Lekcja 1. Bezcenne marzenia

Cele operacyjne:

Uczniowie:

• uczniowie opisują grupy społeczne narażone na wykluczenie społeczne,

• wymienią grupy osób szczególnie narażonych na wykluczenie społeczne,

• respektują normy etyczne i wartości, w tym wyrażają szacunek wobec ludzi bez względu na pozycję społeczną i ekonomiczną i okazują im wsparcie,

• współpracują w małych zespołach, wyszukują i przetwarzają informacje z różnych źródeł.

Formy i metody pracy

• dyskusja, praca w małych zespołach.

Środki dydaktyczne

• materiały pomocnicze.

Podstawa programowa

Uczniowie:

• pozyskują i wykorzystują informacje na temat życia społecznego, w tym politycznego,

• rozwijają w sobie postawy obywatelskie,

• współpracują w grupie z uwzględnieniem podziału zadań oraz wartości obowiązujących w życiu społeczny.

Rl6HsQS4hFV8U

Ilustracja przedstawia dwie kobiety i dwóch mężczyzn. Przybierają różne pozy. Obok nich, po dwóch stronach stoją kwiaty doniczkowe. Tło jest koloru fioletowego.

Część I. Przebieg zajęć — opis przebiegu zajęć

1. Nauczyciel inicjuje rozmowę, w której uczniowie postarają się określić, jakie są główne powody braku realizacji i niespełnienia marzeń związanych z karierą zawodową. Nauczyciel pyta uczniów:

• Kim chcieliście zostać, kiedy byliście mali? Jakie były wasze marzenia związane z przyszłym zawodem? (warto zapisać na tablicy marzenia uczniów).

• Czy myślicie, że uda się wam spełnić marzenia?

• Jeśli nie, to dlaczego? Jakie przeszkody stoją na drodze do spełnienia tych marzeń?

Nauczyciel zapisuje na tablicy bariery/przeszkody uniemożliwiające realizację marzeń.

2. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że celem zajęć będzie omówienie zagadnienia wykluczenia społecznego. Pyta, czy spotkali się z takim określeniem lub jakie grupy według nich mogą być narażone na wykluczenie. Prosi chętnego ucznia, aby zapisywał odpowiedzi, po czym wyświetla klasie lub rozdaje przygotowane kserokopie materiału pomocniczego nr 1: Grupy narażone na wykluczenie. Uczniowie porównują swoje odpowiedzi, nauczyciel uświadamia uczniom,
   że wykluczenie społeczne mogą powodować także czynniki zewnętrzne niezależne od osoby, np. brak komunikacji, choroba itp.

3. Uczniowie dzielą się na cztero-, pięcioosobowe grupy i otrzymują karty z opisem bohaterów. Każda z nich ma wspólnie przeczytać zawarte na nich historie bohaterów i  postarać się wymyślić, jaką działalność mogłaby utworzyć grupa osób składająca się z opisanych na wizytówkach postaci. Jakie stanowiska/funkcje mogliby objąć w jej ramach? Ważne, aby wykonywana przez nich praca dodatkowo spełniała zawodowo ich pasje. Przedstawiciele zespołów prezentują wyniki pracy.

4. Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie. Pyta uczniów, co sprawiło im trudność w wymyślaniu wspólnego dla tej grupy ludzi zajęcia.

5. W tym miejscu należy wprowadzić pojęcie przedsiębiorstwa społecznego i powiedzieć, że na rynku działają takie firmy, a także podkreślić, że w idei ich działania nie liczy się tylko zysk, ważniejsza jest sama istota pracy i aktywności zawodowej. Warto zapowiedzieć, że będzie to tematem kolejnych zajęć.

6. W ramach podsumowania zajęć nauczyciel mówi uczniom, że każdy człowiek, czasem z przyczyn od niego niezależnych, może stać się osobą podlegającą czasowemu wykluczeniu. Warto jednak znać instytucje państwowe, samorządowe, organizacje pozarządowe, których celem jest przeciwdziałanie wykluczeniu i pomoc w trudnych sytuacjach życiowych.

Zadanie domowe

Zwróćcie uwagę na bariery architektoniczne w waszym otoczeniu (może być na przykład zdjęcie wykonane telefonem) – w drodze do szkoły, u fryzjera, w ulubionej restauracji, w środkach komunikacji itp.

Część II. Ćwiczenia i materiały pomocnicze

Materiał pomocniczy nr 1

RliDd5h3zvqHW

Materiał pomocniczy nr 2

Wizytówki bohaterów

1. Alina ma 26 lat. Od urodzenia jest osobą niepełnosprawną, poruszającą się na wózku inwalidzkim. Ukończyła szkołę hotelarską, obecnie jest osobą szukającą pracy. Jest uśmiechnięta i kontaktowa, uwielbia spędzać czas między ludźmi.
   Jej największe marzenie to podróże, posiada prawo jazdy kat. B i może kierować pojazdami do wagi 3,5 tony.

2. Paweł ma 19 lat. Pochodzi z dużego miasta w Polsce. Ostatnie lata spędził w ośrodku opiekuńczo‑wychowawczym. Próbuje sam się utrzymać i szuka pracy. Jego wielką pasją jest muzyka. Sam komponował utwory muzyki elektronicznej. Czas najchętniej spędza w klubach i na dyskotekach.

3. Adam ma 46 lat. Od 21 roku życiu pracował w dużym zakładzie mechanicznym. Ukończył technikum elektroniczne. Obecnie, po zamknięciu zakładu, jest bezrobotny, szuka pracy. Jego największą pasją jest gotowanie, jako dziecko pomagał rodzicom w prowadzonym przez nich przydrożnym barze.

4. Helena ma 67 lat. Przez całe swoje życie zawodowe pracowała w hotelu jako recepcjonistka, potem jako kierowniczka restauracji, a na końcu szefowa zmiany. Dziś Helena jest na emeryturze, ma też duże problemy ze wzrokiem. Jest samotna, najważniejsze dla niej to mieć kontakt z innymi.

UWAGA: Alternatywne ćwiczenie do materiału pomocniczego nr 2 (wizytówki bohaterów)

Do poszczególnych bohaterów proszę podać po 3 propozycje ofert pracy (mogą to być ogłoszenia z gazet lub portali internetowych, wtedy uczniowie pracują z wykorzystaniem swoich telefonów, smartfonów, ucząc się, gdzie można znaleźć takie ogłoszenia).

Uczniowie pracują w parach. Mają się zastanowić, wybrać ofertę i uargumentować swój wybór.