Temat: Kto tu rządzi? Organy władzy w III RP

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XLI. Narodziny III Rzeczypospolitej. Uczeń:

1. opisuje kluczowe przemiany ustrojowe w latach 1989–1997;

2. charakteryzuje przemiany społeczno‑polityczne, gospodarcze i kulturowe lat 90.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się ze strukturą organów władzy w Rzeczpospolitej Polskiej.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• definiować jak dzieli się władza w demokratycznym państwie;

• opisywać jakie funkcje spełnia Sejm, Senat, Prezydent, Rząd i Rada Ministrów;

• wskazywać kto sprawuje władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą;

• wyjaśniać co to jest czwarta władza;

• opowiadać dlaczego niezbędny jest trójpodział władzy i niezależne media.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie przypominają sobie, jak wygląda sprawowanie władzy w państwach totalitarnych i demokratycznych.

Faza wstępna

1. Nauczyciel pyta uczniów, rozpoczynając dyskusję, kto w Polsce sprawuje władzę, kto rządzi? Uczniowie powinni wymienić prezydenta i premiera z radą ministrów. Następnie zapisuje na tablicy hasło „TRÓJPODZIAŁ WŁADZY” i prosi, aby uczniowie wymienili wszystko, co kojarzy im się z tym pojęciem. Odpowiedzi zapisuje na tablicy.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi, by uczniowie wykonali **Polecenie 1**, wskazując wyodrębnione przez Monteskiusza rodzaje władzy. Następnie wyjaśnia uczniom, że koncepcja trójpodziału władzy wywodzi się z okresu oświecenia i jej prekursorem oprócz Monteskiusza był także John Locke. Dodaje też, że istotą demokracji jest trójpodział władzy i kontrola przez tzw. czwartą władzę, jaką są niezależne i wolne media.

2. Następnie prosi, by uczniowie poszukali w Internecie, jak wygląda kwestia trójpodziału władzy w Polsce i kto sprawuje w niej władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 1**, **Ćwiczenie 2** i **Ćwiczenie 3**, wskazując właściwy rodzaj władzy przy wymienionych organach państwowych.

3. Nauczyciel pyta uczniów, czym jest parlament i jakie pełni funkcję. Uzupełnia wiedzę uczniów, omawiając zadania władzy ustawodawczej. Uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną (**Polecenie 2**).

4. Następnie, nawiązując do pracy uczniów, pyta, kto w Polsce sprawuje władzę wykonawczą, wyjaśniając kompetencje Rady Ministrów RP i Prezydenta RP. Prosi, by uczniowie znaleźli w Internecie polskich prezydentów po II wojnie światowej oraz odpowiedzieli, w jaki sposób zostali wybrani na to stanowisko i jak długo rządzili. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 4**, określając kompetencje poszczególnych resortów. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

5. Przechodząc do władzy sądowniczej, nauczyciel pyta uczniów, po co właściwie istnieją sądy i jak one działają? Następnie wyjaśnia uczniom, czym jest niezawisłość sądownictwa. Tłumaczy uczniom różnicę między sądem a trybunałem.

6. Nauczyciel wyjaśnia czym jest Zgromadzenie Narodowe. Uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną w **Poleceniu 3**.

7. Podczas pracy nad ćwiczeniami i poleceniami nauczyciel wykorzystuje metodniki lub zestaw kart w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym. Uczniowie dzięki kartom sygnalizują nauczycielowi, czy mają trudności z wykonywaniem poleceń (kolor zielony – radzę sobie świetnie, kolor żółty – mam wątpliwości, kolor czerwony – proszę o pomoc).

Faza podsumowująca

1. Podsumowując lekcję, nauczyciel pyta uczniów – kto w naszym kraju przygotowuje ustawy, wprowadza je w życie, a następnie kontroluje, czy są one zgodne z obowiązującą Konstytucją?.

2. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 5** - poprawnie uzupełniają puste pola tekstu. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Jednym z najważniejszych urzędów w Rzeczpospolitej Polskiej jest urząd Prezydenta RP. Dowiedz się, jakie uprawnienia ma prezydent naszego kraju i czy można pozbawić go stanowiska, jeśli źle wykonuje swoją pracę?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Who rules here? Government in the Third Republic of Poland

The Republic of Poland is a democratic state with a republican system of government. The People is the sovereign. It elects its representatives to the Parliament (the Sejm and the Senate) in free and general elections. The Parliament is the legislature, or it makes laws by enacting legislation and adopting resolutions. The executive branch is the President of the Republic of Poland and the Government (Council of Ministers) headed by the Prime Minister. The Government is based on a parliamentary majority and is accountable to the Sejm. That is why Poland is said to have a parliamentary cabinet system. The courts and the tribunals are the judiciary. Judges are independent and cannot be removed from office. The President of the Republic of Poland is the head of state. The Constitution of the Republic of Poland of 1997 is the most important legal act (fundamental law) governing the political system of Poland.