Lekcja 2. Solidarnie można więcej

Cele operacyjne

Uczniowie:

  • uczniowie definiują pojęcie przedsiębiorstwo społeczne i wskazują przykłady działalności takich przedsiębiorstw,

  • wyjaśniają podstawowe pojęcia: ekonomia społeczna, solidarna, przedsiębiorstwo społeczne,

  • rozumieją zasadę solidaryzmu społecznego,

  • określają własne zasoby: mocne strony, własną wiedzę i umiejętności, potrzebne umiejętności do wybranych zawodów,

  • rozumieją rolę współpracy i zaangażowania społecznego,

  • współpracują w zespole,

  • korzystają z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów internetowych, i przeprowadzają ich analizę.

Podstawa programowa

  • uczniowie pozyskują i wykorzystują informacje na temat życia społecznego, w tym politycznego,

  • rozwijają w sobie postawy obywatelskie,

  • współpracują w grupie z uwzględnieniem podziału zadań oraz wartości obowiązujących w życiu społecznym.

Formy i metody pracy

  • praca z filmem, miniwykład, praca w zespołach, ranking.

Środki dydaktyczne

  • komputer z dostępem do internetu, rzutnik, ekran, markery, ewentualnie scenki, kartki papieru A4, duże arkusze papieru (np. flipchart) lub tablica, materiały pomocnicze 1‑4.

Część I. Przebieg zajęć — opis przebiegu zajęć

  1. Zajęcia rozpoczynają się od rozmowy. Nauczyciel pyta uczniów, czy pamiętają z poprzednich lekcji, czym jest wykluczenie społeczne i jakich grup dotyczy. W jakich sytuacjach może dochodzić do wykluczenia społecznego? Dla przypomnienia można wyświetlić slajdy (zob. Materiał pomocniczy nr 1).

  2. Odnosząc się do wypowiedzi uczniów, nauczyciel mówi, że jest wiele przykładów osób, które z różnych przyczyn utraciły pracę, stały się bezdomnymi, weszły w konflikt z prawem i opuszczają zakłady poprawcze, karne itp. Przypomina definicję przedsiębiorstwa społecznego (cd. Materiał pomocniczy nr 1). Wyjaśnia, jeśli jest taka potrzeba, niezrozumiałe zagadnienia. Warto powiedzieć uczniom,
    że będą mogli obejrzeć przykłady takich przedsiębiorstw funkcjonujących od dawna w Polsce.

  3. Uczniowie oglądają krótkie filmy (każdy ok. 1,20 min). Nauczyciel zapowiada uczniom, że filmy przedstawiają laureatów Konkursu im. Jacka Kuronia na Najlepsze Przedsiębiorstwo Społeczne Roku, i dzieli klasę na 5 grup, rozdaje wszystkim przygotowane karty pracy (zob. Materiał pomocniczy nr 3) i prosi, żeby grupy obejrzały na swoich telefonach przydzielony film i uzupełniły karty pracy.

  4. Po obejrzeniu filmów i uzupełnieniu kart nauczyciel kolejno wyświetla filmy
    dla całej klasy, a liderzy grup prezentują wyniki swoich prac.

  5. Nauczyciel prowadzi z uczniami rozmowę, pyta: Czy coś ich poruszyło, zaskoczyło w tych filmach? Warto pozwolić na swobodne wypowiedzi. Przypomina, że temat lekcji brzmi: Solidarnie można więcej. Pyta, czy któryś z uczniów mógłby rozwinąć tę myśl.

Alternatywne podsumowanie zajęć

Słownik synonimów podaje ponad 40 wyrazów bliskoznacznych do słowa solidarnie. Nauczyciel prosi uczniów, aby poprzez głosowanie (postawienie kreski flamastrem
lub przyklejenie cenki) wybrali te synonimy, które najbardziej odpowiadają tematowi lekcji i ekonomii społecznej. Uczniowie podliczają oddane głosy i odczytują wybrane słowa. Czy określenie zawarte w temacie lekcji Solidarnie można więcej odpowiada idei przedsiębiorstw społecznych?

Zadanie domowe

Wskaż w swoim środowisku lokalnym, otoczeniu lub wyszukaj w internecie przykład przedsiębiorstwa społecznego, w którym mógłbyś/mogłabyś realizować swoje pasje i zainteresowania. Może uda Ci się przygotować wizytę studyjną dla całej klasy lub zaprosić przedstawicieli takiego przedsiębiorstwa na lekcję do swojej szkoły.

R1OpAUIr82otm
Ilustracja przedstawia cztery osoby. Każda z nich stoi na puzzle. Każda z osób wykonuje jakąś pracę: jedna zawiesza obraz z napisem TEAM, druga trzyma wałek malarski, trzecia trzyma notatki a za nią stoi drabina, czwarta pracuje przy komputerze. Na podłodze leżą: nożyczki, ołówek, pędzle do malowania i stoi puszka farby.
Solidarnie można więcej

Część II. Ćwiczenia i materiały pomocnicze

Materiał pomocniczy nr 1

Mini prezentacja w formie slajdu do wyświetlenia – definicja wykluczenia społecznego, osób/grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, ekonomii społecznej, ekonomii solidarnej, podmiotów ekonomii społecznej.

Materiał pomocniczy nr 2

Filmy dla poszczególnych grup:

Rhq1jbicp7dDP
Ilustracja przedstawia tabelę która ma pięć kolumn i sześć wierszy. W pierwszym wierszu, kolejno zapisane jest: Nazwa przedsiębiorstwa/firmy. Kolejny zapis: Jaki jest rodzaj działalności przedsiębiorstwa? Na rzecz kogo pracuje? Kolejny zapis: Zawód. Kolejny zapis: Potrzebne umiejętności/predyspozycje. Kolejny zapis: Przykłady Przedsiębiorstw społecznych z Twojego regionu.
Karta pracy do filmów
Rrk3oCbbloD2t
Ilustracja zawiera listę synonimów do słowa solidarnie
Lista synonimów do słowa solidnie

Materiał pomocniczy nr 3

Lista synonimów do słowa solidarnie

Postaw kreskę przy wybranym słowie i grupie znaczeniowej, które według Ciebie najlepiej odpowiada- ją obejrzanym filmom i definicji ekonomii społecznej.

- do spółki,

- grupowo,

- jak jeden mąż,

- kolektywnie,

- ramię w ramię.

- razem,

- ręka w rękę,

- społem,

- w grupie,

- wraz z kimś,

- wspólnie,

- wspólnymi siłami,

- zbiorowo,

- zespołowo,

- jednogłośnie,

- kolegialnie,

- lojalnie,

- po bratersku,

- zgodnie,

- zgodnym chórem,

- gromadnie,

- jednolicie,

- odpowiedzialnie,

- porządnie,

- przyzwoicie,

- rzetelnie,

- harmonijnie

Najważniejsze grupy znaczeniowe:

- solidarnie - w kontekście wspólnego działania

- solidarnie - w odniesieniu do jednogłośności robienia czegoś

- solidarnie - w odniesieniu do zespołowego wykonywania obowiązków

- solidarnie - w kontekście zespołowości działania

- solidarnie - w kontekście zgodnego działania grupy osób

- solidarnie odnośnie do solidarnego działania danej zbiorowości

- solidarnie - w odniesieniu do porządnego wykonania czegoś solidarnie - w kontekście czyjejś jednomyślności

Źródło: Słownik synonimów języka polskiego Synonim.net (dostęp 18.05.2020): https://synonim.net/synonim/solidarnie