Temat: Początki władzy ostatniego króla

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XVI. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń:

1) podaje przykłady naprawy państwa za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, w tym osiągnięcia Komisji Edukacji Narodowej;

XVII. Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII wieku. Uczeń:

1) sytuuje w czasie I, II i III rozbiór Rzeczypospolitej i wskazuje na mapie zmiany terytorialne po każdym rozbiorze.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się z przykładami naprawy państwa za panowania Stanisława Augusta oraz przyczynami i konsekwencjami I rozbioru Polski

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• charakteryzować osiągnięcia pierwszego okresu rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego;

• omawiać okoliczności, przebieg i skutki I rozbioru Polski;

• opisywać przykłady „obywatelskiego sprzeciwu”.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Nauczyciel prosi o przeczytanie podrozdziału “Śmierć Augusta III i różne plany elekcyjne”. Uczniowie powinni odpowiedzieć na pytania: Wymień postacie kandydatów, których wybór brano pod uwagę w czasie ostatniej wolnej elekcji w Rzeczpospolitej. Wymień czynniki, które decydowały o przewadze Stanisława Poniatowskiego w czasie ostatniej wolnej elekcji w Rzeczpospolitej.

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje uczniom cel lekcji oraz kryteria sukcesu .

2. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie Polecenie 1 - wysłuchanie tajnej instrukcji carycy Katarzyny II. Następnie na podstawie pracy domowej i audycji uczniowie rozmawiają z nauczycielem o okolicznościach wyniesienia na tron Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1, wskazując różne typy sejmu. Następnie nauczyciel przybliża uczniom decyzje sejmu konwokacyjnego 1764 roku i pierwsze reformy Stanisława Augusta Poniatowskiego. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2. Omawiają z nauczycielem zagraniczne uwarunkowania rządów króla, nawiązując do swojej wiedzy o sytuacji międzynarodowej w tamtym okresie. Nauczyciel uzupełnia wiedzę uczniów o kwestię dysydentów i dyzunitów. Opowiada także o wewnętrznych uwarunkowaniach rządów króla, stanowisku sił politycznych Rzeczypospolitej względem niego. Przechodzi do kwestii konfederacji barskiej. Uczniowie analizują mapę Polski w czasie konfederacji barskiej, zamieszczoną w e‑podręczniku. Pracując parami, spisują wnioski wynikłe z tej analizy. Omawiają je z nauczyciele na forum klasy.

2. Nauczyciel wyjaśnia uczniom przyczyny pierwszego rozbioru Polski w 1772 roku. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 3. Analizują mapę, obrazującą pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej w 1772 roku. Następnie uzupełniają zdania umieszczone w ćwiczeniu. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel opowiada uczniom o sejmie rozbiorowym. Uczniowie wynotowują, jakie korzystne dla kraju reformy wprowadzono w trakcie obrad sejmu rozbiorowego.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie podsumowują dokonania pierwszego okresu rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego, tj. do sejmu rozbiorowego 1772 roku włącznie. W tym celu opracowują – wykorzystując schemat drzewa decyzyjnego – kwestię: Jakie stanowisko mógł zając Stanisław August Poniatowski wobec postulatu reformy państwa polskiego w przededniu I rozbioru Polski? Wnioski zapisują na tablicy lub specjalnie przygotowanych arkuszach .

2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Nauczyciel prosi o analizę obrazu Jana Matejki, Rejtan – upadek Polski, zamieszczonego w e‑podręczniku. Uczeń słucha także zamieszczonych w e‑podręczniku miniwykładów Ocena Konfederacji barskiej oraz Odbiór Konfederacji barskiej w sąsiednich krajach. Dlaczego Rejtan stał się symbolem obywatelskiego sprzeciwu? Czy za taki można uznać konfederację barską?.

2. Efektem pracy może być esej na temat: *Przedstaw obywatelskie nieposłuszeństwo we wczesnej dobie stanisławowskiej.* lub *Cyncynat i Rejtan. Scharakteryzuj dwa wzory obywatelskiej aktywności oraz ich wady i zalety.*.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The Beginning of the Reign of the Last King

The Familia decided to use favor with Russia for the introduction of changes in Poland, so the Confederated Convocation Sejm in 1764 could begin the process of recovery. Rules of procedure in the Sejm were adopted, and the concept of majority rule in financial matters was also adopted, the oath of office for deputies was abolished instructions, the Liberum Veto was abolished in Diet Councils. In 1764, Stanisław August Poniatowski, the last elected king was on the throne, who was associated with the Czartoryskis. Due to fears that the power of the king was too great, numbers of dissenters grew and there were fears of excessive Russian influence. The Polish nobility formed the Bar confederation, which led to an outbreak of civil war. The weakened Commonwealth became easy prey for its neighbours. In 1772 the First Partition of Poland tool place, by Russia, Prussia and Austria.