego mieszanki siewnej.
Typ mieszanki | Gleba | Nasłonecznienie | Termin siewu | Kwiaty | Trawy | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
mieszanka jednoroczna | sucha | półcieniste/słoneczne | wiosna/lato | chaber bławatek mix (Centaurea cyanus mix), facelia dzwonkowata (Phacelia campanularia), mak polny (Papaver rhoeas), kosmos siarkowy (Cosmos sulphureus), kosmos podwójnie pierzasty (Cosmos bipinnatus), len zwyczajny (Linum usitatissimum), kąkol polny, (Agrostemma githago), nagietek polny (Calendula arvensis), koper ogrodowy (Anethum graveolens), miłek letni (Adonis aestivalis), wyka kosmata (Vicia villosa), koniczyna krwistoczerwona (Trifolium incarnatum), kosmos siarkowy (Cosmos sulphureus), kolendra siewna (Corinadrum sativum) | dmuszek jajowaty (Lagurus ovatus), jęczmień grzywiasty (Hordeum jubatum), drżączka wielka (Briza maxima) | |||
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Da6ZPN3I7 Nagranie (plik dźwiękowy) tożsamy z treścią zawartą powyżej w tabeli. | ||||||||
mieszanka wieloletnia | wilgotna | słoneczne/półcieniste | wiosna/jesień | kwiaty: barszcz zwyczajny (Heracleum sphondylium), bodziszek łąkowy (Geranium pratense), bukwica zwyczajna (Betonica officinalis), chaber łąkowy (Centaurea jacea), dzięgiel leśny (Angelica sylvestris), jaskier ostry (Ranunculus acris), koniczyna łąkowa (Trifolium pratense), krwawnica pospolita (Lythrum salicaria), krwawnik kichawiec (Achillea ptarmica), pępawa dwuletnia (Crepis biennis), rzeżucha łąkowa (Cardamine pratensis), wiązówka błotna (Filipendula ulmaria), złocień właściwy (Leucanthemum vulgare), kminek zwyczajny (Carum carvi), babka lancetowata (Plantago lanceolata), kosaciec żółty (Iris pseudacorus), kozłek lekarski (Valeriana officinalis), olszewnik kminkolistny (Selinum carvifolia), sadziec konopiasty (Eupatorium cannabinum) | mietlica rozłogowa (Agrostis stolonifera L.), tymotka łąkowa (Phleum pratense L.), wiechlina błotna (Poa palustris), kostrzewa czerwona (Festuca rubra), wiechlina wąskolistna (Poa angustifolia), tomka wonna (Anthoxanthum odoratum) | |||
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Da6ZPN3I7 Nagranie (plik dźwiękowy) tożsamy z treścią zawartą powyżej w tabeli. | ||||||||
mieszanka wieloletnia | sucha/przeciętnie sucha | słoneczne | wiosna/jesień | chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa), cieciorka pstra (Securigera varia), dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum), dzwonek okrągłolistny (Campanula rotundifolia), goździk kartuzek (Dianthus carthusianorum), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), lebiodka pospolita (Origanum vulgare), lepnica rozdęta (Silene vulgaris), lucerna nerkowata (Medicago lupulina), nawłoć pospolita (Solidago virgaurea), przytulia właściwa (Galium verum), Bylica pospolita (Artemisia vulgaris), szałwia łąkowa (Salvia pratensis), świerzbnica polna (Knautia arvensis), zawciąg pospolity (Armeria maritima), babka lancetowata (Plantago lanceolata), babka zwyczajna (Plantago major), bniec biały (Silene latifolia), chaber bławatek (Centurea cyanus), gorczyca polna (Sinapis arvensis), kąkol polny (Agrostemma githago), szczaw zwyczajny (Rumex acetosa), głowienka pospolita (Prunella vulgaris), bniec czerwony (Silene dioica), firletka poszarpana (Lychnis flos‑cuculi) | kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), wiechlina łąkowa (Poa pratensis), śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa), wiechlina wąskolistna (Poa angustifolia), wiechlina spłaszczona (Poa compressa), wiechlina roczna (Poa annua) | |||
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Da6ZPN3I7 Nagranie (plik dźwiękowy) tożsamy z treścią zawartą powyżej w tabeli. | ||||||||
mieszanka wieloletnia wabiąca owady | sucha/przeciętnie sucha | słoneczne | wiosna/jesień | chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa), lebiodka pospolita (Origanum vulgare), nawłoć pospolita (Solidago virgaurea), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), żmijowiec zwyczajny (Echium vulgare), chaber bławatek (Centurea cyanus), bukwica zwyczajna (Betonica officinalis), koniczyna biała (Trifolium repens), koniczyna łąkowa (Trifolium pratense), lnica pospolita (Linaria vulgaris), mak polny (Papaver rhoeas), szałwia łąkowa (Salvia pratensis), rzepik pospolity (Agrimonia eupatoria) | kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), wiechlina łąkowa (Poa pratensis), śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa), kostrzewa czerwona (Festuca rubra) | |||
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Da6ZPN3I7 Nagranie (plik dźwiękowy) tożsamy z treścią zawartą powyżej w tabeli. | ||||||||