Temat: Rośliny i zwierzęta lasów równikowych

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa V Geografia
IV. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno‑roślinna na świecie. Uczeń:
3) przedstawia główne cechy i porównuje poznawane krajobrazy świata oraz rozpoznaje je w opisach, na filmach i ilustracjach;
4) rozpoznaje rośliny i zwierzęta typowe dla poznawanych krajobrazów;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie rozpoznają i nazywają organizmy typowe dla lasu równikowego.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • rozpoznawać przykładowe rośliny lasu równikowego;

  • wymieniać przystosowania roślin pnących do życia w lesie równikowym;

  • rozpoznawać wybrane gatunki zwierząt żyjących w lesie równikowym.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • duże arkusze papieru z zarysem kontynentów, klej, nożyczki, kredki.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Nauczyciel prosi wybranego ucznia lub uczniów o zapoznanie się z materiałem abstraktu i przygotowanie materiału ilustracyjnego do lekcji.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  • Wybrani uczniowie prezentują przygotowany przez siebie przed lekcją materiał ilustracyjny. Nauczyciel zachęca klasę do zadawania pytań prezentującym, np.

    • Dlaczego wybrałeś takie przykłady?

    • Z czym wiąże się to zdjęcie?

    • O czym mówi ta ilustracja?

    • Dlaczego ważny jest ten schemat?

    • O czym ma nam powiedzieć ta grafika?

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby przeczytali wskazany fragment abstraktu i postarali się zapamiętać jego treść. Następnie uczestnicy zajęć, pracując w parach, wzajemnie odpytują się ze znajomości fragmentu.

  • Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na ilustracji interaktywnej. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia.

  • Zespoły otrzymują własną pracę – mapę świata. Zadaniem każdego zespołu jest wykonanie kolażu zdjęć, przedstawiających bogactwo życia w lesie równikowym..

  • Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

Praca domowa

  • Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

epiphyte
epiphyte
Rd19BhmNBDPvJ
nagranie dźwiękowe słówka

epifit – roślina rosnąca na powierzchni innej rośliny, w szczelinach jej kory lub w rozgałęzieniach, czerpiąca wodę wprost z powietrza lub opadów deszczu

rainforests
rainforests
R1WOt6Nj5JFiM
nagranie dźwiękowe słówka

las równikowy – najwyższe piętro składa się z pojedynczych, olbrzymich drzew, które osiągają wysokość 60, a nawet więcej metrów i wystają wyraźnie ponad otoczenie.

lianas
lianas
R1chfCpNRmJq2
nagranie dźwiękowe słówka

liany – długie pnącza o zdrewniałych łodygach, spotykane w wilgotnych lasach tropikalnych

Teksty i nagrania

RTfitZ47yJ4Oi
nagranie dźwiękowe abstraktu

Plants and animals of the rainforest

It is difficult to accurately indicate the number of species of plants living on Earth. However, it is estimated that more than half, or even 2/3 of all planetary species of our planet occur in evergreen, humid rainforests.
The largest of them are trees. In the canopy layer of densely growing tree crowns, for example, we encounter American mahogany, whose wood is very valuable due to its hardness, durability and beautiful color. Among the tall trees of the rainforest are also many palms. In the understory layer grow fig trees which supply edible fruit and cocoa, whose seeds can be used for making cocoa and chocolate products. There also grow species having a hard and heavy wood, called ebony. It is used for the production of furniture, aviation propellers or artistic products. Some herbaceous plants size and shape resemble trees, such as tree ferns and banana trees.

Very popular in rainforests are various vines, that climb the trunks of the trees so that their highest leaves have access to light. Some of them have thick, woody and long dozens or even hundreds of meters stems. We call them lianas. There are many species of philodendrons, which are grown in our apartments at 1 - 2 meters in height, and in the rainforest they can even reach several dozen meters in length.

Many species epiphytes grow on tree bark or branches, a among them ferns, mosses and beautifully blooming orchids. There is very little sunlight reaching the forest floor, which is why there are few plants there.

Rainforest animals are very diverse. In addition, most of them are represented by more species than anywhere else. Mostly invertebrates live here. Among them are thousands of species of butterflies that reach up to a 25 cm wingspan. Numerous spiders live here, including large tarantulas that sometimes measure up to 30 cm.
Rainforests are also a great place to live for many vertebrates. Numerous species of monkeys living in treetops are characteristic for these regions. There are large predatory cats here too, the jaguar in South America, leopard in Africa and tiger in Asia. In Africa there are apes: chimpanzees, orangutans and gorillas, and in Asia, orangutans. 75% of all known bird species live here. Their representatives are for example parrots, toucans and hummingbirds. Many amphibians, often colorful, live on the trees and river banks, and the rivers are full of fish. Crocodiles and snakes also live in rivers, often reaching large sizes.

  • Each layer of the rainforest consists of plants adapted to the conditions prevailing there.

  • Characteristic elements of rainforests are vines and epiphytes.

  • The rainforests are the environments with the largest diversity of animals in the world.

  • Cutting down rainforests is a serious threat to the Earth.