Temat: Rozmnażanie i rozwój organizmów

Autor: Elżbieta Szedzianis

Adresat

Uczniowie II klasy szkoły średniej

Podstawa programowa

I. Organizacja i chemizm życia. Uczeń:

8). przedstawia czynności życiowe organizmów.

Cel lekcji

Uczniowie, pracując w grupach, zdobywają, selekcjonują i porządkują informacje na temat rozmnażania i rozwoju organizmów.

Kryteria sukcesu

  • wyjaśnisz, czym jest hodowla;

  • omówisz podstawowe różnice między rozmnażaniem płciowym i bezpłciowym;

  • wyjaśnisz, jak postępuje prosty rozwój i złożony rozwój.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w języku ojczystym;

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się;

Metody/formy pracy

Pogadanka.

Praca indywidualna oraz praca w grupach.

Środki dydaktyczne

  • abstrakt;

  • tablica interaktywna lub tradycyjna;

  • tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Przed lekcją

Studenci zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy nad lekcją w taki sposób, aby móc podsumować materiał przeczytany własnymi słowami i rozwiązać samemu zadania.

Wstępna

  1. Nauczyciel wyjaśnia cel lekcji, podaje temat i wspólnie ze studentami określa kryteria sukcesu, które należy osiągnąć.

  2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu dla wszystkich uczniów. Uczestnicy słuchają uważnie i przekazują informację zwrotną na temat trudności tekstu słyszanego za pomocą metody sygnalizacji świetlnej. Studenci otrzymują zielone, żółte i czerwone kartki. Podczas słuchania nagrania wyświetlają odpowiedni kolor do samooceny i informują nauczyciela:

  • zielony - wszystko w porządku, rozumiem wszystko;

  • żółty - mam pewne wątpliwości;

  • czerwony - nic nie rozumiem, proszę o pomoc. Nauczyciel odpowiada w zależności od potrzeb uczniów, decydując się na powtórzenie nagrania, wysłuchanie nagrania podczas śledzenia tekstu lub przetłumaczenie tekstu.

Realizacyjna

  1. Uczniowie konsolidują uzyskane informacje, omawiając je z najbliższymi sąsiadami (metoda „powiedz sąsiadowi”).

  2. Nauczyciel używa tekstu streszczenia do pracy indywidualnej lub par, zgodnie z następującymi krokami: 1) szkicowy przegląd tekstu, 2) zadawanie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) podsumowanie poszczególnych części tekstu, 5) powtarzanie treści lub czytanie całego tekstu.

  3. Rozszerzenie i wzbogacenie słownictwa angielskiego w zagadnieniach poruszanych na lekcji - uczniowie wykonują ćwiczenia językowe zawarte w streszczeniu. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane i przekazuje informacje zwrotne.

  4. Praca całego zespołu klasowego. Studenci stoją w kręgu. Nauczyciel zachęca ich do gry: rzuca piłkę lub maskotkę jednemu ze studentów, wypowiadając angielskie słowo lub pojęcie wyuczone podczas lekcji. Uczeń podaje polski odpowiednik, wymienia kolejne słowo w języku angielskim i rzuca piłkę lub maskotkę znajomemu lub koledze.

Podsumowująca

  1. Nauczyciel wybiera losowo jednego ucznia i prosi go o wyjaśnienie własnymi słowami znaczenia danego słowa lub pojęcia poznanego podczas lekcji.

  2. Na koniec lekcji nauczyciel pyta: Jeśli miałbyś przeprowadzić test materiału, który omówiliśmy dzisiaj, jakie pytania uważasz, że musiałbyś odpowiedzieć? Jeśli uczniom nie uda się wymienić wszystkich najważniejszych pytań, nauczyciel może uzupełnić ich sugestie.

  3. Pod koniec zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytania:

  • Co uważasz za ważne i interesujące w klasie?

  • Co było łatwe, a co trudne?

  • Jak możesz wykorzystać wiedzę i umiejętności, które zdobyłeś dzisiaj?

Chętni / wybrani uczniowie podsumowują lekcję.

Zadanie domowe

  • Opracuj notatkę zawierającą zagadnienia poznane podczas lekcji i przenieś swoją pracę do następnej klasy.

  • Posłuchaj nagrania abstraktu w domu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się wymawiać słowa wyuczone podczas lekcji.

