Temat: Narodziny rewolucji przemysłowej

Autorka scenariusza: Monika Piotrowska‑Marchewa

Adresat

Uczeń klasy VII szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

Klasa VII

XIX. Europa po kongresie wiedeńskim. Uczeń:

2) charakteryzuje najważniejsze przejawy rewolucji przemysłowej (wynalazki i ich zastosowania, obszary uprzemysłowienia).

31. Rozwój cywilizacji przemysłowej. Uczeń:

1) wymienia charakterystyczne cechy rewolucji przemysłowej;

2) podaje przykłady pozytywnych i negatywnych skutków procesu uprzemysłowienia, w tym dla środowiska naturalnego;

3) identyfikuje najważniejsze wynalazki i odkrycia XIX w. oraz wyjaśnia następstwa ekonomiczne i społeczne ich zastosowania.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają najważniejsze przejawy rewolucji przemysłowej w Wielkiej Brytanii i na kontynencie europejskim.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje na mapie najważniejsze ośrodki przemysłowe XIX‑wiecznej Europy;

• opisuje najważniejsze przejawy rewolucji przemysłowej;

• wymienia przełomowe wynalazki epoki rewolucji przemysłowej.

Metody/techniki kształcenia

• metody podające: pogadanka, wykład informacyjny, wyjaśnienia i komentarze nauczyciela;

• metody programowane: z wykorzystaniem e‑podręcznika, z użyciem multimediów;

• metody problemowe: aktywizujące: dyskusja;

• metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe, praca z tekstem i słuchowiskiem.

Formy pracy

• praca w parach lub grupach;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna lub tradycyjna;

• tablety/komputery;

• zeszyty.

Przed lekcją

Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie podrozdziału Rewolucja jedyna w swoim rodzaju.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

2. Uczniowie rozwiązują indywidualnie Ćwiczenie 1 i 2 poświęcone początkom i symbolom rewolucji przemysłowej, potem w parach sprawdzają swoje rozwiązania. Jeśli nie znają odpowiedzi, szukają jej w e‑podręczniku.

3. Po rozwiązaniu zadań nauczyciel zadaje pytania, np.:

• Dlaczego mówimy o rewolucji przemysłowej?

• Jakie gałęzie przemysłu są związane z początkami industrializacji w Wielkiej Brytanii?

• Jaki był wpływ rewolucji agrarnej na rozwój proletariatu?

• Dlaczego tak chętnie angażowano do pracy kobiety i dzieci?

Zadając pytania, prowadzący pamięta o takim ich formułowaniu, by miały charakter pytań kluczowych.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie poznają pierwsze wynalazki, które zainicjowały rewolucję przemysłową w Wielkiej Brytanii. W tym celu wykonują Polecenie 1. W zeszytach wypisują najważniejsze wynalazki, które przyspieszyły rozwój tkactwa i przędzalnictwa w Wielkiej Brytanii. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej i sprawdza poprawność wykonanych zadań.

2. Nauczyciel mówi uczniom, że najważniejszym wynalazkiem rewolucji przemysłowej był silnik parowy. Następnie uczniowie wykonują Polecenie 2. Wysłuchują słuchowiska i przyswajają sobie, w jaki sposób doszło do skonstruowania tego wynalazku i jego produkcji na masową skalę. Zapisują nazwiska osób, które miały swój wkład w upowszechnienie silnika parowego.

3. Nauczyciel opowiada uczniom o zmianach, jakie zaszły na przełomie XVIII i XIX wieku w metalurgii i transporcie, oraz związkach tych dziedzin gospodarki z intensywnie rozwijającym się włókiennictwem. Wykorzystuje materiały z e‑podręcznika i z internetu. Wyjaśnia, w jaki sposób rewolucja przemysłowa rozprzestrzeniała się w Europie w I połowie XIX wieku. Pokazuje na mapie XIX‑wiecznej Europy najważniejsze obszary uprzemysłowienia.

4. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 3, zaznaczając wynalazki niepasujące do pozostałych. Omawiają jego wyniki na forum klasy. Nauczyciel dba o informację zwrotną przekazywaną uczniom podczas rozwiązywania ćwiczeń i wykonywania poleceń. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej i sprawdza poprawność wykonanych zadań.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi o wykonanie Ćwiczenia 4 (ułożone poprawnie puzzle pozwalają odpowiedzieć na zadane pytanie). Nauczyciel udziela informacji zwrotnej i sprawdza poprawność wykonanych zadań.

2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów.

3. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza), którym jest wykonanie Polecenia 3 w abstrakcie.

Słownictwo

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Birth of the Industrial Revolution

In the second half of the 18th century, the United Kingdom, as the first country in the world, entered the path of intensive modernisation and industrialisation of the economy. The extent and scale of the changes that took place between 1750 and 1850 have made this process known as the industrial revolution. Coal mining, the basic raw material of the industrial revolution, was based on the physical labour of people, including women and children, for most of the 19th century. Of particular importance for the British economy were technical innovations, which already in the 18th century revolutionised the process of fabric manufacturing. Metallurgy was another area that underwent revolutionary changes. Also in this area, all inventions of English engineers were immediately applied in practice, and the steam engine changed the way of iron production. The next milestone was the use of a steam engine to carry heavy loads. The ships were the first to be equipped with steam engines, and with the best effects. In 1814, a British, George Stephenson built a steam locomotive for one of the mines. A few years later, he opened the first locomotive factory for public transport.

Copying of British technologies was common on the European continent. By 1830, the whole of Western Europe and part of Central Europe had already entered the path of intensive industrialisation. The most economically advanced countries were Belgium, the Netherlands and France, as well as some areas of Germany and Italy. Central and Eastern Europe lagged behind, as the process of industrialisation was delayed there by strong feudal remains and the predominance of the agricultural economy.