REkt2Q7cbzSi0

Pobierz załącznik

Załącznik nr 1
Plik PDF o rozmiarze 169.71 KB w języku polskim
RPpLJ5KHPKqZo

Pobierz załącznik

Zalacznik_nr_2
Plik PDF o rozmiarze 225.62 KB w języku polskim
RibU0pdurIFfx

Pobierz załącznik

Załącznik nr 3
Plik PDF o rozmiarze 169.48 KB w języku polskim
R1QqdZdUKroRW

Pobierz załącznik

Załącznik nr 4
Plik PDF o rozmiarze 168.55 KB w języku polskim

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

gamete
gamete
R1VJDbIo61VeV
Nagranie dźwiękowe słówka gasmete

gameta – komórka rozrodcza żeńska (jajo) lub męska (plemnik)

egg cell
egg cell
ROgOBEkqeKJtI
Nagranie dźwiękowe słówka egg cell

komórka jajowa – żeńska komórka rozrodcza (gameta żeńska) wyposażona w substancje zapasowe potrzebne do rozwoju zarodka

hermaphrodite
hermaphrodite
R19LCkwCY3saO
Nagranie dźwiękowe słówka hermaphrodite

obojnactwo – organizm posiadający organy płciowe męskie i żeńskie

budding
budding
R11PCosElX8sE
Nagranie dźwiękowe słówka budding

pączkowanie – sposób rozmnażania bezpłciowego; na ciele osobnika rodzicielskiego powstaje uwypuklenie, które rośnie i przekształca się w osobnika potomnego; ten może pozostać w kontakcie z osobnikiem rodzicielskim, w wyniku czego powstaje kolonia, lub oderwać się od niego i prowadzić niezależne życie

sperm
sperm
RCL4ltZOAkekm
Nagranie dźwiękowe słówka sperm

plemnik – męska komórka rozrodcza (gameta męska), która przemieszcza się w poszukiwaniu gamety żeńskiej i zapładnia ją

dioecious
dioecious
R15z6WySj7C2l
Nagranie dźwiękowe słówka dioecious

rozdzielnopłciowość – występowanie w obrębie gatunku osobników zróżnicowanych na żeńskie i męskie; osobniki żeńskie mają organy płciowe produkujące komórki jajowe, osobniki męskie w organach płciowych wytwarzają plemniki

reproduction
reproduction
RhibEIr7luUnT
Nagranie dźwiękowe słówka reproduction

rozmnażanie – wytwarzanie nowych organizmów przez organizmy rodzicielskie; jedna z podstawowych cech organizmów zapewniająca ciągłość istnienia gatunku; wyróżnia się rozmnażanie płciowe i rozmnażanie bezpłciowe

asexual reproduction
asexual reproduction
RnWI1ddqJl6ku
Nagranie dźwiękowe słówka asexual reproduction

rozmnażanie bezpłciowe – inaczej rozmnażanie wegetatywne; zachodzi bez udziału gamet – nowy organizm powstaje z części oddzielonych od organizmu macierzystego; typowe dla większości roślin, grzybów, protistów i wielu bezkręgowców

sexual reproduction
sexual reproduction
R5UD3Av7Y7jhb
Nagranie dźwiękowe słówka sexual reproduction

rozmnażanie płciowe – rozmnażanie odbywające się z udziałem gamet; jest podstawą zmienności organizmów; typowe dla zwierząt wielokomórkowych, roślin wyższych, wielu glonów i grzybów

fertilisation
fertilisation
R1IbeQ9BifI1p
Nagranie dźwiękowe słówka fertilisation

zapłodnienie – połączenie się komórek płciowych (gamet) żeńskiej i męskiej; w wyniku zapłodnienia powstaje zygota, z której rozwija się nowy organizm

embryo
embryo
R1QEAWGbC05GZ
Nagranie dźwiękowe słówka embryo

zarodek – zawiązek nowego organizmu rozwijający się z zapłodnionej komórki jajowej (zygoty); początkowe stadium rozwoju organizmu

spore
spore
Rv4uZntKffuGS
Nagranie dźwiękowe słówka spore

zarodnik – komórka rozrodcza służąca do rozmnażania bezpłciowego; z zarodnika bez zapłodnienia rozwija się nowy organizm, np. u mchów, paproci i grzybów

zygote
zygote
RgyB4jKDbjeJf
Nagranie dźwiękowe słówka zygote

zygota – komórka powstała z połączenia dwóch komórek płciowych – plemnika i komórki jajowej

Teksty i nagrania

R1VoaOe8pJFCu
Nagranie dźwiękowe abstraktu dotyczące rozmnażania i rozwoju

Reproduction and development

The life of each individual is limited in time. The species to which a particular individual belongs shall remain on Earth much longer than this individual. The species comprise all similar and related individuals living in the past and those that will live in future generations. Reproduction is a condition for the existence of the species, not for the existence of an individual, and generally leads to an increase in the number of individuals.

In the process of reproduction, organisms transfer genetic information to the offspring, i.e. specific instructions according to which the offspring will develop and function. There are two types of reproduction: asexual reproduction and sexual reproduction. Asexual reproduction leads to the formation of individuals very similar to the parental individuals, and sexual reproduction results in organisms with a much greater diversity of features than those of the parental individuals.

Asexual reproduction leads to the production of offspring which is formed of one parental individual and is almost an identical copy of it. This type of reproduction does not require a search for a breeding partner. Asexual reproduction may be beneficial for the species in case of nutrition abundance and absence of risks. When living conditions are stable, all organisms adapted to them can develop and reproduce without major obstacles, but under unfavourable living conditions, each of organisms with identical features is equally threatened with negative impact of the environment. If the parental individuals and the offspring react to temperature changes in the same way, they can die simultaneously in case of severe frost.

Many organisms reproduce asexually in nature. The simplest and quickest form of such reproduction is cell division into two daughter cells. Another way of asexual reproduction is budding, which occurs in some single‑cell fungi and aquatic organisms belonging to sedentary species. Fungi, moss and ferns reproduce by producing spores. Quite a common manner of asexual reproduction is body division (fragmentation), which occurs in part of plants, fungi, lichens, algae and in some animals. Plants reproduce asexually through the growth and division of aboveground or underground organs.

Sexual reproduction in animals usually takes place with the participation of two parental individuals. It is preceded by the formation of reproductive cells called gametes. Females produce female gametes, i.e. egg cell, males – male gametes, i.e. sperm. Fusion of the sperm nucleus and the egg cell nucleus is called fertilisation. As a result of this process, a new individual with an individual and unique set of features inherited from the parents is created.

Sexual reproduction therefore leads to the production of offspring similar to each other and to the parents, but with different features at the same time. The diversity of these features makes offspring have different chances of survival in case of changing environmental conditions. Therefore, even under very difficult conditions, some of the animals created as a result of sexual reproduction may be endowed with a feature useful in a given environment and have a higher chance of survival and reproduction. Most animals are dioecious, which means that a single individual is either a female or a male. However, there are species in which one individual produces both female and male gametes. Such organism is called a hermaphrodite.

Plants and fungi also reproduce sexually.

Animals can be fertilised in two ways. Internal fertilization occurs when the gametes are fused inside the body of the parental organism. In animals, it usually occurs during the act of copulation, in which the male introduces sperm into the female's genital tract by means of an intromittent organ. This type of fertilisation is characteristic mainly of terrestrial animals. External fertilisation takes place outside the body of the parental organisms, usually in aqueous environment. It consists in the secretion of gametes by males and females into the water. This usually happens at the same time and results from the mating activity of the animals. This type of fertilisation is found, for example, in most fish and amphibians.

Fusion of sperm and the egg cell leads to the formation of a zygote, from which embryo develops in multicellular organisms. During embryo development, many intense changes take place. All cells and organs of a multicellular individual are formed from a single cell, i.e. a zygote.

The process of embryo development requires a lot of energy. In some animals, the amount of nourishment necessary for embryonal development can be collected in egg yolks, in others it is supplied by blood vessels from the mother's organism. In case of animals producing a lot of eggs, these eggs generally contain small quantities of egg yolks. For this reason, the individuals that hatch from them are not fully developed. After hatching, they must prey on their own before they grow up. At this stage of development they are called larvae. The development during while the organism undergoes the larvae stage is called complex development. Animals which provide the embryos with a lot of nutrition during their development are characterized by a simple development, without the larvae stage.

In spermatophytes, the embryo develops in the seed – an organ filled with a reserve of nutrients – which is covered by the seed husk. Under favourable conditions, the seed sprouts and a new plant develops from the embryo.

  • Reproduction is a condition for the existence of species.

  • Reproductive cells (gametes) produced by parental organisms are involved in sexual reproduction.

  • Thanks to sexual reproduction, the individuals differ from each other, which increases the chances of the species survival.

  • As a result of asexual reproduction, many offsprings produced from the same parental organism are substantially similar in genetic terms to the parental organism and to each other.